Çorum Şehir Tanıtımı

Çorum Şehir Tanıtımı

ÇORUM

Melekler Mekanı - Çorum Şehir Tanıtımı GENEL BİLGİLER

Yüzölçümü: 12820 km²

Nüfus: 609863 (1990)

İl Trafik No: 19

Karadeniz Bölgesinin İç Anadolu’ya açılan kapısı olan Çorum İli , Anadolu kültür mozaiği içerisinde eşsiz bir konuma sahiptir

Günümüzden 7 bin yıl öncesine ait kültürel verilere rastlanan Çorum’da, ilk organize devleti kuran Hititlerin ilk başkenti Hattuşa bulunmaktadır

Hattuşa Anadolu’nun kalbinde, UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine alınmış ülkemizdeki 9 değerden biridir Hitit uygarlığı en az Mısır Uygarlığı kadar eski ve zengin bir uygarlıktır Hititlerle Mısırlılar arasında yapılan Kadeş Antlaşması metin tabletleri Boğazköy’de bulunmuştur

Hititlerin diğer önemli kült (dini) merkezlerinden sayılan, arkeolojide Arinna olarak bilinen Alacahöyük Ören Yeri; 13 Kral Mezarı , Hatti Tunç Güneş Kursu ve Sfenksli Kapıları ile görülmeye değer tarihi bir yerdir Ulu Önder Büyük Atatürk’ün bizzat direktifleriyle ilk milli kazılarımızın başlangıç noktası olması ile de önem arzeder

Ortaköy İlçesindeki Şapinuva ören yeri de büyük bir Hitit kenti olup, hala sürmekte olan kazı çalışmalarında bol miktarda yazılı belge ortaya çıkarılmıştır

Ayrıca, 1990 yılında başlatılan ve kongre dili Türkçe olan "Hititoloji Kongresi" her üç yılda bir düzenlenmekte olup, 6 yılda bir de Çorum’da gerçekleştirilmektedir Bu kongreye dünyanın bir çok yerinden bilim adamı katılmaktadır

Hitit uygarlığının yanısıra, her biri sanat şaheseri olan Selçuklu ve Osmanlı Dönemine ait; cami, köprü ve kalelerle süslü Çorum, yayları ve İncesu Kanyonu gibi doğal güzellikleri ile de görülmeye değer bir yerdir

Meşhur leblebisi, Osmancık ve Kargı’da üretilen kaliteli pirinçleri dünyaca tanınmaktadır

NASIL GİDİLİR?

Karayolu: Çorum İç ve Güneydoğu Anadolu’yu Karadeniz Bölgesine bağlayan devlet karayolu üzerinde yer alır

Çorum’a Marmara Bölgesinden gelecekler için İstanbul- Samsun Karayolunu kullanmak daha avantajlıdır Diğer alternatif yollar ise;

-Çorum-Amasya-Taşova-Erbaa-Niksar-Erzincan-Erzurum-Kars

-Çorum-Amasya-Tokat-Sivas-Malatya-Elazığ-Diyarbakır

-Çorum-Yozgat-Kapadokya-Adana-Hatay-Mersin

Otogar kent merkezinde bulunmaktadır

Otogar Tel : (+90-364 ) 213 66 70

Hattuşaş Otobüs İşletmesi : (+90-364 ) 224 44 24

Çorum Özler Otobüs İşletmesi : (+90-364) 213 80 56

Lider Turizm Otobüs İşletmesi : (+90-364) 225 07 75

Hitit Tur Otobüs İşletmesi : (+90-364) 213 34 02

Metro Otobüs İşletmesi : (+90-364) 224 28 40

Havayolu: Çorum'da havaalanı bulunmamakta olup, En yakın havaalanı Samsun (176 km) ve Ankara (242 km)'da bulunmaktadır

İLÇELER

Çorum (merkez), Alaca, Bayat, Boğazkale, Dodurga, İskilip, Kargı, Laçin, Mecitözü, Oğuzlar, Ortaköy, Osmancık, Sungurlu, Uğurludağ

Alaca: İl merkezine uzaklığı 50km’dir Yozgat-Çorum, Sungurlu-Tokat karayollarının kesiştiği yerde bulunmaktadır

Alaca’da turizme açık en önemli tarihi yerler Eskiyapar ve Mahmudiye köyündeki tarihi kalıntılar ile Hitit Dönemi eserleriyle dolu olan Alacahöyük, Kalınkaya ve Pazarlı ören yerleridir Gerdekkaya mezarı ile Koçhisar Mağarası da turistlerin uğrak yerlerindendir İlçe merkezinde 1763 yılında Ömer Osman Paşa tarafından yaptırılan Eski Cami ile 1893 yılında Ardahan Göçmeni Şeyh Efendi tarafından ahşap olarak yaptırılan Yeni Cami ve Hüseyin Gazi Türbesi de tarihi değeri olan yapılardır

Boğazkale: İl merkezine uzaklığı 83 km’dir İlçede bulunan BOĞAZKÖY, UNESCO tarafından Dünya kültür mirası olan ülkemizdeki 9 yerden birisidir Ayrıca; Yazılıkaya Açık hava mabedi ilin önemli bir turistik yerlerindendir

Kargı: İl merkezine uzaklığı 113 km’dir Osmancık –Tosya yolu üzerinde Kızılırmak Vadisinde şirin bir ilçedir Kargı’da tarihi eserler arasında IVMurad’ın hanımı Mihrihatun adına Karaseki Köyünde yaptırılan Mihrihatun Cami ve hamamı, Oğuz köyünde Selçuklulardan kalma cami, Hacıhamza Kalesi ve Hanı en önemlileridir

Kargı'nın yaylaları en önemli turistik mekanlardır Abdullah yaylasında her türlü alt yapı mevcut olup, konaklama problemi bulunmamaktadır Sözkonusu yöre; Kargı Yaylası, Eğinönü Yaylası, Aksu, Göl, Örencik, Karaboyu, Gökçedoğan Yaylaları ile yayla turizmine oldukça elverişli bir yerdir

Laçin: Laçin, Çorum –Osmancık karayolu üzerindedir Anıtsal Kaya Mezarı, Laçin Köşk Evi Mesire Yeri çekim alanlarıdır

Mecitözü: Çorum-Amasya karayolu üzerindedir Çorum’a uzaklığı 37 km’dir İlçede turizme hizmet edebilecek en önemli tarihi yapı Elvan Çelebi Cami(1352) Tekke ve Türbesi ile yanındaki hamamıdırBeke (Figani)kaplıcaları da iç turizme hizmet vermektedir

Ortaköy: İl merkezinin güneydoğusunda, Mecitözü ilçesinin güneyinde yer alır İl merkezine uzaklığı 53 km’dir Ortaköy ilçesinde Hititlerin önemli ticaret merkezlerinden olan Şapinuva'da kazı çalışmaları devam etmektedir Ayrıca; İlçeye bağlı İncesu köyündeki İncesu kanyonu ve Aşdavul kasabasındaki Damlataş mağarası görülmeye değer yerlerdendir İncesu köyüne yakın Çekerek ırmağı kıyısında, İncesu Kanyonunun içerisinde kayalara oyulmuş Kybela Kaya Kabartması önemli tarihi yapılardandır

Osmancık: İl merkezine 56 km uzaklıktadır Çorum-Kargı ile Samsun-İstanbul yollarının kavşak noktasındadır Çorum'un en eski ilçelerinden biridir Osmanlı döneminde tarihi ipek yolu üzerinde bulunan Osmancık'ta Koyunbaba Köprüsü ve Türbesi, Osmancık Kalesi, Koca Mehmet Paşa Camii (imaret camii) Baltacı Mehmet Paşa Çeşmesi görülmeye değer yelerdir Ayrıca ; Başpınar ve Karaca Yaylaları, yayla turizmi açısında oldukça elverişli doğal güzelliklerdir

GEZİLECEK YERLER

Müzeler

Çorum Müzesi

Adres: Gülabibey Mah Müze Sok - Çorum

Tel: (364) 213 15 68

Faks: (364) 224 30 25

İl merkezinde Endüstri Meslek Lisesi yanında yer almaktadır Hicri 1332 yılına tarihlenen bina, yapıldığı bugünden bu yana hastane ve okul olarak kullanılmıştır 1989 yılından itibaren Çorum Müzesi olarak kullanılmak üzere restorasyonuna başlanmış ve halen restore işlemi devam etmektedir Müzede Geç Kalkolotik (MÖ 4500) dönemden itibaren kronolojik olarak Eski Tunç Çağı, Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Eski Hitit, Hitit İmparatorluk, Firig, Helenistik, Roma ve Bizans Dönemi eserlerinin sergileneceği arkeolojik salon ile Çorum yöresine ait Etnoğrafik eserlerin sergileneceği Etnoğrafik salonu açma çalışmaları devam etmektedir

Alacahöyük Müzesi

Adres: Alaca İlçesi, Alacahöyük Köyü

Tel: (0364) 224 30 25

Alaca İlçesi, Alacahöyük beldesinde yer almaktadır Çorum Müze Müdürlüğüne bağlı olarak hizmet veren müzede ; Alacahöyük kazılarında elde edilen Kalkolotik, Eski Tunç Çağı, Hitit ve Frig Dönemine ait eserler ile yöreden derlenen Etnoğrafik eserler sergilenmektedirÇorum'a 45 km uzaklıktadır Alacahöyük'te ilk yerel müze 1940 yılında teşhire açılmış, 1982 yılında ise yeni binasına taşınmıştır İki katlı olan müzenin üst katında Hamit Zübeyr Koşay ve Remzi Oğuz Arık salonları bulunmaktadır Kazı başkanlarının isimlerinin verildiği bu salonlarda Alacahöyük ve Pazarlı kazısında elde edilen eserler sergilenmektedir

