USAK Kuzey Irak Operasyonu Rapor Özeti | Sizce Kuzey Irak'a Operasyon Yapılmalı Mı ?

**[KAPLAN]** · 06-21-2007

Uzun bir ön hazırlık aşaması gerektiren Kuzey Irak Operasyonu için gereken çalışmaların yapılmamış olduğu gerçeği çok açık

Yazıyı tamamen okudum, gerçekten önemli noktorlar üzerinde durulmuş ve konuya birçok açıdan bakılmış

USAK Kuzey Irak Operasyonu Rapor'un Özeti

Yapılmalı mı? Nasıl Yapılmalı?

Sınır ötesi operasyon öncesinde tüm çözüm yolları denenmemiştir Özellikle diplomasi alanında Türkiye’nin atabileceği adımlar bulunmaktadır Bu adımların gecikmeden atılması gerekir Özellikle ABD’nin işbirliğine ikna edilmesi, Irak merkezi yönetiminin ve Kuzey Irak yerel yönetiminin desteğinin alınması konusunda hala ümit vardır ve bu tür destekler sınır ötesi operasyonu gereksiz de kılabilir Bu tür destekler hangi düzeyde alınırsa alınsın, isterse operasyonu gereksiz kılmasın, en azından olası bir operasyonu kolaylaştırabilir

Sınır ötesi operasyona ihtiyaç duyulduğu en üst düzey askeri makamlarca belirtilmiştir Fakat konunun tek boyutu askeri boyut değildir Sınır ötesi operasyon birkaç yüz teröristin öldürülmesi ile sonuçlanabilir Fakat daha fazla kişinin terörist olmasına, Kuzey Irak’ta yeni terör odaklarının oluşmasına, Kuzey Irak’ta ve diğer bölgelerde Kürtçülüğün güçlenmesine de neden olabilir Böyle bir operasyona karar verecek olan tek birim doğal olarak askeri birimler değildir Sadece askeri hedefleri göz önünde bulundurmak hayati çok sayıda çıkara zarar verebilir Ayrıca orta ve uzun vadede askeri hedeflere de zarar verebilir

Çok başarılı bir sınır ötesi operasyon dahi Türkiye’nin PKK terörü sorununu çözemez Çünkü sorunun kaynağı Kuzey Irak değildir
Teröristle mücadele ile terörle mücadele aynı değildir Sınırötesi operasyon tartışmalarında iki olgu karıştırılmaktadır

Sınır ötesi operasyonun hedefleri iyi tarif edilmemektedir Hedefin PKK kampları dışına taştığı izlenimi edinilmektedir Bölgede Türkiye’nin PKK’yı aşan çok daha hayati çıkarları da vardır Kısa vadeli çıkarlar için daha önemli ve hayati çıkarları zedeleme riski bulunmaktadır

Sınır ötesi operasyon yapılacak ise bunun ön hazırlığı siyasi, diplomatik, ekonomik ve askeri açılardan iyi yapılmamıştır

Sınır ötesi operasyon ve terörle mücadelede iç aktörler arasındaki güvensizlik ve iletişim eksikliği büyük bir sorundur ve operasyonun başarısını azaltabilir

Normal şartlarda seçim dönemlerinde riski büyük operasyonlardan kaçınılır Eğer zaruri ise bu tür operasyonlar iç siyasette istismar edilmemeye çalışılır Bu tür operasyonların başarısında içeride birlik içinde olunmasının hayati bir önemi vardır Eğer teknik olarak da mümkünse bu tür operasyonları seçimden sonra yapmakta büyük yarar bulunmaktadır

Sınır ötesi operasyon yapılacak ise bunun asker-yoğun bir yaklaşımla değil, teknoloji ve uzmanlık-yoğun bir yaklaşımla olması gerekir 30-40 teröristin peşine 5000-10000 asker ile düşülür ise hem kayıplar artacaktır, hem de sonuç alınamayacaktır Operasyon daha ziyade terör uzmanı özel timler ile yapılmalı, daha az tecrübeli ve daha az eğitimli birlikler daha güvenli geri yerlerde konuşlanmalıdır

PKK Amerikan çıkarlarına, Barzani ve Talabani’nin geleceğe dönük planlarına zarar vermedikçe Türkiye PKK ile mücadelesinde yalnız kalacaktır Bu nedenle PKK ile bu aktörlerin arasının açılması için gerekli şartlar sağlanmalıdır

PKK’nın Türkiye’deki saldırıları Kuzey Irak’a taşınmalıdır Böylece PKK terörü bir Kuzey Irak gerçeği haline gelecektir Şu ana kadar terör örgütü eylemlerini Irak’ta değil, Türkiye’de yapmaya özel bir önem vermektedir

Sınır bölgesinde tampon bölge kurma çabası yararlı olabilir Ancak bu konuda Irak ve ABD’nin yardımını almak işleri kolaylaştırır Bu ülkeler operasyonun sadece bu kısmında Türkiye’ye destek olsalar dahi yeterli olacaktır Bu nedenle ABD ile basın önünde geri alınması olanaksız sözlerle ilişkilerin gerilmesi bazı sorunlara yol açabilir Kısa zamanlı ve ani sayılabilecek bir operasyonda dış desteğin önemi az olabilir Ancak aylarca, hatta belki de yıllarca sürmesi olasılığı olan bir operasyonda Türkiye’nin daha fazla dosta ihtiyacı olacaktır

Türkiye’nin sınır ötesi operasyon ile ilgili olarak bölgesel koordinasyon açısından yapması gerekenler bulunmaktadır Örneğin Kandil ve çevresi ile ilgili olarak İran ve Türkiye’nin eşgüdümlü hareket etmesi bu dağdaki kamplara büyük zararlar verebilir İki ülke uçaklarının aynı anda yapacakları hava saldırıları, top atışları ve bölgeye yapılacak nokta operasyonları sayesinde hem PKK kampları önemli ölçüde zarara uğramış olur, hem de Barzani-Talabani ikilisine çok hayati bir mesaj verilmiş olur

Sınır ötesi operasyon uzun süredir tartışılmakta, fakat bir türlü gerçekleşmemektedir Bu tartışmalar PKK’ca kullanılmakta ve rehavete, yılgınlığa kapılmış teröristlerini canlı tutmada bir araç olarak kullanılmaktadır Bu nedenle tartışmaların basın önünde yapılması ve konunun bazı boyutlarının gereksiz yere gündemde kalması son derece sakıncalıdır

Türkiye karşısındaki cepheyi genişletmemelidir PKK terörü ile bir şekilde ilişkisi olan her ülkeyi böylesine hassas ve riskli bir dönemde karşısına alarak Türkiye sadece operasyonun maliyetini arttırabilir Son dönemdeki bazı suçlamalar Türkiye’nin karşısındaki cepheyi genişletir türdendir

Operasyonun kalıcılaşması riski bulunmaktadır Özellikle tampon bölge uygulaması yıllarca da sürebilir Türkiye düzenli olarak Kuzey Irak’ta operasyonlar yapmak zorunda kalabilir Bu da Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilerin savaş görünümünü almasına ve PKK’yı çok aşan bir boyuta geçmesine yol açabilir Kısacası operasyonun sınırları iyi çizilmez ve birçok hedefin ucu açık bırakılır ise Türkiye bölgede istemediği noktalara sürüklenebilir ve kendisini istemediği yerlerde bulabilir

