Carl Ludvig Emil Aarestrup |
08-23-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Carl Ludvig Emil AarestrupHayatı : Aarestrup , 4 Aralık 1800'de , Kopenhag'da doğarHenüz 8 yaşındayken ailesine kaybederBunun üzerine , bakkallık yapan bir akrabasının yanında kalmaya başlar1819 yılında , üniversite sınavını kazanarak , tıp okumaya başlar 1827'de , tıp uzmanlık sınavını verirAynı yıl , yıllardır nişanlı olduğu Caroline ile evlenir ve Lolland'ın Nysted şehrinde , pratisyen doktorluğa başlarAarestrup'un evliliğinden 12 çocuğu olur1838'de , Sakskobing'e taşınırlar ve mesleğine burada devam eder1844 yılında , Lolland'ın Falster şehrinde , uzmanlık sınavını vermeye çalışırAncak başaramaz1848'de , Fyen'in Odense şehrinde , bu uzmanlığı almaya çalışırsa da , yine başaramaz 1849'da , Odense'nin en iyi doktoru gösterilirArtık , birçok hastası vardır ve hayatı son derece dolu geçmektedirDaha sonra , Kopenhag Üniversitesi'ne öğretim görevlisi olarak başvururAncak , başvurusu kabul edilmez1850 yılında rahatsızlanır ve Odense'nin ilk psikiyatri kliniğinde , Harald Semler tarafından tedaviye alınırAncak , Semler tedaviyi kesince , kendisine "Aşırı Öfke" tanısı konan Aarestrup;hayatının geri kalan bölümünü , bu şekilde yaşamaya mahkum olurŞair , 21 temmuz 1856'da , Odense'de ölür Eserleri : Aarestrup , 1838'de , tek şiir kitabını yayınlarBunu;en yakın arkadaşı olan Christian Winther'in dayatmasıyla yapmıştırWinther , şairin ölümünden sonra , onun şiirlerini yeniden derlemiş ve onun özel duygularını yansıtan şiirleri dışındaki diğer şiirlerini , "Şiir Kalıntıları" adı altında yayınlamıştırAncak , bu kitaptan sonra , şiirlerinin değeri anlaşılmıştırEleştirmen Georges Brandes'in eleştirileri sayesinde de tanınmıştırŞairin ayrıca;Byron , Moore ve Heine'dan yaptığı çevirileri vardırAncak , bu çeviriler yayınlanmamıştır |
Carl Ludvig Emil Aarestrup |
08-23-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Carl Ludvig Emil AarestrupSanatı : Aarestrup , boş bulduğu her an şiir yazardıŞiirinin merkezinde , acılar ve erotizm vardırYolda rastlantıyla karşılaştığı güzel kadınlara yazmış olduğu , sayısız şiiri vardırÖrneğin , bir keresinde;Avrupa komite sorumlusu olarak gittiği bir toplantıda tanıştığı , verem hastası Amalie Raben'e aşık olurAncak daha sonra , kadın ölünce;şair de , ona adadığı ve ikisinin buluşmasını anlatan , "Öğle" adlı şiirini yazar Şairi bugünlere getiren , sadece aşk ve erotik şiirleri değil;onun konuya bakış açısıdırAarestrup , bu tip şiirlerini , "Erotik Durumlar" olarak tanımlarGüzellik üreten ve bundan haz alan biridirBunu , şiirlerindeki acıdan uzak anlatımında görebilirizŞiirlerinin bir bölümünün ana teması , erotizm değildirBazı şiirlerinde ise , erotizm kendini gizlemiştir Şiirleri , sadece geleneksel olarak , acıya ya da sevgiye duyulan özlemle ortaya çıkmamıştırTersine , şair uzaktan haz alarak , güzellikleri ortaya koymuştur Ancak yine de , şiirinin amacı , kadını betimlemektirBöylece , Aarestrup'ta , erotizm ve sanatın birbirinden ayrılmadığını