Örgü-Dantel-Nakış Dikiş Terimleri Sözlüğü

Afinite (boya alabilirlik) affinity


Ağır süprem Heavy jersey


Akrilik (Acrylic) Dokuma veya örgü sentetik kumaş

Alpaka (Alpaca) Yünlü kumaş



Alt astar (Underlining) Dikiş yerleri birleştirilmeden ve tela uygulanmadan önce giysi kumaşı ile aynı şekilde kesilen ve altına yerleştirilen; genelde ısmarlama çalışılan giysilerde kullanılan yumuşak kumaş katıdır


Alt dikiş (Understitching) Giysinin ön yüzünden görünmeyen, pervaza ve dikiş paylarına yapılan makine dikişi sırası; kenar dikiş yerinin doğal bir şekilde kumaşın tersine kıvrılmasını ve pervazın düz uzanmasını sağlar İnce kumaşlarda ve makine ile ulaşılması zor olan bölümlerde, pervaz veya dikiş payı elde dikilen gizli dikiş kullanılarak elde dikilebilir


Alt yaka (Under collar) Bir giysi yakasının iç kumaş bölümü


Alta katlanan parça (Underlap) Bir kenarın altına uzanan bir giysi kenarı (örn bir manşet açıklığında veya bel bandında)


Alta konulan parça (Underlay) Sağlamlaştırma için asıl kumaşın altına yerleştirilen kumaş şerit


Ajurlu kumaş Ajour fabric


Amfoterik Amphoteric


Antimigrant Boyama işlemi sırasında boyanın dağılmasını engellemek amacıyla işleme katılan kimyasal madde


Asetat (Acetate) İyi kıvrılan, parlak sentetik kumaş
Asetat elyaf acetate fibre


Astar (Lining) Bir giysi parçasına lüks, düzgün bir görüntü vermek ve yapısal destek sağlayarak bir giysinin iç dikim detaylarını gizlemek için kullanılan altta bulunan kumaştır Bir astar aynı zamanda bir giysinin drapesine tokluk verir ve giyimini rahat hale getirir


Aşındırma, taşlama Abrasion


Atkı (Weft) Bir dokuma kumaşın çözgü ipliklerini çaprazlama kesen iplikler


Ayak (Shank): Örn düğme ayağı


Ayarlanabilir kam parçası Adjustable cam bit


Back batch / Half moon Yakanın arkasında marka etiketinin dikişini gizlemek için kullanılan yarımay şeklindeki kumaş parçası

Bakım etiketi Care label


Balıkçı yaka Turtle neck


Balıksırtı dikiş (Herringbone stitch) Telaların veya pervazların kenarlarını bir giysi parçasının iç kısmı ile birleştirmek için kullanılan, elde çalışılan kenar bastırma dikişi Bu dikiş her zaman soldan sağa doğru çalışılır


Balıksırtı bant Herringbone-Tape


Bant geçirme (Banding) Biye geçirme işleminde kullanılandan daha geniş bir kumaş şerit uygulayarak işlenmemiş kenarı tamamlama yöntemi


Baskı ayağı (Presser foot): Örn Makine ayağı


Baskı dikişi Skip-stitch / blind merrow


Baskılı ilave parça Printed insert


Battaniye dikişi (Blanket stitch) Kumaşın işlenmemiş veya tamamlanmış kenarı boyunca, süsleme veya düzeltme amaçlı çalışılan el dikişi


Bebek önlüğü cotton bib


Beden (Bodice) Bir giysinin üst beden bölümüdür Askısız gece kıyafetlerinde beden, kemiksi maddeden çubukla desteklenir


Bel bandı (Bel bandı) Düzgün, sabit bir görüntü vermek için bir giysinin bel bandına takılan kumaş bandı (genelde esnemesinin ve bükülmesinin önlenmesi için sertleştirilmiş) Düz, dekoratif şekilli ve ensel bel bant türleri vardır


Bel yeri çizgisi (Waistline) Bir kurdelenin veya kurdelenin doğal olarak kalçaların üzerinde oturduğu, bel etrafındaki yatay çizgidir Bir pervaz, lastik kılıfı veya şerit düzenlemesi ile tamamlanabilen veya bir bel bandının eklenebileceği giysinin bel kenarı; bir kalıbı değiştirirken önemli bir ölçüm


Binder Pigmenti başka bir şeye bağlayan akrilik bileşen türü



Binmeli V yaka Crossover V neck


Birleşik veya kendinden pervaz (Integrated or self-facing) Düz bir giysi kenarında kullanılan bu pervaz türü, giysi ile bir olarak kesilir, sonra içe katlanır
Bisiklet yaka Crew Neck