Operasyon Türkiye’yi ekonomik ve dış-iç siyasi hedeflerinden geri dönülmez bir şekilde uzaklaştırabilir Sıcak çatışmalar başladıktan sonra geri dönüş daha da zorlaşabilir İsrail’in Lübnan’daki ve Filistin’deki uygulamalarına benzer bir yola giren bir Türkiye’nin Ortadoğu’dan bir daha çıkması olanaksız bir hal alabilir Bu durumda İsrail’in aksine ABD’nin koşulsuz desteğine sahip olmayan Türkiye’nin Iraklaşması da mümkündür

Kürt Sorunu istenmeyen bir yöne ve hızla kayabilir Şu anda Kuzey Irak’ta belli ölçülerde izole olan sorun Kuzey Irak ve Güneydoğu’nun Türk güvenlik güçlerince birleştirilmesi sonucunda tek bir bölge haline gelebilir Bu durumda PKK veya başka bir Kürtçü grup pan-Kürdist hedeflerine daha kolay ulaşabilir Operasyonun büyümesi ve bölgesel ekonomiye darbe vurması halinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Kuzey Irak arasındaki benzerlikler olumsuz noktalarda aratabilir ve ülke bütünlüğü açısından riskler derinleşebilir

Türkiye’nin sınırları uluslar arası aktörlerce sıklıkla sorgulanmaya başlanabilir

Operasyonun başarısız olması halinde terör örgütü daha çok militan ve sempatizan bulabilir Örgüt yeniden yükselişe geçebilir Türkiye’nin tüm gücü ile yapacağı saldırı PKK’ya ağır bir darbe vuramaz ise güçlendirir

Türkiye’nin Kuzey Irak’ta Barzani köylerini mağdur etmesi Barzani merkezli Kürtçülüğü güçlendirebilir

Operasyon PKK’ya propaganda malzemeleri sağlayabilir ve bu sayede taraftar kitlelerini arttırmasına yol açabilir

Operasyonun içlere doğru kayması halinde diğer Iraklı aktörler ile karşı karşıya gelinebilir Şii-Sünni İç Savaş’ı Türkiye’yi de hedef alabilir

Özellikle Kerkük ve Türkmenler sorununda Türkiye yalnız kalabilir Barzani ve Talabani halihazırda bazı Şii grupların desteğine sahiptir Eğer operasyon genişler ve işgal görünümünü kazanırsa bazı Sünni ve diğer Şii gruplar da Irak’ı koruma refleksi ile hareket edebilir Türkiye ile bu gruplar arasında çatışmaların başlaması halinde ise Türkiye-Irak ve Türkiye-Arap dünyası ilişkileri farklı dengelere oturabilir

Türkiye’nin operasyon esnasında yapacağı hatalar Türkler ve Kürtler arasında kalıcı hasarlara yol açabilir Terör örgütü operasyon haberleri ile birlikte daha hareketli bir hale gelmiştir Ayrıca çok sayıda terörist de sivil hayatta kamufle olmuştur Hata ile bombalanacak bir köy, ya da yaşanacak bir trajedi Türkiye’nin operasyona devam etmesini olanaksızlaştırabilir ya da operasyonun her türlü maliyetini katlanılamaz ölçüde arttırabilir PKK şimdiden sivil kalkanlar kullanmayı değerlendirmektedir

Şu ana kadar somut desteğin alınabileceği ülkeler olarak İran ve Suriye ön plana çıkmaktadır Suriye’nin operasyon esnasında sessiz kalması ve kendi sınırına gelecek teröristleri yakalaması yeterli görünmektedir İran ise Kandil Dağı üzerinde top atışları ve hava saldırıları ile Türkiye’ye destek verebilir Ancak unutmamak gerekir ki İran şu ana kadar PKK konusunda çok da güvenilir bir müttefik olmamıştır PEJAK saldırıları iki ülkeyi yakınlaştırdıysa da, PKK’nın son dakika pazarlıkları içinde İran’ı hedef almaktan vazgeçmesi halinde dengeler yeniden değişebilir Çünkü PKK hem İran’ı, hem de Türkiye’yi uzun süre hedef alamayacaktır Bu durumda PKK’nın Türkiye’ye odaklanması İran’daki faaliyetlerini azaltmasına yol açabilir ve Tahran’ın duruşu şaşırtıcı bir şekilde değişebilir

Operasyonun farklı mecralara kayması ve Bağdat ile Ankara arasındaki sorunların derinleşmesi halinde devreye uluslar arası kurumlar ve devletler girebilir ve böylece sorun her açıdan Türkiye’nin kontrolünden çıkabilir

Türkiye’nin içeride ve dışarıda kamuoylarını hazırlamak için büyük vakit kaybettiğini söylemiştik Ancak hiçbir önlem ve araç için tamamen geç kalınmış değildir Dışarıda özellikle Terörle Mücadele Özel Temsilcisi’ne büyük görevler düşmektedir Hızla Bağdat-Washington-Erbil-Ankara ve hatta buna Brüksel’i de katarak yoğun görüşmelere başlanmalıdır Türkiye’nin pozisyonuna diğer ülkelerin destekleyici açıklamaları ile destek sağlanmalıdır Temsilci ve ekibi 3 bir kol olarak dünya kamuoyunu olası bir operasyona ve Türkiye’nin diğer olası girişimlerine hazırlamalıdır

İçeride ise asker-sivil uyumsuzluğu izlenimi giderilmelidir Şehit cenazelerinde başlayan kutuplaşma son derece tehlikeli bir sürece işaret etmektedir Şehitlerinin cenazelerinde dahi birlik olamayan bir ülkenin sınır ötesi operasyona girişmesi zorlukları arttıracaktır

Türkiye’nin Kuzey Irak’ta çok fazla sayıda ve iç içe geçmiş boyutları bulunan ulusal çıkarları vardır Bu çıkarları tek boyutlu bir yaklaşım ile koruyabilmek olanaksızdır Siyaset, diplomasi, ekonomi ve askeri birimler uyum içinde çalışmadığı sürece bu alanların hiçbirinde kalıcı başarı sağlayabilmek olanağı bulunmamaktadır

Sorunların birbiri ile bağlantısı olduğu muhakkaktır Ancak sorunlar çözülürken bu bağları azaltılmaya çalışılır Sorunlar kademeli olarak, küçük parçalar halinde çözülmeye çalışılır Tüm sorunları bir operasyon ile çözebilmek olanağı yoktur Bu nedenle özellikle askeri operasyonların hedeflerinin çok iyi tespit edilmesi gerekir ve gerçekleştirilmesi güç gizli ajandalardan kaçınmak şarttır Kuzey Irak’ta PKK terörü, Barzani-Talabani oluşumu ve Kerkük sorunu birbiriyle ilgisi bulunan, ancak birbirinden çok büyük farklar da içeren konulardır ve ayrı ayrı ele alınarak çözülmeye çalışmaları gerekir Hepinse dönük toptancı bir yaklaşım sorunları derinleştirebileceği gibi Türkiye’nin haklı olduğu konularda meşruiyet zeminini zedeleyebilir Tüm bu sorunların her biri benzeri araç ve yöntemlere gere duyabileceği gibi, birbiri ile ilgisi son derece az olan farklı araç ve yöntemler de gerektirmektedir

