Vatan Sağ Olsun Skeç, Vatan Sağ Olsun Tiyatro Metni

Vatan Sağ Olsun Skeç, Vatan Sağ Olsun Tiyatro Metni

OYNAYANLAR:

AYŞE KADIN : 50 Yaşlarında köylü bir kadın

ERKEK SESİ : Dışardan yükselen ses

KADIN SESİ : Dışardan gelen ses

2 SES : Dışardan gelen erkek sesi

1 ASKER : Yunan askeridir ve üzerinde o devrin asker kıyafeti vardır

2 ASKER : Birinci asker gibidir

3 ASKER : Birinci asker gibidir

KOMUTAN : Otuz beş yaşlarında bir Yunan subayı Üzerinde üniforma vardır

NÖBETÇİ : Komutanın kapısında nöbet bekler

TEĞMEN : 25 yaşlarında bir Yunan subayı

ÇORBACI: Yunanlılar hesabına çalışan bir hain

FATMA : 50 yaşlarında, Osman Ağa'nın eşi

OSMAN AĞA : 55 yaşlarında bir Türk köylüsü

DİMİTRİ: Yunanlı asker

MUHTAR : 55 yaşlarında, köyün muhtarı

1 ADAM : İhtiyar heyeti üyesi

2 ADAM : İhtiyar heyeti üyesi

3 KADIN: Muhtarın karısı

4 KADIN: 1 İhtiyar heyeti üyesinin karısı

5 KADIN : 2 İhtiyar heyeti üyesinin karısı

1 PERDE

DEKOR : (Geniş bir köy evinin salonudur İki yan tarafta divan vardır Orta yerde kilim bulunur Duvarlardan birinde gaz lambası ve ayna asılıdır Salonun çeşitli yerlerinde şilteler bulunmaktadır)

Ayşe kadın — (Salonun tam ortasındaki kapağı kaldırmış, içeriye cephane dolu sandıkları yerleştirmeye çalışmaktadır Bir yandan da kendi kendine mırıldanır) Düşman köye geliyormuş Onlar buraya ulaşmadan şu sandıkları ortadan kaldırmalıyım

ERKEK SESİ — (Dışardan) Ayşe kadın! Ayşe kadın! Çabuk hazırlan! Düşman neredeyse köye girmek üzere

AYŞE KADIN — (Cephane sandıklarından birisini daha evin bodrumuna indirir) Biraz daha işim var Bitirir bitirmez ben de geleceğim Siz yolunuza devam edin

ERKEK SESİ — (Dışardan) Elini tez tut! Biz ormana doğru gidiyoruz

AYŞE KADIN — Ben kadınım Düşman (bilgi yelpazesinet) köye girse bile bana dokunmazlar Fakat siz erkekleri, düşman ele geçirirse parçalar, (diye yüksek sesle dışarıya bağırır Sonra tekrar cephane sandıklarını bodruma indirmeye devam eder)

İKİNCİ SES — (Dışardan) Ayşe kadın düşman hemen tepenin ardında Çabuk ol Sen de bizimle gel

AYŞE KADIN — (Yüksek sesle bağırarak) Çok az işim kaldı Siz yolunuza devam edin

İKİNCİ SES — Ormanda seni bekleyeceğiz Elini biraz çabuk tut

AYŞE KADIN — Peki Siz yolunuza devam edin

(Ayşe kadın güçlükle bir sandığı daha bodruma indirdi Sonra elinin tersi ile alnındaki terleri siler Bu sırada dışardan silâh sesleri yükselir Yaşlı kadın son sandığı da bodruma indirir, kapağını güzelce kapatır Üzerine de kilimleri serer Ardından, divanın üzerinden seccadeyi alıp, bodrum kapağının üzerine sererek) artık çok geç Düşman köye girdi bile En iyisi namazımı da kılıp kaderimle başbaşa kalayım

(Ayşe kadın namaza durur Bu sırada dışarıdan ayak sesleri ve konuşmalar yükselir Ayşe kadın namazını bitirip dua etmeye başladığı sırada gürültüyle evin kapısı açılır ve içeriye üç düşman askeri girer İçlerinden biri Ayşe kadına saldırır)

1 ASKER — Söyle bakalım moruk, sen neden diğerleriyle

kaçmadın Mutlaka bir bildiğin olmalı

(Ayşe kadın cevap vermez)

2 ASKER — (Ayşe kadının yanına gelir ve saçlarından

ayağa kaldırarak) Evet evet bir bildiğin olmalı Haydi konuş

(Ayşe kadın cevap vermeyince, iki asker birden yaşlı kadını hırpalamaya başlarlar)

1 ASKER — Konuşsana be kadın

2 ASKER — (Diğerlerinin yanına gelerek) Rahat bırakın

kadını Komutan onu konuşturmasını bilir

1 ASKER —Biz de biliriz

2 ASKER — (Elindeki silâhın dipçiği ile kadına vurmağa

yeltenir) Söyle köylüler nereye kaçtılar?

3 ASKER — Sakin ol (diyerek 2 askerin hareketine en

gel olur)

AYŞE KADIN — (Askerlere dönerek) Sizler ancak yaşlı bir kadına karşı erkekliğinizi gösterirsiniz

1 ASKER — (üçüncü askere dönerek) Görüyor musunuz? Senden cesaret alıp bize çatmaya başladı

AYŞE KADIN — Hiç birinizden cesaret almama gerek yok Ben cesareti Türklüğümden Türk ordusundan alıyorum

(Birinci asker tam tokadı indireceği bir sırada içeriye komutan girer)

KOMUTAN — Ne oluyor burada Bu kadın da nesi?

(Askerler hemen hazır ol durumuna geçerler)

1 ASKER — Köyden kaçmayan yalnız bu kadın var komutanım Burada kaldığına göre bir maksadı olmalı

(Komutan geniş salonu baştan aşağı dolaşır Elleri arkasına bağlıdır Yüzünde mağrur bir insanın edası vardır Tam kadının önünde durur)

KOMUTAN — Adın ne senin?

AYŞE KADIN — Ayşe kadın

KOMUTAN — Sen niçin diğerleriyle gitmedin?

AYŞE KADIN — Gördüğünüz gibi ben yaşlı bir kadınım Gitmemle kalmam arasında hiç fark yok Eğer öleceksem, kendi köyümde ölmek isterim

KOMUTAN — Kendine çok güveniyorsun

AYŞE KADIN — Her Türk gibi

(Komutan Türk kelimesini duyunca öfkelenir Yüksek sesle ve işaret parmağını Ayşe kadının burnuna uzatarak)

KOMUTAN — Türk gibi ha Çok cesur oldukları için mi topraklarını bırakıp kaçtılar?

AYŞE KADIN — Onlar kaçmadılar Cepheye Mustafa Kemal'in saflarına katılmak için gittiler

KOMUTAN — (Kahkaha atarak) Cepheye mi gittiler? Mustafa Kemal'in yanına ha

AYŞE KADIN — Evet Mustafa Kemal'in yanına

KOMUTAN — (Ayşe kadının sert çıkışı üzerine) Alın bunu, karşımdan Bir odaya hapsedin Onu daha sonra sorguya çekeceğim (Askerler Ayşe kadını kıskıvrak yakalayıp odadan çıkarırlar Komutan yalnız kalır Odanın içinde bir aşağı bir yukarı dolaşır Gözü yerdeki seccadeye ilişir Ayağı ile onu odanın bir ucuna savuna: Sonra dışarıya seslenir) Nöbetçi

NÖBETÇİ — (Elinde silâhı ile bir nöbetçi içeri girer ve komutanı selamlar) Buyurunuz komutanım

KOMUTAN — Köydeki en güzel bina bu Karargâh olarak kullanmağa karar verdim Hemen burasını oturacak hale getiriniz

NÖBETÇİ — Baş üstüne efendim

KOMUTAN — (Tam nöbetçi dışarıya çıkacağı bir sırada) Teğmene söyle Çorbacı'yı alıp buraya gelsin

(Sahne değişmeye başlar)

2 PERDE

DEKOR : (Salonun şekli değişmiştir Yerdeki şilteler kaldırılır Divanlar da yoktur Onların yerine büyük bir masa yerleştirilmiştir Masanın etrafında sekiz sandalye vardır Masanın başında komutan çalışmaktadır Bu sırada kapı çalınır)

KOMUTAN — (Hiç istifini bozmadan) Giriniz

(İçeriye teğmen ve Çorbacı girerler Çorbacı elinde şapkasını evirip çevirmektedir Teğmen komutanı selamladıktan sonra)

TEĞMEN — Beni emretmişsiniz komutanım

KOMUTAN — (Başım kaldırıp gelenlere bakar) Evet Teğmen Şöyle oturunuz Sen de Çorbacı geç otur (Teğmen ve Çorbacı yerlerine oturduktan sonra) Ev sahibi olan kadın hayli inatçı birine benziyor (Çorbacıya dönerek) O kadını tanıyor musun?