Bitişik dikiş yeri İki kumaş parçasını kenardan kenara birleştirmek için, bazen hafif bir alta serilen kumaş ile kullanılır; genelde, fazlalığı azaltmak için telaları ve iç astarları birleştirmede kullanılır

Bleeding Rengin istenmeyen yer ve bölgelere yayılması Bu durum, özellikle boyanın kumaşın asılarak kurutulduğu ve su bazlı uygulamalarda ciddi sorun yaratır Boya banyosuna ya da baskı mürekkebine dağılmayı engelleyici madde katılmasıyla sorun ortadan kalkar


Bobin pimi (Spool pin)stünde bobini tutan, makineye ve aşağı iğneye iplik vermeye hazır olan pim


Bol teyel (Tailor’s tacks) Kalıptan kumaşa işaretleri transfer etmek için kullanılan ve kumaşa iğnelenen kalıba zıt renkte bir iplik ile çalışılan bol iplik işareti


Boya banyosu Dye bath


Boylamasına kumaş çizgisi (Lengthways grain) Dokuma bir kumaşta, kumaş kenarlarına paralel olan, boylamasına ipliklerin yönü Enine çizgilere oranla, esnemesi daha az olduğundan, boyuna çizgi düz çizgi olarak gereken yerlerde kullanılır


Broderie Anglaise Nakışlı pamuk kumaş


Brushed cotton Kalın pamuk kumaş



Bukle (Bouclé) Sentetik kumaş


Buret (Noil) İpekli kumaş



Bükme yün (Worsted) Yünlü kumaş


Büyük çıtçıt (Press stud fastener): Çıt çıt türü


Büyük beden Double over sized


Büzdürme (Ruching) Büzülmüş bir bölümü oluşturmak için çalışılan birkaç dikiş sırası


Büzgü dağıtma dikişi (Easestitch) Tek veya çift sıra halinde, çentikler arasındaki mesafenin, bir dikiş yeri kenarında, diğerinden daha fazla olduğu yerde fazlalığı dağıtmak için kullanılan uzun makine dikişidir


Büzgü dikişi (Smocking) Kumaş fazlalığını büzmek ve kumaş karelerini şekillendirmek için kullanılan, giysi tamamlanmadan önce çalışılan; genelde çocuk elbiselerinin üst bedeni ve bel yerinde kullanılan paralel dikiş


Büzgü (Gathering) İki paralel el dikişi veya gevşek makine dikişi; uzun iplikler, büzgünün her iki ucunda bırakılır ve fazla kumaş bir veya her iki uçtan çekilir, kumaşı, oturması için daraltmada veya dekoratif fırfırlı bir görüntü vermede kullanılır


Büzgülü self-bound dikiş (Gathered self-bound seam) Büzülmüş bir kenarı düz bir kenara dikmek için kulanılan dikiş Self-bound dikişe de bakın

Calico Pamuk kumaş


Çapraz bağlanma (Cross-linking) Akrilik tipi bileşenin kendisini hem pigmente hem de ana maddeye kalıcı bir şekilde bağlayarak renk atmanın önüne geçme özelliği Bu işlem eskiden yüksek sıcaklık ve katalizör gerektirirdi, ancak yeni reçine bileşenleri aynı işlevi oda sıcaklığında gerçekleştirilen kuruma esnasında da yerine getiriyor


Cep kapağı (Pocket flap) Bu, cep açıklığını kapatmak için aşağı katlanır Kapak, basit bir şekilde cebin ön yüzünde aşağı katlandığında, cep ile tek parça olarak yapılabilir veya cepten ayrı olarak yapılır ve üzerine dikilir


Cep kenar şeridi (Pocket welt) Genelde yarıklı cepte kullanılan bu kenar şeridi, cep açıklığının alt kenarına dikilir ve onu kaplamak için dik durur


Cep torbası (Cep torbası) Bir giysinin içinde sarkan gizlenmiş cebin iç tarafı


Challis Yünlü kumaş


Chambray Düz-dokuma, pamuklu kumaş


Couching Bir giysi parçasının üzerinde, küçük el dikişleri çalışarak, bir kumaşa kordon veya başka bir parça tutturma yöntemi


Crêpe-de-Chine Pürüzsüz, ipek kumaş


Çapraz dikiş (Cross stitch) Pratik amaçlar )örn Pliseleri ve katları yerinde tutma) ve dekorasyon için kullanılan el dikişi