Habur Sınır Kapısı’nın kapatılması, Kuzey Irak’taki Türk yatırımlarını geri çekmek gibi ‘önlemler’ tepkisel önlemlerdir Ayrıca bu önlemler ancak bir kez uygulanabilir Eğer bundan sonra da sorunlar devam eder ise Türkiye’nin elinde bölgeyi etkilemede kullanabileceği kartlar yok denecek bir düzeye inecektir Sanılanın aksine Türkiye zaten bölgedeki ekonomik ve lojistik katkılarını siyasi alanda kullanmaktadır ve Kürt Yönetimi Türkiye’ye olan bağımlılığının farkındadır Sınır kapısındaki geçişlerde zaman zaman gözlenen yavaşlama ve hızlanmalar Türkiye’nin bu araçları kullanma şekillerinden sadece biridir Irak Türkmenleri ile bu rapor için gerçekleştirilen görüşmelerde sorunların çözümünün Kuzey Irak’ın Türkiye’ye ekonomik ve diğer açılardan daha fazla bağlanmasından geçtiği özenle belirtilmiştir Askeri alanda çok sert tepkiler ve ekonomik alanda ilişkilerin bitirilmesi orta ve uzun vadede sınırın hemen ötesinde Türkiye’ye düşman bir oluşuma yol açar Oysa Türkiye’nin uzun vadeli hedefi burada Türkiye’ye dost ve Türkiye ile entegre olmuş bir yapıdan geçmektedir Bu konuda İsrail örneği iyi tahlil edilmek zorundadır Türkiye’nin İsrail ile kıyaslandığında daha zayıf uluslar arası bağlantıları olduğu düşünüldüğünde yanıbaşında bir Filistin ya da Lübnan benzeri yapılar oluşturması halinde karşılaşacağı riskler daha iyi görülebilir Unutmamak gerekir ki Kuzey Irak’ta terörü besleyen ortam zenginlik ya da istikrar değil, tam tersine fakirlik ve kontrolü sağlayamayan zayıf idarelerdir Kuzey Irak halkı ne kadar fakir olursa ve yönetimi ne kadar güçsüz kalırsa PKK ve/veya yeni terör örgütleri o kadar kolay faaliyetlerini sürdürebilirler Türkiye’nin önceliği Kuzey Irak ve Türkiye’nin Güneydoğusu’nda teröristlerin istismarına yol açana dokuyu tamir etmektir

- Riskler

Olası bir operasyonun başarısını olumsuz etkileyebilecek nedenlerin başında daha önce anlatıldığı üzere hazırlıksız olmak geliyor Ne iç, ne de dış kamuoyu yeterince hazırlanamadı

Karşı cephe çok genişletildi ve genişlemeye de devam ediyor

Daha önceki 20’den fazla operasyonun tecrübeleri yeterince dikkate alınmadı

Kayıpların çok yüksek olmasına neden olabilecek çok sayıda unsur var Daha önceki operasyonlardan çok farklı bir operasyon ile karşı karşıyayız

Kamuoyundaki beklentiler gereksiz yere arttırıldı

Operasyonun hedefinin iyi tanımlanmamış olması başarısını etkileyecektir Hedef sadece PKK kampları mıdır? Barzani güçleri ne kadar hedeftir?

Oluşturulması düşünülen tampon bölgeden teröristleri yok etmek çok zor olabilir ve burada aylarca, hatta yıllarca kalmak gerekebilir Bu da Türkiye’yi Irak’ta işgalci ülke konumuna sokabilir ve kalıcı olarak birçok ülke ile sorunlu hale gelinmesine yol açabilir

Türkiye’nin sınırda oluşturacağı tampon bölge Türkiye’nin terörden etkilenen bölgeleri ile birleşerek teröristlere stratejik bir derinlik kazandırabilir Halihazırda Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde saldırılarını sürdüren teröristler güçlerin Irak’ın kuzeyine de yayılmasıyla birlikte manevra alanlarını genişletebilirler

Türkiye’nin Kuzey Irak’ta dar bir şeride yerleşmesine Barzani güçlerinin direnmesi güç görünmektedir Ayrıca ABD’nin de belli oranlarda bu girişimi durdurmaya çalışmayacağı izlenimi edinilmektedir Ancak Türkiye’nin bu yönde atacağı adımlar bir oldu-bitti olarak görülür ve bazı ülkelerce tehdit olarak algılanırsa PKK’ya dönük dış destek genişleyebilir ve terör örgütü Türkiye’yi belli yönlere itebilmek için araç olarak kullanılabilir

Türkiye’nin Kuzey Irak’ta ilerleyeceği her km için Irak’ın iç dengelerinde daha fazla ‘dost’ bulması gerekmektedir Başta Şiiler olmak üzere Iraklı direnişçiler ile karşı karşıya gelecek bir Türkiye Irak İç Savaşı içinde zarar görebilir

PKK, Türk ordusunun daha da içlere gelmesine çaba sarfedecektir Bunun için bazı provakasyonlara da gidecektir Bu konuda tepkisel değil, planlı ve hazırlıklı hareket etmek gerekir

Türkiye, Kuzey Irak’ta ilerledikçe alacağı riskler de büyüyecektir Türkiye’nin, diğer operasyonlardan farklı olarak bu operasyonda başarısız olma lüksü yoktur Eğer başarı sağlanamadan geri dönülür ise ABD ve Irak’taki yetkililer Türkiye’nin “PKK kamplarını ortadan kaldırın” çağrılarını hiçbir şekilde ciddiye almayacaklar ve “sen de bunu başaramıyorsun Bu durumda diğer ülkelerden talepte bulunmanda gerçekçi değildir” diyebileceklerdir Böylece terör kampları sorunu çözümsüzlüğe sürüklenebilecektir

Türkiye’nin Irak’ta gerçekleştireceği saldırılarda sivil hedefleri vurmaması hayati bir önem taşımaktadır Bölge tüm dünyanın gözü önündedir ve PKK’nın Kuzey Irak’ta etkili bir görüntüleme ağı bulunmaktadır Burada yaşanacak hatalı saldırılar anında dünya medyasında yer bulacaktır Yanlışlıkla öldürülmüş çocuklar, kadınlar ya da yaşlılar, hava saldırısında isabet almış hastane veya okullar PKK propaganda makinesince ve Batı’daki destekçilerince Türkiye’ye karşı kullanılacaktır

Bölgedeki terörist dağılımı Türk güvenlik güçlerinin hatalı vuruşlarına çok uygun bir durumdadır Teröristler daha çok yerleşim yerlerine gömülü şekilde yaşamaktadırlar Birçok köyde çok sayıda terörist sivil hayatın içindedir Ayrıca mobil terörist gruplar sık sık yer değiştirerek zaman zaman sivil birimleri de hedef haline getirmektedirler PKK’ya sempatisi olan bazı köyleri teröristlerden ayırmak çok zordur Buna karşın köyleri tamamen ortadan kaldırmak da düşünülemez bir hedef olur

