80’lik Delikanlı: Cezzar Ahmed Paşa

Hemen hepimiz Napolyon Bonapart’ı tanırız, ama onu Akkâ önlerinde perişan eden Cezzar Ahmed Paşa’yı acaba kaçımız hatırlıyoruz?
Akkâ Zaferi’nin (11 Mayıs 1799) 205 yıldönümünde içimi acıtan şey işte budur
Emperyalizmin en etkilisi ve acımasızı, insan ruhunu çalan türüdür; galiba ruhumuzu böyle bir emperyalizm kemiriyor
•
19 Mayıs 1798’de altmış bin askerle Tolon Limanı’ndan ayrılan 450 parçalık Fransız Donanması’nın hedefi, Mısır ve Filistin’di Başlarında ünlü Fransız generali Korsikalı Napolyon Bonapart vardı
Napolyon Bonapart, Osmanlı Devleti’nin aynı tarihlerde zor bir dönemden (çünkü Yeniçeri Ocağı’nın yerine kurulan Nizam-ı Cedid henüz oturmamış, işler düzene girmemişti) geçmesinden de yararlanarak Mısır’ı kolayca ele geçirdi
Bu şımarıklıkla, “Bütün Doğu benim olacak!” demeye başladı
Napolyon’un Doğu hâkimiyeti hayali, “Akkâ” isimli küçük bir Osmanlı kasabası önünde eridi (Bu kasaba bugün maalesef Filistin’in diğer bazı bölgeleriyle birlikte İsrail istilâsı altındadır) Kasabayı o tarihte 80 yaşına merdiven dayamış ihtiyar Serasker Cezzar Ahmed Paşa komutasındaki bir avuç fedakâr Anadolu çocuğu savunuyordu
İstanbul’daki yöneticilerin çoğuyla aydınlar “Yandık, bittik… Mahvolduk!” muhabbeti yaparken, ihtiyar serdar Cezzar Ahmed Paşa, “Çıkmadık candan umut var” diyerek, bir avuç Anadolu çocuğuyla birlikte Akkâ’da destan yazmaya, vatan topraklarının her karışını canıyla, kanıyla savunmaya hazırlanıyordu
Çoğumuzun “Unumu eledim eleğimi astım” dediği, ya da “Yaş yetmiş, iş bitmiş” gevelemesiyle hayattan kopup, tembelliğine yaşını kılıf yaptığı demde, Cezzar Ahmed Paşa, üzerine gelen düşmandan kaçmak için hiçbir mazeret aramıyor, ayrıca da hiçbir imkânsızlığa sığınmıyordu
Namı dünyayı tutmuş başarılı genç bir generale kafa tutmanın zorluğuna aldırmadan, elinden geleni yapmaya, sonrasında ise kaderin tecellisine sığınmaya hazırlanıyordu
Cezzar Ahmed Paşa hedefini belirlemiş, yüreğini hedefine kilitlemiş, emeğini ve çabasını yüreğinin yanına koymuş, bu sayede bulaşıkçılıktan vezirliğe yükselip tarihe geçmiş örnek bir insandır
40 yaşında çalışma hayatından elini-eteğini çeken “genç emekliler ordusu”yla, yaşı tembelliğe gerekçe yapanlara da belki ibret olur
Çünkü Cezzar Ahmed Paşa, “yenilmez” Fransız İmparatoru Napolyon Bonapart’ı Akkâ önlerinde durduğunda yine 80’li yaşlardaydı
Napolyon Bonapart’ın, Akkâ’yı teslim karşılığında ömür boyu her türlü imkân ve huzur vaad eden mektubuna gülüp geçmiş, “Bu topraklar bize ecdad yadigârıdır, başımızı verir, amma ki bir karış vatan toprağını vermeziz” demişti
Bunun üzerine canı sıkılan Bonapart, “Bu ihtiyar bizi birkaç gün uğraştıracak” diye söylenmişti
Hangi “birkaç gün”? Cezzar Ahmed Paşa ve yiğitleri tam 63 gün top cehennemine karşı dayandılar Bütün Fransız hücumlarını püskürttüler
Akkâ’yı almanın öyle kolay olmadığını, ihtiyar serdarın şimdiye kadar yendiklerine benzemediğini anlamakta gecikmedi Bir mektup yazdı, saflarına geçmeye çağırdı:
“Ben ki; yeryüzünün en kudretli generali Napolyon Bonapart’ım!” diye başlayan mektup şöyle devam ediyordu: “Bütün Mısır ve Filistin’i istilâ edip, Akkâ önüne geldim Sizin gibi ihtiyar bir askerin, geriye kalan 5-10 günlük ömrünü zehir etmek istemem! Şayet teslim olursanız, ahir ömrünüzü ibâdet-ü taâtla huzur içinde geçirirsiniz”
Cezzar Ahmet Paşa saçını-sakalını savaş meydanlarında ağartmış mert bir askerdi Girdiği savaşlarda bazen yenmiş, bazen yenilmişti, ancak hiçbir zaman şartlara boyun eğmemişti
Şu mealde bir cevap yazdı:
“Teslim teklifinde geç kaldınız General! Sizin teklif gelmeden önce kalede yaşayanlar, yedisinden yetmişine kadar herkes, teslim olmamaya yemin etti: Bilirsiniz, Müslümanlar yeminlerine sâdıktırlar… Bize gelince: Esir olup geri kalan birkaç günümüzü zillet içinde geçirmektense, şerefle ölmeyi tercih ederiz Evet, yaşımız 80’e vurdu, amma hamdolsun ki, elimiz hâlâ kılıç tutar Bu topraklar emanettir, her isteyene veremeyiz!”
İsrail saldırılarına karşı Gazze savunmasına nasıl da benziyor!
Günler süren bombardımanda Akkâ Kalesi’nin taş duvarları yıkılmış, binalar çökmüş, ama ihtiyar serdarla bir avuç imanlı askerin yüreği dimdik ayakta kalmıştı Bu gerçeği Napolyon Bonapart bile artık fark etmekte gecikmedi Komutanlarına: “Kaleler yıkmak, imanlı insanın azmini yıkmaktan çok daha kolaydır” dedi
Başını önüne eğdi: Yenilgiyi kabul etti…
“Bir ihtiyara oyuncak olduk” diye hayıflana hayıflana kuşatmayı kaldırdı
Napolyon, bu olayı hatırladıkça çevresine şöyle diyecekti:
“Akkâ’da durdurulmasaydım, bütün Doğu’yu ele geçirebilirdim”
Bonapart’ın muhteşem rakibi Cezzar Ahmed Paşa, bu savunmadan 5 yıl kadar sonra 23 Nisan 1804'te Akkâ’da öldü
Ölümünün 205 yıldönümünde anmayı bir vicdan borcu sayıyoruz


Yavuz Bahadıroğlu/Vakit