Yeni Nesil Kahramanlar

80’li yılların aksiyon filmlerinin tüm dünyaya karşı tek tabanca savaşan, yenilmez kahramanlarının yoksa nesli tükendi mi ? Günümüzün aksiyon kahramanları çok farklı Matt Damon, Daniel Craig, Kiefer Sutherland, Jason Statham ve Clive Owen gibi aktörlerin öncülüğünü yaptığı yeni nesil kahramanlarını gelin yakından tanıyalım

Aksiyonun Metroseksüel Yüzleri

Aksiyon çevrelerinde yıldızı Geçmişi Olmayan Adam ile parlayan Matt Damon, fiziksel olarak Arnold Schwarzenegger, Sylvester Stallone ve Kurt Russell gibi aksiyon türünün eski yıldızlarından oldukça farklı bir karakter tipi yaratıyor

Eski aksiyon kahramanlarının üstü başı kir içinde bir sokak dövüşçüsünü andıran görünüşleri Matt Damon’ın canlandırdığı Jason Bourne karakteri ile beraber iyice değişime uğramakta sanki Bourne karakteri, temiz yüzlü, bakımlı, başına ne tür bela gelirse gelsin istifini bozmayan, metroseksüel bir savaşçı izlenimi yaratıyor

Yeni James Bond Daniel Craig de bu grubun öncülerinden Casino Royale'in ilk başlarında daha serseri görünüşlü, hemen hemen bütün James Bond’lardan daha sert, daha sokak stili ile dövüşen Daniel Craig, bu haliyle tıpkı Jason Statham gibi Kurt Russell ve Dolph Lundgren tarzı eski aksiyon yıldızlarına göz kırpmakta

Ancak tahmin edersiniz ki, metroseksüellik James Bond karakterinin hamurunda var Bu nedenle Daniel Craig’in saçlarını arkaya jöleleyip, James Bond’un özel tasarlanmış smokinini üzerine geçirmesi fazla zaman almıyor

Tabi ki yeni aksiyon yıldızları içinde Vin Diesel, Jason Statham ve The Rock gibi sözünü ettiğimiz metroseksüel aksiyon yıldızı imajına uymayan isimler de mevcut Ancak türün temiz yüzlü yeni yıldızları, aksiyon filmlerinin çehresinin öyle bir değişmesine neden oluyorlar ki eski geleneği korumaya çalışan aktörler bile zaman zaman bu yeni çehreden

nasiplerini alıyorlar

Clive Owen, Colin Farrell ve Mark Wahlberg gibi aksiyon türünün diğer yeni yüzleri de üzerine kan bulaştıkça seksileşen eski dönem aksiyon yıldızları ile tezat oluşturup, eski gelenekleri aksiyon türünün içinde tutmaya çalışan aktörlere meydan okuyorlar Bilhassa Arnold Schwarzenegger ve Sylvester Stallone’da görmeye alışık olduğumuz vücut yapısı Vin Diesel ve The Rock gibi yıldızlar ile hala güncelliğini korumaya çalışsa da günümüzde giderek ortadan kaybolmakta

Şişman mı yoksa kaslı mı oldukları belli olmayan dolgun vücutlu eski dönem aksiyon yıldızları artık yerlerini, ince yapılı, kasları milimetrik hesaplarla özene bezene şekillendirilmiş ve son moda kıyafetlerinin altında gizlenmiş şehirli aktörlere terk etmiş gözüküyorlar Yeni dönem aksiyon yıldızları gücünü, anormal boyutlarda şişirilip, özel yağlarla parlatılmış kaslar belirlemiyor Yeni aksiyon filmlerinde insani yönleri daha ön plana çıkarılan bu ince yapılı kahramanlar, üzerlerine giydikleri elbiselerin şıklığı, kullandıkları arabaların ve ellerinin altındaki teknolojinin üstünlüğü ile sivriliyorlar

Artık Meseleleri Kendileri ile

Eskiden bizim bildiğimiz aksiyon kahramanları bütün bir şehri veya ülkeyi kurtarmak için kendilerini feda etmeye hazır, çok daha ulvi amaçlara hizmet eden karakterlerdi Bugünün yeni aksiyon yıldızlarına baktığımızda ise ne Vietnam Savaşı’nda ülkesi için savaşan Rambo’nun gözü dönmüşlüğünü, ne de John McClane’in şehri bombalardan temizlemek için büründüğü cengaver ruh halini görmek mümkün

Ellerini sıcak sudan soğuk suya sokmayan, yeni, şehirli aksiyon yıldızlarının dertleri kendileri ile Örneğin, Matt Damon’un canlandırdığı Jason Bourne, kendi kimliğini bulmak için mücadele etmek ile, Mark Wahlberg’in canlandırdığı karakterler ise ya bir soygun planlamak ile (İtalyan İşi) ya da annesini öldüren katillerden öcünü almak için uğraşmak ile ( Dört Kardeş) meşgul Hatta aksiyon filmlerinin yeni yıldızları daha en başından kendilerini bahsettiğimiz ulvi amaçlardan soyutlamış durumdalar

Jason Statham tarafından canlandırılan Taşıyıcı'nın yıldızı Frank, kimi zaman mal, kimi zaman insan taşıyan paralı asker olarak çalışıyor BMW’ye çekilen aksiyon türünde reklam filmleriyle ünlenen Clive Owen’ın canlandırdığı karakter de tıpkı Frank gibi özel işlerde çalışan bir taşıyıcı aslında

