‘Faturasız Malım Var’ Diyene Hayal Edemeyeceği Avantajlar / Prof. Dr. Şükrü Kızılot

‘Faturasız malım var’ diyene hayal edemeyeceği avantajlar / Prof Dr Şükrü Kızılot

17022011

İŞYERİNDE faturasız malı olanlar, “Torba Yasa”dan yararlanıp
stok mal beyanında bulunduklarında, hayal bile edemeyecekleri avantajlar
sağlayacaklar
Torba Yasa ile;
İşletmede mevcut olduğu halde, kayıtlarda yer almayan emtiaya (mala), “stok beyanı”
avantajı sağlanıyor

FATURASIZ MAL VE KDV’Sİ

İşletmelerinde faturasız mal bulunduranlar,
1- Yasanın yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar, bağlı oldukları vergi
dairelerine bildirimde bulunacaklar
Bildirimle birlikte o malın cinsi ve rayiç bedelini kapsayan bir envanter listesi verecekler
2- Beyan edilen mal bedelinin yüzde 10’u oranında KDV ödenecek Bildirilen malın KDV oranı
18’den düşük ise (örneğin kumaş ve kağıt yüzde 8), yarısı yani yüzde 4’ü oranında, yüzde 1
KDV’ye tabi olan mallarda da yüzde yarım KDV ödenecek
3- Ödenen KDV, indirim konusu yapılabilecek Yani vergi dairesine yatırılacak KDV’den
düşülebilecek
4- Bildirilen emtianın değeri kaç TL ise, o kadar para işletmeden vergisiz olarak
çekilebilecek

STOKLARIN MALİYET YAZILMA AVANTAJI

Stok mallar, defterlere kaydedildikten sonra inşaat ya da imalatta kullanıldıklarında inşa
veya imal edilen malın maliyetlerine dahil edilerek, kazançtan düşülebilecek
Ayrıca, bazı stoklar da gider kaydedilecek

FATURASIZ MAKİNE TEÇHİZAT VE DEMİRBAŞLAR

Torba Yasa ile getirilen kolaylıklardan biri de işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer
almayan; makine, teçhizat ve demirbaşlarla ilgili
Bu düzenleme, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin tamamını kapsıyor
Kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler ve iş
ortaklıkları da kapsama dahil

BİLDİRİM

İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan makine, teçhizat ve demirbaşların
bedeli;
- İşletmenin kendisince veya
- İşletmenin bağlı bulunduğu meslek kuruluşunca
belirlenecek rayiç bedele yani o kıymetin değerleme günü itibariyle normal alım-satım
bedeline göre tespit edilecek
Bildirilen makine, teçhizat ve demirbaşlar için amortisman ayrılması mümkün olmayacak

MAKİNE, DEMİRBAŞ VE KDV’Sİ

Beyan edilen makine, teçhizat ve demirbaşlar için;
- Yüzde 18 KDV’ye tabi ise yüzde 10,
- Yüzde 8 KDV’ye tabi ise yüzde 4,
- Yüzde 1 KDV’ye tabi ise yüzde 0,5
KDV ödenecek Bunlar için ödenen KDV’ler indirim konusu yapılamayacak, gider olarak göz
önüne alınacak
Kasadaki paraya ve şirketten alınan borca yüzde 3 öde
kurtul
TORBA Yasa ile yapılan düzenlemelerden biri de şirketin kasasında gözüken “nakit para” ve
“ortaklarca borç olarak çekilen” para ile ilgili
Genellikle açıktan yapılan ödemeler ve belgesiz harcamalar, “ortaklardan alacak” ya da
kasada “nakit para” olarak gözüküyor Vergi incelemelerinde de şirketlerin bundan dolayı
ciddi şekilde canı yanıyordu Torba Yasa’da, bu tür sıkıntısı olanlar da unutulmadı

NAKİT PARA

İşin doğrusu, kasada gözüken 700-800 bin ya da 3-5 milyon lira “nakit para” zaten inandırıcı
değildi Özellikle; güvenlik, paranın bankadaki getirisi ve işletmenin kredi kullandığı
durumlarda, bu inandırıcılık hepten kayboluyordu
Kasasında milyonlarca nakit para bulunduran bir şirkette, yetkili kişinin “Efendim, ben nakit
parayı çok severim Her gün kasayı açar onları seyrederim ve kucaklayıp okşarım” demesi
gerekir İşin doğrusu demesi de önemli değil
Dese de demese de inceleme elemanları bunu kabul etmiyor, kasada gözüken nakit parayı
ortakların çektiği para olarak kabul ediyorlar

ÇEKİLEN PARA

Kasadaki nakit paranın yanı sıra, limited ve anonim şirketlerin, ortaklarından alacaklı
bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki “net alacak” tutarları da
aftan yararlandırıldı
Buna göre, kurumlar vergisi mükellefleri 31 Aralık 2010 tarihi itibariyle düzenleyecekleri
bilançolarında görülmekle birlikte, işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile
ortaklarından net alacakları tutarını, kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna
kadar, ilgili vergi dairesine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilecekler
Kasada mevcut nakit para ve ortaklardan alacak olarak belirtilen toplam tutar üzerinden,
yüzde 3 oranında vergi ödenecek Beyan edilen tutarlar nedeniyle, ilave bir tarhiyat
yapılamayacak, yani ayrıca vergi istenemeyecek
Nakit para ve ortaklardan alacak tutarı üzerinden hesaplanan vergi, bununla ilgili yasanın
yayım tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar ödenecek Ödenecek olan vergiler, gelir
veya kurumlar vergisinden mahsup edilemeyeceği gibi vergi matrahının tespitinde gider de
yazılamayacak
Yüzde 3 ödeme yapanlara, sadece 2010 değil önceki yıllarla ilgili olarak da (kâr dağıtımı ve
vergi kesintisi de dahil olmak üzere) geçmişe yönelik ilave herhangi bir tarhiyat
yapılamayacak
Defterde kayıtlı ancak satılmış mal ne olacak
FATURALI olarak alınan yani deftere girişi olan mal, satılmış ama faturası kesilmemiş
olabilir Bu durumda mal bedeli ve KDV’si de cebe atılmış oluyor Yani malın girişi var ama
satıldığı halde çıkışı defter kayıtlarında gözükmüyor Bu da işletme sahibini tedirgin ediyor
“Maliye’den gelip, malları sayarlarsa ne yaparım” diye kara kara düşünüyorlar Bazen de bu
durum rüyalarına giriyor
Torba Yasa, buna da çözüm getiriyor Gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olan işletmeler,
kayıtlarında yer aldığı halde işletmelerinde mevcut olmayan yani satılmış olan mallar
(emtia) için aynı türden malların gayrisafi kâr oranını da dikkate alarak fatura düzenleyebilecekler
Bu faturada, alıcıya ait bilgiler yerine “çerçevesinde düzenlenmiştir” ibaresi yazılarak tabi
olduğu KDV oranı hesaplanacak Hepsi o kadar
Ayrıca vergi cezası ve gecikme faizi söz konusu olmayacak
Kaynak: Hürriyet Gazetesi