Giriş salonunda ilk kazı malzemeleri, Kalkolitik Döneme ait el yapımı seramikler ile Eski Tunç Çağına ait 13 kral mezarının buluntu anını gösteren fotoğraflar ve pişmiş toprak eserler sergilenmektedir

İkinci salonda yer alan büyük duvar vitrinlerinde ; Hitit Dönemine ait pişmiş toprak , gaga ağızlı testiler, tabaklar, çanaklar, mangal ve maltızlar ile matara biçimli kaplar, orta vitrinlerde ise Eski Tunç ve Hitit dönemlerine ait bronz iğneler, kemik süs eşyaları, kalıplar, hayvan figürleri ve iki adet çivi yazılı tablet teşhir edilmektedir Ayrıca aynı salonda Frig Dönemine ait tek vitrinde , Pazarlı eserleri arasında pişmiş toprak kabartmalı duvar levhaları, üzeri boyalı kaplar ve keklik biçimli riton yer almaktadır

Mahmut Akok Salonu olarak adlandırılan ve etnografik eserlerin sergilendiği alt katta ise, yöreye ait halı ve kilimler, ahşap tarım aletleri, dokuma tezgâhı ile Osmanlı Dönemine ait delici, kesici ve ateşli silahlar teşhir edilmektedir

Boğazköy Müzesi

Boğazkale

Tel : (0364) 213 15 68

Faks : (0364) 224 30 25

Çorum’a 84 km uzaklıktaki Boğazkale ilçesinde yer almaktadır Çorum Müze Müdürlüğüne bağlı olarak hizmet veren müzede Boğazköy-Hattuşa kazılarında açığa çıkartılan eserler ile çevreden elde edilen eserler sergilenmektedir

12 Eylül 1966 yılında açılan Müze, Boğazköy (Hattuşaş) kazılarında açığa çıkan ve çevreden müzeye gelen eserlerin depo ve sergilemesinin yapıldığı mahalli bir müze konumdadır

Hitit Dönemine ait eserlerin ağırlıklı olduğu müzede ; Kalkolitik, Eski Tunç, Hitit, Frig, Roma ve Bizans dönemlerine ait eserler de sergilenmektedir

Örenyerleri

Alacahöyük Örenyeri

Çorum’un 45 km güneyinde, Alaca İlçesinin 17 km kuzeybatısında yer almakta olup, Boğazköy’e 34, Ankara’ya ise 210 km uzaklıktaki Alacahöyük Köyü yerleşim alanı içerisindedir Höyük, bilim alemine ilk kez 1835 yılında WCHAMİLTON tarafından tanıtılmış olup, bu yıllardan itibaren Orta Anadolu’yu ziyaret eden bilginlerin uğrak yeri olmuştur

Eski Tunç ve Hitit Çağında çok önemli bir kült ve sanat merkezi olan Alacahöyük’te 4 uygarlık çağı bulunmaktadır Geç Kalkolotik çağını Eski Tunç, Hitit, Frig, Roma ve Bizans dönemleri takip eder Örenyerinde Hitit İmparatorluk dönemine ait Sfenksli Kapı, şehrin batısındaki Poternli Kapı ve mimari eserler ile Hatti uygarlığının aydınlanmasına çok katkıları olan Alacahöyük Eski Tunç Çağı haneden mezarları ile yerel müzesi, Boğazköy ve Yazılıkaya’yı ziyaret edenler için aynı gün gezilebilecek önemli bir örenyeridir

Hitit İmparatorluk dönemine tarihlenen kalker temel üzerine andezit bloklarla inşa edilmiş iki kule arasında yer alan Sfenksli Kapı’nın genişliği 10 metredir O, bir yolla bağlandığı büyük mabedin anıtsal geçididir Dış girişin iki yanındaki büyük söğe bloklarının dış yüzleri Sfenks protomları ile süslüdür Kulelerin dış ve iç yüzlerinde yer alan kabartmalar Fırtına Tanrısı onuruna kutlanan bir kült festivalini yansıtmaktadır

Alacahöyük kazıları , Orta Anadolu’nun kuzey bölgesinin kesintisiz stratiğrafisini veren tek merkez olması ve özellikle 13 kral mezarı ile eski Tunç dönemine, monimental mimari kalıntılarıyla Hitit dönemine ışık tutması açısından dünya arkeoloji literatüründe önemli bir yere sahiptir

Boğazköy Örenyeri

Boğazköy ( Hattuşa ) Örenyeri , Çorum ilinin 82 km güneybatısında yer almakta olup, Ankara’ya uzaklığı ise 208 km’dir Hitit devletinin eski çekirdek bölgesinin merkezinde bulunan Boğazköy ( Hattusa ) örenyeri Budaközü Çayı vadisinin güney ucunda , ovadan 300 m Yükseklikteki sayısız kaya kütleleri ve dağ yamaçlarının bölünmesiyle çevrili olarak kuzey ve batıda derin yamaçlarla sınırlandırılmıştır Şehir kuzeye doğru açık olup, kuzey kısmı dışında diğer kısımları surla çevrilidir Arkeolojik kazılarda gün ışığına çıkarılarak restore edilen ve artık bir açık hava müzesi niteliğinde ziyaret edilebilen kalıntılar, Boğazköy Tarihi Milli Parkı’nın da odak noktasını oluşturmaktadır Hattuşa 1986 yılında, UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine alınmıştır Ayrıca burada bulunan çivi yazılı tablet arşivleri de 2001 yılından itibaren UNESCO’nun “Dünya Belleği Listesinde” yer almaktadır

Hattuşa’nın keşfi 1834 yılında Fransız mimar Charles Texier tarafından gezilmiş ve dünyaya tanıtılmıştır Bu buluş aslında yalnızca Hattuşa’nın keşfi değil , tamamen unutulmuş olan Hititlerin keşfi olarak da tanımlanabilir 1893-94’de Ernest Chantre’nin birkaç sondaj yapmasına ve ilk çivi yazılı tabletleri yayınlamasına kadarki dönemde pek çok bilim adamı ve gezgin Hattuşa’yı ziyaret eder Muze-i Humayun müdürü Osman HAmdi Bey, 1906’da müzesi adına Makridi’nin sorumluluğunda Boğazköy kazılarını başlatmış, zamanın çivi yazısı uzmanı Assiriyolog Hugo Winckler’i de kazı heyetine alarak , burasının Hitit Başkenti Hattuşa olduğunu tespit etmişlerdir 1931-1939 yılları arasında ve 2Dünya savaşı nedeniyle verilen aradan sonra 1952’de yeniden başlatılan kazılar kesintisiz olarak Alman Arkeoloji Enstitüsü tarafından sürdürülmektedir

Antik Kapadokya bölgesinin kuzey sınırına yakın bir yerde bulunan ve arkeolojik kazılarla gün ışığına çıkartılıp restore edilen ve açık hava müzesi niteliğindeki ziyaret edilebilen Hititlerin başkenti Hattuşa-Boğazköy’deki kalıntılar, Boğazköy Tarihi Milli Park’ın temelini oluşturmaktadır Yüz yıldır sürdürülen kazı ve araştırmalar Hattuşa-Boğazköy çevresindeki en erken yerleşmenin Kalkolotik çağda (MÖ 6000) olduğunu ortaya koymuştur Eski Tunç Çağı’nda da sürekli yerleşmenin görüldüğü Hattuşa’da bu dönemi Asur Ticaret Koloni devri izler Yazılı belgelere göre MÖ 2 binin başlarında Kuşar’lı Anitta Hattuşa Kralı Pijusti’yi yenip şehri tahrip eder ve şehri lanetler Anitta’nın lanetine rağmen şehir MÖ 1600/1650 yıllarında Hitit Kralı 1 Hattuşili tarafından başkent olarak seçilir Hititlerin MÖ1200’de şehri çeşitli nedenlerle terk etmesiyle burada Erken Demir Çağı (Karanlık Çağ) başlar Bu dönemi MÖ 9yüzyılda Frig Çağı daha sonra Helenistik, Galat ve Roma/Bizans çağları takip eder

Boğazkale Yazılıkaya

Boğazkale, Hattuşa'nın 15 km kuzeydoğusunda yer almaktadır Hattuşa’nın en büyük ve etkileyici olan kutsal mekanı, şehrin biraz dışında yer alan, yüksek kayalar arasına saklanmış Yazılıkaya tapınağıdır Özellikle ilkbahardaki yeni yıl kutlamalarında kullanıldığı sanılan bu Açıkhava tapınağında, ülkenin önemli Tanrı ve tanrıçaları alay halinde kayalara kabartma olarak işlenmiştir

Yazılıkaya Açıkhava tapınağında tabii kayalığa yapılmış olan, A odası olarak adlandırılan büyük galeri ile, B odası olarak adlandırılan küçük galeri yer almaktadır Büyük galeri’nin ( A Odası ) batı duvarı Tanrı kabartmalarıyla, doğu duvarı ise tanrıça kabartmalarıyla bezelidir Ayrı bir girişi bulunan Küçük Galeriyi ( B Odası ) girişin iki yanında bulunan aslan başlı , insan gövdeli cinler korumaktadır B odasının batı duvarında sağa doğru ilerleyen 12 tanrı, doğu duvarında ise Kılıç Tanrısı ile Tanrı Şarruma ve himayesindeki Kral IVTudhalia yer almaktadır

Ortaköy Şapinuva

Çorum’un 53 km güneydoğusunda yer alan Ortaköy ilçesinin , 3 km güneyindedir Ortaköy Hitit şehri ,Yeşilırmak Nehrinin üzerinde bulunduğu ve Kelkit’ten başlayan Koyulhisar-Reşadiye-Niksar üzerinden Amasya’ya doğru gelişen vadinin hemen sonunda yer almaktadırŞehir derince bir vadinin kuzey yamaçlarındaki bir plato üzerine kurulmuştur

