Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası



Tarihçe

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestramız dünyada bugüne kadar kesintisiz yaşamını sürdürebilmiş senfoni orkestralarının en eskilerinden biridir
1826’da Padişah Sultan II Mahmut devrinde başlayan batılılaşma hareketleri ile ülkemize giren çoksesli müzik, kısa zamanda kurumsallaşmıştır Bu köklü adımı, Sultan Mahmut tarafından Avusturya - Macaristan İmparatorluk sarayından İstanbul’a davet edilen Giuseppe Donizetti’nin Türkiye’ye gelerek orkestranın başına getirilmesi izlemiştir Sultan Vahdettin’e kadar orkestranın adı “Mızıka-i Humayun” idi ve bu aşamadaki faaliyetleri saraya münhasırdı 1924’de Saltanattan devralınan bu sanat kurumu, büyük Atatürk’ün emri ile Ankara’ya taşınmış ve yepyeni bir anlayışla halkın kültür ve sanat düzeyini yükseltmek amacıyla faaliyet gösteren bir eğitim kurumu olarak düşünülmüştür Büyük Atatürk’ün yüce makamının adını vererek onurlandırdığı Cumhuriyet tarihinin ilk kurumu olan orkestramız, Atamızın öngördüğü sanat ve müzik ilkeleri doğrultusunda O’nun direktifleri ışığında yaratılmış çoksesli müziğimizi olanakları içerisinde ulusumuz adına onur verici bir düzeye çıkarmıştır işte bu anlayışladır ki; bir toplumun gelişim sürecinde sanatın etkinliği gözönünde bulundurularak 1924’te Musiki Muallim Mektebi kurulmuş, bu okul orkestramızla bütünleşerek eğitimine başlamıştır O zamanki dar olanaklar ile yapılan eğitim sonucu saptanan yetenekli Türk gençleri Avrupa’ya gönderilmiş ve bu gençler öğrenimlerini tamamlayıp yurda dönerek 1934’de çağdaş Türk beste ekolünü kurmuşlardır

(Türk Beşleri; Ahmet Adnan Saygun, Cemal Reşit Rey, Ulvi Cemal Erkin, Hasan Ferid Alnar, Necil Kazım Akses) Musiki Muallim Mektebi 1936’da Ankara’da kurulan Konservatuvar’a kaynak oluşturmuş, orkestramız ise öğretmen kadrosuyla konservatuvara güç vermiştir İstanbul ve İzmir Devlet Senfoni orkestraları ve benzeri bütün sanat kurumlarının ana kaynağı Musiki Muallim Mektebi’dir Bir yandan kökleri halk müziğine dayanan, öte yandan en ilerici akımlardan kaynaklanan çağdaş beste ekolomüz meyvelerini bu sayede vermiştir

1934 yılında orkestranın başına A Adnan Saygun getirilmiştir 1935’de yurdumuzdaki evrensel çoksesli müzik eğitimi ve kurumlarının programlarını yapmakla görevlendirilmiş olan besteci Paul Hindemith’in önerisi ile tanınmış Alman orkestra Şefi Dr Ernst Praetorius orkestranın yöneticiliğine getirilmiştir Değerli bir orkestra pedagogu olan Praetorius teknik yönden orkestrayı uluslararası düzeye çıkarmıştır Praetorius’un ölümünden sonra orkestrayı uzun yıllar başta Ferid Alnar ve GE Lessing olmak üzere pek çok ünlü orkestra Türk besticilerinin bir çok eserinin ilk icralarını orkestramızla yapmış, bunları orkestranın repertuvarına kazandırmış, yurtiçi ve yurtdışı konserlerde yöneterek ve band kayıtlarını yaparak tanınmasını sağlamıştır
6940 sayılı özel kanunumuzun çıkarıldığı 1957 yılından sonra uluslararası podyumda da adını duyuran Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası, Ankara’da çok sayıda radyo televizyon, gençlik ve halk, açıklamalı okul ve çocuk konserleri, ayrıca yurdun her köşesinde konserler vermiş, çoksesli müziği tanıtma, yayma ve sevdirme alanında öncülük etmiştir 1957-86 tarihleri arasında Hikmet Şimşek Şef yardımcısı olarak orkestrayı yönetmiş, değerli hizmetler vermiştir 1974’de orkestraya şef yardımcısı olarak atanan Gürer Aykal, 1988’de 6940 sayılı özel yasamız hükümlerine göre 1 şefliğe getirilmiştir