Teröristlerin sivil hayata eklemlenmiş yaşamları ani ve arkadan saldırılara da yol açabilir Geri güvenliği sağlanmamış bir derinlere operasyonda beklenmedik noktalardan saldırılar gelebilir

Bu seferki operasyonda istihbarat toplamak daha zor olacaktır Ayrıca yanıltıcı istihbarat da önemli bir risktir

Türk askeri ile Barzani güçleri arasında yaşanacak her türlü sıcak temas Kürtçü hareketlerce istismar edilecektir Özellikle tüm Kürtlerin liderliğine oynayan ve Kuzey Irak’ta gerçek bir Kürt milleti kurmaya çalışan Barzani için Türk askerlerinin varlığı yararlı görülebilir Çünkü düşmansız bir milliyetçilik olamaz Bu bağlamda Türkiye teröristleri öldürürken farkına varmadan gerçekte henüz oluşmamış olan bir ulus-devletin meşruiyet zeminini de oluşturmuş olabilir

Elbette en büyük risk çok büyük kayıplar vermektir Eğer Türkiye çok kısa bir zamanda büyük kayıplar verirse bir yandan askerin moral düzeyi düşer, diğer taraftan PKK güçleri motice olarak daha diri saldırılarda bulunabilirler
Son dönemde PKK’nın en büyük sorunu silahlı militanlarını motive etmekti Ciddi bir yılgınlık hali söz konusuydu Söz konusu operasyon haberleri bu yılgınlığı kırmaya ve PKK içinde hareketlenmelere yol açtı Eğer PKK operasyona direnebilir ve kendince kısmi başarılar sağlayabilirse dağılmanın eşiğine gelmiş olan terör örgütü daha fazla yeni terörist de kazanabilir Şu sıralar yeni adam devşirmede sorunlar yaşayan PKK 15-16 yaşındaki kız çocuklarını dahi bünyesine katmaya hazırken, ‘savaş’ ortamı olarak lanse ettiği operasyon sayesinde bu sorunlarından kurtula da bilir

Muhtemelen operasyon esnasında PKK’nın Türkiye içindeki saldırıları katlanarak artacaktır PKK’nın amacı 1980’lerin sonundaki çatışma ortamında Türkiye’de yeniden üretmektir Bir diğer hedef de Türkiye’deki çatışmaların bir azınlığın ayaklanması olarak lanse edebilmektir Eğer Türkiye Kuzey Irak’ta bariz hatalar yapar ve bunu uluslar arası alanda yalnızlaşarak gerçekleştirirse Türkiye içindeki çatışmalar dünya kamuoyunda Türkiye’yi kıskaca alacak bir araç haline gelebilir Özellikle Avrupa kurumlarında Türkiye eski konumuna dönebilir

Diğer bir risk de operasyonun istenmeyen ölçüde büyümesi ve bir tür savaş halini almasıdır Bu durumda Türkiye’nin karşısında PKK’dan daha fazla gücün oluşması, hatta bazı yeni terör örgütlerinin ve/veya gayrinizamî güçlerin oluşmasıdır

Operasyonun ekonomiye yükü henüz hesaplanmış değildir Ayrıca borsa ve yabancı sermaye girişleri üzerindeki yükü de tahmin edilmesi güç zararlardır Operasyonun aylarca sürmesi ve kalıcı bir hal alması halinde zararlar katlanarak büyüyecektir

Operasyonun kalıcı hale gelmesi halinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi ekonomisi de bundan olumsuz yönde etkilenecektir

Operasyonun sınırlı hedefleri aşması halinde Türkiye’nin Kuzey Irak ile olan ticaretinin ve buradaki yatırımlarının etkilenmesi de olasıdır

Türkiye’nin ekonomik ve siyasi alanlarda Kuzey Irak’ta yabancı bir güç haline gelmesi sonucunda, bölge daha fazla bölge dışı güçlerin kontrolüne geçebilir Böylece Türkiye uzun yıllar giderilmesi olanaksız bir zararla karşılaşılabilir

Türkiye’nin operasyon esnasında yapacağı hatalar Türkler ve Kürtler arasında kalıcı hasarlara yol açabilir Bu nedenle operasyonun çok dar ve iyi tespit edilmiş hedeflerinin olması gerekmektedir Bu hedeflerin öncelikle istihbaratla tespit edilmiş olması ve bunun üzerine askeri ve siyasi hedeflerin inşa edilmesi şarttır İstihbarat da sadece askeri açıdan değil, sosyal doku, ekonomik durum ve diğer boyutlar göz önünde tutularak toplanmalı ve analiz edilmelidir

Dış politikada Türkiye’nin Irak’ın kuzeyinde süreklileşen ve zamanla işgal görüntüsü alan varlığı Türkiye’yi Avrupa Birliği hedeflerinden koparabilir ve Ortadoğululaştırabilir Avrupa Birliği ülkelerindeki en son gelişmeler de bu süreci pekiştirebilir Fransa’da Sarkozy, Almanya’da ise Merkel yönetimleri Türkiye’nin AB üyeliğini kesin bir şekilde engellemek istemektedirler Türkiye’nin Irak içine daha fazla girmesi bu konuda AB’nin yüklenmek zorunda kalacağı yükleri de Türkiye’nin sırtına yıkacaktır Irak’ta askeri macera daha da derinleşir ve kontrolden çıkar ise Avrupalı Türkiye’den Ortadoğulu Türkiye’ye geçiş geri döndürülemeyecek bir şekilde hız kazanabilir

Dünya kamuoyunda askeri Türkiye yönetimindeki rolü abartılı bir şekilde algılanarak Türkiye’nin bir tür askeri diktatörlük olduğu propagandası etkili olabilir Bu tür malzemeleri kullanmaya hazır Ermeni, Yunan, Kıbrıs Rumu ve PKK’lı güçlü bir lobinin Batı’da hazır bekledi unutulmamalıdır Bu tür propagandalar Türkiye’nin dışarıdaki siyasi ve askeri çıkarlarını zedelemekle kalmaz, aynı zamanda ticari çıkarlarını da baltalayabilir Örneğin ihracat yavaşlayabilir, turizm gelirleri azalabilir

Türkiye’nin militarist görünümü güç kazanırken Ermeni Sorunu ve Kıbrıs Meselesi başta olmak üzere ulusal dava sayılabilecek konularda Türkiye’nin meşruiyet zemini kayabilir Türkiye’nin aleyhine dönecek bir rüzgârda Ermeni ve Kıbrıs sorunlarında son derece olumsuz kararlar alınabilir ve bu kararlardan geri dönmek zordur

Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu

Sizce Kuzey Irak'a operasyon düzenlenmeli mi ? Neden ? Düzenlenecekse, nasıl bir yol izlenmeli ?