1990 yılında Prof DrAygül Süel ve DrMustafa Süel başkanlığında kazı çalışmaları başlatılmıştır1994 yılında Ortaköy’ün Hitit Çağı’ndaki adının Şapinuwa olduğu tesbit edilmiştir Bu önemli Hitit şehri Hitit Devleti’nin başkentlerinden biridir

Yapılan çalışmalarda monumental yapılar günışığına çıkarılmıştırBu binalarda şu ana kadar sayıları dört bini aşan Hitit çivi yazılı tablet arşivleri ele geçirilmiştir Bunların çoğunu Hititçe metinler oluşturur İçerik olarak birbirleriyle ilişkileri, paleografileri ve buluntu durumlarına göre, Ortaköy –Şapinuva tabletlerinin büyük bir kısmının aynı döneme ait oldukları, Boğazköy ve Maşat Höyük belgeleri ile olan ilişkileri nedeniyle de bu tabletlerin Orta Hitit döneminin sonlarına tarihlendiği açıklanmıştır

Eskiyapar Örenyeri

Alaca ilçesinin 5 Km Batısında,Alaca-Sungurlu yolu üzerindeki höyük,Boğazköy’ün 25 Km Kuzeydoğusunda, Alacahöyük’ün ise 20 Km Güneydoğusunda yer almaktadır Yapılan çalışmalar sonucunda Höyükte kesintisiz bir iskanın varlığı tespit edilmiş olup,Höyükte eski Tunç,Hitit,Frig,Roma ve iki safhalı Helenistik döneme rastlanmıştır

Höyükün Kuzeydoğu ve Batı kesimlerinde Hitit İmparatorluk çağı şehir surunun temelleri bulunmuş,dikdörtgen planlı,avluları taş döşeli binalar Boğazköy ve Alacahöyükteki binalardan farksız olarak ,Hitit üslubunda inşaa edilmişlerdirHöyükün Güneydoğu kesiminde geniş bir alana yayılan eski Hitit dönemi mahallesinin yanmış evlerinden çok sayıda toprak eserler elde edilmiştirYine bu alanlarda bulunan kabartmalı kült vazoları burasının dini bir merkez olduğu görüşünü kuvvetlendirmiştirHöyükte Hitit tabakaları altında yer alan eski Tunç çağı tabakalarında yapılan çalışmalarda ,bir evin tabanı altında altın ve gümüş objelerden oluşan bir defineye rastlanılmıştırGümüş vazolar,Suriye şişesi,gümüş merasim baltası ,değişik tiplerde altın iğne,boncuk,küpe ve bileziklerden oluşan define,bir taraftan Alacahöyük,Kültepe,diğer taraftan Truva ,Poliochni ve Kuzey Suriye-Mezopotamya buluntularıyla benzer olup bu buluntular Ankara Medeniyetler Müzesinde sergilenmektedir

Yörüklü (Hüseyindede Tepesi)

İlimiz Sungurlu ilçesi,Yörüklü kasabası Hüseyindede tepesi olarak adlandırılan mevkiide bulunmaktadırYapılan çalışmalar sonucunda Eski Hitit dönemine ait iki ayrı kabartmalı vazo parçalarına yine aynı döneme ait olan tek mekanlı bir odada rastlanmıştırElde edilen parçaların restorasyon çalışmaları sonucunda birisinin inandık vazosu tipinde olduğu,diğerinin ise daha küçük ve boyun üzerinde tek filiz halinde Hitit dini törenlerini anlatan bir tasvir bantının olduğu tespit edilmiştirBu tasvir bantı üzerindeki en önemli sahneyi ise boğa üzerinde takla atan bir akrobat oluşturmaktadırİnandık vazosu tipinde olan ve üzerinde 4 tasvir bantı olan büyük vazonun ağız kenarında küçük bir tekne ve başları içe bakan dört boğa başı yer almaktadırTasvir bantlarında konular yine Hitit dini törenlerini anlatmaktadırBu kabartmalı vazoların yanı sıra yapılan çalışmalarda Eski Hitit dönemine ait olan (formlarını daha önceden bilinen) Matara biçimli kap ve yuvarlak ağızlı yüksek boyunlu testiler de elde edilmiştir 1998 yılındaki çalışmalarda ise teraslama tekniğinde yapıldığı ortaya çıkan Eski Hitit Dönemine ait mimari takip edilmiş olup, ileri ki dönemlerde kazı çalışmalarına devam edilecektir

Laçin Kapılıkaya Anıtsal Kaya Mezarı

Çorum’un yaklaşık 27 km kuzeyinde, Kırkdilim mevkiinde oldukça sarp, kayalık ve akarsu tarafından yarılmış derin vadilerin oluşturduğu engebeli arazi üzerinde, kuzeye doğru uzanan bir kaya blokunun burun kısmının kuzey-batı köşesinde yer almaktadır

Komutan İKEZİOS’a ait hellenistik dönem kaya mezarı olup, MÖ IIyüzyıla tarihlenmektedir Çay seviyesinden 65 m Yükseklikteki kaya mezarının yamuk biçimli bir podyum zemini vardırBu podyumdan 8 basamaklı merdivenle ikinci platformda, oradan da 12 basamaklı merdivenle mezar önündeki podyuma geçilmektedir

Mezar odasının kapısı üzerinde “İKEZİOS”yazısı okunmaktadır Mezar odası kareplanlı olup , girişin sağ ve solunda niş şeklinde oyulmuş ölü şekilleri vardır

İskilip Kaya Mezarı

İskilip merkezinde bulunan Osmanlı dönemine ait 100 m yükseklikteki tabi bir kaya üzerine inşa edilmiş, kalenin güney ve güneydoğu eteğinde Roma dönemine ait kaya mezarları bulunmaktadır Güneydoğusunda bulunan kaya mezarının iki sütunlu dikdörtgen bir girişi vardırYuvarlak sütun gövdeleri yukarı doğru inmektedir Başlıklarda bulunan bilezikler üzerinde oturmuş birer aslan bulunmaktadır Sütun başlıkları üzerindeki üçgen alınlık içerisinde ise yatar durumda karşılıklı kanatlı iki aslan figürü bulunmaktadır Kabartmalardan birinin elinde kılıç, diğerinin elinde kadeh mevcuttur Mezar odası içerisinde iki adet ölü sekisi bulunmaktadır

Kuleler ve Kaleler

Saat Kulesi: l894 yılında Çorum’lu Beşiktaş Muhafızı Yedi Sekiz Hasan Paşa tarafından yaptırılmış olup, yüksekliği 275 mdir İlimizin tarihi bir simgesidir

Çorum Kalesi: Selçuklu mimari özelliği taşıyan Çorum Kalesinde halen iskan mevcuttur Şehrin güneyinde yüksek bir tepe üzerinde kurulmuştur Kare planlı olup, 80x80 ebatındadır Yüksekliği 735 m Duvarların genişliği 240 metredir Kalenin kapısı kuzeyde olup, 270x330 m Ölçüsündedir Kalenin içerisinde büyük bir mescit bulunmaktadır Kalenin kitabesi olmadığı için kesin yapım tarihi bilinmemektedir Danişmend veya Selçuklu Dönemine tarihlenen kalede düzgün kesme taş, moloz taş, Roma ve Bizans dönemine ait devşirme taşlar kullanılmıştır

İskilip Kalesi: Yüz metre yükseklikte, üç tarafı kayalık üzerine inşaa edilmiştir Güneye bakan bir kapısı, kale içinde sol tarafta bir zindan odası vardır Dört tarafında burçlar bulunmaktadır

Osmancık Kalesi: Yüksek bir tepe üzerine kurulmuş olan kalenin surlarının uzunluğu 250 m Yüksekliği 30 mdir İlk defa kimler tarafından yapıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte Roma Devrinde yapılmış olduğu sanılmaktadır Kaleden Kızılırmağa gizli yollar mevcuttur Kale duvarı örgülerinde Horasan harcı kullanılmıştır Kale içinde kayalar oyularak yapılmış bir hamam harabesi mevcuttur Kalenin ön kısmında bir kitabe, gözlemci yeri, kapısı ve burçlardan kalıntılar bulunmaktadır

Sungurlu Saat Kulesi: l892 yılında kaymakam Edip Bey tarafından yaptırılmıştır İnşaat malzemesi olarak kesme taş kullanılan saat kulesi, kaide ve saç örgü kısmı dahil sekiz kısımdır Saat çelik halat ve 50 kğlık kovalar vasıtasıyla çalışmaktadır

Camiler ve Türbeler

Ulu Cami: Selçuklu sultanı Alaattin zamanında azatlı kölesi Hayrettin tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır II Beyazıt zamanındaki depremde harap olduğu için onarılan camii, IV Murat zamanında Sultan Muradi Rabi Camii olarak adlandırılmıştır Camiinin M1306 tarihli minberindeki H 707 tarihli kitabe camiinin de bu dönemde yaptırıldığını düşündürmektedir

Hıdırlık Cami: Hz Muhammed’in yakın arkadaşlarından ve onun sancaktarı Süheyb-i Rumi’ye saygı nişanesi olarak eski caminin yerine 2 Abdülhamit zamanında Yedi Sekiz Hasan Paşa’nın isteği üzerine H 1307 yılında inşa edilmiştir

Şeyh Muhittin Yavsi Camii: İskilip ilçesinde bulunan cami İslam alimlerinden Ebussuud Efendi’nin babası Şeyh Yavsi tarafından yaptırılmıştırTek kubbeli olarak yapılan caminin içerisinde ; daha sonra Ebussuud tarafından yaptırılan babasının türbesi vardır Ayrıca , cami önünde Şeyh Yavsi’nin diktiği söylenen ulu bir karaağaç bulunmaktadır Son yıllarda onarım gören caminin aslına zarar verilmemiştir