ÇORBACI — Bu yörede Ayşe kadını kim tanımaz ki komutanım Eşi Karabıyık Mustafa Büyük savaşta şehit oldu Şimdi de iki oğlu cephede size karşı savaşıyor

KOMUTAN — Çok ilginç Fakat bana karşı koymanın ne demek olduğunu ben ona gösteririm

ÇORBACI — Yaşlı olduğuna bakmayınız Oldukça dinç birisidir Duyduğuma göre kendisi de cepheye cephane taşıyor-muş

KOMUTAN — Cephane mi taşıyormuş? (diye söylenerek ayağa kalkar, odanın içinde bir aşağı bir yukarı dolaştıktan sonra) Öyleyse cephane deposunun yerini de biliyordur, (diyerek sinsi sinsi güler Kapıya doğru dönerek Nöbetçi Nöbetçi

NÖBETÇİ — Buyurun komutanım

KOMUTAN — Bana o ihtiyar kadını getirin

NÖBETÇİ — Baş üstüne efendim (Odadan çıkar)

KOMUTAN — Onu bülbül gibi konuşturup cephaneliğin yerini öğreneceğim

ÇORBACI — Konuşacağını hiç sanmıyorum

TEĞMEN — Biz onun dilini çözmesini biliriz

KOMUTAN — Teğmenin hakkı var Onu bülbül gibi konuşturacak bir çok metotlarımız var (Ardından da bir kahkaha savurur Diğerleri de onun kahkahasına katılırlar Kapı çalınır Komutan kahkahayı kesip kapıya doğru dönerek (İçeriye iki askerin arasında (bilgi yelpazesinet) Ayşe kadın girer Askerler kadını, komutana doğru iterler Bir ara Çorbacı ile Ayşe kadın dikkatle birbirlerine bakarlar Çorbacı başını başka yöne çevirir)

TEĞMEN — (Ayağa kalkarak) Şu tarafa geçin!

AYŞE KADIN — (Teğmenin işaret ettiği tarafa doğru ilerlerken) Benim gibi yaşlı bir kadından ne istiyorsunuz?

KOMUTAN — Henüz bir şey istemiş değiliz İsteklerimizi daha sonra bildireceğiz (Çorbacıyı işaret ederek) Bu adamı tanıyor musunuz?

AYŞE KADIN — (Nefretle Çorbacıya bakarak) Şehirden tanıyorum Bir mala ihtiyacımız olduğunda ondan alış—veriş ederiz

ÇORBACI — (Başım önüne eğer ve kekeleyerek) Şey efendim Doğru söylüyor Ne zaman şehre gelseler hep benden alış—veriş yaparlardı

AYŞE KADIN — Senin düşmanla işbirliği kuracağını bilseydik, hiç yapar mıydık Eğer sonunda hain çıkacağını bilseydik, dükkanını başına yıkardık

ÇORBACI — (Başını önüne eğerek) Nasıl olsa ordunuz yakında yenilecek Siz de aklınızı kullanın da Yunanlılardan yana olun Böylece hem canınızı, hem de malınızı kurtarmış olursunuz

AYŞE KADIN — Alçak! (diye bağırarak Çorbacıya saldırır Askerler kollarından yakalayıp engel olurlar)

KOMUTAN — Kocan gibi yarın oğulların da ölecek O genç insanların sorumlusu da sen olacaksın Onları askere göndermekle hiç de iyi etmedin

AYŞE KADIN — (Gururla) Vatan uğruna hepimiz seve seve canımızı vermeye hazırız Daha on çocuğum olmuş olsaydı onları da gözümü kırpmadan gönderirdim

KOMUTAN — Kes sesini Şimdi şöyle karşıma geç de sorularıma cevap ver

(Ayşe kadın istifini bozmaz Bunu üzerine teğmen kadını komutanın önüne doğru iter)

TEĞMEN— Ne söyleniyorsa onu yap

AYŞE KADIN — Çek ellerini üzerimden

KOMUTAN — Şimdi beni iyi dinle Eğer sorularıma doğru cevap verirsen kılına bile dokunmayız

AYŞE KADIN — Söyledim ya, ben yaşlı bir kadınım Benden ne öğrenebilirsiniz?

KOMUTAN — Çok şey Çorbacının anlattığına göre cepheye cephane taşıyanların arasında sen de bulunuyormuşsun

Söyle bakalım cephaneleri nereden alıyorsunuz?

AYŞE KADIN — (Hiddetle Çorbacı'ya bakarak) Çorbacı bizim cephane taşıdığımızı bildiğine göre yerini de biliyordur Ona niçin sormuyorsunuz?

KOMUTAN — (Önce Çorbacı'ya bakar, sonra da Ayşe kadına dönerek) Burada soruyu sen değil, ben soracağım (Sonra sesini yükseltir) Söyle cephanelik nerede?

AYŞE KADIN — (Başını dimdik tutar ve gururla odada-kileri süzerek) Bilmiyorum

KOMUTAN — Yalan söylüyorsun Zorluk çıkarmadan her şeyi bize anlat

(Ayşe kadın gözlerini belirli bir noktaya diker ve cevap vermez Kısa süren sessizliği teğmen bozar)

TEĞMEN— Komutanım izin verin ben konuşayım onunla İki dakika içinde bülbül gibi şakıyacağından hiç kuşkunuz olmasın

KOMUTAN — (Yaşlı kadının burnunun ucuna sokularak) Seni teğmene teslim edersem emdiğin sütü burnundan getirir

AYŞE KADIN — (Kılını bile kıpırdatmadan) Ben bir şey bilmiyorum

TEĞMEN — Yalan söylüyorsun

AYŞE KADIN — (Tekrar başını Çorbacı'ya çevirerek) Niçin Çorbacı'ya sormuyorsunuz? O benden çok şey biliyor

ÇORBACI — (Korkuyla oturduğu yerden ayağa kalkar Önce Ayşe kadına, sonra da komutana döner ve ellerini iki yana açıp yalvarırcasına konuşur) İnanın ki komutanım ben bir şey bilmiyorum Bu şeytan kadın bana iftira atıyor

KOMUTAN — Otur yerine sen Çorbacı (Çorbacı korkuyla yerine otururken, komuta?! Ayşe kadına döner) Soruma cevap ver Aksi halde seni teğmene teslim etmek zorunda kalacağım

AYŞE KADIN — Daha önce de söyledim Cephanelik hakkında ben tek bir şey bilmiyorum

KOMUTAN — (Bağırarak) Yalan söylüyorsun

AYŞE KADIN — (Aynı tonda sesle) Hayır

TEĞMEN — (Heyecanla ileri atılarak) İzin verin komutanım, ona metotlarımızdan birini uygulayayım

KOMUTAN — Görüyorsun ki, teğmen acele ediyor Hâlâ konuşmamakta ısrar edecek misin?

AYŞE KADIN — Ben bir şey bilmiyorum

KOMUTAN — (Teğmene dönerek) Götürün bu kadını karşımdan ve konuşturmak için ne gerekirse onu yapın

TEĞMEN — (Pis pis sırıtır ve kadının saçlarından yakalayıp sürükleyerek kapıya doğru götürür) Merak etmeyin komutanım iki dakika sonra bülbül gibi konuşacaktır

KADIN — (Debelenir ve teğmene karşı koymaya çalışır Bir yandan da avazı çıktığı kadar bağırarak) Bu yaptıklarınızın hiç biri yanınıza kalmayacak Türk ordusu kısa zamanda buraya gelecek ve hepinizi denize dökecek (Ayşe kadın ve teğmen dışarı çıkarken, komutan kahkaha ile güler Çorbacı ise şaşkın şaşkın olup bitenleri izlemektedir Tekrar içeriye giren komutan orta yerdeki masanın başında oturur Birkaç saniye süren sessizlikten sonra, masaya hiddetle bir yumruk vurarak ayağa kalkar Odanın içinde bir aşağı bir yukarı dolaşırken de kendi kendine konuşmaktadır)

KOMUTAN — Ne dayanıklı bir kadınmış Tam bir aydır yapılan işkencelere karşı koydu Olacak şey değil Eğer ona yapılan işkence bana yapılmış olsaydı, çoktan öbür dünyayı boylardım (Sağ eliyle boğazını keser gibi bir işaret yapar Sonra kapıya doğru döner ve yüksek sesle) Nöbetçiler (Diye bağırır)

NÖBETÇİ — (Koşarak içeri girer) Buyurunuz komutanım

KOMUTAN — Bana tutsak kadını getirin

NÖBETÇİ — Baş üstüne efendim

(Nöbetçi dışarı çıkarken kapıda teğmenle çarpışır)

TEĞMEN — (Nöbetçiye çıkışır) Önüne baksana be adam

NÖBETÇİ — Affedersiniz efendim

TEĞMEN — (Nöbetçinin dışarı çıkışını izler Sonra komutana doğru ilerler Selâm verir) Günaydın komutanım

KOMUTAN — Günaydın teğmen

TEĞMEN — Komutanım, hiç bu kadar inatçı birisine rastlamadım Ne yaptıysak hepsi boşuna Ağzını bile açmıyor

KOMUTAN — Öyleyse yemeğini kesin Belki açlığa dayanamayıp konuşur

TEĞMEN — Bizim kesmemize gerek yok komutanım Üç gündür ağzına bir lokma ekmek bile koymuyor

KOMUTAN — Üç gündür yemek yemiyor mu?

TEĞMEN — Evet efendim

KOMUTAN — Bu hareketi onun ölmeye karar verdiğini gösterir

TEĞMEN — Ben de öyle tahmin ediyorum efendim

KOMUTAN — Konuşmadan ölmesini istemiyorum

TEĞMEN — Fakat komutanım kendini öldürmeye karar verdiyse, ona engel olamayız

KOMUTAN — Doğru ya

TEĞMEN — Sizin bir öneriniz var mı?

KOMUTAN — (Masanın başına geçer Başını ellerinin arasına alır Teğmen de karşısındaki bir sandalyeye oturur) Doğrusunu istersen ne yapmamız konusunda kesin bir karara varamıyorum

TEĞMEN — Ben de

KOMUTAN — Acaba kadın gerçekten hiç bir şey bilmiyor mu?

TEĞMEN — Sanmıyorum Bu kadının cephaneliğin yerini bildiğini sanıyorum Ne var ki, ağzını açıp tek kelime bile konuşmuyor

KOMUTAN — (Koltuğunun arkasına yaslanarak) O halde ne yapıp yapıp konuşturmalıyız onu Cephanelik Türklerin eline geçerse, bu hepimiz için çok kötü

TEĞMEN — Aklıma bir fikir geldi komutanım

KOMUTAN — Neymiş o?