görürüzŞair , şiirlerinde , aşka da yer vermiş;ancak , şiirin her aşamasında , erotizmi , belirgin ya da gizli olarak işlemiştirŞiirlerinde , genellikle , yılan figürünü sembolik olarak kullanırYılan , "Fallus" 'un sembolü ve yaratılıştaki ikili mitos'a bir göndermedirYılan , onun şiirlerinde;cinsellik ve ölüm arasındaki , önemli bir işaret olarak yer almaktadır Aslında , onun şiirlerinin temeli , çok da sağlam değildirAncak , şiirleri ; erotik şiirde önemli bir yere sahip olan , yakın arkadaşı Winther'ınkinlerle yarışabilmiştirOnun şiirlerinde açıklığa kavuşturulamayan olay , onun erotik şiirciliğinin , kendi zamanındaki kültürle bağdaşmadığı;tersine , bu kültürle arasında , ironik bir ayrım olduğudur "Geri Çekilme" adlı şiirinde;iki aşığın , uyumsuz ve çatırdayan ilişkisinden söz edilirŞiir , 4 kıtadırAna tema , ilk kıtada anlatılmakla birlikte;sonraki kıtalarda , basamak basamak netleşirBütün olay doğada geçerBu yüzden , aşıklar kendilerini rahat hissetmektedirlerŞiirin kurgusundaki uyumsuzluk , ironik açıdan aşıklara zarar vermiş ve her ikisinin birbirlerine verdikleri sözler , ilişkilerini kurtaramamıştırŞiirin temelindeki ironi;erotik olamayan ilişkilerin , erotik olarak anlatılmış olması ve çiftin kendi isteğiyle , erotizmi dışlamış olmalarıdır"Bilgi" adlı şiirde ise , şair;sevgilisinin kendisine ilgi göstermeyip , uzak durmasından yakınmaktadırBuradaki duygusal gözdağı , ironik bir bakış açısıdırBu ironi şekli , aslında , şairin kendi kendine konuşmasıdırBunun nedeni , şairin , kendi iç ve dış dünyası arasındaki uzaklığın çok oluşudur Aarestrup , Danimarka edebiyat tarihinin , 1800-1850 yılları arasındaki , "Altın Yıllar" denilen romantik döneme ait bir şairdirO , kendisini , geç romantik olarak adlandırmasına ve en son geç romantiklerden olmasına rağmen;eserleri , o dönemin Danimarka edebiyatından , belirgin bir şekilde farklıdırŞiirleri , Danimarka şiiriyle pek bağdaşmazKendi çağdaşı olan Winther ve kendinden 20 yaş büyük olan Oehlenschlager'den epey farklıdırO , 1830'lu yıllarda , romantik akımda yer alan Blicher ve Kierkegaard'ın yanında yer almaktadır Şair , tıp öğrenimini seçmiş olsa da , şiirden hiçbir zaman uzak kalmamıştır Ancak şiirleri , bir doktor ya da aile babası olarak , kişiliğini yansıtmamaktadır Döneminin gelenek ve biçimlerinden bağımsız yazmasının nedeni , belki de , bir okuyucu kitlesi için yazmamasıydıMesleğine duyduğu saygı yüzünden , şiirlerini kolaylıkla ortaya çıkaramıyorduBu yalıtım , onun şiirlerinde;halk içindeki günlük yaşamın , özenle ayrılmış olmasıyla kendini gösterirBöylece şair;merkezinde , çeşitli erotik deneyimlerin var olduğu , yapay bir dünya oluşturmuştur Aarestrup , "Sanat , Sanat İçindir" anlayışıyla yazmıştırÇünkü , ona göre; insan geçici , sanat ise kalıcıdırBu yüzden;sanat , her şeyden değerlidir Şiirlerinde esas olarak , çağdaşı Winther'den etkilenmiştirAyrıca Byron , Moore ve Heine'ın da etkisi görülürAncak , temel anlatım biçimini , kendine özgü geliştirmiştirAteşli bir acı sonrasında , duygusal