Evlik Köyü Cami ve Türbesi: İskilip ilçesine bağlı evlik Köyü'nde bulunmaktadır Camii ve türbede Fatih'in hocası Aksemsettin'in oğlu (Nurum Hûda) ve aile efratlarının mezarları bulunmakta olup, camii ve türbenin yapımında ahşap malzeme kullanılmıştır

Kulaksız Camii: H1230 (1830) yılında yaptırılan caminin kitabesi yoktur 1803 yılında onarım görmüştür

Elvançelebi Camii ve Türbesi: Mecitözü İlçesi, Elvançelebi beldesinde yer almaktadır Orjinalde zaviye olduğu düşünülmektedir Yapının cami kısmındaki kitabede H681 (M1282-83), türbe üzerindeki kitabede ise H707 (M1307) tarihleri bulunmaktadır

Hamamlar

Paşa Hamamı: 1487 yılında Tabettin İbrahim Paşa Bin Hacı Bey tarafından yaptırılmıştırOsmanlı dönemi eserlerinden olup, halen çalışmaktadır

Güpür Hamamı: Merkez de Ulu camii karsısında bulunan hamam 1436 yılında yapılmıştır Osmanlı dönemi mimari özelliğini taşır Şu anda bakım çalışmaları devam etmektedir

Ali Paşa Hamamı (Yeni Hamam): Saat kulesi yanında olup, bu hamam ilin en büyük hamamıdır Erzurum beyler beyi olan Ali Paşa tarafından 1573 yılında yaptırılmıştır

Hanlar ve Köprüler

Veli Paşa Hanı: Plan ve mimari açısından Osmanlı Çağı hanlarına örnek teşkil eden han 1000 m2 lik bir alan kaplar Ahşap han iki katlı olup, yalnızca ön cepheye bakan köşk bölümü üç katlıdır

Menzil Hanı: Hacıhamza Kasabasında olup, eski tarihi yol üzerindedir Dikdörtgenli plan olup, kemerler üzerine oturtulmuştur Beşik tonoz örgülüdür Camisi ve hamamı ile bir Osmanlı Külliyesi olan yapının günümüze bazı kısımları ulaşabilmiştir

Osmancık Koyunbaba Köprüsü: Osmancık ilçesindeki köprü , Osmanlı Sultanı ll Beyazıt zamanında 1489 (H889) yılında inşasına başlanıp , 1491 (H895) yılında tamamlanmıştır 250 m Uzunluğunda 75 m Genişliğinde olup, 15 gözlüdür Köprünün kuzey kısmında ve kalenin dibindeki kayalıkta kitabesi mevcuttur

Köprü, sayıları çok az klasik Türk sanatı eserlerindendir Kızılırmak üzerinden yaklaşık 500 yılından beri sanat abidesi olarak durmakta ve bugün de hizmet vermektedir

Tarihi Çorum Evleri

Çorum’un eski evleri Türk toplumunun geleneksel yapısı ile bütünleşmiştirSözkonusu evlere; Çorum’un Çepni, Karakeçili, Devane gibi eski mahalleleri ile İskilip, Sungurlu ve Kargı’da rastlanılmaktadır

Korunan Alanlar

Boğazköy Alacahöyük Milli Parkı

Çorum - Alacahöyük Tarihi Milli Parkı

Yeri: İç Anadolu Bölgesinde , Çorum ili Sungurlu ilçesi sınırları içerisinde yer almaktadır

Ulaşım: Milli Park alanına,Sungurlu-Çorum karayolu ile ulaşım sağlanmakta olup saha Sungurlu'ya 26 km,Yozgat'a 29 km, Ankara'ya 208 kmmesafededir

Özelliği: Milli Parkın ana kaynak değeri, tarih ve arkeolojidir Anadolu'nun en önemli medeniyetlerinden biri olan Hitit uygarlığının merkezi Boğazköy (Hattusas)'ün kalıntılarını içerisine alan Milli Parkta başlıca yapılar surlar,surlardaki kapılar ve tünel, Büyükkaledeki saray arşiv binası ve mabetlerdir

Boğazköy'ün 2 km kuzeydoğusunda Hitit başşehrinin dışında bulunan Yazılıkaya Açıkhava mabedine, Sungurlu'dan Boğazkale'ye gelirken köye girmeden sola sapılan bir yol ile ulaşılır Anadolu'da bilinen ilk Panteon olan Yazılıkaya'da Hitit'lerin kralı, kraliçe,tanrı ve tanrıçaları rölyefleri yer almıştır

Saha, doğal değer açısından; insan eliyle Anadolu Platosunun flora ve faunaya yapılan tahribatı göstermesi sebebiyle örnek bir görünüm sunar Orman örtüsünün yerini antropojen step araziye bırakması sonucu fauna değişmiştir Genel olarak saha, çiftlik ve otlama için kullanılan hemen hemen ağaçsız bir step görüntüsü kazanmıştır

Görülebilecek Yerler: Hitit Uygarlığının merkezi Boğazköy (Hattusas)'ün kalıntıları, surlar, kapılar ve tünel, Büyükkale'deki saray arşivi binası ve mabetleri ile Anadolu'da bilinen ilk Panteon olan Yazılıkaya'daki Hitit'lerin kralı,kraliçe,tanrı ve tanrıça röliefleri Milli Park alanında ziyaretçilerin görmesi gerekli yerlerdir

Mevcut Hizmetler ve Konaklama: Milli Parkın yoğun ziyaretçi dönemi Mayıs-Ekim ayları arasıdır Konaklama ihtiyacı Boğazkale köyünden karşılanabilir

Çatak Tabiat Parkı

Çorum - Çatak Tabiat Parkı

Yeri: Orta Karadeniz Bölgesinde Çorum ili Merkez (Laçin) ilçesi sınırları içerisindedir

Ulaşım: Tabiat Parkına Çorum-Laçin karayolu ile ulaşılır Çorum'a takriben 17-20 km uzaklıktadır

Özelliği: Doğal yapısı manzara zenginlikleri ve özelliklerine sahip bulunması nedeniyle sahanın 3875 hektarlık bölümü 1984 yılında ayrılmıştır

Sahada hakim ağaç türü karaçamdır Az miktarda sarıçam görülmektedir Tilki, tavşan, kurt, ötücü kuşlar ve keklik faunayı oluşturur

Mevcut Hizmetler ve Konaklama: Tabiat Parkının ziyaretçi dönemi Mayıs-Ekim ayları arasındadır Ziyaretçiler piknik imkanlarından yararlanabilirler

Tabiat Parkında geceleme(Orman Bakanlığı Milli Parklar-Av Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü'ne ait bir bina olmakla birlikte)ve yiyecek hizmetlerini park ziyaretçileri kendi olanakları ile karşılamaları gerekir

Mesire Yerleri

Kırkdilim Mesire Yeri: Osmancık yolu üzerinde bulunan bu mesire yerinin Çorum’a uzaklığı 25 Km’ dir

Sıklık Mesire Yeri: Çorum- Samsun karayolu üzerinde günübirlik gidilen İlimiz merkezine yakın bir mesire yeridir

Bahabey Çamlığı: İlimiz Devlet Hastanesi bitişiğinde bulunan mesire yeri ağaçlandırılmış olup, halkın piknik yaptığı ve eğlendiği mesire yeridir

Sağmaca Suyu: Merkez İlçe Kuşsaray köyü sınırları içerisinde Çorum Sağmaca içme suyunun temin edildiği kaynaktır Ayrıca özel bir firma tarafından kurulmuş alabalık üretim tesisi mevcuttur

İskilip Elmabeli: İskilip’e 13 km uzaklıkta İskilip-Tosya karayolu üzerindedir Altyapısı Orman İşletmesince büyük ölçüde tamamlanmış ve bünyesinde oyun sahaları bulunan mesire yeri ; yöre halkının günü birlik piknik, eğlence sportif ihtiyaçlarına cevap vermektedir

Laçin Köşk Evi Mesire Yeri: Laçin ilçemizde bulunan mesire yeri yüksek bir alanda olup, bütün vadiyi görme imkanı mevcuttur Çam ağaçlarıyla kaplı ormanlık bir alana sahip olan mesire yeri halkın yaz aylarında piknik amaçlı gittiği yerdir

Kaplıcalar

Hamamlıçay Köy Kaplıcası: Merkeze 12 Km uzaklıkta Hamamlıçay Köyündedir Bayanlara ve erkeklere ayrı ayrı yüzme havuzu mevcuttur 10 adet özel kabin vardır Suyu 42 derece sıcaklıkta olup; Romatizmal hastalıkları, cilt hastalıkları ve böbrek taşlarının düşürülmesine iyi gelmektedir

Figani Beke Kaplıcası: İlçenin 16 km doğusunda, Mecitözü ilçesinin Figani köyü yakınındaki Beke kaplıcasının vücut ısısındaki suyu oldukça boldur Su küçük bir havuzdan kaynayıp oradan büyük havuza aktarılmaktadır

Bu kaplıcanın, idrar sökücü etkisiyle vücuttaki metabolizma artıklarının idrar yoluyla atılmasında ve asit ortamında oluşan taşların düşürülmesinde faydalı olduğu bilinmektedir

Yaylalar

Kargı Yaylası (Eğinönü): Kargı ilçesinin kuzeyindeki yüksek dağlık bölgede yer alan yayla Çorum’a 140 km, Kargı’ya 26 Km uzaklıktadır Bu bölgede birbirine bağlantılı ; Eğinönü, Aksu, Karandu, Göl, Örencik, Karaboya, Gökçedoğan yaylaları mevcuttur Bu yaylalarda, yöresel yayla mimarisine uygun yayla evleri geleneği halen devam etmektedir Üzerlerinde sonradan yapılan Aksu ve Gökçedoğan göletlerinde yetiştirilen alabalıkları, yöreye özgü bitki örtüsü ve bol su kaynakları ile bir doğa harikası görünümündedir