**BEGİ** · 06-22-2007

Topyekün bir saldırı kesinlikle başarılı olamaz dağınık güçlere karşı

1000 kişilik bir özel timle birlikte gizlice( amerikan güçlerinden gizli nasıl olacaksa(!)) ani bir baskın şeklinde gerçekleşmeli diye düşünüyorum lakin öncelikle bu operasyonun etkilerini yumuşatacak bir siyasi otorite ve dış siyasetteki ilişkilerimizin iyi olması gerekli

her ne kadar medyanın poh pohlamasına rağmen kendi içimizdeki problemleri çözmeden, birlik olamadan böyle bir operasyon çok sakıncalı

06-22-2007	#2
BEGİ	Topyekün bir saldırı kesinlikle başarılı olamaz dağınık güçlere karşı1000 kişilik bir özel timle birlikte gizlice( amerikan güçlerinden gizli nasıl olacaksa(!)) ani bir baskın şeklinde gerçekleşmeli diye düşünüyorum lakin öncelikle bu operasyonun etkilerini yumuşatacak bir siyasi otorite ve dış siyasetteki ilişkilerimizin iyi olması gerekliher ne kadar medyanın poh pohlamasına rağmen kendi içimizdeki problemleri çözmeden, birlik olamadan böyle bir operasyon çok sakıncalı

