Arrow Dekorasyon Sözlüğü

-N-

Nakkaş

Ressam

Nervür

Kaburga, damar, diş

Nihale

Sofrada kullanılan tencere altlığı

Niş

Çoğunun üstü kemerli duvar hücresi

Nötr

Yansız, tarafsız

O-

Odeon

Eski Yunanda, içinde konserler verilen, şiirler okunan basamaklı yer

Oniks

Damarlı akik

Ö-

Öntasar

Herhangibir tasarının ilk biçimi Avan proje

Örek

Duvarcı ve dülger eliyle meydana gelmiş yapı

Ören

Eski yapı veya şehir kalıntısı Harabe

-P-

Pafta

Üzerine proje çizilen levha

Palafit

Göl üzerine yapılan ilkel ev

Palandız

Çeşmenin musluk taşı

Palledyen

Gotik ve klasik ögelerin karışımına karşı İngiltere ve Fransa'da bir tepki olarak doğmuş bir akımdır

Palmet

Palmiye dalı, yelpaze şeklinde kabartma desen

Paraçol

Saçak, cumba gibi çıkmaların altına konan destek

Parsel

Belli bir amaç için ayrılmış arazi parçası

Paska

Doğu Karadeniz'de köhne yapı, serander

Patyo

Bir evde taş döşeli avlu

Pergola

Dikmeler ve sık kirişleme ile yapılan ve üzerine yeşillik sardırılan gölgelik

Perspektif

Eşyayı, durağan bir noktaya göre uzaklıklarını ve aralarındaki duruş ayırımlarını canlandıracak şekilde resimleme yolu

Pervaz

Bir şeyin çevresine veya kenarına uzunluğuna eklenen dar kenarlık

Peyke

Bazı yerlerde, özellikle eski kahvelerde bulunan sedir

Peyzaj Mimarisi

Bahçe Mimarlığının diğer adı; bir toprak parçasını bitki, su, taş gibi doğa elemanları ile düzenleme sanatı

Pirinç

Bakıra çinko karıştırılarak elde edilen bir alaşım

Pirometre

Fırınlardaki yüksek sıcaklığı ölçer alet

Planya

Uzunluğu fazla olan yüzeylerin düzeltilmesinde kullanılan uzun rende, düzleme rendesi

Platin

Rengi gümüşten esmerce, yumuşak, kolay işlenir, oksitlenmez, asitlere karşı dayanıklı, Pt simgesiyle gösterilen maden

Polyester

Cila işlerinde cam elyafı ile donatılmış olarak mobilya ve çeşitli yapı elemanları yapmakta kullanılan sentetik reçinenin adı

Pompadur

Fransa'da XV Louis devrinde ortaya çıkan mobilya ve bezeme tarzı

Portal

Taç kapı

Proje

Bir yapının gerçekleşmesi için yapılan plan, kesit ve diğer ayrıntıların tümü

Puşide

Türbelerde sandukaların üzerine örtülen yeşil örtü

Pürmüz Lambası

Benzin, gazyağı ve ispirto ile çalışan, taşınabilir, ağzından püskürttüğü alev ile lehim yapma gibi işlerde kullanılan aygıt

PVC

Elektrik kablolarının yalıtımında, suya karşı geçirimsizlik sağlanmasında kullanılan yanmaz bir polimer, vinli reçine Döşeme kaplama gereçleri yapmakta kullanılan PVC'den temiz ve pissu boruları da yapılmaktadır

-R-

Rahle

Üzerine kitap koyup, bağdaş kurarak önüne oturulan bir çeşit alçak masa

Raspa

Demir veya tahtayı kazımak için kullanılan iri dişli çelik eğe, törpü

Rasyonalizm

1900'lerde başlayan ve 1928 yılında CIAM toplantısı ile daha da ağırlık kazanan mimarlık akımı Duygu yerine akıl ve mantığın, pozitif bilimlerin ön plana geçtiği bu akıma, fonksiyonellikte denir

Rejans Tarzı

Fransa'da XIV ve XV Louis üslupları arasında bir geçit üslubu (1715-1723)

Restorasyon

Aslına sadık kalınarak onarma işi

Reze

İnce talaş

Rondela

Cıvata başlarının veya somunların altına yerleştirilen, ortası delik, yuvarlak, yassı, madeni parça, pul

Rotond

Planı bir daire olan, kubbeli yapı

Rögar

Kanalizasyonda, yer altındaki temizleme parçalarını kontrol etmek ve çeşitli doğrulardan gelen boruları, başka bir doğruya yöneltmek için yapılan baca, lağım bacası