TEĞMEN — Kadını serbest bırakalım

KOMUTAN — Serbest mi bırakalım?

TEĞMEN — Evet komutanım

KOMUTAN — Çıldırdınız mı siz? Eğer onu serbest bırakırsak, her şeyi berbat ederiz Bir Türkle konuşsa her şeyi anlatır Mevcudumuzun ne kadar olduğunu, cephane durumumuzu her şeyi açıklar

TEĞMEN — (Ayağa kalkar) Fakat hiç kimse ile konuşmasına meydan vermeyiz Gittiği yer mutlaka cephanelik olacaktır

KOMUTAN — Kendinden çok emin görünüyorsun

TEĞMEN — Bu kez başaracağımdan eminim komutanım

KOMUTAN — Olmaz Buna asla izin veremem

TEĞMEN — Bir kere denemekte yarar görüyorum ben

KOMUTAN — Bundan bir ay önce de yanılmayacağını ve kadını iki dakika içinde bülbül gibi konuşturacağını vaad etmiştin (Komutanın bu konuşması üzerine teğmen cevap vermez, kısa bir sessizlikten sonra kapı çalınır komutan) Giriniz (diye seslenir Kapı açılır ve içeriye Çorbacı girer Komutan canı sıkılmış bir şekilde eliyle bir işaret yaptıktan sonra) Gel Çorbacı

ÇORBACI — (Kasketi elinde içeriye girer Korkulu ve şüpheci bir hali vardır Hızlı adımlarla komutanın masasının başına doğru ilerler) Günaydın komutan bey Türkler bu yöreye doğru geliyorlarmış

KOMUTAN — Gelecekleri varsa görecekleri de vardır (Diyerek kahkaha savurur)

TEĞMEN — (Alaylı bir tavırla Çorbacı ya yaklaşarak) Türklerin bu yöreye doğru ilerlemesi seni korkutuyor mu Çorbacı?

ÇORBACI — (Kekeleyerek) Pek pek korkmuyorum Fakat Türkler hiç belli olmaz Bir bakarsınız hemen buraya da saldırabilirler Şehirde ölüm sessizliği hüküm sürüyor Bu sessizlik iyiye alâmet değil Herkes Başkomutanları Mustafa Kemal adından bahsediyor

KOMUTAN — (Elini masanın üzerine vurur) Bizi hiç kimse yolumuzdan çeviremez Bütün dünya bizim yanımızda Mustafa Kemal tek başına ne yapabilir? Etrafta dolaşan sözler bir dedikodudan ibarettir

TEĞMEN — Haklısınız komutanım Silâh ve askeri olmayan bir ülke ne yapabilir

ÇORBACI — Ben Türkleri çok iyi tanırım Onlar silâhsız da olsa, güvendikleri bir önderin ardından koşa koşa giderler Bundan hiç kuşkunuz olmasın

KOMUTAN — (Yumruğunu tekrar masanın üzerine indirir) Ne o Çorbacı? Şimdi de Türklerin tarafını mı tutuyorsun?

ÇORBACI — (Korkulu nazarla komutan ve teğmene baktıktan sonra) Yooo Hayır böyle bir şey söylemedim Hem sonra bundan böyle Türkler'in tarafını tutsam bile aralarında barınamam ki

KOMUTAN — O halde neden paniğe kapıldınız?

ÇORBACI — (Kekeleyerek) Pa Pa paniğe falan kapılmış değilim komutanım Sadece sizi uyarmak istedim

KOMUTAN — Neden uyarma gereksinimi duydunuz? Bunu açıklar mısınız?

ÇORBACI — Ne de olsa Türklerin ne yapacağı belli olmaz Bu bakımdan muhtemel bir saldırıya karşı hazırlıklı bulunmanızı söylemek istemiştim

KOMUTAN — (Bu sırada kapı çalınır Komutan koltuğuna yaslandıktan sonra (İçeriye üç askerin yardımı ile Ayşe kadın girer Kadın oldukça bitkindir Askerlerin yardımı ile yürüyebilmektedir Yüzü kan içindedir Elbiseleri de lime lime olmuştur Yaşlı kadın komutanın karşısında dimdik durmaya çalışır Komutan sandalyeden kalkar Eline kırbacını alıp, yaşlı kadını yakından inceledikten sonra) Kendinize hiç acımıyorsunuz Eğer inat etmeyip konuşmuş olsaydınız bunlar başınıza gelmeyecekti

AYŞE KADIN — (Gülmeye gayret ederek) Asla Cephaneliğin yerini asla öğrenemeyeceksiniz Öğrendiğiniz an orası size mezar olacaktır

KOMUTAN — Demek oluyor ki, cephaneliğin yerini biliyorsun

AYŞE KADIN — Cephaneliğin yerini asla öğrenemeyeceksiniz

KOMUTAN — (Ayşe kadının bu sözleri komutanı çok hiddetlendirir Elindeki kırbacı havaya kaldırarak) Beynini dağıtmadan çabuk konuş

AYŞE KADIN — (Kılını bile kıpırdatmadan gülümseyerek) Ne duruyorsun Ne duruyorsun İndirsene kırbacı İndir de işimi bitir Böylece hem siz, hem de ben kurtulmuş oluruz

GÜRÜLTÜ — (Bu sırada dışardan büyük bir gürültü duyarlar Odadakiler dışarıdaki seslere kulak kabartırlar) Durun Durun diyorum size Yol verin Yol verin Onları komutana götüreceğiz

KOMUTAN — Ne oluyor dışarıda (Teğmene dönerek) Git dışarıya bak bakalım Bu gürültünün sebebini öğren

TEĞMEN — Baş üstüne efendim (Diyerek kapıya doğru ilerler Odadan çıkar Odadakilerin hepsinin gözleri kapıya çevrilir Az sonra içeriye teğmen, ardından da iki Türk köylüsü salona girerler Teğmen biri kadın olan köylüleri komutana doğru iter) Geçin şu tarafa bakayım

AYŞE KADIN — Osman Ağa Fatma

(diye bağırır)

FATMA — (Ayşe kadına doğru koşarak) Ayşe kadın! Ayşe kadın! Bu halin ne böyle? İşkence yapmışlar sana!

KOMUTAN — (Ayşe kadına doğru koşarak gelmekte olan Fatma'ya bağırarak) Dur olduğun yerde

FATMA — (Komutanın sert sözleri üzerine olduğu yerde çivilenmiş gibi durur Sonra parmağı ile Ayşe kadını göstererek) Fakat onun yardıma ihtiyacı var

KOMUTAN — Onun yardıma ihtiyacı olup olmadığına biz karışırız

FATMA — (Yalvarır) Ne olur izin verin de (bilgi yelpazesinet) yaralarını sarayım

OSMAN AGA — (Karısının yanına doğru yürüyerek) Fatma'nın hakkı var İzin verin de Ayşe kadının yaralarını saralım

KOMUTAN — Kes sesini

AYŞE KADIN — Komutanın dediğini yapın Benim yardıma ihtiyacım yok Siz bana Mustafa Kemal'den haber verin Bana yapabileceğiniz en büyük yardım bu olur

OSMAN AĞA — Mustafa Kemal'in ordusu, Bursa'dan düşmanı attı Şimdi hızla Eskişehir'e doğru ilerliyorlar Son aldığımız habere göre bir arslan gibi kükreyen askerlerimiz Bilecik'i de almak üzereymiş

KOMUTAN — Kes sesini

OSMAN AĞA — (Konuşmasını sürdürür) Kocabaş köyünden bir atlı geldi Kahraman ordumuz bir kaç gün sonra Sarıhöyük'te yani burada olacakmış

ÇORBACI — (Birden oturduğu yerden fırlar) Komutanım sizi uyarmıştım Az önce söylediğim gibi Türkler bu tarafa gelmeden hemen kaçmalıyız

KOMUTAN — (Çorbacı ya sert sert bakarak) Sana söz hakkı verilmeden benimle konuşmaya nasıl cüret edersin karşımda

ÇORBACI — Fakat efendim

KOMUTAN — (Çorbacı'nın sözünü keserek, kes sesini, yoksa şimdi seni bir kurşunla gebertirim (Çorbacı korku ve dehşete kapılmıştır Şaşkınlıkla etrafına bakımı: Bu sırada Osman Ağa ile göz göze gelirler)

OSMAN AĞA — (Dişlerini gıcırdatarak) Demek aramızda bir domuz beslemişiz (Diye öfkeyle söylenir)

AYŞE KADIN — (Çorbacı'ya dönerek) Hem de iki taraflı çalışan bir domuz beslemişiz

TEĞMEN — Ne? (diyerek Ayşe kadına doğru atılır) İki taraflı mı çalışıyor? Sen nereden biliyorsun?

AYŞE KADIN — (Nefretle Çorbacıya bakarak) Mehmet Çavuş, Çorbacı'nın Yunan ordusunun kuvveti ve sayıları hakkında kendilerine bilgi getirdiğini hatta Yunan askerlerinden aldıkları silâhları, Türklere sattığını söylemişti

KOMUTAN — (Çorbacı ya doğru yürür) Bu kadının söyledikleri doğru mu?

ÇORBACI —Asla

KOMUTAN — Ya Türklere silâh sattığın

ÇORBACI — Ayşe kadın yalan söylüyor İşbirliğimizi yıkmak istiyor

KOMUTAN — Bunu ispatlamalısın

ÇORBACI — Nasıl?

KOMUTAN — Az önce bize Türklerin saldırıya geçtiğini sen söyledin

ÇORBACI — Evet Size yakın olmasaydım böyle bir şey söyler miydim?

KOMUTAN — (Elindeki kırbacı, Çorbacı'nın gırtlağına dayayarak) Bu Türklerle temas halinde olduğunu göstermez mi?