Çengelli iğne – Hooked needle


Çentik (Notch) Dışa bakan, V şeklinde (veya çift V şeklinde), dikiş amacıyla diğer parça ile aynı hizada olan bir kalıp üzerine transfer edilebilen işaret


Çıt çıt (snap fasteners) Baskı pimi adı da verilir; siyah, gümüş rengi veya şeffaf renkte mevcuttur ve ince, görünmez bir tutturmanın gerekli olduğu yerde kullanılır


Çift kat örgü kumaş (Double Jersey) Kumaşın her iki yüzünde farklı yönlere giden çizgileri olan yünlü kumaş


Çift kat paltoluk kumaş (Double coating) Tersine çevrilebilir yünlü kumaş

Çin top düğmesi (Chinese ball button) bir kordonu veya kumaş fitili sıkı bir topa sararak yapılır; kopça ile bağlantıda kullanılır


Çok ölçülü kalıp (Multi-size pattern) Her kalıp parçası üzerine basılan bir dizi boyutta kesim çizgileri vardır


Çoklu dikiş (Multi-stitch): Üç aşamalı zikzak dikişe bakınız


Çorap Socks


Çözgü (Warp) Dokuma bir kumaşın boylamasına iplikleri


Çubuk teyel (Bar tack) Elde veya makinede çalışılan ve bir giyside zorlanan kısımları, özellikle kopmanın meydana gelebileceği yerleri (örneğin, bir cebin üst kısmı veya bir fermuar açıklığının ucu) sağlamlaştırmak için kullanılan, kısa, düz sağlamlaştırma dikişi


Curing time Renk atmanın maksimum düzeyde önüne geçilebilmesini sağlayan çapraz bağlanmanın tamamlanması için geçmesi gereken süre


Çuvaldız (Awl) Kopça dişi veya düğme iliğinin yerleştirilmesi için kumaşa küçük delikler açmada kullanılan, sivri uçlu alet


Çuvaldız (Bodkin) Küt uçlu ve geniş gözlü kalın iğne, bir lastik kılıfına veya ekstrafora lastik veya kordon geçirmek için kullanılır

Dantel Lace


Damask Pamuklu kumaş


Dar alanlar için ütü tahtası (Point presser) Küçük alanlarda dikiş yerlerini ve uçları ütüleme aleti


Dayanıklı dikiş (Heavy-duty stitch) İki kalın kumaş katını birleştirmede kullanılan çok sağlam el dikişi


Degaje yaka Roll neck
Deri (Leather) Hayvan derisi


Dikey etek bastırma (Vertical hemstitch): Etek bastırma türü


Dikiş bandı (Stitching tape)

Dikiş çizgisi (Seamline) Bir dikiş yerini dikmek için belirlenmiş çizgi; bu genelde dikiş yeri kenarından 1,5 cm içerdedir


Dikiş gerginliği (Stitch tension) Bir dikiş makinesinde, üst bobin ve masura ipliklerinin, birbirlerine bağlanırken, gerginliğini ve gevşekliğini kontrol eder Üst ve alt gerginlikler dengelendiğinde iplikler eşit olarak kumaşın içine doğru çekilir


Dikiş kenarı (Seam edge) Bu, dikiş payının kesilmiş kenarıdır


Dikiş payı (Seam allowance) Bir giysinin bölümlerinin bir dikiş ile birbirine birleştirildiği yerde, kalıp üzerinde ayrılan kumaş miktarı; genelde bu miktar 1,5 cmdir


Dikiş payı (Hem allowance) Bir kıvrım yeri oluşturmak için alta kıvrılma payı verilen kumaş miktarı Dikiş payının derinliği giysi parçasının tarzına ve işlevine bağlı olarak değişebilir


Dikiş sökme aleti (Seam ripper) Dikiş yerlerini ve düğme iliği dikişi gibi diğer detaylı çalışma alanlarını açmak ve sökmek için kullanılan kancalı kesme aleti


Dikiş yeri ölçer (Seam gauge) İğne plakasına takılan ve düz dikiş yerlerini dikmede kullanılan, dikiş makinesinin ayarlanabilir ek parçası


Dikişe şerit geçirme (Seam taping) Dikiş yerini sabitlemek ve esnemesini önlemek için, dikiş yerine dikiş şeridi, verev biye veya gabardin bant dikme


Dikme tela (Sew-in interfacing) Genelde terzilikte bir giysiyi şekillendirmek için kullanılan, dikilerek takılan kanvas kumaştır Giysi kumaşına bağlı olarak çeşitli kalınlıklarda mevcuttur