Anlayacağınız aksiyon kahramanları günümüzde giderek bizleri tehlikelerden koruyan insan gücünde birer süper kahraman olmaktan çıkıp, kendi özel meselelerini çözmekle uğraşan, daha bencil, daha yüzeysel bireylere dönüşüyorlar Bizler, aksiyon filmlerinde kurtarılmayı bekleyen birer kurbandan çok, aksiyon kahramanlarının steril hayatlarına davet edilen birer misafir konumundayız artık

Aslında Onlar da Bizim Gibi Birer İnsan

Temelleri Mel Gibson’ın başrolünde yer aldığı ve Mad Max Cehennem Silahı serisi ile atılan, aksiyon kahramanı/aile erkeği imajının 24 dizisinde Kiefer Sutherland’in canlandırdığı Jack Bauer karakteriyle günümüz aksiyon sinemasına iyice yerleştiğini söyleyebiliriz Tabi ki sizlerin de bildiği gibi hemen hemen her filminde ailesi dört bir yana dağılan Mel Gibson’ın başına gelenlerin Kiefer Sutherland’in başına gelmesi de uzun sürmüyordu

Buradaki amaç, bizim çoğunlukla içlerinde insanüstü bir güç varmışçasına savaşırken gördüğümüz aksiyon kahramanlarına insancıl bir boyut kazandırılmasıydı İyi giyimli ve bakımlı bir aksiyon kahramanı olan Jack Bauer, aynı zamanda ince yapılı vücudu ile, bedensel olarak da herhangi bir erkekten farksız gözüküyor Bu hali ile de aksiyon kahramanlarını daha da bizden, içimizden biri haline getirmenin öncülüğünü yapıyor

Jason Bourne karakterinin film boyunca verdiği mücadele ile sadece dövüşen ve kan döken biri olarak değil, geçmişini arayan, insani yönü baskın çıkan bir karakter olarak algılanmak istediğini düşünebiliriz Casino Royale'de bütün sakarlıklarını izleyici önünde yaşayıp, insancıllaşan yeni James Bond Daniel Craig ve Taşıyıcı'da sıkı sıkıya bağlı olduğu üç prensibi de bir kadın uğruna çiğneyen Jason Statham bu tiplemenin en güzel örnekleri

Aksiyon Kahramanı Kimliğinden Ne Kaldı Geriye?


Sizin de bildiğiniz gibi 80’li yılların aksiyon yıldızları, eskiden oyunculuk yeteneklerini sadece ve sadece aksiyon filmlerinde sergilerlerdi Arnold Schwarzenegger, Sylvester Stallone, Steven Seagal ve Jean-Claude Van Damme gibi isimleri aksiyon türünün dışında bir filmde görmek pek de mümkün değildi Durum artık böyle değil

Bir aksiyon filmi ile yıldızı parlayan ve aksiyon filmlerinin vazgeçilmez isimlerinden biri haline gelen bir aktör bir sonraki projesinde kendisini bir komedi filminde bulabiliyor Arnold Schwarzenegger, bu yaklaşımın ilk örneği Danny De Vito ile beraber rol aldığı İkizler ve daha sonra gelen Anaokulu Polisi Schwarzenegger’in aksiyon yıldızı kimliğini törpülemeye yardımcı oluyor

Fakat kısa zamanda Schwarzenegger’in aksiyon filmleri dışında pek de başarılı olamayacağı anlaşılıyor Bu açıdan, aksiyon filmleri ile diğer türler arasında sağlam bir köprü kurulmasını sağlayan en başarılı aktör Bruce Willis olsa gerek

Die Hard serisi ile aksiyon yeteneğini sinema camiasına kanıtlayan Bruce Willis’in ilerleyen yıllardaki kariyerinde, 12 Maymun gibi saygın bir bilim kurgudan, İkimizin Hikayesi gibi başarılı bir romantik komediye kadar birçok türden film görmek mümkün Bugün Vin Diesel gibi, hem görünüşü, hem de rol aldığı filmlerle eski aksiyon geleneğinin en önde gelen devam ettiricilerinden birine bile Find Me Guilty gibi bir filmde rastlanabiliyor

Öyleyse geleneksel anlamda bir aksiyon kahramanı kimliğinden bahsetmek olanaksız mı acaba? Belki B tipi aksiyon filmlerine baktığımızda böyle bir kimlikten söz edebiliriz Ancak yüksek bütçeli bir aksiyon filminden bahsediyorsak, artık karşımıza sadece tek bir karakteri canlandıran, tek bir kimliğe bürünen oyuncular değil, her rolün içinde yer alabilen "gerçek" aktörler çıkıyor

Bu aktörler farklı tür filmlerde canlandırdıkları farklı karakter tiplerini aksiyon filmlerinin içine taşıyarak aksiyon türünü genişletiyor ve yeniden tanımlıyorlar Bu sebepten aksiyon filmlerinde, sadece kovalamaca ve silahlı çatışma karşılaşmıyoruz Bu tür filmler artık komediden drama, romantizmden bilim kurguya birçok farklı tür ile kaynaşabiliyorlar Bu durumun esas sebebi de yeni aksiyon yıldızlarının şekilden şekle girip, her role bürünebilen aktörler arasından seçilmeleri olsa gerek



Ayşegül Kesirli