ÇORBACI — İnanın bana komutan bey her şeyi bir rastlantı sonucu öğrendim

KOMUTAN — (Teğmene dönerek) Çorbacı hakkında siz ne düşünüyorsunuz teğmenim

TEĞMEN — Para karşılığında babasını bile satabilecek yaradılışa sahip İki taraflı çalışan bir adam

KOMUTAN — (Çorbacı'ya) Teğmenin düşüncesine ne dersin?

ÇORBACI — (Komutana doğru koşar Ayaklarının dibine kapanır) Yemin ederim ki komutanım, sizlere hiç ihanet etmedim

Türklerin sözlerine sakın kanmayınız

KOMUTAN — İhanet sözünü de nereden çıkarıyorsun Biz sana hiç ihanet ettiğine dair bir şey söyledik mi?

ÇORBACI — (İki eliyle komutanın ayaklarını tutar) İnanın bana komutanım, doğruyu söylüyorum

KOMUTAN — (Çizmesiyle Çorbacıyı iterek) Pis ellerini çek üzerimden, (diyerek hiddetle bağırır Sonra Ayşe kadının yanına giderek) Sen Hâlâ susmaya devam edecek misin?

AYŞE KADIN — (Gururla) Size daha önce de söyledim Cephaneliğin yerini bilmiyorum

KOMUTAN — (Bakışlarını Osman Ağa'ya çevirir Sinsice gülerek onun yanına doğru ilerler) Belki sen bir şeyler biliyor-sundur (Sonra da Fatma kadının yanına gelir ve bu kez de kırbacının ucunu gırtlağına dayar) Belki de sen Bakalım sizler Ayşe kadın kadar dayanabilecek misiniz?

FATMA — (Korkuyla komutana bakar) Biz bir şey bilmiyoruz

OSMAN AĞA — Bizler zavallı ihtiyarlarız Orduyla hiç ilgimiz yok

KOMUTAN — Fakat Mustafa Kemal'in ordusunun Bursa'yı aldığını, Bilecik'e girmek üzere olduğunu biliyorsun Hani sizin ordu ile bir ilişiğiniz yoktu

OSMAN AĞA — (Çaresizlik içinde önce komutana, sonra da Ayşe kadına bakar Gözleri hâlâ yerde yatmakta olan Çorbacı'ya takılır Sonra da komutana doğru yürür) Karım doğru söylüyor Biz hiç bir şey bilmiyoruz

KOMUTAN — (Teğmenin yanına gelir) Teğmen götürün bu adamı işkence odasına Belki orada dili çözülür

TEĞMEN — (İleri atılır Osman Ağa yi omuzundan yakalayıp kapıya doğru sürükler) Yürü bakalım

KOMUTAN — (Masanın başına gelir Yerde yatan Çorbacı ya bakar Sonra da yüksek sesle bağırarak) Ayağa kalk Çorbacı Yerde yatıp kendini acındırmaya çalışma Şu karşında duran kadınlar kadar bile yürek yokmuş sende

AYŞE KADIN — O yürekli biri olsaydı, hain olur muydu hiç?

KOMUTAN — Soru sorulmadıkça ağzınızı açmayın (diye bağırır Bu sırada dışarıdan acı bir feryat yükselir Osman Ağa'nın sesidir bu Salonda bulunanların hepsi sesin geldiği yere kulak kabartırlar Fatma, Ayşe kadına doğru koşar ve boynuna sarılır)

AYŞE KADIN — Metin ol Fatma Metin ol

FATMA — (Komutana doğru koşar ve masaya ellerini yaslar) Zavallı ihtiyar bir insana işkence yapmaya utanmıyor musunuz?

KOMUTAN — (Masaya yumruğunu indirerek yüksek sesle konuşur) Yeter Artık sizi dinlemek istemiyorum Nöbetçiler alın bu kadınları karşımdan Kapatın zindana

(Nöbetçiler komutanın emri üzerine iki kadını kollarından yakalayıp salondan çıkarırken, komutan Çobacı'yı işaret ederek) Bu adamı da bir odaya kapatın Dışarı çıkmasına asla izin vermeyiniz

NÖBETÇİ — Baş üstüne efendim, (der ve Çorbacı'dan yana gider Çorbacı bitkin bir haldedir Nöbetçinin kolunda güçlükle yürür)

ÇORBACI — (Tam salondan çıkacakları bir sırada) Ne olur komutan bey beni serbest bırakın Bana kıymayın

KOMUTAN — Defol Yıkıl karşımdan hain herif (Nöbetçi ve Çorbacı dışarı çıkarlar Komutan masanın başına oturup ellerini başının arasına alarak Sonra kendisi de sahneden çıkar) (içeriye Ayşe kadın ve Fatma girerler Kapının tam karşısında ayakta dururlar Fatma devamlı ağlamaktadır Ayşe kadın ise onu teselli etmeye çalışmaktadır)

FATMA — (Üzgün bir ifadeyle) Komutan bizi niye çığırdı dersin Ayşe kadın?

AYŞE KADIN — (Sol elini sağa sola sallat) Neden olacak? Osman Ağa'yı konuşturmayı başaramadılar Şimdi tekrar işe bizden başlayacaklar da ondan

FATMA — Osman Ağam gibi, bizim de gözümüzü oyarlar mı dersin?

AYŞE KADIN — Bu adamlardan her şey beklenir Osman Ağa'nın bir gözünü çıkardılar Dua edelim de bizim iki gözümüzü çıkarmasınlar

FATMA — Çok korkuyorum

AYŞE KADIN — Şunu aklından çıkarma Fatma Korkak insan bin kere, cesur kimse ise bir kere ölür Korkaklığı bırakalım ve kendimizi ölüme hazırlayalım

FATMA — (Bir köşeye çekilir Ellerini göğe kaldırıp dua etmeye başlar) Yüce Allah'ım sen bize yardım et Bize cesaret ver

AYŞE KADIN — Amin (diyerek avuçlarıyla yüzünü sıvazlar)

FATMA — (Birden Ayşe kadının yanına gelerek) Mustafa Kemal ve ordusu bizim imdadımıza yetişir mi dersin?

AYŞE KADIN — (Gururlu bir edayla) Yalnız bizim değil, milletin imdadına yetişecek Mustafa Kemal Bundan hiç kuşkun olmasın Fatma

FATMA — Cephaneliğin yerini söyleseydin ne kaybederdik?

AYŞE KADIN — Neler saçmalıyorsun sen Eğer cephane düşmanın eline geçerse, savaşı bile kaybedebiliriz Düşman burada umduğunu bulamayınca paniğe kapıldı Hem sonra cephaneyi bulurlarsa, bu defa da bizim yerimize cephedeki çocuklarımızı vuracaklar Hem de kendi kurşunumuzla (Sonra ellerini iki yana açar) Şimdi onların yerine biz öleceğiz Fakat bir çok askerin de hayatını kurtarmış olacağız

FATMA — Yerden göğe kadar haklısın Ayşe kadın İşin bu yönünü hiç düşünmedim

AYŞE KADIN — Bu uğurda her şeye katlanmaya (bilgi yelpazesinet) razıyım

FATMA — Düşman tesadüfen cephaneliğin yerini öğrenirse, o zaman ne yaparız?

AYŞE KADIN — (Başını ve sağ elini yukarı kaldırır) Bulamazlar

FATMA — Bundan emin misin?

AYŞE KADIN — Elbette Tesadüfen bulsalar bile onu alamayacaklar Cephanelik onların mezarı olacaktır

(Bu sırada dışarıdan sesler gelir, iki kadın sese kulak verirler Seslerini kesip beklerler Kapı açılır ve içeriye komutan gelir Gülümseyerek kadına doğru yaklaşır)

KOMUTAN — Osman Ağa ikinci gözünü de oyacağımızı söylediğimizde cephaneliğin yerini göstermeye razı oldu

AYŞE KADIN — O halde bizi serbest bırakın

KOMUTAN — Sizi serbest bırakmasına bırakacağız Fakat önce bizi cephaneliğin bulunduğu yere götüreceksiniz

FATMA — Cephaneliğin yerini biz bilmiyoruz

AYŞEKADIN —Bende

KOMUTAN — (Fatma'ya doğru ilerler Tam önüne gelince durur) Kocan cephaneliğin yerini senin bildiğini söyledi Eğer bizi oraya götürmezsen, kocanın ikinci gözünü de oyduracağım

FATMA — (Korkuyla önce Ayşe kadına, sonra da komutana bakar) Yemin ederim ki bilmiyorum

AYŞE KADIN — Mademki Osman Ağa yerini biliyormuş O neden sizi götürmüyor?

KOMUTAN — Kes sesini sen!

AYŞE KADIN — Yalan söylüyorsun? Bizler gibi Osman Ağa da cephaneliğin yerini bilmiyor Bizi konuşturmak için bu yalanı uydurdunuz Öyle değil mi komutan?

