Sargi Bezi Nedir ?-Sargi Cesitleri

Sargı Bezi Nedir?

Pansumanları yerinde tutmak, organları uygun bir şekilde sarmak, tespit etmek, gerektiğinde o bölge üzerinde basınç uygulamak, vücudun o kısmının hareketini azaltmak ya da bütünüyle engellemek ve vücudun bir kısmının kan akımını azaltmak amacı ile kullanılan malzemeye sargı denir Bu amaçlarla yapılan işleme de sargılama denir

Sargı Çeşitleri

Şekillerine göre genellikle üç çeşit sargı vardır

a) Silindir sargı

b) Üçgen sargı

c) Özel sargı



a) Silindir Sargı

Bunlar rulo şeklindeki sargılardır Değişik uzunluk ve genişliktedir Meselâ; gövde için 10-15 cm, bacak için 10 cm, baş ve kol için 5 cm, parmaklar için 2,5 cm eninde olan sargılar kullanılır Sargıların boyu ise ortalama 1,5-2 m arasındadır



b) Üçgen Sargı

Bir metrekarelik bez ya da başörtü karşılıklı köşeleri üst üste gelecek şekilde katlandıktan sonra çapraz olarak kesilerek iki üçgen sargı meydana getirilir Üçgen sargının en uzun kenarına taban, sivri olan ucuna tepe denir

Üçgen sargılar ile göğüs, karın, kol, bacaklar ve saçlı deride olan yaraları sarmak kolaydır Özellikle kol kırıkları, burkulma, çıkık ve diğer yaralanmalarda yaralı kısım üçgen sargı ile sarılarak dinlendi

Üçgen Sargı İle Kol Askısının Yapılması

1- İlk yardımcının yüzü sargı yapılacak kişiye doğrudur

2- Üçgen sargı, tabanı sarılacak kolun karşı tarafındaki omuzdan aşağı doğru inecek ve tepesi de sarılacak kol tarafına doğru gelecek şekilde göğüs üzerine konur

3- Sarılacak kol, el karşı omuzu gösterecek şekilde göğüs üzerine konulduktan sonra üçgen sargının aşağıdaki ucu karşı taraf omuz üzerinden boyunun arka kısmına getirilir

4- Boynun arkasında her iki uç düğümlenir

5- Bundan sonra üçgen sargının tepesi öne doğru kıvrılarak dirsek örtülmüş olur Sonra tepe kısmı üçgen sargının kendisi üzerine tutturulur



Özel Sargılar

Bunlar özel amaçlarla kullanılan sargılardır Bunlar arasında korseler, fıtık bağları, "T" sargısı, kuyruklu sargı, çok kuyruklu sargılar, elâstik sargılar ve alçı sargıları gibi çok çeşitli sargılar bulunmaktadır Boru şeklinde (Tüp gaz) triko ya da elâstik ağ şeklinde yeni çıkmış sargı materyalleri kullanma kolaylığı göstermektedir

SİLİNDİR (RULO) SARGILAR




Spiral Sargı:

- Vücudun kalınlıkları aynı olan yerlerinde uygulanır

- İlkyardımcı yaralıya dönük olmalıdır

- Rulo sağ elde, sargının ucu sol elde olmalıdır

- Bilek kısmında 2 kere tesbit yaptıktan sonra,

- Sargıyı aşağıdan yukarıya, içten dışa ve birbiri üzerine 2/3 oranda örtecek şekilde sarınız

- Sargı çok bol veya damarları, sinirleri sıkıştıracak kadar da sıkı olmamalıdır

- Sarılma bittikten sonra; serbest kalan uç ikiye ayrılarak bir düğüm atıldıktan sonra o bölge etrafında dolanarak bağlanır ya da sargı ucu kendi üzerine çengelli iğne ile veya flasterle tutturullur



Ters Spiral Sargı:

- Kol ve bacaklarda uygulanır

- İki kere bilekte tesbit yapınız

- Birkaç kez spiral şeklinde sarınız

- Kalınlık farkı olduğu kısımdan itibaren ters spiral sarıma geçiniz

- Sarılışı, aynı yere geldiğinde aşağıya kendi üzerine doğru kıvrılır

- Kalan uç flaster veya çengelli iğne ile tutturulur



Sekiz Sargı:

Özellikle diz, dirsek gibi eklem bölgelerinde ya da bu bölgelerin yakınlarının sarılmasında uygulanır Sarım; sekiz sayısı yapacak şekilde, bir aşağı ve bir yukarı kısımdan dolanarak yapılır



Spika Sargı:

Özellikle omuz, kalça eklemi gibi yerlerin sarımında kullanılır Omuz ekleminde kolun üst kısmı sarıldıktan sonra sargı rulosu omuz üzerinden geçirilir Omuz arkasına, oradan göğüsün arka kısmına getirilir Buradan göğüsün ön tarafı dolanıp tekrar omuza getirilir Omuz önünde sargılar birbirini çapraz ve sekiz şeklinde sarılma yapılmış olunur

SİLİNDİR (RULO) SARGILARIN UYGULAMA YERLERİ:





