Genetikte Transkripsiyon (Yazılma)

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Transkripsiyon (Genetik)
Vikipedi, özgür ansiklopediRibosomal RNA geninin transkripsiyonunu gösteren elektron mikroskop resmi

Transkripsiyon (veya yazılma veya yazılım), DNA'yı oluşturan nükleotit dizisinin RNA polimeraz enzimi tarafından bir RNA dizisi olarak kopyalanması sürecidir

Başka bir deyişle, DNA'dan RNA'ya genetik bilginin aktarımıdır

Protein kodlayan DNA durumunda, transkripsiyon, DNA'da bulunan genetik bilginin (bir mesajcı RNA aracılığıyla) bir protein veya peptit dizisine çevirisinin ilk aşamasıdır

RNA'ya yazılan bir DNA parçasına "transkripsiyon birimi" denir

Transkripsiyonda hata kontrol mekanizmaları vardır, ama bunlar DNA çoğalmasındakinden daha az sayıda ve etkindirler; dolayısıyla transkripsiyon DNA çoğalması kadar aslına sadık değildir

DNA sentezinde olduğu gibi transkripsiyonda da RNA sentezi 5' → 3'doğrultusunda ilerler

Yani, eski polimer 3' → 5'doğrultusunda okunur; yeni, tümleyici polimer 5' → 3' doğrultusunda oluşur

DNA'da bulunan bilgi işlevsel protein veya RNA ürünlerinin sentezini sağlar

Bu işlevsel ürünleri kodlayan DNA dizilerine gen, bunların oluşumuna da "gen ifadesi" denir

DNA'daki bilginin RNA olarak yazılmış haline "transkript" denir

Ribozomların protein sentezi yapmak için okuduğu RNA molekülü "mesajcı RNA"dır

Prokaryotlarda RNA polimerazın ürettiği RNA ile ribozomların okuduğu mRNA aynı moleküldür

Ökaryotlarda ise transkript bir takım işlemlerden geçtikten sonra olgun mRNA olur

Bu bakımdan, işlem görmemiş mRNA'ya "öncül mRNA", "prekürsör mRNA" veya "pre-mRNA" da denir

Aşağıda ökaryotik ve prokaryotik organizmalardaki transkripsiyonun benzer ve farklı yönleri ele alınarak konuya genel bir bakış verilmektedir

Arkelerin transkripsiyon mekanizması ökaryotlarınkine benzer

Konu Başlıkları

Gen ifadesinin düzenlenmesi

11 RNA polimeraz

Mekanizma

21 Başlama
22 Uzama
23 Sonlanma
24 İşlenme

[*]Ters transkripsiyon[*]Tarihçe

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Genetikte Transkripsiyon (Yazılma) Transkripsiyon (Genetik) Vikipedi, özgür ansiklopediRibosomal RNA geninin transkripsiyonunu gösteren elektron mikroskop resmi Transkripsiyon (veya yazılma veya yazılım), DNA'yı oluşturan nükleotit dizisinin RNA polimeraz enzimi tarafından bir RNA dizisi olarak kopyalanması sürecidir Başka bir deyişle, DNA'dan RNA'ya genetik bilginin aktarımıdır Protein kodlayan DNA durumunda, transkripsiyon, DNA'da bulunan genetik bilginin (bir mesajcı RNA aracılığıyla) bir protein veya peptit dizisine çevirisinin ilk aşamasıdır RNA'ya yazılan bir DNA parçasına "transkripsiyon birimi" denir Transkripsiyonda hata kontrol mekanizmaları vardır, ama bunlar DNA çoğalmasındakinden daha az sayıda ve etkindirler; dolayısıyla transkripsiyon DNA çoğalması kadar aslına sadık değildir DNA sentezinde olduğu gibi transkripsiyonda da RNA sentezi 5' → 3'doğrultusunda ilerler Yani, eski polimer 3' → 5'doğrultusunda okunur; yeni, tümleyici polimer 5' → 3' doğrultusunda oluşur DNA'da bulunan bilgi işlevsel protein veya RNA ürünlerinin sentezini sağlar Bu işlevsel ürünleri kodlayan DNA dizilerine gen, bunların oluşumuna da "gen ifadesi" denir DNA'daki bilginin RNA olarak yazılmış haline "transkript" denir Ribozomların protein sentezi yapmak için okuduğu RNA molekülü "mesajcı RNA"dır Prokaryotlarda RNA polimerazın ürettiği RNA ile ribozomların okuduğu mRNA aynı moleküldür Ökaryotlarda ise transkript bir takım işlemlerden geçtikten sonra olgun mRNA olur Bu bakımdan, işlem görmemiş mRNA'ya "öncül mRNA", "prekürsör mRNA" veya "pre-mRNA" da denir Aşağıda ökaryotik ve prokaryotik organizmalardaki transkripsiyonun benzer ve farklı yönleri ele alınarak konuya genel bir bakış verilmektedir Arkelerin transkripsiyon mekanizması ökaryotlarınkine benzer Konu Başlıkları Gen ifadesinin düzenlenmesi 11 RNA polimeraz Mekanizma 21 Başlama 22 Uzama 23 Sonlanma 24 İşlenme []Ters transkripsiyon[]Tarihçe