KOMUTAN — (Avazı çıktığı kadar bağırır) Kes sesini be kadın

AYŞE KADIN — (Aynı tonda bir sesle cevap verir) Beni öldürmeden susturamazsınız Bunu aklınızdan çıkarmayınız

KOMUTAN — (Kapıya doğru dönüp bağırır) Nöbetçi nöbetçi

NÖBETÇİ — (Kapıdan içeri girer) Buyurunuz komutanım

KOMUTAN — Defedin bu kadınları başımdan

NÖBETÇİ — Baş üstüne efendim! (diyerek kadınlara doğru ilerler)

ÇORBACI —(Aynı anda büyük bir telâşla Çorbacı içeriye girer Komutana doğru koşarak ilerler) Komutanım Komutanım Türkler Kocabaş köyüne girmişler Eğer acele etmezsek, hepimizi süngüden geçirirler

NÖBETÇİ — (Kadınların yanına gelir, onları yakalamaya çalışarak) Komutanın sözlerini duydunuz Haydi dışarı çıkın

AYŞE KADIN — Çek o pis ellerini üzerimden

NÖBETÇİ — (Silâhın dipçiğini Ayşe kadına indirir Yaşlı kadın yere yıkılır Fatma da ona yardıma koşar) Çek elini o pis ihtiyarın üzerinden

FATMA — (Olduğu yere çivilenmiş gibi kalır Gözlerini nöbetçiye diker) Pis olan sizlersiniz Gücünüz sadece bizim gibi ihtiyar kimselere yeter

ÇORBACI — (Komutanın ayaklarına kapanır) Ne olur komutanım, Türkler köye girmeden bu köyü terk edelim

KOMUTAN — (Ayağı ile Çorbacı'yı iter) Bakıyorum canın çok tatlı

ÇORBACI — (Dizlerinin üzerine oturur ve ellerini başının hizasında birleştirir) Yaşamak istiyorum

KOMUTAN — En az senin kadar biz de yaşamak istiyoruz

ÇORBACI — O halde hemen köyü terk edelim

KOMUTAN —Neden?

ÇORBACI — Hayatımızı kurtarmak için komutanım

KOMUTAN — Seninle uğraşarak kaybedecek vaktim yok

(Sonra kadınlara dönerek) Siz de defolun hemen karşımdan

NÖBETÇİ — (Yerde yatan Ayşe kadının kolundan tutarak, kalkmasına yardım etmek ister) Haydi çabuk toparlan

AYŞE KADIN — Çek elini Ben kendi kendime kalkarım

KOMUTAN — Neler saçmalıyor o kadın?

FATMA — (Ayşe kadına yardım ederek ayağa kaldırır) Bir yerine bir şey olmadı ya

AYŞE KADIN — Bir şeyim yok

NÖBETÇİ — Haydi canlanın biraz (diyerek iki kadını silâhının dipçiğiyle iter)

AYŞE KADIN — (Tam Çorbacı'nın yanından geçerken yüzüne tükürür) Senin sonun bizlerden de kötü olacak Çorbacı Bu yaptıklarının hiç biri yanına kalmayacak

ÇORBACI — (Elinin tersiyle yüzündeki tükürükleri siler) Sus be kadın, (diye öfkeyle başını iki yana sallar)

KOMUTAN — Bırakın gevezeliği

NÖBETÇİ — (Kadınları tekrar itekler) Haydi dışarı

KOMUTAN — (Nöbetçi tam dışarı çıkacağı sırada komutan ardından bağırır) Onları hapsettikten sonra bana Osman Ağa'yı getirin

NÖBETÇİ — Emredersiniz efendim (diyerek dışarı çıkar)

KOMUTAN — (Masanın başına geçer ve koltuğuna oturur Cebinden bir sigara çıkarıp yakar Dumanını üfleyerek) Ehh Çorbacı! Hâlâ köyü terk etmeyi düşünüyor musun?

ÇORBACI — (Bulunduğu yerden çevik bir hareketle kalkıp, komutanın masasının yanına gelerek

KOMUTAN — Fakat Türklerin seni yakalamasından korkmuyor musun?

ÇORBACI — Onlar benim daha kim olduğumu anlamadan sınırı aşarım Hem sonra yakalasalar bile onlardan yana olduğumu söylerim

KOMUTAN — (Komutan masasından ayağa fırlayarak bağırır) Ne? Ne dersin ne?

ÇORBACI — (Şaşkınlıkla) Kime ne derim komutanım KOMUTAN — Türkler 'e ÇORBACI — Türklere mi? KOMUTAN — Evet Türklere

ÇORBACI — Hiç komutanım

KOMUTAN — Seni iki yüzlü pis herif seni {diyerek Çorbacı'nın üzerine yürümeye yeltendiği bir sırada kapı çalınır Komutan başını kapıya çevirerek) Giriniz

NÖBETÇİ — (Kapıdan içeriye nöbetçi girer) Tutsağı getirdim komutanım

KOMUTAN — İçeri alın (Sonra Çorbacı'ya dönerek) Sen şöyle kenara çekil Seninle daha sonra hesaplaşacağım

NÖBETÇİ — (Osman Ağa'yı itekleyerek içeri sokar Osman Ağa'nın sol gözü bir bezle kapatılmıştır Düşman askerleri işkence sırasında yaşlı adamın sol gözünü dağlamışlardır) Haydi gir içeri

KOMUTAN — (Tekrar masasının başına oturur) Karşıma getirin onu

NÖBETÇİ — (Yaşlı adamı ite kaka komutanın masasının önüne getirir Sonra da omzundan bastırıp yere çökmesini ister) Çök yere de komutanı selamla

KOMUTAN — (Nöbetçiye) Onu rahat bırak (Sonra Osman Ağa'ya oturması için karşısında bir yer gösterir) Çekinmeyin şöyle buyurun oturun

OSMAN AGA — (Kuşku içinde komutana bakar Yavaşça gösterilen yere oturur Kısa bir sessizlikten sonra) Beni istemişsiniz komutan

KOMUTAN — (Osman Ağa ya bir sigara ikram eder) Sigara (Osman Ağa eliyle geri çevirir Komutan paketi masaya bırakır) Demek kullanmıyorsunuz

OSMAN AĞA — Evet kullanmıyorum

KOMUTAN — Size bir haberim var Sanırım bunu duyunca bana hak verecek ve başkalarını suçlamayacaksınız

OSMAN AĞA — Sizin vereceğiniz haber beni hiç ilgilendirmez

KOMUTAN — Bu defa ilgilendirir (Osman Ağa cevap vermez Komutan konuşmasına devam eder) Eşiniz ve Ayşe kadın, sizin diğer gözünüzün de dağlanmasına razı olmadılar ve cephaneliğin yerini bize tarif ettiler, (dedikten sonra gülümser)

OSMAN AĞA — (Başını iki yana salladıktan sonra) Cephaneliğin nerede olduğunu ne ben, ne de onlar bilir komutan Eğer onlar cephaneliğin yerini biliyoruz dedilerse mutlaka bana bir kötülük gelmesin diye yalan söylemişlerdir

KOMUTAN — Yanılıyorsun Osman Ağa, bize yolu senin göstereceğini de söylediler Eğer bizi oraya götürmezsen, önce eşinin; sonra Ayşe kadının daha sonra da senin gözünü dağlatacağım Sana düşünmen için yarım saat süre tanıyorum (Masadan kalkar ve Osman Ağa'nın yanına doğru ilerler) Yarım saatin sonunda önce eşinin gözleri dağlanacak (Osman Ağa'nın arkasında durur) Sonra yarım saat daha bekleyeceğim Eğer yine bizi cephaneliğin (bilgi yelpazesinet) olduğu yere götürmezsen, bu kez de Ayşe kadının gözlerini oyduracağım Sonra bir yarım saat daha bekleyeceğim Yine bizi cephaneliğe götürmemek için direnirsen bu kez de senin diğer gözünü kendi elimle oyacağım (diye bağırır ve Osman Ağa'nın boynundan yakalar Bir elini de gözüne götürür) İşte böyle

OSMAN AĞA — (Komutanın saldırısından kurtulmağa çalışır) Boşuna zahmet ediyorsun komutan Bizden laf alacağınızı sanıyorsanız yanılıyorsunuz Değil cephaneliğin, bir merminin nerede olduğunu bilsek, onu bile size söylemeyiz

KOMUTAN — Yarım saat sonra da acaba böyle mi konuşacaksın? Onu merak ediyorum

OSMAN AGA — (Komutanın elleri arasından kurtulduktan sonra oturduğu yerden ayağa kalkarak) Merak etmenize gerek yok Biz şu karşında gördüğün aşağılık Çorbacı gibi ülkesine ihanet edecek kimselerden değiliz Vatanımız uğruna bir çok Ayşeler, bir çok Fatmalar feda olsun, (der ve Çorbacı'dan yana tükürür)

ÇORBACI — Komutanım eğer Türklerin eline geçersem beni paramparça ederler Ne olur beni bırakın da başımın çaresine bakayım

KOMUTAN — (Sert bir ifadeyle) İkiniz de sesinizi kesin(Sonra masasının başına oturup koltuğa yaslanır) Ne inatçı insanlar be bu Türkler Nal deyip, mıh demiyorlar Fakat bu kez mutlaka konuşturacağım onları, (diye ortaya konuşur)

ÇORBACI — (Korka korka komutanın masasına doğru ilerler Ellerini ovuşturarak) Komutanım Komutanım

KOMUTAN — (Hiç oralı bile olmaz Bu sırada dışardan gürültü yükselir Nal sesleri duyulur)

3 SES — Komutan nerede Çabuk komutanı görmeliyim

KOMUTAN — (Dışardan gelen seslere kulak verir) Allah Allah dışardan gelen bu sesler de nesi (Nöbetçilere seslenir) Ne var ne oluyor dışarıda

NÖBETÇİ — (Telâşla içeriye girer) Komutanım (diyerek masaya yaklaşır) Komutanım Gözcü grup döndü Dimitri hemen sizi görmek istiyor

KOMUTAN - Alın içeri

NÖBETÇİ — Baş üstüne efendim

KOMUTAN — (Nöbetçi dışarı çıkarken kendisi de ayağa kalkar Salonun ortasında durur İki elini yana açıp dudak büker) İnşallah bir aksilik çıkmamıştır

DÎMİTRİ — (Koşar adımlarla içeri girer ve komutana doğru yürür) Komutanım Komutanım Türkler (Gözlerine Osman Ağa ve Çorbacı takılınca sözlerinin sonunu getiremez Dikkatle içerdekileri süzer sonra

KOMUTAN — (Çorbacı ve Osman Ağaya) Siz dışarı çıkın, (diye seslenir) Nöbetçiler Çorbacı ve tutsağı bir odaya kapatın

ÇORBACI — Baş üstüne komutan bey(diyerek kapıya doğru ilerler)

OSMAN AGA — (O da çıkmak için salonun ortasına doğru yürür Tam komutanın hizasına geldiğinde) Türkler geliyor değil mi?(diye alaylı bir tavırla sorar)

KOMUTAN — (Hırsla) Ayağımın altına alıp ezmeden çabuk defol karşımdan

OSMAN AGA — Gidiyorum Gidiyorum, (diyerek kapıya doğru ilerler ve dışarı çıkar Dimitri ve komutan onun çıkışını izlerler)

KOMUTAN — (Osman Ağa gözden kaybolunca) Evet ne olmuş Türklere

DİMİTRİ — Türkler yarına kalmaz burada olurlar komutanım

KOMUTAN — (Telâşla) Nereden biliyorsun?