06-21-2007	#1
[KAPLAN]	USAK Kuzey Irak Operasyonu Rapor Özeti \| Sizce Kuzey Irak'a Operasyon Yapılmalı Mı ? Uzun bir ön hazırlık aşaması gerektiren Kuzey Irak Operasyonu için gereken çalışmaların yapılmamış olduğu gerçeği çok açık Yazıyı tamamen okudum, gerçekten önemli noktorlar üzerinde durulmuş ve konuya birçok açıdan bakılmış USAK Kuzey Irak Operasyonu Rapor'un Özeti Yapılmalı mı? Nasıl Yapılmalı? Sınır ötesi operasyon öncesinde tüm çözüm yolları denenmemiştir Özellikle diplomasi alanında Türkiye’nin atabileceği adımlar bulunmaktadır Bu adımların gecikmeden atılması gerekir Özellikle ABD’nin işbirliğine ikna edilmesi, Irak merkezi yönetiminin ve Kuzey Irak yerel yönetiminin desteğinin alınması konusunda hala ümit vardır ve bu tür destekler sınır ötesi operasyonu gereksiz de kılabilir Bu tür destekler hangi düzeyde alınırsa alınsın, isterse operasyonu gereksiz kılmasın, en azından olası bir operasyonu kolaylaştırabilir Sınır ötesi operasyona ihtiyaç duyulduğu en üst düzey askeri makamlarca belirtilmiştir Fakat konunun tek boyutu askeri boyut değildir Sınır ötesi operasyon birkaç yüz teröristin öldürülmesi ile sonuçlanabilir Fakat daha fazla kişinin terörist olmasına, Kuzey Irak’ta yeni terör odaklarının oluşmasına, Kuzey Irak’ta ve diğer bölgelerde Kürtçülüğün güçlenmesine de neden olabilir Böyle bir operasyona karar verecek olan tek birim doğal olarak askeri birimler değildir Sadece askeri hedefleri göz önünde bulundurmak hayati çok sayıda çıkara zarar verebilir Ayrıca orta ve uzun vadede askeri hedeflere de zarar verebilir Çok başarılı bir sınır ötesi operasyon dahi Türkiye’nin PKK terörü sorununu çözemez Çünkü sorunun kaynağı Kuzey Irak değildir Teröristle mücadele ile terörle mücadele aynı değildir Sınırötesi operasyon tartışmalarında iki olgu karıştırılmaktadır Sınır ötesi operasyonun hedefleri iyi tarif edilmemektedir Hedefin PKK kampları dışına taştığı izlenimi edinilmektedir Bölgede Türkiye’nin PKK’yı aşan çok daha hayati çıkarları da vardır Kısa vadeli çıkarlar için daha önemli ve hayati çıkarları zedeleme riski bulunmaktadır Sınır ötesi operasyon yapılacak ise bunun ön hazırlığı siyasi, diplomatik, ekonomik ve askeri açılardan iyi yapılmamıştır Sınır ötesi operasyon ve terörle mücadelede iç aktörler arasındaki güvensizlik ve iletişim eksikliği büyük bir sorundur ve operasyonun başarısını azaltabilir Normal şartlarda seçim dönemlerinde riski büyük operasyonlardan kaçınılır Eğer zaruri ise bu tür operasyonlar iç siyasette istismar edilmemeye çalışılır Bu tür operasyonların başarısında içeride birlik içinde olunmasının hayati bir önemi vardır Eğer teknik olarak da mümkünse bu tür operasyonları seçimden sonra yapmakta büyük yarar bulunmaktadır Sınır ötesi operasyon yapılacak ise bunun asker-yoğun bir yaklaşımla değil, teknoloji ve uzmanlık-yoğun bir yaklaşımla olması gerekir 30-40 teröristin peşine 5000-10000 asker ile düşülür ise hem kayıplar artacaktır, hem de sonuç alınamayacaktır Operasyon daha ziyade terör uzmanı özel timler ile yapılmalı, daha az tecrübeli ve daha az eğitimli birlikler daha güvenli geri yerlerde konuşlanmalıdır PKK Amerikan çıkarlarına, Barzani ve Talabani’nin geleceğe dönük planlarına zarar vermedikçe Türkiye PKK ile mücadelesinde yalnız kalacaktır Bu nedenle PKK ile bu aktörlerin arasının açılması için gerekli şartlar sağlanmalıdır PKK’nın Türkiye’deki saldırıları Kuzey Irak’a taşınmalıdır Böylece PKK terörü bir Kuzey Irak gerçeği haline gelecektir Şu ana kadar terör örgütü eylemlerini Irak’ta değil, Türkiye’de yapmaya özel bir önem vermektedir Sınır bölgesinde tampon bölge kurma çabası yararlı olabilir Ancak bu konuda Irak ve ABD’nin yardımını almak işleri kolaylaştırır Bu ülkeler operasyonun sadece bu kısmında Türkiye’ye destek olsalar dahi yeterli olacaktır Bu nedenle ABD ile basın önünde geri alınması olanaksız sözlerle ilişkilerin gerilmesi bazı sorunlara yol açabilir Kısa zamanlı ve ani sayılabilecek bir operasyonda dış desteğin önemi az olabilir Ancak aylarca, hatta belki de yıllarca sürmesi olasılığı olan bir operasyonda Türkiye’nin daha fazla dosta ihtiyacı olacaktır Türkiye’nin sınır ötesi operasyon ile ilgili olarak bölgesel koordinasyon açısından yapması gerekenler bulunmaktadır Örneğin Kandil ve çevresi ile ilgili olarak İran ve Türkiye’nin eşgüdümlü hareket etmesi bu dağdaki kamplara büyük zararlar verebilir İki ülke uçaklarının aynı anda yapacakları hava saldırıları, top atışları ve bölgeye yapılacak nokta operasyonları sayesinde hem PKK kampları önemli ölçüde zarara uğramış olur, hem de Barzani-Talabani ikilisine çok hayati bir mesaj verilmiş olur Sınır ötesi operasyon uzun süredir tartışılmakta, fakat bir türlü gerçekleşmemektedir Bu tartışmalar PKK’ca kullanılmakta ve rehavete, yılgınlığa kapılmış teröristlerini canlı tutmada bir araç olarak kullanılmaktadır Bu nedenle tartışmaların basın önünde yapılması ve konunun bazı boyutlarının gereksiz yere gündemde kalması son derece sakıncalıdır Türkiye karşısındaki cepheyi genişletmemelidir PKK terörü ile bir şekilde ilişkisi olan her ülkeyi böylesine hassas ve riskli bir dönemde karşısına alarak Türkiye sadece operasyonun maliyetini arttırabilir Son dönemdeki bazı suçlamalar Türkiye’nin karşısındaki cepheyi genişletir türdendir Operasyonun kalıcılaşması riski bulunmaktadır Özellikle tampon bölge uygulaması yıllarca da sürebilir Türkiye düzenli olarak Kuzey Irak’ta operasyonlar yapmak zorunda kalabilir Bu da Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilerin savaş görünümünü almasına ve PKK’yı çok aşan bir boyuta geçmesine yol açabilir Kısacası operasyonun sınırları iyi çizilmez ve birçok hedefin ucu açık bırakılır ise Türkiye bölgede istemediği noktalara sürüklenebilir ve kendisini istemediği yerlerde bulabilir Operasyon Türkiye’yi ekonomik ve dış-iç siyasi hedeflerinden geri dönülmez bir şekilde uzaklaştırabilir Sıcak çatışmalar başladıktan sonra geri dönüş daha da zorlaşabilir İsrail’in Lübnan’daki ve Filistin’deki uygulamalarına benzer bir yola giren bir Türkiye’nin Ortadoğu’dan bir daha çıkması olanaksız bir hal alabilir Bu durumda İsrail’in aksine ABD’nin koşulsuz desteğine sahip olmayan Türkiye’nin Iraklaşması da mümkündür Kürt Sorunu istenmeyen bir yöne ve hızla kayabilir Şu anda Kuzey Irak’ta belli ölçülerde izole olan sorun Kuzey Irak ve Güneydoğu’nun Türk güvenlik güçlerince birleştirilmesi sonucunda tek bir bölge haline gelebilir Bu durumda PKK veya başka bir Kürtçü grup pan-Kürdist hedeflerine daha kolay ulaşabilir Operasyonun büyümesi ve bölgesel ekonomiye darbe vurması halinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Kuzey Irak arasındaki benzerlikler olumsuz noktalarda aratabilir ve ülke bütünlüğü açısından riskler derinleşebilir Türkiye’nin sınırları uluslar arası aktörlerce sıklıkla sorgulanmaya başlanabilir Operasyonun başarısız olması halinde terör örgütü daha çok militan ve sempatizan bulabilir Örgüt yeniden yükselişe geçebilir Türkiye’nin tüm gücü ile yapacağı saldırı PKK’ya ağır bir darbe vuramaz ise güçlendirir Türkiye’nin Kuzey Irak’ta Barzani köylerini mağdur etmesi Barzani merkezli Kürtçülüğü güçlendirebilir Operasyon PKK’ya propaganda malzemeleri sağlayabilir ve bu sayede taraftar kitlelerini arttırmasına yol açabilir Operasyonun içlere doğru kayması halinde diğer Iraklı aktörler ile karşı karşıya