Dizaltı şort Bermuda


Doğrudan boyama Direct dye


Döner kumaş kesici (Rotary cutter) Birbiriyle değiştirilebilir, yuvarlak bıçakları olan, kumaş keserken düzgün, düz kenarlar elde etmek için kullanılan gereç Bir kesim tahtası ile birlikte kullanmalıdır


Drape Kumaşın, ince katlar halinde aşağı doğru salınmasını sağlayan özelliğidir; her kumaşta drape olmaz bu yüzden satın almadan önce drapeyi kontrol edin Aynı zamanda, büzgü ve pliseler tarafından kontrol edilen özel bir düzenlemedir

Drill pamuklu kumaş


Dupion İpekli kumaş


Düğme ayağı (Button shank) Düğme ve kumaş arasında, düğmenin bir parçası olabilen veya iplikle oluşturulabilen ve iliklendiğinde, düğmenin altında iliğin yan kısmına yer sağlayan kısım; genelde kalın kumaşlarda kullanılır


Düğme halkası (Button loop) Genelde pervazlar arasına veya bir giysinin kenarına takılan dekoratif tutturma gereçleri farklı şekillerde yapılabilir Aynı zamanda Kopça ve Rulo halkaya bkz


Düğme iliği (Buttonhole) Bir tutturma gereci olarak düğmenin yerleştirildiği açıklık Düğme ilikleri genelde yakın zikzak dikiş veya saten dikişi ile makinede dikilir ancak sağlamlaştırma veya dekorasyon için elde çalışılabilir veya farklı şekillerde (örn parçalı veya şeritli) tamamlanabilir


Düğme iliği dikişi (Buttonhole stitch) Bir düğme iliğinin işlenmemiş kenarlarını düzeltmek ve sağlamlaştırmak için kullanılan elde reçme dikişi


Düğmeli pat Button fly


Düz dikiş (Straight stitch) Dikiş, sağlamlaştırma dikişi, alt dikiş ve üst dikiş için kullanılan düz makine dikişi


Düz kumaş çizgisi (Straignt grain) Kalıp üzerinde düz bir yerleştirme oku ile gösterilen bu çizgi, kumaşı kumaş kenarının paralel olarak nereye konulacağını gösterir; bu kumaş çizgisi en az esnekliğe sahiptir Boylamasına kumaş çizgisine de bakınız


Düz sağlamlaştırma dikişi İki dikiş ileri, bir dikiş geri çalışılan uzun düz makine dikişi, böylece her dikiş üç kez çalışılmış olur

Eğik kenar baskısı Kenar baskısına bakınız


Ek kumaş parçası (Gusset) Hareket rahatlığı sağlamak için, bir kesiğe veya dikişe yerleştirilen, kumaşa uygun küçük, şekilli bir ek parça


Ekose (Tartan) Yünlü kumaş


Ekstrafor bandı (Heading tape) Halkalar içeren, kancaların takılması için perdenin üst kısmına dikilen geniş kumaş bandıdır Yumuşakça büzülmüş pliseler yapmak için bant yukarı çekilir ve perde, banttaki dokuma cepler içine yerleştirilmiş kancalar kullanılarak bir kornişe takılır


Ekstrafor (Heading) Bir lastik kılıfı veya bir perdenin üst kısmındaki kumaş kıvrımıdır Aynı zamanda, büzülmüş bir fırfırın üzerindeki dar kenarı


El dikişi (Running stitch) Dikiş ve büzgü için kullanılır (büzgü için normalde iki paralel dikiş sırası çalışılır) El dikişinin yapımı çabuktur ama iğne ardı dikiş kadar sağlam değildir


Elbise kumaşından şerit (Self-stay) Giysi kumaşının şeridinden yapılan ve ayrı bir sağlamlaştırma parçası olarak veya potluğu azaltmak için kullanılan parça


Elde dikilen gizli dikiş (Prickstitch) Elde çalışılan küçük, aralıklı iğne ardı dikiş, genelde fermuar takılırken görünmez dikiş çalışmak için kullanılır


Elde tutturma dikişi (Slipstitch) Katlanmış kumaş katını başka bir kata tutturmak için kullanılan, el ile çalışılan kenar bastırma dikişi Hızlı elde tutturma dikişine de bakınız


Enlemesine kat (Crossways fold) Genelde geniş veya değişik şekillerdeki kalıp parçalarına uyum sağlaması için, kumaşın kesim aşamasında yapılan enlemesine kumaş katıdır


Enlemesine kumaş çizgisi (Crossways grain) Bir kumaş üzerinde, kumaşın bir kenarından diğer kenarına, düz çizgiyi keserek uzanan enlemesine ipliklerin yönüdür