DİMİTRİ — Gözleme sırasında, karşı dağın arkasından patlamaları duyduk

KOMUTAN — (İyimser görünmeye çalışarak) Patlama sesleri bizim askerlerin düşmanı püskürten silâh sesleri olmadığını nereden biliyorsun?

DİMİTRİ — (Başını iki yana sallar) Sanmıyorum komutanım

KOMUTAN — (Ellerini arkasına bağlar) Demek sancıyorsun? (Der ve odanın içinde dolaşmaya başlar?)

DİMİTRİ — (Komutanın arkasından onu takip eder) Evet komutanım

KOMUTAN — (Birden durur ve arkasındaki askere dönerek) Demek Türkler buraya geliyor

DİMİTRİ — Evet komutanım Şimdi ne yapmayı düşünüyorsunuz?

KOMUTAN — (Kendinden emin bir tavırla) Hiç bir şey!

DİMİTRİ — (Şaşkın şaşkın bakar) Hiç bir şey mi Komutanım?

KOMUTAN — Evet

DİMİTRİ — Savaşacak mıyız?

KOMUTAN — Gerekirse evet

DİMİTRİ — Ya cephane olmazsa ne yaparız?

KOMUTAN — Merak etme yakında onun yerini de bulacağız Elimizdeki tutsaklar er geç konuşacaklardır Cephaneyi ele geçirince de Türkleri buraya girdiklerine pişman ettireceğiz (Dimitri'nin yanına yaklaşarak) Çabuk git bana o kadınları getir

DİMİTRİ — (Hazır ol durumuna geçip selam verir) Baş üstüne komutanım

KOMUTAN — (Dimitri'nin arkasından dışarı çıkışını izler Salonda yalnız kalınca kendi kendine konuşur) Demek Türkler geliyor (Salonun içinde dolaşmaya başlar) Eğer buraya gelirlerse halimiz duman olur Ne pahasına olursa olsun kadınları ya da adamı mutlaka konuşturmalıyız Ancak cephaneyi ele geçirirsek canımızı kurtarabiliriz Zira kaçmak için bile zamanımız kalmadı (Kapı çalınır komutan kapıya doğru bakar) Giriniz

ÇORBACI — (İçeriye elinde kasketiyle girer Komutana doğru ilerlerken) Duydunuz mu komutan bey Türkler buraya yaklaşıyorlarmış İzin verin de hiç olmazsa ben gideyim

KOMUTAN — Kes sesini!

ÇORBACI — Fakat komutanım

KOMUTAN — (Bağırarak) Sesini kes dedim sana!

ÇORBACI — Peki efendim, (der ve bir köşeye çekilir Tekrar kapı çalınır İçeriye Dimitri ile Ayşe kadın ve Fatma girerler)

DİMİTRİ — (Kadınları komutana doğru iterler) Haydi kıpırdanın biraz

KOMUTAN — (Sakin bir tavırla yerine oturur Kadınlar masanın başına geldiklerinde, kaşlarını çatarak) Az sonra Osman Ağa cephaneliğin yerini söylemezse senin gözlerini oyduracağım (Diyerek parmağı ile Fatma'yı işaret eder)

AYŞE KADIN — (Fatma'ya bakar Kadın hayli heyecanlıdır Sonra bakışlarını komutandan yana çevirerek) Cephanenin yerini bilmiyoruz Bilmediğimiz bir şeyin yerini nasıl söyleyebiliriz ki

ÇORBACI — (Söze karışır) Bal gibi biliyorsun Köylüler senin orduya sırtınla cephane taşıdığını söyleyip dururlardı (Komutana dönerek) Yalan söylüyor komutanım Bu kadın cephanelerin yerini mutlaka biliyor

AYŞE KADIN - (Ters terk Çorbacıya bakarak) Madem cephane taşıdığımı biliyorsunuz, mutlaka sen de cephaneliğin yerini biliyorsundur Sen niye komutana yerini söylemiyorsun

KOMUTAN — (Ayşe kadına) Kes sesini be kadın Burada soru soracak biri varsa o da benim Ben emir vermeden ağzını bile açmayacaksın Anladın mı?

AYŞE KADIN — Önce Çorbacı'yı sustur sen komutan bey

ÇORBACI — Ben doğruyu söylüyorum komutanım

KOMUTAN — (Masasından kalkar ve kadınların yanına sokulur) Az önce de söyledim Eğer on dakika içinde bana cephaneliğin yerini söylemediğiniz takdirde Fatma'nın gözlerini oyduracağım Bunu sakın aklınızdan çıkarmayınız, (diyerek gevrek, gevrek güler)

AYŞE KADIN — (Yüzünü sahneye dönerek) Ölümle bizi korkutacağınızı sanıyorsanız çok yanılıyorsunuz On dakika beklememize gerek yok Çağır askerlerini hemen oydur gözlerimi

AYŞE KADIN — (Fatma'nın cesur konuşması (bilgi yelpazesinet) karşısında gurur duyar Kadını kucaklayıp, boynuna sarılır) Fatma'nın hakkı var Gözlerimizi oydurmak için on dakika daha beklemenize hiç gerek yok İkimizin birden işini burada bitiriverin Böylece biz de kurtulmuş oluruz Tabii sizler de (Ellerini kadının boynundan çeker ve komutana döner) Ne duruyorsun? Emir versene askerlerine

KOMUTAN — (Hırsla başını sağa sola sallar) Ne inatçı insanlarmış şu Türkler Bile bile ölüme gidiyorlar

ÇORBACI — (Telaşla ileri atılır) Konuşsanız ne çıkar sankiCephaneliğin yerini söylerseniz hem biz kurtuluruz, hem de sizler

AYŞE KADIN — (Çorbacı'nın üzerine atılır ve yakasından yakalayıp savurduktan sonra) Sen de bizimle birlikte öleceksin hain köpek

FATMA — Bu domuz herifin can verişini görmek isterdim Acaba ölümü nasıl olur dersin Ayşe kadın Onu mutlaka kurşuna dizerler Öyle yaparlar da, ancak o zaman yaptığı kötülüklerin tüm cezasını çekmiş olur

AYŞE KADIN — O bile azdır o domuz herif için

ÇORBACI — (Korkuyla komutana bakarak) Görüyorsun ya komutan bey, benim için ölüm şeklini bile hazırlamışlar Ne olur beni serbest bırakın da vakit varken kaçıp gideyim

AYŞE KADIN — Yedi kat yerin dibine saklansan, Türk askerleri seni bulup çıkarır ve cezanı verir (diye bağırır)

KOMUTAN — Susun Susun artık Sizi dinleyecek zamanım yok

DİMİTRİ — (Ayşe kadının üzerine doğru yürüyerek) Kesin sesinizi Sabrımı taşırmaya başladınız

AYŞE KADIN — (Alaylı bir ifadeyle) Ay siz de sabır denilen şey de mi var Bak bunu hiç bilmiyordum

KOMUTAN — (Ayşe kadının sözlerine sinirlenir Hızlı adımlarla kadının burnunun dibine yaklaşarak) Kes sesini Eğer bir kelime daha konuşacak olursan, dilini kestirmek zorunda kalacağım

AYŞE KADIN — (Korkusuzca) Karşınızda bizim gibi iki ihtiyar buldunuz Dilediğinizi yaparsınız, (sonra göğsünü kabartarak) Eğer şu anda karşınızda yağız bir Türk askeri olsaydı, kaçacak delik arardınız kendinize

KOMUTAN — (Ellerini yumruk yapar) Yeter Kes sesini ihtiyar bunak, (diyerek vurmak için havaya kaldırdığı bir sırada dışarıda silâh sesleri duyulur Komutan olduğu yerde durur ve Dimitri'ye dönerek) Ne oluyor dışarda?

DİMİTRİ — (İki elini yana açarak) Bilmiyorum komutanım Gidip bakayım

KOMUTAN — (Dimitri'nin telâşla odadan çıkışını izler Sonra sahnenin önüne gelerek) Yoksa Türkler mi geldi Aman Tanrım, eğer Türkler geldiyse hepimizin sonu geldi demektir (dedikten sonra telaşla odanın içinde sağa sola dolaşıp saklanacak yer arar)

AYŞE KADIN — Ne o komutan? Bakıyorum birden bire telaşa kapıldınız Daha bu bir şey değil Asıl Mustafa Kemal'in askerleri köye girdiğinde yüzünü görmek isterdim

TEĞMEN — (Ayşe kadın sözlerini bitirdiğinde, telaşla içeriye teğmen girer) Komutanım komutanım tutsak kaçtı Osman Ağa'yı elimizden kaçırdık

KOMUTAN — (Hırsla teğmene yürüyerek) Aptallar Kocaman bir bölük ihtiyar bir adamı zaptedemediniz demek haa Yakalamak için arkasından asker gönderdiniz mi?