Kuruluş kanununun çıkarıldığı 1957 yılından bu yana, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Ankara’da 1000’i aşkın radyo-televizyon, gençlik ve halk, izahlı çocuk ve okul konserleri, ayrıca Edirne’den Hakkari’ye kadar yurdun her köşesinde 400’e yakın yurtiçi ve pilot bölge konserleri vermiştir Ayrıca Almanya, Avusturya, Bulgaristan, Romanya, Yugoslavya, SSCB, İtalya, Fransa, İsviçre, İran, Irak, Lübnan, İsveç, Norveç, Finlandiya, İspanya, Polonya, Kıbrıs, Çekoslovakya, Güney Kore, Japonya, Amerika, İngiltere, Kazakistan ve Kırgızistan konserleri ile Atatürk’ün öngörmüş olduğu çağdaş Türk müzik hayatının varlığını dünyaya duyurmak yönünden önemli katkıda bulunmuş, dünyaca önemli kültür merkezlerinde aldığı çok yapıcı kritiklerle ülkenin kültürel varlığının tanıtılmasında pay sahibi olmuştur



Sanatçılar

ADI SOYADI
1-Gürer AYKAL - Orkestra Şefi (Devlet Sanatçısı)

DEVLET SANATÇILARI
1 - İdil BİRET
2 - Verda ERMAN
3 - Gülsin ONAY
4 - İsmail AŞAN
5 - Tunç ÜNVER

SOLİST SANATÇI
1- Çağıl (YÜCELEN) AKIN

KEMAN SANATÇILARI
1 - Tangör ERTAŞ (2Keman GrŞef Yrd)
2 - Esra GÖKOĞLU (1Keman Üyesi)
3 - Bilgehan ERTEN (1Keman Üyesi)
4 - İnci (KAVRUK) TOLGA (1Keman Üyesi)
5 - Demet EMEKLİ (1Keman Üyesi)
6 - Jülide Begüm DİTTGEN (1Keman Üyesi)
7 - Volkan Mete YALÇIN (1Keman Üyesi)
8 - Zeynep ERKAN(RONA) (1Keman Üyesi)
9 - Sadi Serdar LEBLEBİCİOĞLU (1Keman Üyesi)
10 - Ali Ersun KOCAOĞLU (1Keman Üyesi)
11- Ahmet ÜNAL (1Keman Üyesi)
12 - Özgür BALKIZ (1Keman Üyesi)
13 - İbrahim SEZER (1 Keman Üyesi)
14 - Levent KARDAŞ (1Keman Üyesi)
15 - Derya (KARAKELLE)BOZOK (1Keman Üyesi)
16 - Menevşe GÜNGÖRDÜ (1Keman Üyesi)
17 - EEbru TAMER DAVRAN (1Keman Üyesi)
18 - Tuğba TAMER (1Keman Üyesi)
19 -Celal ÖZVURUŞKAN
20 - Özlem HAZNEDAROĞLU
21 - Yeşim TİRBEN(BUNLUERİ)
22 - Ahmet BALAMİR
23 - Ezgi (DALAYSEL)SAVAŞÇI
24 - Neslihan ERTEN
25 - Hüseyin ULUTAŞ
26 - YAydın ÖZKÖK

VİYOLA SANATÇILARI
1 - Sibel ŞENTİN ŞENTÜRK
2 - Nejat BAŞEĞMEZLER
3 - Selim ÖĞÜT
4- Sumru GÜNER
5-Selma ERALP (KÜÇÜKÖREN)
6-Serpil BEŞLİ (ÖZTÜRK)
7-Fatma TEZER (BORAN)
8- Barış ULUÇINAR (Stajyer Sanatçı)
9-SMurat CANGAL (Stajyer Sanatçı)

VİYOLONSEL SANATÇILAR
1 - Oğuzhan KAVRUK (Viyolonsel Grup Şefi)
2 - Şinasİ ÇİLDEN
3 - Ertuğrul TANCA
4 - Pervin SAK (SUNGAR)
5 - Tufan TOLGA
6- Gül Zeynep (ALNIAÇIK) DEĞER
7- Çağla İKEDA KATIROĞLU (Stajyer Sanatçı)
8- Erkan ÖZBEK (Stajyer Sanatçı)
9- Onur ŞENLER (Stajyer Sanatçı)

KONTRBAS SANATÇILARI
1 - Tayfun TÜMER (Kontrabas Grup Şefi)
2 - Arif ÜNAL
3 - Harun ÖZBAY
4- Aylin ÇINAR
5- Mehmet SÖNMEZ (Stajyer Sanatçı)
6- Oğuz UÇARCI (Stajyer Sanatçı)

