Filippo Brunelleschi

Usta bir kuyumcu ve heykelci de olan Filippo Brunelleschi, Floransa' da XV yy'ın başlarında Rönesans'ın başlatıcısı sayılır İtalyan mimarisi­nin evrimine büyük katkısı olmuştur Rönesans sanatçısının en iyi örnek­lerinden olan Filippo Brunelleschi, sağlam bir öğrenim görerek geniş bir kültür edindi Kuyumculuk mes­leğini öğrenerek (o dönemde sanatçı olmak isteyen herkes mutlaka ku­yumculuk öğrenimi görüyordu), hey­kelciliğe yöneldi Ama 1401 yılında katıldığı Floransa vaftiz yerinin üçüncü kapısının yapımı için açılan yarışmayı Ghiberti'nin kazanması üstüne, mimarlığa yönelmeye karar vererek, Donatello'yla Roma'ya gi­dip Eskiçağ anıtlarını izledi, iki yıl sonra Floransa'ya döndüğünde, go­tik bir anlayışta başlanmış olan Santa Maria del Fiore kilisesinin yapımını tamamlayarak, büyük bir yenilikçi olduğunu herkese kabul ettirdi: Kilisenin sekizgen bir kubbe kasnağı üstüne oturan kubbesini ya­parken, Eskiçağ mimarlığından ve kendi koyduğu ilkelerden yararlan­mıştıBrunelleschi, yapıtlarında Eskiçağ' da uygulanan ilkeleri körü körüne kopya etmeyip, yeniden yaratmıştır Santa Maria del Fiore'den sonra yaptığı, yeni bir kilise örneği oluşturan yapıtlarının (kare planlı küçük bir yapı olan San Lorenzo kilisesi; merkez planlı San Spirito ve Santa Maria degli Angeli kiliseleri; bazilika planlı San Lorenzo kilisesi) tümünde aynı özellikler, aynı aydın­lık ve özlü düzenleme, düzlemlerin ve kütlelerin aynı dengeli dağılımı ve birbiriyle boğumlanan aynı hacim­ler gözlenir Bütün bu yapıtlarda, uzamın düzenlenmesi, sanatçının, çeşitli mimarlık öğeleri ile yapının bütünü arasındaki orantılara uyum­lu bir ritim vermek için gerekli ma­tematiksel bağıntıların mantığı üs­tüne kurulmuş kişisel üslup anlayışı­na bağlıdır
Güzelliğin yasalarını bir bilim adamı anlayışıyla denetleyen bir sanatçı olan Brunelleschi, Rönesans sanat­çılarının üstünde çalıştıkları anıtla­rın ve manzaraların perspektiflerindeki dengeyi doğrulamada kullan­dıkları optik aygıtı bulmuştur Günü­müzde, XV yy Floransa mimarisi­nin, hattâ bütün Rönesans dönemi mimarisinin Brunelleschi'nin ilk iki yapıtıyla (Ospedale degli Innocenti; Floransa katedralinin çifte kubbesi) başladığı kabul edilmektedir