TEĞMEN — Evet komutanım Yirmi kadar asker peşine düştü Öyle sanıyorum ki, tepeyi aşmadan onu yakalarlar

KOMUTAN — Yazıklar olsun size (diye teğmeni azarlar, sonra birden olduğu yerde durur ve sol elinin işaret parmağını sakağına götürerek) Bana kalırsa bu adam doğru cephaneliğin bulunduğu yere gitmiştir Çabuk peşine düşelim Cephaneliği havaya uçurmadan onu yakalayalım (Komutan duvarda asılı silâhın yanına gider Silâhını kınından çıkarır ve masanın üzerine bırakır Sonra Teğmene dönerek) Biz buradan çıkınca kapıyı kadınların üzerine kilitler ve kapıya da bir nöbetçi dikersiniz (Sonra Çorbacı'ya dönerek) Sen de bizimle geleceksin

ÇORBACI — Komutanım ne olur beni bırakın Vakit varken ben de başımın çaresine bakayım

KOMUTAN — Seni serbest bırakayım Sen de doğruca Türkleri bul ve bizi gammazla iyi olur değil mi? (diyerek palaskasını kuşanmak için masanın yanından ayrılıp aynanın karşısına geçer)

ÇORBACI — (Şaşkınlık içinde etrafına bakımı: Bu arada gözü masanın üzerindeki silâha takılır Hızla masaya koşar ve tabancayı kapıp namluyu komutandan yana çevirir) Artık bana engel olamazsınız komutan, (diye bağırır ve tetiğe basar Ancak tabancanın emniyeti kapalı olduğundan ateş almaz) Hay Allah kahretsin niye patlamıyor bu tabanca

TEĞMEN — (Çorbacı'nın duraksamasından yararlanır ve belinden tabancasını çıkarıp peş peşe üç el ateş eder) Sonunda cezanı buldun

ÇORBACI — Yandım anam (diye acı içinde kıvranarak yere düşer)

KOMUTAN — (Hâlâ şaşkınlık içindedir) Vay namussuz herif vay Eğer tabancanın emniyeti açık olsaydı, şu anda onun yerine biz öbür dünyayı boylayacaktık (Hızlı adımlarla Çorbacı'nın yanına gelir ve yaralı gövdesini tekmeler)

ÇORBACI — (Acı içinde kadınlardan yana bakarak) Yardım edin Yardım edin bana

AYŞE KADIN — (Öfkeyle Çorbacı'ya bakarak) Ülkemizi düşmana satmaya kalkan adama mı yardım edeceğiz? Teğmen seni vurmakla çok iyi etti Senin pis kanınla ellerimizi kirletmekten bizi de kurtarmış oldu

FATMA — Ey yüce Allah'ım Bize bugünü de gösterdiğin için çok mutluyuz İnşallah Mustafa Kemal'in ordularının da köyümüzü kurtardığını görürüz

(diye bağırır)

AYŞE KADIN — İnşallah Fatma Onun da köyümüze girmesi an meselesi

KOMUTAN — (Sinirli bir şekilde yerden silâhını alır ve kınına yerleştirir Sonra kadınlara dönerek) Döndüğüm zaman da sizinle hesaplaşacağız

AYŞE KADIN — Dönünce yine konuşuruz komutan

KOMUTAN — (Teğmene dönerek) Vakit kaybetmeden adamın peşine düşelim

(Komutan ve Teğmen salondan çıkarken, iki yaşlı kadın onları izler Kapı kapanır ve üzerlerinden kilitlenir Çorbacı yattığı yerden doğrulmak ister Ancak doğrulamaz ve son nefesini verir Yalnız kalan iki kadın, yan yana gelirler)

FATMA — Bu adamın vurulması çok iyi oldu

AYŞE KADIN — Hem de çok, çok iyi!

FATMA — Ayşe kadın doğrusunu istersen, Çorbacı'nın ölümüne çok sevindim

AYŞE KADIN — Şimdi Çorbacı'yı bırak Osman Ağa'nın kurtulması için Allah'a dua edelim Komutan onu bir eline geçirirse paramparça eder

FATMA — (Üzgün bir ifadeyle) Çok doğru söylersin Ayşe Kadın

AYŞE KADIN — (Kapıya doğru ilerler Kapının kilitli olup olmadığını kontrol eder Sonra salonun ortasına doğru ilerleyerek) Fatma Fatma

FATMA — Ne var? Niçin kapıyı kontrol ettin

AYŞE KADIN — (Parmağı ile sus işareti yapar) Şimdi beni iyi dinle Burada durup, düşmanın bizi öldürmesini bekleyeceğimize, silâhlanıp biz onlara karşı koyalım

FATMA — (Merakla) Nasıl? Biz silâhı nereden bulacağız?

AYŞE KADIN — Çabuk bana yardım et Onlar buraya gelmeden, işimizi bitirmemiz gerekiyor

FATMA — Anlayamadım, burada ne işimiz var bizim?

AYŞE KADIN — Şimdi görürsün (Diyerek orta yerdeki masayı yan tarafa çekmeye çalışır) Haydi bana yardım et Çabuk masayı kaldıralım ve bodrumun kapağını açalım

FATMA — Bodruma saklanmayı mı tasarlıyorsun?

AYŞE KADIN — Gevezeliği bırak şimdi Masanın kenarından tut da şunu yerinden kaldıralım (İki kadın olanca güçleriyle masayı kaldırırlar Sonra çabucak altındaki kilimi çekerler ve yine birlikte bodrum kapağını açarlar Kapak kalktığında Fatma bodruma bakar Hayretle yerinden fırlayıp)

FATMA — Aman Allah'ım (diye bağırır)

AYŞE KADIN — Ne bağırıyorsun Bütün Yunan askerini başımıza mı toplamak istiyorsun,

FATMA — Demek cephanelerin hepsini buraya taşıdın?

AYŞEKADIN —Evet

FATMA — Nasıl yaptın bu işi?

AYŞE KADIN — (Bodrumun kenarına diz çökerek) Düşmanın köyü işgale geldiğini duyan herkes ormana sığınıyordu Ben ise cephanenin düşman eline geçmemesi için hepsini alıp buraya taşıdım Fakat kaçmaya zaman kalmadan düşman köye girdi ve beni tutsak ettiler

FATMA — Burada kocaman bir köyü havaya uçuracak kadar cephane var

AYŞEKADIN —Evet

FATMA — Düşman ya akıl edip bodruma baksaydı

AYŞE KADIN — Eğer akıl edip bodrumu arasaydılar, yine onları ele geçiremezlerdi Çünkü evi yakıp, tüm cephaneleri havaya uçuracaktım

FATMA — Ayşe kadın, siz gerçekten çok cesur bir insanız

AYŞE KADIN — Vatanı için kim olsa benim gibi davranırdı Osman Ağa bu uğurda gözünü kaybetti Sen de bir çok işkenceye göğüs gerdin Bunların hepsini bu vatanı kurtarmak için yapmadık mı?

FATMA — Haklısın galiba

AYŞE KADIN — Neyse bırakalım şimdi bunları da içeriden bol miktarda el bombası ve silâh alalım Komutan ve adamları döndüklerinde hepsini havaya uçuralım (Ayşe kadın bodrumdan bir torba dolusu el bombası çıkarır Ellerine de birer silâh alıp pencerenin önüne giderler Yavaşça camı aralayıp komutan ve askerlerin dönmesini beklemeye koyulurlar Bu arada Ayşe kadın, Fatma'ya bombayı nasıl kullanması gerektiğini elindeki bomba üzerinde tarif ederek anlatmaktadır) Bu gördüğün el bombasıdır Bombayı düşmana fırlatmadan önce, şu pimi kaldıracaksın Sonra da sekize kadar sayıp düşmanın araşma fırlatacaksın

FATMA — Niçin sekize kadar sayacağız?

AYŞE KADIN — Eğer sekize kadar saymadan bombayı atarsan, onlar yerden alıp bu defa patlamadan bizim tarafa atarlar Böylece kendi bombamız ile kendimiz ölürüz Bu arada şunu da sakın aklından çıkarma, eğer sekizden fazla sayıp, pimi bırakırsan, bu defa da elinde patlar

FATMA — Başarabilecek miyim dersin Ayşe kadın?

AYŞE KADIN — Başarmak zorundayız Eğer başaramazsak düşman bizi öldürür

FATMA — Çok doğru

AYŞE KADIN — (Kısa bir sessizlikten sonra) Nerede kaldı şu meret herifler

FATMA — Gideli bir saati geçiyor Allah vere de Osman Ağa'yı yakalayamasalar bari

AYŞE KADIN — Yakalayacaklarını sanmıyorum Eğer yakalamış olsalardı, şimdiye kadar çoktan dönerlerdi

FATMA — Allah kalbimize göre versin inşallah

AYŞE KADIN — Teğmen, Osman Ağa'nın tepeye doğru kaçtığını söyledi

FATMA — Evet öyle

AYŞE KADIN — Benim bildiğim Osman Ağa tepeye tırmanmaz Doğruca ormana girmiştir Ormanda da onu biraz zor bulurlar

FATMA — Çok doğru Ben de olsan ormana saklanırdım

(Tekrar kısa bir sessizlik olur Bu arada dışarıdan at nalı sesleri ve gürültüler duyulur İki kadın ayrı pencerenin önüne geçerler)

AYŞE KADIN — Geliyorlar

FATMA — Evet Diğerleri de onları karşılamak için bahçede toplandılar

AYŞE KADIN — İşte komutan da göründü Bize iyice yaklaşmadan sakın harekete geçme

FATMA — Merak etme Osman Ağa'yı görebiliyor musun?