Embrodery nakış Bouqle Yarn


Etek Skirt


Etek boyu ölçer (Skirt marker) Etek ucunda doğru bir işaretleme için, dikey cetveli ve tebeşirle doldurulmuş püskürtme pompası bulunan ayarlanabilir cetvel


Etek düğmesi Sweep button


Ezme tahtası (Pounding block) Tabanı, kalın kumaşlardaki kırışıklıkları, buhar verdikten sonra ezmek için kullanılan ağır gereç

Fermuar ayağı (Zipper foot) Tek ayaklı dar makine ayağıdır Bu ayak ayarlanabilir ve iğnenin ister sağ ister sol tarafına yerleştirilebilir Fermuar takarken iğnenin dişlere yakın dikmesini sağlar


Fermuar (Zip) Çeşitli tür, en ev uzunlukta mevcut olan, yaygın kullanılan bir tutturma gerecidir Zincir ve sargı fermuarlar bir dizi amaç için kullanılırlar; gizlenmiş fermuarlar genelde etek ve elbise açıklıklarında kullanılır; daha kalın, uzun ve açık uçlu fermuarlar ceketler için uygundur Fermuarlar giysideki konumlarına bağlı olarak farklı şekillerde dikilir (örn katlanmış kumaşa dikilen bir fermuar dikişin üstünde ve kapalı fermuar dikişin içinde kullanılır)


Fermuar kapağı (Zip fly) Fermuar ve fermuar dişlerini kapatan giysinin dışındaki uzantı


Fermuar muhafazası (Zip guard) Giysinin alt katlarını ve asıl kumaşını fermuarın dişlerinden koruyan kumaş pervazı


Fermuarla veya düğmelerle açılıp kapanan bölüm (Fly) Fermuarı veya düğmeleri gizleyen, genelde şort ve pantolonlarda kullanılan düzgün açıklık


Fırfır, Farbela (Ruffle, Frill) Tek veya çift kumaş katından yapılan, dekoratif büzgülü süs Fırfırlar farklı görünümler için farklı şekillerde büzülebilir (örn Bir ekstraforla, çift kat kenarlar ile veya giysi yaka hattında dairesel bir fırfır olarak)


File Mesh


Fisto, kuş gözü Eyelet


Fitilli kadife (Corduroy) Havlı, pamuklu kumaş


Flanel (Flannel) Yünlü kumaş


Flat-fell dikiş yeri (Flat fell seam) Makine dikişli, kendinden kapalı, düz, sağlam, dayanıklı ve genelde spor giysilerde kullanılan dikiş yeri


Flok (Flock) Sentetik kumaş


Fransız dikişi (French seam) Sağlam, düzgün, dar bir rötuş ile, kendinden kapalı makine dikişli; sadece düz kumaş kenarlarında kullanılan dikiş, bu dikiş, dikiş paylarının görüldüğü ince ve saydam kumaşlar için idealdir Taklit Fransız dikişine de bakınız


Fransız eğrisi (French curve) Kenarı, bir kalıp bölümünde kavisli ayarlamalar yapmak için kullanılan (örn Bir kol oyuğu veya yaka hattında) ölçme aleti Kompleks Fransız eğrisine de bakınız


Fransız teyeli (French tack) İki kumaş katını birbiri ile gevşekçe bir arada tutmak için ve genelde serbest olarak asılı duran astarı, yerinde tutmak için, parçanın asıl eteğine tutturmada kullanılan dikiş

Gabardin Su geçirmez, yün karışımlı kumaş


Gabardin bant Twill-Tape


Gingham Çizgili pamuklu kumaş


Giysiler Clothings


Gizli balıksırtı dikiş (Blind herringbone stitch) Balıksırtı dikişle aynı şekilde çalışılan fakat kenar bastırma dikişinin kumaşın ön yüzünden görünmemesi için dikimden önce kıvrım kenarı geriye katlanan el dikişi


Gizli dikiş (Blindstitch) Bir giysi parçasının ön yüzünde görünmeyecek şekilde kenar bastırma ve tamamlama için kullanılan el dikişi


Gizli dikiş (Catchstitch): Gizli etek bastırma dikişi’ne bakınız


Gizli etek bastırma dikişi (Blind hemming stitch) Gizli dikiş olarak da bilinen bu küçük el dikişi genelde bir kumaş parçasını diğerine (örn bir pervazı bir dikiş payına) tutturmak için kullanılır Aynı zamanda, iki veya üç düz dikişi ve bir geniş zikzak dikişi içeren makine dikişi, kıvrım yerlerini görünmeyecek şekilde dikmek ve kabuk pli yapmada kullanılır