Röleve

Bir yapının bütün boyutlarını ölçerek plan, kesit ve görünüşünü yeniden çıkarma, ölçüleme

Röper

Bir doğrultuyu, bir düzeyi, bir yüksekliği belirlemek veya yeniden bulmak üzere bir duvar, jalon ya da arazi üzerine konulan işaret

-S-

Saç

Demir levha

Sağır

Penceresiz, saydamsız

Sahanlık

Binalarda kapı önünde, merdiven başlarında veya ortasında olan boşluk

Saykal

Maden parçalarının üzerine vurulan cila

Sedef

Midye ve istiridye gibi hayvanların, süs eşyası yapmak için kullanılan, beyaz, parlak ve renkser kabuğu

Sedefkar

Sedef işleyen sanatçı

Sinagog

Musevi tapınağı

Sismoloji

Yer hareketlerini ve depremleri inceleyen bilim dalı

Sundurma

Yağmur veya güneşten korunmak için bir kapı üstüne veya duvar önüne yapılan saçak

Sunta

Ahşap yonya levhası

Süpürgelik

Yapılarda, duvarların döşeme ile birleştiği yerlere yerleştirilen ve boydan boya giden 5-8 cm yüksekliğinde ahşap, taş, metal veya plastik şerit

-Ş-

Şablon

Kesme veya oyma kalıbı

Şadırvan

Ortasında yüksekçe bir yerden şarıltı ile bol su akan havuz veya çavresi musluklu duvarla çevrilmiş su haznesi

Şahide

Mezar taşı

Şale

İsviçre'de kır evlerine verilen ad

Şapel

Küçük kilise

T-

Tahrilli Cam

Çeşmibülbül

Takçagöz

Duvarlarda öteberi koymak için bırakılan, dolap içi gibi girgin yuva, oyuk raf

Takke

Yarım kule şeklindeki kubbenin üst bölümü; küçük yassı kubbe

Tandır

Yere çukur kazılarak yapılan bir çeşit fırın

Taraça

Oturup hava almaya yarayan, düz ve çevresi açık yüksekçe yer, seki Teras

Tarz

Üslup

Taşeron

Büyük bir işin bir bölümünü yapmayı, asıl müteahhitten üzerine alan ikinci üstenci

Tav

İşlenecek bir nesnede bulunması gereken ısı, nem gibi durum

Telkari

Gümüş veya altın tellerden meydana getirilen motiflerlerle süslü (Telkari bir vazo)

Temren

Demir parmaklık çubuklarının ucundaki sivri kısım

Terrakotta

Sarıdan kızıl kahveye kadar değişik renklerde, tuğla ve kiremitten çok daha düzgün, ince dokulu pişmiş toprak

Tezhip

Yaldız ve boya ile bezeme işi

Tezyin

Bezeme, süsleme

Tırkaz

Kapıyı sıkıca kapamak için arkasına enine sürülen demir veya ağaç

Tunç

Bakır, çinko ve kalay karışımı olup, pirinci andıran sarı bir alaşım

Türkuvaz

Firuze Firuze rengi Türk mavisi

-U-

Ufki
Yatay

Ustuka

Sönmüş kireç

-Ü-

Üstüpü

Kalafat işlerinde kullanılan didilmiş kendir

Ütopya

Gerçekleşmesi olanaksız tasarı ya da düşünce

Üzengi

Kirişleri veya bazı çatkı parçalarını taşımak üzere altlarına geçirilen U şeklinde bükülmüş, lama demiri veya yuvarlak demir

Üzgeç
Çekilip alınır ip merdiven

-V-

Varak

Yazılmış kağıt- Altın, gümüş, veya başka madenleri döverek meydana getirilen ince yaprak Folyo

Vasistas

Pencere ve kapı üzerinde bulunan, havanın değiştirilmesine yarar, açılır-kapanır pencere

Vidanjör

Septik çukurlarının suyunu boşaltan

Vihara

Hindistan'da Buda manastırı

Vitray

Pencereleri süslemek için; kesilmiş renkli camları, ince kurşun veya ağaç çubuklarla ya da alçı ile birbirine bağlayarak, yapılan resim

Vitrifiye

Camlaşmış, camsı; vitrifiye seramik

-Y-
Yüksük

Mobilya'da vida başlarını örtmek için kullanılan yüksük biçiminde maden parça

Yüz

Yapının cephesi