AYŞE KADIN — Aralarında yok Belli ki bulamadılar

FATMA — Kurtulduysa mutlaka bizimkilere haber götürür

AYŞE KADIN — İnşallah zamanında varır

FATMA — Allah onun ve bizim yardımcımız olsun

AYŞE KADIN — Komutan askerleri azarlıyor Hepsi şaşkın

FATMA — Evet

AYŞE KADIN — Biraz daha yaklaşmalarını bekleyelim

FATMA— Peki

AYŞE KADIN — İşte geliyorlar Çitlere yaklaşınca hemen bombaları fırlatalım

FATMA — Tamam Ayşe kadın Ben hazırım

AYŞE KADIN — Unutma sekize kadar sayacak, bombayı ondan sonra fırlatacaksın

FATMA — Tamam Ayşe kadın Hazır mıyız?

AYŞE KADIN — Haydi hazırlan

FATMA — Ben hazırım

AYŞE KADIN — Komutan ve askerler çitin başına gelince pimi çek ve bombayı atmaya hazır ol

FATMA — Peki Ayşe kadın

AYŞE KADIN - (Kısa bir bekleyişten sonra) Pimi çek Fatma (İki kadın ellerindeki bombanın pimlerini çekerler Ayşe kadın saymaya başlar) Bir iki üç dört beş altı yedi sekiz Ateşşşş (diye bağırır ve iki kadın ellerindeki bombaları pencereden atarlar Ardından iki patlama sesi yükselirken, aşağıdan insan feryatları duyulur İki kadın diğer bombalan aşağıya fırlatmak için hazırlığa koyulurlar Üçüncü ve dördüncü patlama sesleri yükselirken ışıkları söner ve anlatım başlar)

SES — Ayşe kadın ve Fatma tüm düşman askerlerini havya uçururken, sağ kalanlar da çeşitli yönlere kaçarak, köyü terke-derler Bu arada, Yunan askerlerinin elinden kurtulan Osman Ağa da Kocabaş köyüne ulaşmayı başarır Köyde tutsak bulunan iki kadını kurtarmak ve düşmanı yok etmek amacıyla bir müfreze hareket eder Köye geldiklerinde ise ceset yığınlarıyla (bilgi yelpazesinet) karşılaşırlar Köyde canlı olarak Ayşe kadın ve Fatma'yı bulurlar Türk askerleri iki kadının kahramanca davranışları karşısında kıvanç duyarlar ve durumu Mustafa Kemal Paşa'ya ileteceklerini söyleyerek köyü teslim alırlar Aradan aylar geçer Mustafa Kemal ve onun kahraman ordusunun savaşı kazandığı tüm ülkede duyulur Bu arada, ülkeyi işgale gelen tüm işgalci kuvvetler Türkiye'den atılırlar Barış sonunda köyünde oturmakta olan Ayşe kadın askere giden iki oğlunun dönmesini beklemektedir)

(Işıklar yanar)

3 PERDE

AYŞE KADIN — (Odanın dekoru ilk şekline dönüşmüştür Masanın yerini divanlar almıştır Işıklar yandığında Ayşe kadın bir kenarda oturmaktadır Bu sırada kapı çalınır Ayşe kadın diz çöküp oturduğu yerden kalkar, kapıya doğru ilerler Kapıyı açar İçeriye muhtar ve ihtiyar heyetinden iki kişi ile eşleri girerler Ayşe kadın konuklarını karşılar) Hoş geldin muhtar Hoş geldiniz ağalar Siz de hoş geldiniz, (diyerek hepsinin ellerini sıkar)

MUHTAR — Hoş bulduk Ayşe kadın

DİĞERLERİ DE HEP BİR AĞIZDAN —

Hoş bulduk hoş bulduk hoş bulduk (diyerek divanlara otururlar)

AYŞE KADIN — (Merakla muhtara doğru bakarak) Bu zamansız ziyaretinizin sebebi nedir?

MUHTAR — (Sakalını sıvazlar) Şey (diye kekeler)

1 ÜYE — Halini hatırını sormak için geldik Ayşe kadın

AYŞE KADIN — Hoş geldiniz, sefalar getirdiniz

2 ÜYE — Bu yıl tarlayı sürmeyi düşünmüyor musun Ayşe kadın?

AYŞE KADIN — Oğullarımın dönmesini bekliyorum Onlar Mustafa Kemal Pasa ile beraber dövüştüler Onun öncülüğünde savaştılar Onlar gelmeden işe başlamak istemiyorum

MUHTAR — (Kısa bir sessizlik olur Muhtar ve odada bulunanlar hepsi göz göze gelirler)

AYŞE KADIN — Ben size birer ayran hazırlayayım, (der ve salondan ayrılır)

MUHTAR — (Ayşe kadın ayran hazırlamak için odadan ayrılınca) Ne edip, nasıl anlatmalı bilmem ki Dilim bir türlü söylemeye varmıyor

1 ÜYE — Ben de sizin fikrinizdeyim muhtar

2 ÜYE — Bana kalırsa en iyisi sözü kadınlardan biri açsın

MUHTAR — Olmaz Bu iş kadın işi değil

2 ÜYE — O zaman en münasibi sizsiniz muhtar

1 ÜYE — Evet evet doğrusu da bu olur

MUHTARIN KARISI — Her işi muhtara yıkmayın Acı haberi Ayşe kadın duyduğunda, bir yerine bir şey olursa bunun vebali kimin boynuna olacak?

MUHTAR — Hanımın hakkı var

1 ÜYE — Fakat muhtar, bu görev size verildi Mustafa Kemal o madalyaları sizin takmanızı istedi

MUHTAR — (Çaresizlik içinde) İhtiyar heyetinin hakkı var hanım Bu işi benim yapmam gerek Böylece Mustafa Kemal Paşa'nın da isteği yerine gelmiş olacak Fakat söze nereden başlayacağımı bir türlü bilemiyorum

MUHTARIN KARISI — Susun içeri giriyor

AYŞE KADIN — (Elinde bir tepsi ve içinde ayranlarla içeriye girer Konuklarına ikram edip divana oturur) Böyle toplu halde gelişinizin bir sebebi olmalı

MUHTAR — (Ayağa kalkar ve Ayşe kadının önüne gelir) Var Ayşe kadın var Size Mustafa Kemal Paşa'dan haber getirdim Dilersen anlatayım

AYŞE KADIN — (O da ayağa kalkar) Dilemekte ne söz muhtar Onun için seve seve canımı bile veririm

MUHTAR — Bundan hiç kuşkumuz yok

AYŞE KADIN — Tez Gazi'den gelen haberi anlat

MUHTAR — (Sahnenin tam ortasına gelir ve yüzünü seyircilere döner) Ayşe kadın, eşin Karabıyık Mustafa Anafartalar'da Gazi'nin yanında çarpışırken şehit oldu Onun şehit olduğu haberini getirdiğimde, iki oğlunu bağrına basıp "vatan için" bu çocuklarımı da feda ederim demiştin

AYŞE KADIN — Dediğimi de yaptım Muhtar Sözümden dönmedim ki

MUHTAR — Biliyoruz Ayşe kadın biliyoruz (Muhtar odayı enine boyuna dolaşır Odada derin bir sessizlik olur Muhtar tekrar sahnenin ortasına gelir Yine yüzü seyircilere dönüktür) Ayşe kadın Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın size gönderdiği haber şu

AYŞE KADIN — İnsanı merak içinde bıraktın muhtar Çabuk söyle de biz de meraktan kurtulalım

MUHTAR — (Başından kasketini çıkarıp eline alır ve gururlu bir ifade takınır) Ayşe kadın büyük oğlun Karabıyık Mehmet ve kardeşi Ahmet, Sakarya'da düşmana karşı canla başla dövüşmüşler Düşmanın püskürtülmesinde çok önemli rol oynamışlar İşte bu nedenle de Gazi Mustafa Kemal Paşa bu iki kahraman askeri istiklâl madalyası ile ödüllendirmiş bulunuyor

AYŞE KADIN — Ne? Gazi oğullarımı istiklâl madalyasıyla mı ödüllendirmiş Peki ne zaman köye dönecekler?

MUHTAR — (Cebinden bazı kâğıtlar çıkarır Bu arada iki de istiklâl madalyası vardır elinde Yavaş yavaş Ayşe kadına döner) Ayşe Kadın oğullarının Mehmet ve Ahmet artık bir daha hiç geri gelmeyecekler Az önce de anlattığım gibi Sakarya'da düşmanla kahramanca savaşırken şehit düşmüşler

AYŞE KADIN — (Bitkin bir durumdadır Güçlükle sahnenin önüne, muhtarın yanına doğru ilerler Bu sırada odada bulunanların hepsi ayakta ve (bilgi yelpazesinet) Ayşe kadının yürüyüşünü izlemektedir Ayşe kadın muhtarın yanına gelince durur) Muhtar, Gazi'nin oğullanma gönderdikleri madalyaları görebilir miyim?

MUHTAR — Ayşe kadın, Gazi Mustafa Kemal Paşa bu madalyaları senin takmanı ister bunun için göndermiştir, (der ve madalyaların ikisini yan yana Ayşe kadının göğsüne takar)

AYŞE KADIN — (Madalyaları okşar) Bunlar benim Mehmet ve Ahmetim'dir Ölünceye kadar bunları taşımaktan gurur duyacağım

MUHTAR — En fazla senin kadar bizler de onlarla gurur duyacağız Onların kahramanlık destanlarını dilden dile anlatıp, sonsuza kadar yaşatacağız

AYŞE KADIN — Mehmedim ve Ahmedim şehit oldular Onlar bizlerin rahat olması için savaştılar Bu uğurda can verdiler Buna karşın hiç üzülmüyor, onlarla gurur duyuyorum Yeter ki VATAN SAĞOLSUN