Gizli zikzak kenar bastırma dikişi (Zigzag blind hemming stitch) Örgü kumaşlarda kullanılan üç dar zikzak dikiş ve bir geniş zikzak dikişten ibaret olan, gizli kenar bastırma dikişine benzer makine dikişi


Gofre kumaş (Seersucker) Çizgili ve büzük pamuklu kumaş


Göğüs tahtası (Tailor’s ham) Bir giysinin şekilli bölümlerini (örn Ismarlama çalışılan bir giysinin yakası) ütülemek için kullanılan alet


Göğüs yeri çizgisi (Bust line) Sırttan ve göğsün en geniş noktasından geçen, bir kalıbın ölçümü veya değiştirilmesinde önemli olan yatay çizgi


Grogren (Grosgrain) Sert, çizgili, sentetik kumaş


Güderi kumaş (Venetian) Yünlü kumaş


Gündelik pantolon Canvas slack

Habutai İpekli kumaş


Halka dikişi (Loop stitch): Singer Dikişi’ne bakınız


Hav yüksekliği Hight of the loops


Hav (Nap) Bir yöne doğru akan kısa ipliklerden yapılan yumuşak tüylü kumaş yüzeyi (örn kadife veya fitilli kadife) Kumaşın havı bütün giysi parçasında aynı yönde uzanmalıdır


Havlı enlemesine kat (Crossways fold with nap) Havlı bir kumaş, ters yüzü birbirine bakacak şekilde katlanır ve kat yeri boyunca kesilir Sonra üst katı çevrilir böylece hav, her iki kumaş katında da aynı yönde akar ve kalıp parçası kesilir


Havlu Towel


Havlu kumaş (Towelling) Pamuklu kumaş


Hırka, örgü ceket Cardigan


Hızlı elde tutturma dikişi (Quick slipstitch) İki katlanmış, bitişik kenarı birleştirmek için kullanılan el dikişi, elde tutturma dikişi olarak da bilinir

Ismarlama çalışılan omuz vatkası (Tailored shoulder pad) Cekete veya paltoya şekil vermek için kullanılan keçe veya tela arasında sandviç yapılan yumuşak vatka


Ismarlama çalışılan terzilik (Bespoke Tailoring) Vücuda tam uygun olan bir giysiyi hazırlamanın geleneksel yöntemidir Sağlamlaştırıcı ve yapılandırıcı katlı düzenleme elde dikilir ve tamamlanmış giysinin altında, yerinde buharla ütülenir; bu şeklin kalıcı olmasını sağlar


İç astar (Interlining) Giysi ile astar arasına, sıcaklık ve tokluk eklemek için yerleştirilen Müslin veya tüylü kumaş; ısmarlama çalışılan etek ve paltolarda veya perdelerde tokluk eklemesi ve ışığı kesmesi için kullanılır


İğne ardı dikiş (Backstitch) Genelde katlamalı dikişte kullanılan, kumaşın tersinde çift kat yapılan sağlam el dikişi


İğne çıkarma aleti (Needle grabber) Dokunmuş yüzeyi olan; el dikişi sırasında, kalın veya sert kumaştan iğne çekmek için kullanılan bir dikiş malzemesi


İğne ve iplik – Needle and Thread

İğneye iplik geçirme aleti (Needle threader) İğnenin gözüne ipliği çeken halkalı bir teli olan basit bir alet
İnce keten bezi (Lawn) Pamuklu kumaş


İnce keten bezi (Handkerchief linen) Saydam, ince keten


İnce pamuklu kumaş (Cambric) Pamuklu kumaş


İnce ve saydam kumaş (Sheer fabric) Şal gibi hassas parçalarda kullanılan ince, şeffaf kumaş


İpek (Silk) İpek böceği tarafından üretilen ve serin tutan, emici ve lüks kumaşlar yapmak için çeşitli kalınlıkta dokunan iplikler


İpek saten (Silk satin)

İpek-keten karışımı (Silk-linen mix)

İpekli damasko (Faille) sentetik kumaş


İpek-pamuk karışımı (Silk-cotton mix)



İpek-yün karışımı (Silk-wool mix)

İşaret sabunu (Wax chalk) Siyah veya beyaz olarak mevcut olan ve ütü bezi ile ütülenerek çıkan, yünlü kumaşlar için işaretleme aracı