El Sargısı:

- 25-5 cm enindeki rulo şeklindeki sargı ile önce elin ön kısmından başlanarak, bir kez çepeçevre dolanır

Sonra elin baş parmak tarafından, el sırtına oradan bileğin arkasına geçilir Buradan tekrar el sırtına geçilerek karşı tarafa gelinir

- Böylece el sırtını örtene kadar sarılır Sonra el bileği etrafında, 1-2 kez dolanıp sargılama bitirilir



Parmak Sargısı:

- Sargıya bilekten başlanır Bilek etrafında birkaç kez dolanır

- Parmak ucundan başlanarak spiral olarak parmak sarılır

- Tekra elin arka yüzünden elbileğine gelinir

- Birden fazla parmak sarılacaksa; her parmak sarıldıktan sonra sargı bilek etrafında bir kez dolanır ve sonra el sırtından sarılarak parmağa geçer



Baş Sargısı:

- Yaralı kişiyi bir sandalyeye oturtunuz

- Yaralının arkasına geçiniz

- Her iki silindir sargının rulo kısımlarını birer elinizde tutunuz

- Sargının alt kenarını, alında kaşların hemen üst kısmına yakın olarak koyunuz

- Kulakların üst kısmından geçecek şekilde başın arkasına doğru sargıyı dolandırınız

- Arka kısımda her iki sargı birbiri ile çapraz yaptıktan sonra üstte bulunan sargıyı başın önüne doğru dolayınız

- Altta bulunan sargıyı ise, başın orta yönünde olmak üzere öne doğru alına kadar getiriniz

- Alında tekrar her iki sargıyı çapraz yaparak arkaya doğru dolayınız Alttaki sargıyı başın orta yönünde arkaya doğru ve ilk sargıyı bir miktar örtecek şekilde çekiniz

- Bu şekilde sarım bitirilir Serbest uç önde kendi üzerinde tutturulur

ÜÇGEN SARGILAR:


Bir metrekarelik bez ya da başörtü karşılıklı köşeleri üst üste gelecek şekilde katlandıktan sonra çapraz olarak kesilerek iki üçgen sargı meydana getirilir Üçgen sargının en uzun kenarına taban, sivri olan ucuna tepe denir

Üçgen Sargının Kullanılması:

Açık olarak (göğüste, askıya almada)

Geniş sargı halinde (kaburga, köprücük, kol kırıklarında)

Dar sargı halinde (rulo sargıların yerine çene kırıklarında)

ÜÇGEN SARGILARIN UYGULAMA YERLERİ:



Baş Sargısı:

Üçgen sargının tabanını 5 cm katlayın Başın üst kısmına yerleştirin Tabanın 2 ucunu arkadan birbirine çapraz geçirin Altında bağlayın Sargının tepesini biraz çekin ve yukarı katlayıp iğneleyin

Başa bir cisim batmış ise; cismi çıkarmadan, simitçik yapıp, cismin hareketini önleyiniz

Simitçik (Simit Yastık): Dar sargı 2-3 kez parmak üzerinden üst üste gelecek şekilde sarılıp, serbest kalan uç içten aynı yönde çevrilerek döndürülürse simit yastık elde edilir



Omuz Sargısı:

- Merkezi omuza gelmek üzere açık bir sargı kullanınız

- Sargının tabanını 5 cm bükünüz

- Bir üçgen sargı ile kolu askıya alınız

- Tepeyi aşağıya döndürüp çengelli iğne ile tutturunuz



Göğüs Sargısı:

Sargının tabanını 6 cm katlayınız Tepesini omuzun üzerinden geçiriniz

Tabanın 2 ucunu arkada bağlayınız

Arka düğümün bir ucunu tepe ile bağlayınız



Göğüs ve Karın Sargısı:

- Vücudun önüne açık bir sargı koyunuz Tepe altta kalacak Taban koltuk altından geçecektir Sargı üstte 5 cm kadar kıvrılmalıdır

- Tabanın uçlarını arkada bağlayınız

- İkinci bir sargıyı tepe yukarıda olmak üzere yine öne koyunuz Taban kalça hizasında olmalı ve kıvrılmalıdırTepe birincisinin altına kıvrılmalı ve iğnelenmelidir



Kol Askısı:

Askıyı göğüsün ön kısmına yerleştiriniz

Eli, dirsekten biraz yukarıda olmak üzere bükünüz

Askının uçlarını askıya alınan kol tarafından camadan(mekik) düğümü ile düğümleyiniz

Dirsekteki ucuön tarafa bükünüz ve çengelli iğne ile iğneleyiniz

Askı çok büyükse kanarlarını bükünüz



Camadan (Mekik) Düğümü:

Sargı daima camadan düğümü ile düğümlenmelidir Bu düğüm; kaymaz, yassı ve

düzgündür Çözülmesi kolaydır Bağlarken sol uç sağın üstünden, sağ uç solun

üstünden geçmelidir Düğümden sonra, sargı düzgün durmalı ve uçlar altlara

sıkıştırılmalıdır