Abdullah Yaylası: Kargı ilçesinde ve ilin en yüksek dağı olan Köse Dağı (2050) üzerinde yer almaktadır Çorum’a uzaklığı 114 km, ilçe merkezine 26 km’dir İstanbul’u Samsun’a bağlayan ve Osmancık İlçemizden geçen karayoluna 12 km mesafededir

Temiz ve bol suyu bozulmamış doğası yanında, sarıçam, karaçam gibi diğer kendine özgü bitki örtüsü ile görülüp konaklamaya değer yaylalardandır Bünyesinde 22 yataklı konaklama ünitesi , 120 kişilik restorant ve 1000 kişilik piknik alanı bulunmaktadır

Bayat Kunduzlu ve Kuşcaçimeni Yaylaları: Çorum İli Bayat İlçesi sınırları içerisinde ve ilçenin kuzeyinde dağlık Karatepe mevkiinde yer almaktadır İl Merkezine 100 km İlçe Merkezine 25 km uzaklıktadır Yöre halkı yayla geleneğini bu yaylalarda sürdürmektedir Özellikle Kuşcaçimeni yaylasında yaz aylarında kamp amaçlı çadırlar kurulmaktadır Zengin bitki örtüsü ile kaplı olan yaylalarda sarıçam, karaçam ve köknar ağaçları dikkati çekmektedir Bol su kaynakları ve bozulmamış doğa yapısı ile yayla turizmine elverişli alanların başında gelir

Ulaşım özel araçların yanı sıra; yaz aylarında haftasonları Belediye otobüsleri ile sağlanmaktadır

İskilip Yaylaları: İskilip İlçesinin kuzeyin, sarıçam, karaçam, köknar, meşe gibi yöreye özgü bitki örtüsü ile kaplı yüksek dağ silsilesi üzerinde birbiri ile irtibatlı birçok yayla yer almaktadır

Bunlardan İskilip-Tosya karayolu üzerinde bulunan Elmabeli-Beşoluk ve Çiçekli yaylaları, aynı güzergahın 8inci km’sinden sola 17 km gidildiğinde Demirbükü ve Yalak yaylaları piknik ve mesire alanlarından iç turizmde yoğun şekilde yararlanılmaktadır

Elmabeli yaylası: Yaylanın alt yapısı büyük ölçüde tamamlanmış alt katı restaurant, üst katı otel olarak kullanılan bir bina ile futbol ve voleybol oyun sahaları mevcuttur Ulaşım özel araçların yanı sıra; İskilip-Tosya arasında çalışan ticari minibüsler, yaz aylarında Cumartesi ve Pazar günleri Belediye otobüsleri ile sağlanmaktadır

Osmancık Yaylaları: Başpınar beldesine 8 km uzaklıkta olup , altyapısı büyük ölçüde tamamlanmıştır Çadırlarda konaklama mevcuttur

İncesu Kanyonu: Ortaköy İlçesi İncesu Köyündedir Özellikle tek giriş ve çıkışı bulunan İncesu Kanyonu , 125 km uzunluğundadırGenişlik 40-60 metre arasında değişmektedirKanyonun her iki yamacı sarp kayalık olup , yer yer ormanlık alanlara rastlamak mümkündür Kanyon rafting ve trekking sporları için uygun özellikler taşımaktadır Bir doğa harikası olan kanyon , görülmeye değer bir yerdir

COĞRAFYA

Çorum, Karadeniz Bölgesi ve İç Anadolu Bölgesinin kesiştiği noktada bulunur ve denizden yüksekliği 770 metredir Çorum'daki en yüksek dağ bu kesimdeki İskilip-Kargı arasındaki Köse dağdır (2087)

Ovalar ise; Çorum Ovası, Mecitözü Ovası, Hamamözü Ovası, Sungurlu Ovası'dır

En büyük akarsuları Kızılırmak ve Çat suyu (Derinçay)'dur

Ormanlık alanlar, İskilip, Bayat, Osmancık ve Kargı İlçelerindedir İç kısımlarda ise stepler yer alır Çorum'da İç Anadolu'nun kara iklimi hakim olmakla birlikte, Karadeniz' in yumuşatıcı etkisi bir dereceye kadar etkisini gösterir Yaz aylarında kendisini hissettiren sıcak ve kurak havalar kış aylarında ise yerini şiddetli soğuklara bırakmaktadır

TARİHÇE

Yapılan çalışmalar sonucunda, yontma taş çağı (Paleolitik) Cilalı Taş Devrinde (Neolitik) kalkolitik dönemin 4 aşamasında Çorum Bölgesinde insan yerleşimlerinin bulunduğunu ortaya çıkarmıştır Bu devir eserlerine Alaca höyük, Büyük Güllüce, Boğazköy, Eski yapar, Kuşsaray'da rastlanmıştır Yerleşimler bu dönemden itibaren devamlılık göstermiştir Çorum ve çevresi daha sonra Hitit, Frig, Kimmer, Med, Pers, Galat, Roma, Bizans, Selçuklu, Danişmend, Moğol, Ertena, Kadı Burhanettin ve Osmanlı hakimiyetine girmiştir

Çorum , binlerce yıldır çeşitli uygarlıkların yan yana ve üst üste oluşturduğu , yerli Anadolu kültür geleneğini devam ettiren illerin başında gelirMaddi kültür belgelerinin zenginliği açısından adeta bir açık hava müzesi görünümünde olan Çorum yöresi ; 1830’lu yıllardan itibaren Avrupalı gezginlerin , bir çok yerli ve yabancı bilim adamlarının ilgi odağı haline gelmiştir

Yazılı Tarih Öncesi Dönem

Yontma Taş-Cilalı Taş Dönemleri: Yapılan arkeolojik araştırmalar sonucu dağınık biçimde ele geçen az sayıda taş aletler belki yontma taş çağı ( paleolitik ) insanın yaşamış olduğunu bize göstermektedirİnsanın avcılık ve göçebelikten yerleşik düzene geçtiği dönem olan Neolitik Çağ’da , Çorum ve çevresindeki iskanın varlığını bazı münferit buluntular gösterir

Kalkoltik Dönem (MÖ 5500-3000): Anadolu kalkolitik devirde (MÖ5500-3000) taş aletlerin yanında özellikle bakırdan yapılmış aletler görülmeğe başlarÇorum ve çevresinde bugüne değin yapılan arekeolojik kazılar sonucunda en eski yerleşimin kalkolitik dönemin geç safhası olan (MÖ 4000)’lerde başladığı tesbit edilmiştir Bu dönem iskanına ait mimari kalıntılar ve maddi kültür belgelerine Alacahöyük ; Büyük Gülücek ve KUşsaray gibi merkezlerde tabakalar halinde rastlanmıştır

Eski Tunç Çağı ( MÖ3200-2000): Eski tunç çağında (MÖ3200-2000) Çorum ve çevresi , tüm Anadolu’da olduğu gibi yoğun bir iskana sahne olur Bu devirde pişmiş toprak kapkacak yanında madeni kaplar , alet ve silahlar bol miktarda kullanılmaya başlarFeodal yapı ortaya çıkar ve küçük şehir devletleri kurulur , bu şehirlerin etrafı surlarla çevrilidir

Alacahöyük bu merkezlerden en önemlisidirAlacahöyük eski tunç çağındaki zenginliği yanında şehircilik sistemleri , tarımda hayvan yetiştiriciliğinde ulaştığı yüksek seviyesi ile eski dünyada önemli bir yere sahiptirAt ilk defa bu çağda ve bu merkezde ehlileştirilmiştirBu yüksek kültürü ortaya koyanlar ise , Anadolu’nun yerli halkı olan Hatti’lerdir

Alacahöyük’te bulunan Eski Tunç Çağı’na ait 13 Kral mezarı ve bu mezarlarda açığa çıkarılan altın , gümüş , elektron ve bronzdan yapılmış çeşitli kap-kacak , süüs eşyaları , silahlar , dinsel amaçlı güneş kursları ve boğa geyik heykelleri bu çağın zenginliğini , yüksek sanat ve kültür seviyesini ortaya koyduğu gibi dinsel inanışları hakkında da mesajlar vermektedir Bu çağa ait diğer önemli merkezler; Boğazköy , Eskiyapar , Kalınkaya , Kuşsaray, Çöplühöyük , Kültepe HöyüktürBu çağın eriştiği yüksek kültür ve sanat zenginliği daha sonra kullanılacak olan organize devletlere zemin hazırlamıştır

Tarih Çağları

Asur Ticaret Kolonileri Çağı (MÖ1950-1750): Kuzey mezopotamya’da büyük bir devlet kurmuş olan Asurlular MÖ 2000 başlarında özellikle bakır ve madenler açısından zengin olan Anadolu ile yoğun bir ticari ilişkiye girerler ve Anadolu’da 9 ayrı yerde Karum adı verilen ticari merkezler kurarlar Bu merkezlerden biri de “ HATTUŞ KARUM “ adını taşıyan Boğazköy , yani Hattuşaş’tır

Bu çağda sanat ; yerli gelenek ve görenekleri yaşatmakta ise de , yani yerli Hatti Sanatı Mezopotamya’dan gelen tüccarların yerli halka devlet kurma fikrini aşılamaları Hitit Sanatı ve Devletinin temelerini atmıştır

Hititler Dönemi (MÖ1650-1200): MÖ 2000 başlarında Orta Asya’dan ve Kafkaslar üzerinden Anadolu’ya giren ve ilk önceleri yerli halk yanında paralı asker olarak görev alan Hititler Hint Avrupa dilini konuşmakta ve İndo-German ırklar grubuna girmektedir

Asurlu tüccarlar MÖ1850 yıllarında Anadolu’dan çıkmak zorunda kaldıktan sonra Hititler politik egemenliği ellerine almaya başlamışlar ve şehir devletlerini birleştirerek veya ortadan kaldırarak Anadolu’da ilk organize devletin temellerini atmışlardır