gelinebilir Şii-Sünni İç Savaş’ı Türkiye’yi de hedef alabilir Özellikle Kerkük ve Türkmenler sorununda Türkiye yalnız kalabilir Barzani ve Talabani halihazırda bazı Şii grupların desteğine sahiptir Eğer operasyon genişler ve işgal görünümünü kazanırsa bazı Sünni ve diğer Şii gruplar da Irak’ı koruma refleksi ile hareket edebilir Türkiye ile bu gruplar arasında çatışmaların başlaması halinde ise Türkiye-Irak ve Türkiye-Arap dünyası ilişkileri farklı dengelere oturabilir Türkiye’nin operasyon esnasında yapacağı hatalar Türkler ve Kürtler arasında kalıcı hasarlara yol açabilir Terör örgütü operasyon haberleri ile birlikte daha hareketli bir hale gelmiştir Ayrıca çok sayıda terörist de sivil hayatta kamufle olmuştur Hata ile bombalanacak bir köy, ya da yaşanacak bir trajedi Türkiye’nin operasyona devam etmesini olanaksızlaştırabilir ya da operasyonun her türlü maliyetini katlanılamaz ölçüde arttırabilir PKK şimdiden sivil kalkanlar kullanmayı değerlendirmektedir Şu ana kadar somut desteğin alınabileceği ülkeler olarak İran ve Suriye ön plana çıkmaktadır Suriye’nin operasyon esnasında sessiz kalması ve kendi sınırına gelecek teröristleri yakalaması yeterli görünmektedir İran ise Kandil Dağı üzerinde top atışları ve hava saldırıları ile Türkiye’ye destek verebilir Ancak unutmamak gerekir ki İran şu ana kadar PKK konusunda çok da güvenilir bir müttefik olmamıştır PEJAK saldırıları iki ülkeyi yakınlaştırdıysa da, PKK’nın son dakika pazarlıkları içinde İran’ı hedef almaktan vazgeçmesi halinde dengeler yeniden değişebilir Çünkü PKK hem İran’ı, hem de Türkiye’yi uzun süre hedef alamayacaktır Bu durumda PKK’nın Türkiye’ye odaklanması İran’daki faaliyetlerini azaltmasına yol açabilir ve Tahran’ın duruşu şaşırtıcı bir şekilde değişebilir Operasyonun farklı mecralara kayması ve Bağdat ile Ankara arasındaki sorunların derinleşmesi halinde devreye uluslar arası kurumlar ve devletler girebilir ve böylece sorun her açıdan Türkiye’nin kontrolünden çıkabilir Türkiye’nin içeride ve dışarıda kamuoylarını hazırlamak için büyük vakit kaybettiğini söylemiştik Ancak hiçbir önlem ve araç için tamamen geç kalınmış değildir Dışarıda özellikle Terörle Mücadele Özel Temsilcisi’ne büyük görevler düşmektedir Hızla Bağdat-Washington-Erbil-Ankara ve hatta buna Brüksel’i de katarak yoğun görüşmelere başlanmalıdır Türkiye’nin pozisyonuna diğer ülkelerin destekleyici açıklamaları ile destek sağlanmalıdır Temsilci ve ekibi 3 bir kol olarak dünya kamuoyunu olası bir operasyona ve Türkiye’nin diğer olası girişimlerine hazırlamalıdır İçeride ise asker-sivil uyumsuzluğu izlenimi giderilmelidir Şehit cenazelerinde başlayan kutuplaşma son derece tehlikeli bir sürece işaret etmektedir Şehitlerinin cenazelerinde dahi birlik olamayan bir ülkenin sınır ötesi operasyona girişmesi zorlukları arttıracaktır Türkiye’nin Kuzey Irak’ta çok fazla sayıda ve iç içe geçmiş boyutları bulunan ulusal çıkarları vardır Bu çıkarları tek boyutlu bir yaklaşım ile koruyabilmek olanaksızdır Siyaset, diplomasi, ekonomi ve askeri birimler uyum içinde çalışmadığı sürece bu alanların hiçbirinde kalıcı başarı sağlayabilmek olanağı bulunmamaktadır Sorunların birbiri ile bağlantısı olduğu muhakkaktır Ancak sorunlar çözülürken bu bağları azaltılmaya çalışılır Sorunlar kademeli olarak, küçük parçalar halinde çözülmeye çalışılır Tüm sorunları bir operasyon ile çözebilmek olanağı yoktur Bu nedenle özellikle askeri operasyonların hedeflerinin çok iyi tespit edilmesi gerekir ve gerçekleştirilmesi güç gizli ajandalardan kaçınmak şarttır Kuzey Irak’ta PKK terörü, Barzani-Talabani oluşumu ve Kerkük sorunu birbiriyle ilgisi bulunan, ancak birbirinden çok büyük farklar da içeren konulardır ve ayrı ayrı ele alınarak çözülmeye çalışmaları gerekir Hepinse dönük toptancı bir yaklaşım sorunları derinleştirebileceği gibi Türkiye’nin haklı olduğu konularda meşruiyet zeminini zedeleyebilir Tüm bu sorunların her biri benzeri araç ve yöntemlere gere duyabileceği gibi, birbiri ile ilgisi son derece az olan farklı araç ve yöntemler de gerektirmektedir Habur Sınır Kapısı’nın kapatılması, Kuzey Irak’taki Türk yatırımlarını geri çekmek gibi ‘önlemler’ tepkisel önlemlerdir Ayrıca bu önlemler ancak bir kez uygulanabilir Eğer bundan sonra da sorunlar devam eder ise Türkiye’nin elinde bölgeyi etkilemede kullanabileceği kartlar yok denecek bir düzeye inecektir Sanılanın aksine Türkiye zaten bölgedeki ekonomik ve lojistik katkılarını siyasi alanda kullanmaktadır ve Kürt Yönetimi Türkiye’ye olan bağımlılığının farkındadır Sınır kapısındaki geçişlerde zaman zaman gözlenen yavaşlama ve hızlanmalar Türkiye’nin bu araçları kullanma şekillerinden sadece biridir Irak Türkmenleri ile bu rapor için gerçekleştirilen görüşmelerde sorunların çözümünün Kuzey Irak’ın Türkiye’ye ekonomik ve diğer açılardan daha fazla bağlanmasından geçtiği özenle belirtilmiştir Askeri alanda çok sert tepkiler ve ekonomik alanda ilişkilerin bitirilmesi orta ve uzun vadede sınırın hemen ötesinde Türkiye’ye düşman bir oluşuma yol açar Oysa Türkiye’nin uzun vadeli hedefi burada Türkiye’ye dost ve Türkiye ile entegre olmuş bir yapıdan geçmektedir Bu konuda İsrail örneği iyi tahlil edilmek zorundadır Türkiye’nin İsrail ile kıyaslandığında daha zayıf uluslar arası bağlantıları olduğu düşünüldüğünde yanıbaşında bir Filistin ya da Lübnan benzeri yapılar oluşturması halinde karşılaşacağı riskler daha iyi görülebilir Unutmamak gerekir ki Kuzey Irak’ta terörü besleyen ortam zenginlik ya da istikrar değil, tam tersine fakirlik ve kontrolü sağlayamayan zayıf idarelerdir Kuzey Irak halkı ne kadar fakir olursa ve yönetimi ne kadar güçsüz kalırsa PKK ve/veya yeni terör örgütleri o kadar kolay faaliyetlerini sürdürebilirler Türkiye’nin önceliği Kuzey Irak ve Türkiye’nin Güneydoğusu’nda teröristlerin istismarına yol açana dokuyu tamir etmektir - Riskler Olası bir operasyonun başarısını olumsuz etkileyebilecek nedenlerin başında daha önce anlatıldığı üzere hazırlıksız olmak geliyor Ne iç, ne de dış kamuoyu yeterince hazırlanamadı Karşı cephe çok genişletildi ve genişlemeye de devam ediyor Daha önceki 20’den fazla operasyonun tecrübeleri yeterince dikkate alınmadı Kayıpların çok yüksek olmasına neden olabilecek çok sayıda unsur var Daha önceki operasyonlardan çok farklı bir operasyon ile karşı karşıyayız Kamuoyundaki beklentiler gereksiz yere arttırıldı Operasyonun hedefinin iyi tanımlanmamış olması başarısını etkileyecektir Hedef sadece PKK kampları mıdır? Barzani güçleri ne kadar hedeftir? Oluşturulması düşünülen tampon bölgeden teröristleri yok etmek çok zor olabilir ve burada aylarca, hatta yıllarca kalmak gerekebilir Bu da Türkiye’yi Irak’ta işgalci ülke konumuna sokabilir ve kalıcı olarak birçok ülke ile sorunlu hale gelinmesine yol açabilir Türkiye’nin sınırda oluşturacağı tampon bölge Türkiye’nin terörden etkilenen bölgeleri ile birleşerek teröristlere stratejik bir derinlik kazandırabilir Halihazırda Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde saldırılarını sürdüren teröristler güçlerin Irak’ın kuzeyine de yayılmasıyla birlikte manevra alanlarını genişletebilirler Türkiye’nin Kuzey Irak’ta dar bir şeride yerleşmesine Barzani güçlerinin direnmesi güç görünmektedir Ayrıca ABD’nin de belli oranlarda bu girişimi durdurmaya çalışmayacağı izlenimi edinilmektedir Ancak Türkiye’nin bu yönde