İşaretleyici teker (Tracing Wheel) Kalıp işaretlerini kumaşa transfer etmek için karbon kağıdı ile birlikte kullanılan alet


İşlenmemiş kenar (Raw edge) Aşınmaya dayanıklı kumaş hariç, kenarların sökülmesini önlemek için düz dikiş, zikzak dikiş veya başka bir yöntemle tamamlanması gereken kesilmiş kumaş kenarı

Jakar kumaş (Jacquard fabric) Desenli sentetik kumaş


Jorjet (Georgette) İpekli kumaş (polyester olarak da üretilir)


Jokey pantolonu Breeches

Kadife devore (Devoré velvet) Desenli ipek kumaş


Kalça yeri çizgisi (Hipline) Kalçaların en geniş yeri etrafındaki yatay çizgi; pantolon veya etek için bir kalıp ölçüsü seçerken, bel ölçüsünden ziyade bu ölçü dikkate alınmalıdır Bir kalıbı değiştirmede önemli bir ölçüdür


Kalıp işaretleri (Pattern markings) Kumaş çizgisini, kalıp parçasının kat üzerindeki yerini göstermek için (her uçta, kalıp kat çizgilerini gösteren kavisli oku olan düz çizgi) bir kalıp üzerine basılan semboller ve çentik, pens, düğme iliği, pli gibi dikiş detayları Kalıp işaretleri işaret aracı (örn terzi kalemi) veya iplik izi (örn bol teyel) kullanılarak kumaşa transfer edilir


Kamalı reçme (Flatlock / straddie stitch)


Kanal reçme Channel Stitch


Kapalı kenar (Enclosed edge) Bir dikiş yeri veya biye arasında sandviç yapılan veya gizlenen işlenmemiş kumaş kenarı; bir giysi parçasını düzeltir ve sağlamlaştırır


Kapri (Capri) Baldırı saran diz altı pantolon


Karın pensi abdominal dart (belly dart)


Kapşon Hood


Kaşmir (Cashmere) İnce, yumuşak, yünlü kumaş


Kat kat kesme (Layering) Kumaş fazlalığını yok etmek ve dikişin düz uzanmasını sağlamak için, kumaş katlarını, dikiş payında, farklı genişliklerde kesme işlemi


Katyonik (Cationic) Negatif yüklü ve noniyonik bileşenlerle karışan madde Bu fark sayesinde pigment giysi boyaması büyük ölçüde kolaylaşmıştır


Kauçuk (Rubber fabric) Lateks madde


Kavisli dikiş yeri (Curved seam) Birleştirildiklerinde giysinin bir bölümünü oluşturan (örn Göğüsün üzerinde, belde ve kalçalarda) iki farklı şekillendirilmiş kenarlı, makine dikişli dikiş yeri


Kayık yaka Boat neck


Kemer biriti (Belt carrier) Bir kumaş şeridi veya iplik zincirden yapılan, genelde bir giysinin yan dikişlerine takılan, kemeri desteklemek için kullanılan halka


Kemer sertleştirici (Belt stiffening) Belin iç kısmına, sertlik sağlaması ve kemerin şeklini koruması için uygulanan esnek, destekleyici kumaş (uygun kalınlıkta ütülü tela genelde gereken sertlik oranını elde etmede kullanılır)


Kemer tokası malzemeleri –

Kemiksi maddeden çubuk geçirme (Boning) Dar giysileri sertleştirmek ve şekillendirmek için kullanılan dar naylon veya plastik şerit genelde askısız gece kıyafetlerinin beden kısmında kullanılır; ince kumaşları korumak için uçları kaplanabilir


Kenar dikişi (Overedge stitch) Dikiş payının kenarında çalışılan, tek bir harekette çok dar bir dikiş yeri diken ve düzelten önceden ayarlanmış makine dikişi; genelde dikiş payının kumaşın ön yüzünden göründüğü ince kumaşlarda kullanılır


Kenar dikişi (Edgestitch) İnce kumaşlarda, zikzak dikişe alternatif olarak kullanılabilen bu dikiş kıvrım yerlerini ve pervazları, sökülmelerini önlemek için, işlenmemiş kenarlarını alta kıvırarak ve küçük bir kıvrım yeri dikerek düzeltmek için kullanılır Aynı zamanda giysi parçasının ön yüzünde, tamamlanmış kenarda, dikiş yerinde veya kat kenarında çalışılabilir

Kenar şeridi (Welt)

Kesik aralığı (Vent) Katlanmış açıklık (örn bir ısmarlama ceket veya paltonun etek kıvrım yeri ve kol açıklıklarında)