dizeler birbirini izleyebilmektedir Aarestrup'un şiirleri , estetik açıdan görkemli bir anlatım biçimine sahiptir Şiirlerinde , ateşli ve sıra dışı konuların , nasıl coşkuyla anlatıldığına tanık olabilirizDil ve ritmi ustaca kullanmasa da;şiirlerinin her kıtasında , düşüncelerinin ve en güzel nüansların havasının estiğini hissedebilirizŞairin kullandığı bazı belirsiz sesliler , onu şiirine , yer yer gizemli ve içten bir hava vermektedir Aarestrup , farklı uyakları kullanmıştırBazı şiirlerinde ve çevirilerinde , çok sayıda farklı ölçü ve kıta formu kullanmış;bunlar arasında , a-b-a olan uyak düzenini yeğlemiştirAyrıca , İspanyol Balad dörtlüğü de kullanmış ve bu formu öylesine değiştirmiştir ki;Danimarka ölçü formunda , "Aarestrup Dörtlüğü" olarak anılmasına neden olmuştur Ritim ve sesleri , özgür ve uygun bir şekilde kullanan Aarestrup'un dize tekniği;Danimarka modern liriğinin başlangıcını oluştururBelli bir ölçüye bağlı formda yazarken , ölçüyü ritme uydurduŞiirlerinde , ritim yer yer çatışmalıdır Ancak yine de , eşsiz bir denge vardırAarestrup , 3 dizeli İtalyan şiir kıtalarını ve yinelemelerini yeğleyen bir anlayışa sahiptirBu anlayış , ona , sözcük ve ritimlerle gizemli bir oyun oynanmasına olanak tanımıştır Tarzının , soğuk ve estetik bir anlatım tarzı oluşunu;en küçük detaylara bile inmesinde gözlemleyebilirizAarestrup'u , diğerlerinden ayıran özellikler;kullandığı dilin , kendi dönemi için kulağa bildik gelen bir tarz olmayışı , hiç durmayan düş gücü , neşesi ve vahşi enerjisidirO , bütün bunları şiirine yansıtmıştırDanimarka edebiyatında , duyumculuğa Aarestrup'la girilir Hayattayken yayınlanan şiirlerinde , genellikle , yaşama sevinci ve güzellik karşısında duyulan coşkular ön plandayken;ölümünden sonra yayınlanan şiirlerinde karamsarlık , başkaldırı ve iç dünyasının iyice yüzeye çıktığı görülür Ancak yine de , her anlatım , canlılık ve ışıltı doludur Aarestrup , yaratılmış olan her şeyde , mistik ve çözümlenemeyen güzellikler bulmuşturBu güzellikler , onu;somutu , aşk olarak tanımlamasına itmiştirAncak , bu tanımlamayı , yetkin biçimde yapamamıştırO , erotik ve monistik yapısına rağmen;melankolik , boş düşüncelerin ve her şeyin geçici olduğu gibi düşüncelerin üstesinden gelir Onun şiirlerinde , hayat ve ölüm , karşıtlık içerse de , birbirine bağlıdır;zevk ve korkunun , aynı duygunun iki farklı yanı olması gibiYine de , bildiği bir şey vardır ki , o da;içindeki sese kulak vermenin , hem sanat hem de hayata karşı gösterilen en büyük yüreklilik olduğudur Kaynakça: - Den Danske Literaturs Historie Fra Dens Begyndense Til Vore Dage FrWinkel Horn / 1881 - Emil Aarestrup Susanne Bjorn Andersen - Emil Aarestrup Winnie Marie Runge - Om İroni i Emil Aarestrup Erotiske Digtning Martin Gylling-Jorgensen - Dictionnaire Des Litteratures Philippe Van Tieghem / 1984 - Kindler Neues Literatur Lexikon 1988 - Büyük Larousse Gelişim Yayınları / 1986 - Türk Ansiklopedisi Milli Eğitim Yayınları / 1946 - Dünya Yazarları ve Eserleri Ansiklopedisi May Yayınları / 1967 |
|