atacağı adımlar bir oldu-bitti olarak görülür ve bazı ülkelerce tehdit olarak algılanırsa PKK’ya dönük dış destek genişleyebilir ve terör örgütü Türkiye’yi belli yönlere itebilmek için araç olarak kullanılabilir Türkiye’nin Kuzey Irak’ta ilerleyeceği her km için Irak’ın iç dengelerinde daha fazla ‘dost’ bulması gerekmektedir Başta Şiiler olmak üzere Iraklı direnişçiler ile karşı karşıya gelecek bir Türkiye Irak İç Savaşı içinde zarar görebilir PKK, Türk ordusunun daha da içlere gelmesine çaba sarfedecektir Bunun için bazı provakasyonlara da gidecektir Bu konuda tepkisel değil, planlı ve hazırlıklı hareket etmek gerekir Türkiye, Kuzey Irak’ta ilerledikçe alacağı riskler de büyüyecektir Türkiye’nin, diğer operasyonlardan farklı olarak bu operasyonda başarısız olma lüksü yoktur Eğer başarı sağlanamadan geri dönülür ise ABD ve Irak’taki yetkililer Türkiye’nin “PKK kamplarını ortadan kaldırın” çağrılarını hiçbir şekilde ciddiye almayacaklar ve “sen de bunu başaramıyorsun Bu durumda diğer ülkelerden talepte bulunmanda gerçekçi değildir” diyebileceklerdir Böylece terör kampları sorunu çözümsüzlüğe sürüklenebilecektir Türkiye’nin Irak’ta gerçekleştireceği saldırılarda sivil hedefleri vurmaması hayati bir önem taşımaktadır Bölge tüm dünyanın gözü önündedir ve PKK’nın Kuzey Irak’ta etkili bir görüntüleme ağı bulunmaktadır Burada yaşanacak hatalı saldırılar anında dünya medyasında yer bulacaktır Yanlışlıkla öldürülmüş çocuklar, kadınlar ya da yaşlılar, hava saldırısında isabet almış hastane veya okullar PKK propaganda makinesince ve Batı’daki destekçilerince Türkiye’ye karşı kullanılacaktır Bölgedeki terörist dağılımı Türk güvenlik güçlerinin hatalı vuruşlarına çok uygun bir durumdadır Teröristler daha çok yerleşim yerlerine gömülü şekilde yaşamaktadırlar Birçok köyde çok sayıda terörist sivil hayatın içindedir Ayrıca mobil terörist gruplar sık sık yer değiştirerek zaman zaman sivil birimleri de hedef haline getirmektedirler PKK’ya sempatisi olan bazı köyleri teröristlerden ayırmak çok zordur Buna karşın köyleri tamamen ortadan kaldırmak da düşünülemez bir hedef olur Teröristlerin sivil hayata eklemlenmiş yaşamları ani ve arkadan saldırılara da yol açabilir Geri güvenliği sağlanmamış bir derinlere operasyonda beklenmedik noktalardan saldırılar gelebilir Bu seferki operasyonda istihbarat toplamak daha zor olacaktır Ayrıca yanıltıcı istihbarat da önemli bir risktir Türk askeri ile Barzani güçleri arasında yaşanacak her türlü sıcak temas Kürtçü hareketlerce istismar edilecektir Özellikle tüm Kürtlerin liderliğine oynayan ve Kuzey Irak’ta gerçek bir Kürt milleti kurmaya çalışan Barzani için Türk askerlerinin varlığı yararlı görülebilir Çünkü düşmansız bir milliyetçilik olamaz Bu bağlamda Türkiye teröristleri öldürürken farkına varmadan gerçekte henüz oluşmamış olan bir ulus-devletin meşruiyet zeminini de oluşturmuş olabilir Elbette en büyük risk çok büyük kayıplar vermektir Eğer Türkiye çok kısa bir zamanda büyük kayıplar verirse bir yandan askerin moral düzeyi düşer, diğer taraftan PKK güçleri motice olarak daha diri saldırılarda bulunabilirler Son dönemde PKK’nın en büyük sorunu silahlı militanlarını motive etmekti Ciddi bir yılgınlık hali söz konusuydu Söz konusu operasyon haberleri bu yılgınlığı kırmaya ve PKK içinde hareketlenmelere yol açtı Eğer PKK operasyona direnebilir ve kendince kısmi başarılar sağlayabilirse dağılmanın eşiğine gelmiş olan terör örgütü daha fazla yeni terörist de kazanabilir Şu sıralar yeni adam devşirmede sorunlar yaşayan PKK 15-16 yaşındaki kız çocuklarını dahi bünyesine katmaya hazırken, ‘savaş’ ortamı olarak lanse ettiği operasyon sayesinde bu sorunlarından kurtula da bilir Muhtemelen operasyon esnasında PKK’nın Türkiye içindeki saldırıları katlanarak artacaktır PKK’nın amacı 1980’lerin sonundaki çatışma ortamında Türkiye’de yeniden üretmektir Bir diğer hedef de Türkiye’deki çatışmaların bir azınlığın ayaklanması olarak lanse edebilmektir Eğer Türkiye Kuzey Irak’ta bariz hatalar yapar ve bunu uluslar arası alanda yalnızlaşarak gerçekleştirirse Türkiye içindeki çatışmalar dünya kamuoyunda Türkiye’yi kıskaca alacak bir araç haline gelebilir Özellikle Avrupa kurumlarında Türkiye eski konumuna dönebilir Diğer bir risk de operasyonun istenmeyen ölçüde büyümesi ve bir tür savaş halini almasıdır Bu durumda Türkiye’nin karşısında PKK’dan daha fazla gücün oluşması, hatta bazı yeni terör örgütlerinin ve/veya gayrinizamî güçlerin oluşmasıdır Operasyonun ekonomiye yükü henüz hesaplanmış değildir Ayrıca borsa ve yabancı sermaye girişleri üzerindeki yükü de tahmin edilmesi güç zararlardır Operasyonun aylarca sürmesi ve kalıcı bir hal alması halinde zararlar katlanarak büyüyecektir Operasyonun kalıcı hale gelmesi halinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi ekonomisi de bundan olumsuz yönde etkilenecektir Operasyonun sınırlı hedefleri aşması halinde Türkiye’nin Kuzey Irak ile olan ticaretinin ve buradaki yatırımlarının etkilenmesi de olasıdır Türkiye’nin ekonomik ve siyasi alanlarda Kuzey Irak’ta yabancı bir güç haline gelmesi sonucunda, bölge daha fazla bölge dışı güçlerin kontrolüne geçebilir Böylece Türkiye uzun yıllar giderilmesi olanaksız bir zararla karşılaşılabilir Türkiye’nin operasyon esnasında yapacağı hatalar Türkler ve Kürtler arasında kalıcı hasarlara yol açabilir Bu nedenle operasyonun çok dar ve iyi tespit edilmiş hedeflerinin olması gerekmektedir Bu hedeflerin öncelikle istihbaratla tespit edilmiş olması ve bunun üzerine askeri ve siyasi hedeflerin inşa edilmesi şarttır İstihbarat da sadece askeri açıdan değil, sosyal doku, ekonomik durum ve diğer boyutlar göz önünde tutularak toplanmalı ve analiz edilmelidir Dış politikada Türkiye’nin Irak’ın kuzeyinde süreklileşen ve zamanla işgal görüntüsü alan varlığı Türkiye’yi Avrupa Birliği hedeflerinden koparabilir ve Ortadoğululaştırabilir Avrupa Birliği ülkelerindeki en son gelişmeler de bu süreci pekiştirebilir Fransa’da Sarkozy, Almanya’da ise Merkel yönetimleri Türkiye’nin AB üyeliğini kesin bir şekilde engellemek istemektedirler Türkiye’nin Irak içine daha fazla girmesi bu konuda AB’nin yüklenmek zorunda kalacağı yükleri de Türkiye’nin sırtına yıkacaktır Irak’ta askeri macera daha da derinleşir ve kontrolden çıkar ise Avrupalı Türkiye’den Ortadoğulu Türkiye’ye geçiş geri döndürülemeyecek bir şekilde hız kazanabilir Dünya kamuoyunda askeri Türkiye yönetimindeki rolü abartılı bir şekilde algılanarak Türkiye’nin bir tür askeri diktatörlük olduğu propagandası etkili olabilir Bu tür malzemeleri kullanmaya hazır Ermeni, Yunan, Kıbrıs Rumu ve PKK’lı güçlü bir lobinin Batı’da hazır bekledi unutulmamalıdır Bu tür propagandalar Türkiye’nin dışarıdaki siyasi ve askeri çıkarlarını zedelemekle kalmaz, aynı zamanda ticari çıkarlarını da baltalayabilir Örneğin ihracat yavaşlayabilir, turizm gelirleri azalabilir Türkiye’nin militarist görünümü güç kazanırken Ermeni Sorunu ve Kıbrıs Meselesi başta olmak üzere ulusal dava sayılabilecek konularda Türkiye’nin meşruiyet zemini kayabilir Türkiye’nin aleyhine dönecek bir rüzgârda Ermeni ve Kıbrıs sorunlarında son derece olumsuz kararlar alınabilir ve bu kararlardan geri dönmek zordur Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu Sizce Kuzey Irak'a operasyon düzenlenmeli mi ? Neden ? Düzenlenecekse, nasıl bir yol izlenmeli ?