Kesim çizgisi (Cutting line) Bir kalıp parçası üzerinde kesim kılavuzu olarak kullanılan kesiksiz, basılı çizgi ( çok ölçülü bir kalıbın, ilgili giysi parçası üzerinde birkaç kesim çizgisi vardır)


Keten kumaş (Linen) Keten bitkisinin doğal liflerinden yapılan keten kumaş, serin tutan ve oldukça emici kumaşlar yapmak için, bir dizi kalınlıkta ve kalitede dokunur


Kılçık (Swift) Karton fiyat etiketini giysiye tutturan plastik parça


Kırışmaz yün kumaş (No-crease wool)

Kırpıntı (Clip) Çentik, kat yeri, ön orta çizgisi veya pens yeri gibi kalıp işaretlerini göstermek için yapılan kumaş kenarındaki küçük kesiktir Kumaşın ön yüzüne çevrildiğinde sivri bir uç elde etmek için (örn bir yaka ucu) veya düzgün bir kavis oluşturmak için dikiş payları da kesilebilir


Kısmi katlama (Partial fold) Bir kumaş katlama yöntemidir; kumaşın bir bölümü katlanmış çift kat oluşturur ve diğeri tek kat oluşturur


Kıvrım (Crease) Ütülenmiş kumaş katının oluşturduğu çizgi


Kıvrım yeri (Hem) Bir giysi parçasının düzeltilmiş alt kenarı (örn Bir giysinin veya perdenin alt kısmı veya düz bir kolun alt kenarı) Kıvrım yerleri elde veya makinede, çeşitli şekillerde tamamlanabilir, kullanılan yöntem, kumaşın kalınlığı veya yapısına bağlıdır (örn elde kıvrılmış kıvrım yeri ince kumaşlar için idealdir ancak çift kat dikilmiş kıvrım yeri, ekstra geniş kıvrım yerlerine veya kalın kumaşlara destek verir) Kıvrım yerleri rötuşları kumaşın ön yüzünden görünmeyebilir veya dekoratif özellikte yapılabilir


Kıvrım yeri çizgisi (Hemline) Kıvrım yerinin boyunca işaretlendiği ve dikiş payının dikiş için tersine katlandığı kat çizgisi; bir parçanın tamamlanmış alt kenarı


Kıvrım yeri dikişi (Kıvrım yeri dikişi) İster dikey, ister yan kıvrım yeri dikişi olarak çalışılan, bir parçanın tersinde görünmez kenar baskısı olarak kullanılan el dikişi; aynı zamanda iç kenarları sağlamlaştırmak için kullanılır (örn bir yakada veya manşetlerde)


Kirli ürün (Dirty product) Çevreye olumsuz etkisi bulunan ürün


Klapa (Lapel) Ceketin veya tişörtün üst düğme ile yaka arasında kıvrılan kısmı


Kol düğmesi Cuff Links


Kol ekstraforu (Sleeve heading) Kolun üst kısmını doldurmak için ve kolun üst kısmında bir kumaş rulosu oluşturmak için kullanılan dar şerit tampon


Kol oyuğu (Armhole) Kol için giysideki açıklık


Kol tahtası (Sleeve board) Genelde ütü tahtasının yanında bulunan, dikiş yerlerini ve giysinin dar bölümlerini ütülemede kullanılan küçük, dar tahta


Kompleks Fransız eğrisi (Complex French Curve) Fransız eğrisine benzer ancak kalıp parçalarında düz kenarları ölçmede kullanılan ölçme aleti Aynı zamanda düğme iliği kılavuzları ve dikiş payı izleri de var


Kopça (Frog fastening) Bir uzun fitil veya kordon rulosu ile yapılan, dört üst üste binen halka olarak düzenlenen ve ortadan dikilen dekoratif bir tutturma gereci Dekoratif Çin top düğmesi ile birlikte, genelde ceket ve uzun paltolarda kullanılır


Kopça (Hook-and-eye fastener) Düzgün bir birleşmenin gerekli olduğu (örn bir bel bandında) kumaş bölümlerinde üst üste binen kenarları birbirine tutturmak için kullanılan iki parçalı metal tutturma gereci


Kordon Drawcord


Kostümlük keten (Suiting linen)

Kot (Denim) Dayanıklı pamuklu kumaş


Krep saten (Crepe-backed satin) Sentetik kumaş


Krep (Crepe) Yünlü kumaş


Krepon (Crepon) Sentetik kumaş


Krinkle kumaş (Crinkle fabric) İnce pliseli ve kıvrımlı sentetik kumaş


Kruvaze etek Envelop skirt