Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıYugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija (sh) Социјалистичка Федеративна Република Југославија(mk) Socialistična Federativna Republika Jugoslavija (sl)← 1943 – 1992↓ BAYRAK ARMA Slogan Братство и јединство Milli Marş Hey Slavlar (Еј, Словени) BaşkentBelgrad Resmi diliSırp-Hırvatça, Slovence, MakedoncaDiniOrtodoksluk, Katolik, MüslümanlıkYönetim Sosyalist DevletCumhurbaşkanı - 1945-1953Ivan Ribar - 1953-1980Josip Broz Tito - 1991Stjepan MesićBaşbakan - 1989-1991Ante MarkovićTarih - Kuruluş tarihi1943 - Yıkılış tarihi1992Yüzölçüm - 1989255804 km² (98766 sq mi)Nüfus - 1989 est23724919 Nüfus yoğunluğu92,7 /km² (240,2 /sq mi) Para BirimiYugoslav dinarı Preceded bySucceeded byYugoslavya KrallığıSlovenyaHırvatistanMakedonyaBosna-HersekYugoslavya Federal CumhuriyetiSırbistan tarihi Antik Çağlar Roma İmparatorluğu Ostrogotlar Doğu Roma İmparatorluğu Sırplar • Hırvatlar Orta Çağ Sırbistan Krallığı Sırp İmparatorluğu Sırbistan Prensliği Sırp Despotluğu Yeni Çağ Semendire Sancağı • Sirem Sancağı Kosova Vilayeti • Yenipazar Sancağı Habsburg Sırbistanı Sırp İsyanları Sırbistan Prensliği Sırbistan Krallığı Yugoslavya Krallığı Nazi Sırbistanı Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Sırbistan-Karadağ Cumhuriyeti Sırbistan Cumhuriyeti Yugoslavya Krallığı Yugoslavya Krallığı bayrağı Yugoslavya Krallığı Yugoslavya Krallığı, Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı (1918-1929), 1918'den II Dünya Savaşı'na kadar Balkanlar'ın batısında varolmuş devletBugünkü Makedonya, Sırbistan, Bosna-Hersek, Karadağ ve Kosova'nın tamamı ile Slovenya ve Hırvatistan'ın büyük bir kısmını kaplıyordu Oluşumu Sırbistan tarihi Antik Çağlar Roma İmparatorluğu Ostrogotlar Doğu Roma İmparatorluğu Sırplar • Hırvatlar Orta Çağ[ Göster ] Sırbistan Krallığı Sırp İmparatorluğu Sırbistan Prensliği Sırp Despotluğu Yeni Çağ Semendire Sancağı • Sirem Sancağı Kosova Vilayeti • Yenipazar Sancağı Habsburg Sırbistanı Sırp İsyanları Sırbistan Prensliği Sırbistan Krallığı Yugoslavya Krallığı Nazi Sırbistanı Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Sırbistan-Karadağ Cumhuriyeti Sırbistan Cumhuriyeti Özel konular Bu kutu: gör • değiştir I Dünya Savaşı'nın önemli bir cephesi de Güney Slavların siyasi birlik yönünde attığı adımlar olduDaha savaşın başlarında Sırp, Hırvat ve Sloven kökenli politikacı ve aydınların bu amaçla Londra'da kurduğu Yugoslav Komitesi, yeni ve birleşik bir devleti savunan çevrelerin sözcüsü durumuna geldiYugoslav Komitesi ile sürgündeki Sırp hükümeti temsilcilerinin Temmuz1917'de imzaladığı Korfu Bildirisi'yle bu program ilk kez somut bir biçim kazandıBildiri temelde farklı ulusal ve dinsel toplulukların eşit haklarla yer alacağı, demokratik ilkelere dayalı bir anayasal monarşi kurulmasını öngörüyorduBu gelişme Habsburg (Avusturya) yönetimi altında olan Hırvatlar ve Slovenler arasında bağımsızlık mücadelesini de güçlendirdiAynı yıl örgütlenen Yugoslav Ulusal Konseyi açıkça Güney Slav birliğini savunmaya başladıYugoslav Komitesi'nin önemli bir başarısı da savaşa girmek için İtilaf Devletleri'nden Slovenya ve Dalmaçya'nın bir bölümünü topraklarına katma sözü almış olan İtalya ile belirli bir uzlaşma sağlaması oldu Habsburg monarşisinin çöküşe doğru gitmesi Güney Slav milliyetçiliğine yeni bir hız kazandırdıBir dizi ayaklanmaya sahne olan Hırvatistan, Sabor'un Ekim1918'de aldığı kararla Macaristan'a bağımlılığa resmen son verdiBu sırada Dalmaçya'daki İtalyan ilerlemesi sürdüğünden, Güney Slav halkları düzenli orduya dayanan Sırbistan'ın çevresinde kenetlendiKasım1918'de Cenevre'de bir araya gelen Yugoslav Komitesi, Yugoslav Ulusal Konseyi ve sırp partilerinin temsilcileri Karayorgiyeviç hanedanı altında birleşmeyi öngören bir plan hazırladıÖte yandan Karadağ'da toplanan bir ulusal meclis de Sırbistan'a katılma kararı aldıSırp naip prensi Aleksandar 1 Aralık1918'de babası Petar'ın yönetiminde Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı'nın kurulduğunu açıkladıİtalya'ya bazı toprakları bırakarak ve öteki komşularla bir dizi antlaşma imzalayarak sınırlarını çizen yeni krallığı, içeride