Hız-İvme(Fizik)

mate · 10-03-2006

Hız
Bir cismin birim zamanda aldığı yol

Alınan yolun zamana göre değişimi olarak da tanımlanabilir

Hareketlinin herhangi bir andaki hızına ani hız, yol boyundaki hızların ortalamasına da ortalama hız adı verilir

Hız, vektörel bir büyüklüktür

Yönü ve büyüklüğü ile ifade edilir

Hız birimleri SI birim sisteminde m/s, İngiliz ölçü sisteminde feet/s = 30,6 cm/s veya mil/saat = 1,6 km/saat'dır

Yaygın olarak kullanılan hız birimi 1 saatte alınan yolu kilometre cinsinden ifâde eden kilometre/saat kısaca km/h olarak gösterilir (1m/s = 3,6 km/h)

Bir hareketlinin hızı, ya sabit veya değişen olabilir

Değişen hız ise düzgün değişen (sabit ivmeli) veya gelişigüzel değişen hız şeklindedir

Değişen hız da artabilir veya azalabilir

Bu durumlarda cismin ivmesi pozitif veya negatif değer alır

Serbest düşen bir cismin hızı düzgün değişen ve artan hız, düz bir yolda 70 km/h sabit hızla giden arabanın hızı sabit hız, yukarıya doğru düşey olarak fırlatılan bir cismin hızı ise düzgün değişen ve azalan hızdır

Normal yürüyen bir insanın hızı 5 km/h, ses hızı 340 m/s = 1224 km/h=1mach, ışık hızı ise 300

000 km/s'dir

Bazı Hareketlilerin Erişebildiği En Büyük Hızlar

İnsan (100 m'lik yolda)36 km/h
Bisiklet 40 km/h
Yarış atı 70 km/h
Leopar 96 km/h
Balık 109 km/h
Yarış otomobili 413 km/h
Yarış motorsikleti 513 km/h
Özel yarış botu 556 km/h
Özel sürat otomobili 1016 km/h
Tabanca mermisi (Namludan çıkış hızı)3500 km/h
Uçak, 3 mach=3564 km/h
İnsanlı uzay aracı 39

897 km/h
İnsansız uzay aracı 240

000 km/h

Açısal hız bir cismin bir eksen etrafındaki dönme hızıdır

Dünyanın kendi ekseni etrafındaki açısal hızı 7,25 x 10-5 rad/s, bu dönüşten ötürü Ekvator üzerindeki çizgisel hız ise 1667 km/h'dır

Atmosfer de dünya ile beraber aynı hızla döndüğü için dünyanın döndüğünü fark edemeyiz

İvme
Fizikte ivme hızın birim zamandaki biriminde değişimi olarak tanımlanır

SI birim sistemindeki birimi: m/s2 (metre bölü saniye kare) dir

Örneğin yerçekimi ivmesi (bir g) = 9

8 m/s2 dir

İvme vektörel bir büyüklüktür, hem şiddeti hem de yönü vardır

Daha teknik olarak, ivme

bir cismin hız fonksiyonunun zamana göre türevi

yerdeğiştirme fonksiyonunun da zamana göre ikinci türevidir

Newton'un ikinci yasasına göre ise kuvvetin kütleye oranıdır

10-03-2006	#1
mate	Hız-İvme(Fizik) Hız Bir cismin birim zamanda aldığı yol Alınan yolun zamana göre değişimi olarak da tanımlanabilir Hareketlinin herhangi bir andaki hızına ani hız, yol boyundaki hızların ortalamasına da ortalama hız adı verilir Hız, vektörel bir büyüklüktür Yönü ve büyüklüğü ile ifade edilir Hız birimleri SI birim sisteminde m/s, İngiliz ölçü sisteminde feet/s = 30,6 cm/s veya mil/saat = 1,6 km/saat'dır Yaygın olarak kullanılan hız birimi 1 saatte alınan yolu kilometre cinsinden ifâde eden kilometre/saat kısaca km/h olarak gösterilir (1m/s = 3,6 km/h)Bir hareketlinin hızı, ya sabit veya değişen olabilir Değişen hız ise düzgün değişen (sabit ivmeli) veya gelişigüzel değişen hız şeklindedir Değişen hız da artabilir veya azalabilir Bu durumlarda cismin ivmesi pozitif veya negatif değer alırSerbest düşen bir cismin hızı düzgün değişen ve artan hız, düz bir yolda 70 km/h sabit hızla giden arabanın hızı sabit hız, yukarıya doğru düşey olarak fırlatılan bir cismin hızı ise düzgün değişen ve azalan hızdır Normal yürüyen bir insanın hızı 5 km/h, ses hızı 340 m/s = 1224 km/h=1mach, ışık hızı ise 300000 km/s'dirBazı Hareketlilerin Erişebildiği En Büyük Hızlar İnsan (100 m'lik yolda)36 km/h Bisiklet 40 km/h Yarış atı 70 km/h Leopar 96 km/h Balık 109 km/h Yarış otomobili 413 km/h Yarış motorsikleti 513 km/h Özel yarış botu 556 km/h Özel sürat otomobili 1016 km/h Tabanca mermisi (Namludan çıkış hızı)3500 km/h Uçak, 3 mach=3564 km/h İnsanlı uzay aracı 39897 km/h İnsansız uzay aracı 240000 km/h Açısal hız bir cismin bir eksen etrafındaki dönme hızıdır Dünyanın kendi ekseni etrafındaki açısal hızı 7,25 x 10-5 rad/s, bu dönüşten ötürü Ekvator üzerindeki çizgisel hız ise 1667 km/h'dır Atmosfer de dünya ile beraber aynı hızla döndüğü için dünyanın döndüğünü fark edemeyiz İvme Fizikte ivme hızın birim zamandaki biriminde değişimi olarak tanımlanır SI birim sistemindeki birimi: m/s2 (metre bölü saniye kare) dir Örneğin yerçekimi ivmesi (bir g) = 98 m/s2 dir İvme vektörel bir büyüklüktür, hem şiddeti hem de yönü vardır Daha teknik olarak, ivme bir cismin hız fonksiyonunun zamana göre türevi yerdeğiştirme fonksiyonunun da zamana göre ikinci türevidir Newton'un ikinci yasasına göre ise kuvvetin kütleye oranıdır