Koloni çağını takip eden bu ilk devre Eski Hitit çağı olarak bilinmektedirİsmi bilinen ilk Hitit Kralı ise Anitta’dır Hitit devletinin ilk kurucusu ise Labarna’dır (MÖ 1680) Bu kral zamanında Hititlerin Başkenti Neşa’dan Hattuşaş’a taşınmıştırLabarna MÖ 1600 yılında ölünce yerine 1Hattuşili geçmiş ve devletin sınırları Halep’e kadar genişlemiştirOğlu 1Murşili ise Eski Babil Devletine Son vererek sınırları daha da genişletmiştir Bu kral öldükten sonra iç karışıklıklar baş göstermiş ve devlet zayıf düşmüştür Telipinu bu karışıklıklara ve taht kavgalarına son vermek istemiş , MÖ1550 yılında ölünce bütün eski şark 1450 yılına kadar karanlığa gömülmüştür

Hitit imparatorluk dönemi , karanlık dönemden sonra iktidara gelen krallardan 1Şappilililuma (MÖ1375-1335) Anadolu’da ve Suriye’de bir çok seferle İmparatorluğun sınırlarını genişletmiştir MÖ 1335 yılında küçük yaşta kral olan IIMurşili zaferden zafere koşarak önce Kaşkalıları sindirmiş sonra da batıya yönelerek Arzavalıları ağır bir yenilgiye uğratmıştır 1306 yılında vebadan ölünce yerine oğlu Muvattali tahta geçmiştir Muvattali Mısırlılarla Kadeş Savaşını yapmış kendisinden sonra tahta geçen III Hattuşili (MÖ 1275-1250) zamanında Mısırla eşit şartlar altında Kadeş Anlaşması yapılmıştır Hititlerin son büyük krallarından IVTudhalia (MÖ1250-1220)daha çok kültürel faaliyetlere önem vermiş ; Başkent Hattusas’ı yeniden imar etmiş , Boğazköy’ün 2 Km doğusundaki Yazılıkaya Açık Hava Tapınağını inşa etmiş , son şeklini vermiştir

Bu çağın en önemli şehirleri Hitit’lerin Başkenti Boğazköy (Hattusas) , Alacahöyük , Eskiyapar , Pazarlı , Kuşsaray , Ortaköy gibi merkezlerdir

Frig Dönemi ve Sonrası: MÖ 1200 yıllarında Ege göçleri ( Deniz kavmi göçleri ) ile boğazlar üzerinden Anadolu’ya gelen kavimler zaten zayıflamış olan Hitit Devletini yıkarlar Bu tarihten itibaren Hititler Çorum Bölgesinden Kızılırmak Kavisi içerisinden geçerek , Güney Anadolu’ya geçerlerAnadolu’da ise 200 yıllık bir karanlık devre girerMÖ 8 yy’da bu göçlerle geldikleri sanılan Frigler , yıkılan Hitit şehirleri üzerine kendi şehirlerini kurarlar Çorum bölgesinde Boğazköy , Alacahöyük , Eskiyapar , Pazarlı önemli Frig şehirlerindendir Frig Devleti ise , MÖ 6 yy’nın ilk yarısında Kimmerler tarafından yıkılmış , fakat kültürleri bir süre daha devam etmiştir

Kimmerler istilasından sonra Çorum ve çevresi İran’da devlet kuran Med’lerin daha sonra’da MÖ 546’dan MÖ 330’a kadar Büyük İskender’in Anadolu’yu istilasına kadar Pers’lerin hakimiyetinde kalmıştır MÖ 276’da Trakya üzerinden gelen Galat’lar Anadolu içerisine kadar yayılarak bu bölgeyi idareleri altına almışlardır Çorum ilindeki önemli Galat merkezleri İskilip , Osmancık , Alacahöyük , Boğazköy , Eskiyapar ve Avlat Köyü’dür Roma imparatoru Julius Ceasar zamanında bu havali Romalıların eline geçmiştir Çorum Anadolu’da ilk defa sistemli yol şebekesini kuran Romalıların kavşak noktasını teşkiletmiştirAnkara’dan-Amasya-Kavium’a , Sinop’tan Tuviuz-Zile’ye geçen yollar Çorum’dan ayrılmaktadırRoma İmparatorluğunun ikiye ayrılması (MS395)ile doğu Roma’da daha sonra Bizans’ta kalan Çorum’un bu devirde adı Yankonia veya Nikonya’dır

Çorum'un Türk Yönetimine Geçişi: 1071 Malazgirt Zaferi ile Anadolu’nun kapıları Türklere açılmış ve Türk Beyleri bir çok koldan Anadolu içlerine akınlar düzenleyerek fetihleri sürdürmüştür

NE YENİR?

Leblebisi ile ünlü olan Çorum, yöresel yemekler bakımından oldukça zengindir

İlin özgün yemekleri arasında Mayalı , (Saç Mayalısı, Tava Mayalısı) , Yanıç , Cızlak , Kömbe, Oğmaç, Hingal, Haşhaşlı Çörek, Borhani (Hamurlu, Yumurtalı, Mantarlı) Helise, Çullama, Madımak, Tirit , İskilip Dolması , Keşkek, Kara Çuval Helvası, Hedik, Teltel, Has Baklava sayılabilir

Çorum'dan Yemek Tarifleri

Keşkek

Malzemeler: (6 kişilik)

500 gr yarma (gendirme)

500 gr koyun eti

2 adet soğan

3 yemek kaşığı tereyağı

1 yemek kaşığı tuz

1 çay kaşığı kırmızı biber

11 su bardağı su

Hazırlanışı: Yarmalar akşamdan ıslatılır Güveç tencereye (Toprak tencere) 2 kaşık yağ konulur Soğanlar ince ince kıyılır Et, biber, salça, tuz 1 su bardağı sıcak su ilave edilerek 15 dakika kaynatılır Yarma yıkandıktan sonra 10 su bardağı sıcak ile birlikte tencereye ilave edilir

Kaynamaya başladıktan sonra ateş kısılır Tencerenin kapağı kapatılıp hamurla kapağın etrafı kapatılır Bir parmak sığacak kadar delik bırakılır, buhar çıkması için kısık ateşte 2 saat pişirilir

Not: Geleneksel bir çorum yemeğidir İl merkezinde ve ilçelerde de yapılmaktadır Genellikle ramazan aylarında sabah erken saatlerde güveç tencerede hazırlanıp fırına verilir Turşu ve salata ile birlikte servis yapılır

İskilip Dolması

Malzemeler: (8 kişilik)

2 kg pirinç

1,5 kg et

500 gr tereyağı

5 yemek kaşığı tuz

1 tatlı kaşığı taze çekilmiş karabiber

15 su bardağı su

5 adet kuru soğan

Hazırlanışı: Pirinçler tuzlu suda yarım saat bekletildikten sonra yıkanıp süzülür, Tencereye 300 gr tereyağı konulur 3 yemek kaşığı tuz, 1 tatlı kaşığı karabiberle birlikte pirinçler ilave edilir Tencerede 5 dakika kavrulur Üzerine bir su bardağı su eklenip tencerenin kapağı kapatılıp dinlenmeye bırakılır (30 dk) Et yağ ile kızartılır Soğanlar ince kıyılarak tencereye atılır Birkaç kez karıştırıldıktan sonra tuz ve karabiber ilave edilir Kalan sıcak su ilave edilir Et kaynamaya başladıktan sonra üzerine sacıyak yerleştirilir Üstüne temiz bir tepsi yerleştirilir Pirinçler temiz bir bez torbaya konularak tepsinin üstüne yerleştirilir Tencerenin kapağı kapatılarak kapak kenarları hamurla sıvanır Bir parmak sığacak kadar delik bırakılır (Buhar çıkması için) kısık ateşte 4 saat pişirilir Sıcak servis yapılır Yanında turşu, ayran, komposto, salata ile servis yapılabilir

Not: Çorum�un İskilip ilçesinde yapılmaktadır Düğünlerde dolmacı adı verilen aşçılar tarafından hazırlanır Halen bu gelenek devam etmektedir

Çatal Aşı

Malzemeler: (6 kişilik)

1 su bardağı yeşil mercimek

1 su bardağı yarma (kırık)

1 adet soğan (kuru)

2 yemek kaşığı tereyağı

1 yemek kaşığı tuz

1 çay kaşığı biber (kırmızı toz)

1 çay kaşığı nane

6 su bardağı su

Hazırlanışı: Tencereye yağ konulur Soğanlar ince ince kıyılır Pempeleşinceye kadar kavrulur Nane, biber ilave edilir 3 su bardağı su konulup, kaynamaya başlayınca mercimek ilave edilir 20 dakika kaynayınca 3 bardak sıcak su ilave edilip, yarma eklenir 20 dakika kadar kaynatıldıktan sonra tuzu eklenir Ateşi kısılır 10 dakika kadar kaynadıktan sonra servise hazırdır

Not: Geleneksel Çorum yemeğidir Çorum ve çevre ilçelerde de yapılırYanında turşu ve yeşil soğanla servis yapılır

NE ALINIR?