FLÜT SANATÇILARI
1 - AAycan SANCAR (Flüt Grup Şefi)
2 - Songül (ÖZDEMİR)SEİDEL (Flüt Grup Şef Yardımcısı)
3 - Renda Altan KALMUKOĞLU

OBUA SANATÇILARI
1 - İrfan ÖZDEMİR (Obua Grup Şefi)
2 - Sedat CİVELEK
3 - Çınar TURKAN
4 - Güzin CANGAL (BİLGEN)

KORNO SANATÇILARI
1 - Ersun PARLAKGÖZ (Korno Sanatçısı)
2 - Fazlı ASLAN (Korno Grup Şef Yardımcısı)
3 - Bekir ÇAMCI
4 - Mustafa KAFALI
5- Haydar Utku ÜNAL (Stajyer Sanatçı )

KLARİNET SANATÇILARI
1 - Bülent CİVELEK (Klarinet Grup Şefi)
2 - Atilla ŞENTİN
3 - Fethi GÜNÇER
4 - Orçun CİVELEK (Stajyer Sanatçı )

FAGOT SANATÇILARI
1 - Tahsin ASLAN (Fagot Grup Şefi)
2 - Hüseyin ERTUĞ
3 - Yaman Nuri İRUN

TROMPET SANATÇILARI
1 - Adnan YILDIRIM (Trompet Grup Şefi)
2-Onur SEVGİ (Stajyer Sanatçı)
3-Cem SEVGİ (Stajyer Sanatçı)
4-İsmail Kutay MAKTAY (Stajyer Sanatçı)

VURMA ÇALGILAR SANATÇILARI
1 - Haşim YEDİCAN (Vurma Çalgılar Grup Şefi)
2 - Dinçer ÖZER (Vurma Çalgılar Grup Şef Yardımcısı)
3 - Maral MARLALI
4 - Fuat TURAN

BATERİ SANATÇISI
1 - HHakan YAĞUŞ

TROMBON SANATÇILARI
1 - Tuncay KAYIŞ (Trombon Grup Şefi)
2 - Ahmet YALDIZ (Trombon Grup Şef Yardımcısı)
3- Ekin ETİ (Stajyer Sanatçı)
4 - HNuman IRMAK

ARP SANATÇISI
1 - Çağatay AKYOL (Arp Grup Şefi)

PİYANO SANATÇISI
1 - HAyşe ŞEKERCİOĞLU
2- Kadir Remzi ERTEN (Notist)
3- İkram ÇAYIR (Lüthie)
4- Dursun ŞAHİN (Lüthie)


Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Müdürlüğü
Tel : (0312) 309 13 43 - (0312) 311 26 45
Faks : (0312) 311 75 48
E-mail : cso@kulturturizmgovtr
Adres : Talatpaşa Bulvarı No:38 06330 Ulus/ANKARA

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Türkiye’de çok sesli müziği yayma, tanıtma sevdirme, Türk bestecilerin eserlerini yurtdışında seslendirme amaçlarına hizmet eden Ankara'da yerleşik senfoni orkestrasıdır Dünyada, kuruluşundan itibaren varlığını kesintisiz sürdüren en eski orkestralardan biridir

Konu başlıkları

• 1 Tarihçe
  • 11 Osmanlı Dönemi
  • 12 Cumhuriyet Dönemi
• 2 Orkestra Yönetimi
• 3 Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu
• 4 Şefleri
• 5 Dış Kaynaklar

Tarihçe

1826'da Osmanlı padişahı II Mahmut devrinde İstanbul’da batılı bir bando oluşturmak düşüncesiyle Mızıka-ı Hümayun adı ile kurulan topluluk, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası’nın temelini oluşturur Mızıka’ı Humayun 1924’te Atatürk’ün isteği ile Ankara’ya taşındı ve 1932’de Riyaset-i Cumhur Filarmoni Orkestrası adını alarak Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak hizmetlerine devam etti 1957 yılında Orkestranın Özel Kuruluş Yasası çıktı ve Riyaset-i Cumhur Senfoni Orkestrası adını aldı Orkestra, günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlıdır

Osmanlı Dönemi

Mehter takımı yerine batılı bir askeri bando oluşturmak için kurulan Mızıka-ı Hümayun, zamanla çeşitli müzik, sahne sanatı ve eğlence dallarını(orkestra, kadınlar orkestrası, operet, tiyatro, karagöz, fasıl takımı gibi) bünyesinde toplayan bir örgüt olmuştu Orkestranın başına başlangıçta İstanbul’da yaşayan Fransız uyruklu bir sanatçı getirildiyse de yetersiz olduğu görülünce Sardunya Hükümeti’nin tavsiyesi üzerine davet edilen Giuseppe Donizetti 17 Eylül 1828’de İstanbul’a gelerek Orkestra Şefliği’ne atandı Donizetti, 1856’daki ölümüne kadar görevini sürdürdü Donizetti’nin yerine İtalyan sanatçı Callisto Guatelli orkestranın yönetimine getirildi Callisto’nun 1899’da ölümünden sonra Aranda Paşa orkestrayı yönetti 1908’de flütist Saffet Bey ilk Türk şef olarak orkestranın başına geçti ve orkestraya yenilikler getirdi

Mızıka-ı Humayun’un ilk parlak sanatsal yükselişi, 1919’de 60 kişilik kadrosu ile Avrupa kentlerinde verilen konserler ile gerçekleşti Konser öncesinde Mızıka-ı Humayun yönetciliği ile orkestra şefliği birbirinden ayrılarak Zeki Bey (Üngör)ilk defa bağımsız bir orkestra şefi olarak göreve başladı

Kurtuluş Savaşı yıllarında orkestra, Osmanlı Sultanı’na bağlı bir kurum olarak varlığını devam ettirdi, saltanat kaldırılınca halifeye bağlandı ve Makam-ı Hilafet Mızıkası adını aldı

Cumhuriyet Dönemi

Hilafetin kaldırılmasında 8 gün sonra, 11 Mart 1924’te orkestra, TBMM’nin karşısındaki binada Ankara’daki ilk konserini verdi Yeni hükümetin önünde ilk sınavını böylece veren orkestra, 27 Nisan 1924 tarihinde Cumhurbaşkanı Atatürk’ün emri ile Ankara’ya taşındı Zeki Bey’in yönetiminde çalışmalarına devam eden orkestra, Türk Ocağı’ndaki konserlerin yanı sıra radyo konserlerine önem verdi

Cumhuriyet dönemindeki ilk yurtdışı turne 1926’da gerçekleşti Karadeniz Gemisi’ndeki Yerli Malı Haftası sergisinin Avrupa sahil şehirlerine yaptığı 4 aylık geziye katılan orkestra, büyük ilgi gördü

1932’ye kadar Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı olarak çalışmayı sürdüren orkestra, 23 Haziran 1932’de Zeki Üngör’ün çabaları ile Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlandı Riyaset-i Cumhur Filarmoni Orkestrası adını alarak cumhuriyet ile özdeşleşti Bu adın alınması ile bando ve orkestra kesin olarak birbirlerinden ayrıldı Zeki Bey, 1934’te orkestradan ayrıldı

1934’te Adnan Saygun, 1935’de Dr Ernst Preatorius Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası'nın şefi oldu 1946- 1952 yılları arasında Hasan Ferit Alnar orkestrayı yönetti 1957-1959’da Robert Lawrence, 1960-1962’de Bruno Bogo, 1960-1963’de Otto Matzerah, 1963-1971’de Prof Gotthold E Lessıng, 1971-1975’de Jean Perisson, 1977-1982’de Tadeusz Strugala orkestranın daimi şefi olmuştur 1959’da şef yardımcısı olan Hikmet Şimşek ise 1986’ya kadar görevini sürdürmüştür 1988’de Gürer Aykal şef olmuştur

Orkestra Yönetimi

1951’e kadar orkestrada idari ve sanat otoritesi tek şefte toplanmaktaydıOrkestra sanatçıları 1951’de kendilerine bir yönetim kurulu seçtiler Bu yönetim şekli 1957’de Kuruluş Özel Yasası ile resmileşti

Orkestra Yönetimi şu şekilde işlemektedir: Yönetim Kurulu ve Teknik kurul olmak üzere iki organ vardır Her sene tekrarlanan bir seçimle orkestrayı yönetecek 5 kişilik yönetim kurulu belirlenir Kültür Bakanlığı, seçilen beş kişi arasından müdür ve muavini atar Yönetim kurulu orkestranın senelik programını belirler, teknik kurul ise yabancı şef ve solistlerin seçimini yapar

Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası Konser Salonu

Avrupa’nın en büyük üç orgundan birine sahiptir Bu dev orgun beş bin borusu vardır; uzun zaman Türkiye’de yaşamış olan İngiliz Edmond Gira’un vasiyeti üzerine Cumhurbaşkanlığı Senfoni’ye bağışlanmıştır