Çorum ilinden alınabilecek şeylerin başında, şehrin sembollerinden olan , Çorum leblebisi ve bakır hediyelik eşya gelmektedir

Ayrıca, İskilip'te ağaç oyma işleri, Alaca Büyük Camili Köyünde kilim, Ortaköy İlçesi Karahacip beldesinde kilim, heybe, patik, çorap ve el örgü ürünlerini bulmak mümkündür

Osmancık ve Kargı'da üretilen pirinçler de, farklı lezzetleriyle mutlaka tadılması önerilen ürünlerdendir

YAPMADAN DÖNME

Alaca höyük, Bogazkale Müze ve Ören yerlerini ziyaret etmeden

Kargı ve Abdullah Yaylalarını, Osmancık Başpınar ve Karaca Yaylalarını, İskilip Elmabeli ve Bayat Kurtçaçimeni Yaylalarını gezmeden,

Ortaköy İncesu Kanyonuna gitmeden,

Bakır El Sanatlarını görmeden,

Çorum Mantısı, Keşkek ve İskilip Dolması, Gül burma ve Has Baklavasını tatmadan,

Çorum Leblebisi almadan,

Dönmeyin

Cevap: Çorum Şehir Tanıtımı frmacil sayfa 2iki Cevap: Çorum Şehir Tanıtımı

Çorum (Merkez)

Koordinatlar: 40°32′56″K, 34°57′12″D

Türkiye'de bulunduğu yer Bilgiler Toplam nüfus 597,065 2000 Şehir nüfusu 161,3212000 İlçe nüfusu 4357442000 Yüzölçümü 12,820 km² Rakım 820 metre Koordinatlar40°32′56″K, 34°57′12″D Posta kodu 19000 Alan kodu 364 İl plaka kodu 19 Yönetim İlÇorum Belediye başkanı Turan Atlamaz (AKP) Yerel yönetim site TC Çorum Valiliği ::: WEB SİTESİ ::: Çorum (Merkez), Leblebisi ile meşhur olan şehirin merkezidir Toprak sanayi ve makina imalat sanayi çok gelişmiştir Orta Karadeniz Bölümü'nün iç kısmında yer almaktadır Doğuda Amasya, güneyde Yozgat, batıda Çankırı, kuzeyde Sinop, kuzeydoğuda Samsun, güneybatıda Kırıkkale ile çevrilidir

Enlem ve boylam değerlerine göre ise; 34 derece 04 dk doğu boylamları ile 39 derece 54 dk kuzey enlemleri arasında yer almaktadır Deniz seviyesinden ortalama yüksekliği (rakımı) 820 metredir

Ankara'ya 244, İstanbul'a 608, Amasya'ya 92, Sinop'a 294, Samsun'a 172, Tokat'a ise 188 km mesafededir

İlçelerin İl merkezine uzaklıkları ise; Alaca 52, Bayat 83, Boğazkale 87, Dodurga 42, İskilip 56, Kargı 106, Laçin 29, Mecitözü 37, Oğuzlar 68, Ortaköy 57, Osmancık 59, Sungurlu 72 ve Uğurludağ 66 km'dir

Nüfus

Çorum (Merkez) Nüfus Verileri 2000 161321 1990 116810 1985 96725 1980 75726 1970 57576 1960 34726

Coğrafya ve iklim

Çorum, bulunduğu yüksek platoda tipik karasal iklim özelliklerini gösterirYazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve genelde kar yağışlıdır İlkbahar ve sonbaharda azda olsa yağmurludur özellikle yaz akşamları bile serin bir havaya sahiptir

Kuzey Anadolu Fay Hattı Çorum'un 20 km kuzeyinden geçmektedir

Önemli dağ ve tepeleri şunlardır: Erenler tepesi, Kargı 2097 mtTürbe tepe,Kargı 1981 mt Kara tepe-Mecitözüt 1846 mt, Kırklar Dağ-Mecitözü 1791 mt, Teke dağ- İskilip 1700 mt Çatalkaya Tepesi-Karadağ- Çorum-Merkez 1566 mtdir

Ovaları: Çorum Ovası, Bozboğa Ovası, Ovasaray Ovası, Hüseyin Ovası, Dedesli Ovası, Taybı Ovası, Mecitözü Ovası, Osmancık Ovası, Düvenci Ovası

Akarsuları :Kızılırmak, Yeşilırmak,Çat suyu,Mecitözü çayı,Çekerek ırmağı

Aylar Oca Şub Mar Nis May Haz Tem Ağu Eyl Eki Kas Ara OrtEn Yüksek °C 4,2 6,5 11,5 17,4 21,8 25,6 28,9 39,1 25,6 19,5 12,1 6,0 OrtEn Düşük °C -4,3 -3,8 -1,1 3,7 7,0 9,8 12,1 12 8,7 4,7 0,3 -2,3 Kaynak: METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ - Ana Sayfa

Çorum merkez belde ve köyleri İl: Çorum • İlçe Merkezi: Çorum (Merkez)

Beldeler: Düvenci • Konaklı • Seydim

Köyler:

• • • • Abdalata • Acıpınar • Ahiilyas • Ahmediye • Ahmetoğlan • Akçakaya • Aksungur • AkyazıAltınbaş • Arpalık • Arpaöz • Arslanköy • Atçalı • Ayaz • Ayvalı • Babaoğlu • BalıyakupBalumsultan • Bayat • Bektaşoğlu • Beydili • Boğabağı • Boğacık • Boğazönü • Bozbuğa • Budakören • Burunköy • Büğet • Büğdüz • Büğrüoğlu • Büyükdivan • Büyükgülücek • Celilkırı • Cemilbey • Cerit • Çağşak • Çakır • Çalıca • Çalkışla • ÇaltıcakÇalyayla • Çanakçı • Çatak • Çayhatap • Çeşmeören • Çıkrık • Çobandivan • Çorak • Çukurören • Dağkarapınar • Değirmendere • Delibekiroğlu • Deliler • Denizköy • DereköyDutçakallı • Dutköy • Düdüklük • Eğerci • Elicek • Elköy • Elmalı • Erdek • Ertuğrul • Eskice • Eskiekin • Eskikaradona • Eskiköy • Eskiören • Eşençay • EvcikuzkışlaEvciortakışla • Evciyenikışla • Eymir • Feruz • Gemet • Göcenovacığı • Gökçepınar • Gökdere • Gökköy • Güneyköy • Güveçli • Güvenli • Güzelyurt • Hacıahmetderesi • Hacıbey • Hacımusa • Hacıpaşa • Hamamlıçay • Hamdiköy • Hankozlusu • Harmancık • Hımıroğlu • Hızırdede • İğdeli • İkipınar • İnalözü • İsmailköy • Kadıderesi • Kadıkırı • Kalehisar • Karaağaç • Karabayır • Karabürçek • Karaca • Karacaören • Karadona • Karagöz • Karahisar • Karakeçili • Karapınar • Kavacık • Kayı • Kazıklıkaya • Kertme • Kılıçören • Kınık • Kınıkdeliler • Kırkdilim • Kışladeresi • Kızılpınar • Kiranlık • Kirazlıpınar • Kireçocağı • Kozluca • Köprüalan • Kultak • Kumçelteği • Kuruçay • Kuşsaray • Kutluca • Küçükdüğenci • Küçükgülücek • Küçükpalabıyık • Laloğlu • Mecidiyekavak • MislerovacığıMollahasan • Morsümbül • Mustafaçelebi • Mühürler • Narlık • Osmaniye • Oymaağaç • Öksüzler • Ömerbey • Örencik • Palabıyık • Pancarlık • Paşaköy • PembecikPınarcık • Pınarçay • Salur • Sapa • Sarayköy • Saraylı • Sarılık • Sarımbey • SarışeyhSarmaşaSazak • Sazdeğirmeni • Serban • Serpin • Sevindikalanı • Seydimçakallı • Seyfe • Sırıklı • Soğuksu • Şahinkaya • Şanlıosman • Şekerbey • Şendere • ŞeyhhamzaŞeyhmustafa • Tarhan • Tarhankozlusu • Taşpınar • Tatar • Teslim • Tolamehmet • Tozluburun • Turgutköy • Türkayşe • Türkler • Uğrak • Üçköy • Ülkenpınarı • Üyük • Yakuparpa • Yaydiğin • Yenice • Yenihayat • Yenikaradona • Yeşildere • Yeşilyayla • Yoğunpelit

Alaca, Çorum

Turkiye'de yeri Bilgiler Şehir nüfusu 22590[1] (2007) İlçe nüfusu 40770[2] (2007) Yüzölçümü 1375 km² Koordinatlar

Posta kodu 196 00 Alan kodu 0364 İl plaka kodu 19 Yönetim İl Çorum Kaymakam Kemal İnan Belediye başkanı Fuat İstanbullu Alaca, Çorum iline bağlı bir ilçedir 25000 nüfusu ile Çorum'un en büyük ilçelerinden birisidir Karadeniz'i İç Anadolu'ya bağlayan yol üzerindedir

Hitit şehirlerinden Alacahöyük bu ilçededir

Alaca belde ve köyleri

İl: Çorum • İlçe Merkezi: Alaca

Beldeler:Alacahöyük • Büyükhırka • Çopraşık

Köyler:

Akçaköy • Akçiçek • Akören • Akpınar • Altıntaş • Bahçeli • Balçıkhisar • Belpınar • Beşiktepe • Bogaziçi • Bolatçık • Bozdoğan • Büyük dona • Büyük söğütözü • Büyükcamili • Büyükkeşlik • Çalköy • Çatak • Çatalbaş • Çatalkaya • Çelebibağı • Çetederesi • Çevreli • Çırçır • Çikhasan • Çomar • Çöplü • Çöplüavutmuş • Dedepınarı • Değirmendere • Değirmenönü • Dereyazıcı • Dölderesi • Eren • Eskiyapar • Evci • FakılarGazipaşa • Gerdekkaya • Geven • Gökören • Harhar • Haydarköy • Hışır • İbrahimköy • İsahacı • İsmailli • Kalecikkaya • Kapaklı • Karaçal • Karatepe • Kargın • Karnıkara • Kayabüvet • Kıcılı • Kılavuz • Kızıllı • Kızılyar • Kızkaraca • Killik • Koçhisar • Koyunoğlu • Körpınar • Kuyluş • Kuyumcusaray • Kuzkışla • Küçükcamili • Küçükdona • Küçükhırka • Küçükkeşlik • Külah • Küre • Kürkçü • Mahmudiye • Mazıbaşı • Miyanesultan • OnbaşılarÖrükaya • Perçem • Sancı • Sarısüleyman • Seyitnizam • Sincan • Soğucak • Sultanköy • Suludere • Tahirabat • Tevfikiye • Tutaş • Tutluca • Ünalan • Yatankavak • Yenice • Yeniköy • Yüksekyayla

Bayat, Çorum

Türkiye'de yeri Bilgiler Şehir nüfusu 7460[1] (2007) İlçe nüfusu 27032[2] (2007) Yüzölçümü 770 km² Rakım 625 metre Koordinatlar

Posta kodu 19x xx Alan kodu 0364 İl plaka kodu 19 Yönetim İl Çorum Kaymakam İsmail Koşum Belediye başkanı Mehmet Şimşek Bayat: Çorum ilinin bir ilçesidir

Tarihi

Bayat, tarihi mö 1yüzyıla dayanan bir yerleşim birimidirŞehrin kuzeydoğusunda ki kaya mezarlarının yakın roma döneminden kaldığı sanılmakla birlikte ilçe sınırları içerisinde bir çok yerde yakın roma medeniyetine ait para heykel ve mezarlara rastlanılmaktadır Bayat merkez yerleşkesi Köken olarak Oğuzların Bayat boyundan gelenlerce kurulup geliştilen bir yerleşim alanıdır1300 yıllarda Anadoluya giren giren ilk Türklerden olan Bayat boyu kuzey ırak hattından antep ve sivas üzerinden gelerek bozok yaylasına yerleşip 1500 lü yıllarda bu gün ki Bayat çayının açtığı geniş vadiye yerleşmilerdir 1956 yılına kadar iskilipe bağlı bir köy iken 1956 da belediye olmuş 1 nisan 1958 yılında da bakanlar kurulu kararı ile ilçe yapılıp merkez ilçe Çorum'a bağlanmıştır1956 da belediye olduğunda ismi Alagöz olarak değiştirilmiş ilçe olduktan sonra Alagöz ismi tekrar Bayat olarak değiştirilmiştir1967 yılında Bayat çayına yapılan köprü ile ilçeye Yatukcu köyü bağlanmıştır2006 yılında Akseki be Pancarlık köylerinde yapılan refarandum ile bu köylerde merkez mahalle statüsü kazanarak bu gün ki Bayatı oluşturmuşlardır ilçe bir çok kez doğal afetlere tanıklık etmiştir 60 lı yıllarda heyalan ve sel felaketleri 70 yıllarda yangın 2005 ve 2006 yıllarında 2 büyük yangın felaketi yaşamıştır [[3]]

Coğrafi yapısı

İlçenin yüzölçümü 770 km², rakımı ise 625 metredir Orta Karadeniz Bölgesi ile İç Anadolu Bölgesinin kesim noktasında Köroğlu Dağlarının doğuya uzantısı ile İç Anadolu’ nun Orta Kızılırmak bölümünde yer alır Çorum’a uzaklığı 83 kilometredir Yılık ortalama yağış miktarı 445,2 mm’dir

İlçedeki en önemli akarsu Karatepe ve Öbek Tepesinden çıkan kar suları ile beslenen kuzeyden güneye doğru 45 kilometrelik bir vadi oluşturan ve Kızılırmak’a dökülen Bayat çayıdır İlçenin kuzeyinde 2013 metre yüksekliğinde Öbek Tepesinin yer aldığı Karatepe mevcuttur Kuzeyden güneye doğru gidildikçe rakım küçülerek 500 metreye kadar düşmektedir Bu nedenle ilçe kuzeyi dağlık, güneyi küme halinde tepelerin ve kısmen ovaların yer aldığı kırık,dalgalı ve engebeli bir arazi yapısına sahiptirİlçenin kuzeyinde yer alan dağlık ve ormanlık kesimde Karadeniz iklimi, güneyde ise, karasal iklim hüküm sürmektedir İlçe iki iklim arasında geçiş bölgesinde yer almaktadır Bu sebeple yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlı geçerYağışlar düzenli olmayıp, en çok ilkbahar mevsiminde yağış almaktadır İlçenin dağlık kesimi genelde çam ve meşe ormanı ile kaplıdır Ovalık kesimde ise bozkırlar yer almaktadır

[[4]]

İdari Yapısı ve Nüfus Durumu

İlçenin 2000 yılı Genel Nüfus Sayımı kesin sonuçlarına göre nüfusu; merkezde 9299, belde ve köylerde 21275 olmak üzere, toplam 30574 tür İlçe nüfusunun % 26'sı İlçe Merkezinde % 74'ü köylerde yaşamaktadır Nüfusun tamamının ana dili Türkçedir Ancak 5 köyde hala kürtçe konuşulmaktadır İlçe halkının tamamı İslam dinine bağlıdır İlçe halkının mesleklere göre dağılımı % 163'ü çiftçi, % 175'i mevsimlik işçi, % 262'si küçük esnaf ve kamu görevlisi, % 40'ı ise 6 yaş grubu ile ilk ve orta dereceli okul öğrencilerinden oluşmaktadır Nüfusun % 93'ü okuryazardır Okuma yazma bilmeyen % 7'lik kısım ise 50 yaş üstü yaşlılardan oluşmaktadır

İlçede iki belde (Eskialibey ve Kunduzlu) ve 37 köy bulunmaktadır

Yıllara göre ilçe nüfus verileri[1][2][3] Yıllar Merkez Köyler Toplam 2007 7460 19572 27032 2000 7381 23193 30574 1997 8517 23138 31655 1990 8090 28204 36294 1985 1145

1980 2064 29893 31957 1970

27078 1960

22836

Ekonomik ve Sosyal Durum

İlçenin ekonomik yapısı coğrafi yapıya göre şekillenmiştir İlçe kuzeyinde dağlık kesimde yer alan 18 köy halkı şehirlerde inşaat işçiliği, kısmen orman ürünleri, az da olsa tarım ve hayvancılık ile Linyit Kömür işletmesinde işçilik yaparak geçimlerini sağlamaktadır

Ovalık kesimde yer alan köylerde ise halk, tarla tarımı ve hayvancılık yaparak geçimini sağlamaktadır

İlçede toplam 47874 hektar tarım arazisi mevcuttur 2002 yılı verilerine göre 13090 büyükbaş ve 6400 adet küçükbaş hayvan mevcuttur

İlçede un ve yem fabrikaları ile linyit kömür işletmesi mevcuttur

İlçenin 10 köyünde içme suyu yetersizdir

Yeterli olan köylerde var elbetteÖrneğin Çukuröz Köyü ,köylülerin çabaları ile öylesine harika bir su deposu yapılmış ki; bu depo, en son çıkan yangını önlemeyi başarmıştır Hatta konuyla ilgili çorum valisi de açıklama yapmıştır Köyü örnek olarak göstermiştir Bunda tabi yaklaşık 25 yıl önce köyün büyük bir yangını yaşamış olması (Bu yangında hemen hemen yarısı kül olmuştu), yakın zamanda ahacık köyündeki yangında köyün 3/2 si yani 36 evin yanıp kül olması etkili olmuştur Bu yangında hemen hemen yarısı kül olmuştu

İlçenin özellikle dağ köylerinin geçim kaynakları mevsimlik inşaat işçiliğine dayanmaktadır

Eğitim, Kültür ve Sağlık Durumu

İlçede bir Lise, bir Çok Programlı Lise ve 6 sı ilçe merkezinde olmak üzere toplam 57 İlköğretim okulu mevcuttur Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğünce yaptırılan 500 kişilik kapalı spor salonu 2003 yılı itibariyle tamamlanmış olup,faaliyete geçirilmiştirİlçede 50 yatak kapasiteli Devlet Hastanesi, Merkez Sağlık Ocağı, Barak ve Yoncalı Köylerinde birer adet Sağlık Ocağı mevcuttur Ayrıca eBayatNet I Bayat 'ın İnternetteki Yeri! Hoş Geldiniz adlı websitesinde kültürel ve sosyal forum mevcuttur

Bayat belde ve köyleri

İl: Çorum ● İlçe Merkezi: Bayat

Beldeler: Eskialibey • Kunduzlu

Köyler:

• • Ahacık • Akseki • Aşağı Emirhalil • Ayvalıca • Barak • Bayan • Belören • Beydili • CevizliÇamlıgüney • Çayköy • Çerkeş • Çukuröz • Demirciler • Derekutuğun • Dorukseki • Emirşah • Evci • Hacıbayram • İleği • İshaklı • Kalınpelit • Karakaya • Köpüklü • KubbedinKuruçay • Pancarlık • Sağpazar • Sarayköy • Tepekutuğun • Tevekli • Toyhane • Yeniköy • Yenişıhlar • Yeşilçat • Yoncalı • Yukarı Emirhalil

Boğazkale, Çorum

Turkiye'de yeri Bilgiler Şehir nüfusu 1588[1] (2007) İlçe nüfusu 5696[2] (2007) Yüzölçümü 245 km² Koordinatlar

Posta kodu 19x xx Alan kodu 0364 İl plaka kodu 19 Yönetim İl Çorum Kaymakam P Ayhan Akpay Belediye başkanı Ali Rıza Soysat Boğazkale ya Boğazköy, Çorum ilinin bir ilçesidir

Nüfus

Yıllara göre ilçe nüfus verileri[1][2][3] Yıllar Merkez Köyler Toplam 2007 1588 4108 5696 2000 1970 6220 8190 1997 2111 7258 9369 1990 2306 7667 9973 1985

1980 2123

1975 2226

1970 2125

Boğazkale belde ve köyleri

İl: Çorum | İlçe Merkezi: Boğazkale

Beldeler: Evci | Evren

Köyler:

Çarşıcuma | Emirler | Gölpınarlar | Kadılıtürk | Karakeçili | Kaymaz | Örenkaya | Sarıçiçek | Yanıcak | Yazır | Yenikadılı | Yukarıfındıklı