savaşın yol açtığı büyük yıkımı giderme ve yönetim yapısını biçimlendirme gibi daha ağır sorunlar bekliyordu Sırp, Hırvat ve Sloven Krallığı Siyasi istikrarsızlık; Ortak ve köklü kurumlardan yoksun olan yeni devletin birbirinden kopuk çok sayıda etnik ve dinsel topluluğu barındırması nedeniyle, Kasım1920'de kurucu meclis için yapılan seçimlerde karmaşık ve çok renkli bir bileşim ortaya çıktıMecliste çoğu etnik temellere dayanan 15 dolayında partinin temsilcileri yer aldıYeni anauasanın hazırlanmasında temel görüş ayrılığını üniter ya da federal bir devlet yapısının benimsenmesi oluşturduFederal devlet ilkesinin Federal devlet ilkesinin reddedilmesinden sonra Hırvatistan Köylü Partisi'ne bağlı temsilciler meclisten çekildiBir bakana yönelik suikastın ardından da meclisteki komünistlerin üyeliğine son verildiBöylece Sırp Radikal ve Demokratik partilerinin Müslüman temsilcilerle oluşturduğu ittifak, son derece merkezi bir sistem getiren anayasayı meclisten kolaylıkla geçirdiYeni anayasa Sırp ulusal gününe rastlayan 28 Haziran1921'de yürürlüğe girdi İzleyen dönemde Radikal Parti'den Nikola Pašić'in başbakanlığı altında kurulan çeşitli hükümetler, Sırplar arasındaki siyasi çekişmelerin yanı sıra Hırvat ve Sloven ayrılıkçılığıyla da baş edemediPasic'in 1925'te Hırvat lideri Stjepan Radic'le sağladığı işbirliği sonucunda oluşturulan koalisyon hükümeti de başarısızlığa uğradıBaskı, ayrımcılık ve yolsuzluklar nedeniyle tırmanan siyasi gerginlik, Karadağlı bir milletvekilinin Haziran1928'de iki Hırvat milletvekilini öldürmesi ve Radic'i ağır biçimde yaralamasıyla doruğa ulaştıHırvat milletvekilleri parlamentodan çekilerek Zagrep'te ayrı bir meclis topladıSloven önderi Anton Korosec'in başbakanlığı üstlendikten sonra parlamentoya işlerlik kazandırmak için gösterdiği çabalar da sonuçsuz kaldı 6 Ocak Diktatörlüğü Tahta 1921'de çıkmış olan I Aleksandar, bu gelişmeler üzerine Ocak1929'da parlamentoyu dağıtarak anayasayı yürürlükten kaldırdı ve kişisel bir diktatörlük kurdu Bir süre sonra da ülkenin adını Yugoslavya olarak değiştirdi ve yerel yönetim yapısını yeniden düzenlediEtnik, dinsel ve bölgesel partileri kapatarakgeniş çaplı baskılara giriştiEylül1931'de yürürlüğe giren yeni anayasayla görünüşte temsili hükümet sistemine dönüldüyse de Yugoslav Ulusal Partisi'nin (sonradan Yugoslav Ulusal Birliği) egemen olduğu güdümlü bir yönetim sürdürüldüHırvat önderi Vladimir Macek'in öncülük ettiği Birleşik Muhalefet adlı blok , seçimlere katılmakla birlikte etkili olamadıBu arada İtalya'ya ve Macaristan'a kaçan birçok Hırvat ayrılıkçı Ustasa adlı örgütü oluşturarak terör eylemlerine girişti Yugoslavya Kralliğı, 1929-1941 Krallığın Çöküşü I Aleksandar'ın Ekim1934'te Fransa'da bir Ustasa militanınca öldürülmesinden sonra tahta küçük yaştaki oğlu II Petar geçtiNaip olarak yönetimi üstlenen Petar'ın amcası Prens Pavle, 1935 seçimlerinin ardından başbakanlığa, bir uzlaşma ortamı yaratması beklenen Milan Stojadinovic'i getirdiYumuşama yönünde bazı adımlar atmakla beraber etkisiz hükümetiyle şiddet olaylarının önünü alamayan Stojadinovic, Aralık1938'deki seçim zaferinin ardından faşizan eğilimlere destek vermesine tepki gösteren bakanlarının istifası üzerine başbakanlıktan çekildiYerine geçen Dragisa Cvetkovic, daha önce naip Pavle'nin isteği doğrultusunda Macek'le gizlice yürüttüğü görüşmeleri sonuçlandırarak Ağustos1939'da bir uzlaşmaya vardıHırvatistan'a yarı özerk bir statü verilmesinin ardından yeni bir koalisyon hükümeti kuruldu ve anti demokratik seçim yasasını değiştirme hazırlıklarına başlandıAma Avrupa'daki savaş havasına bağlı olarak belirlenen dış tehdidin yol açtığı siyasi bunalım, anayasal sorunları çözme ümidini boşa çıkardı II Dünya Savaşı Birkaç koldan birden başlayan Alman saldırısına karşı koyamayarak dağılan Yugoslavya ordusu iki hafta içinde teslim olduAtina'ya kaçmak zorunda kalan kral II Petar ve bakanları daha sonra Londra'ya geçerek bir sürgün hükümeti oluşturduBu arada askeri yenilgiyi izleyen düzenlemelerle Yugoslavya birkaç parçaya bölündüSlovenya'nın büyük bölümü doğrudan Almanya'ya bağlandıİtalya daha önce hak iddia ettiği Slovenya'nın güneyi ile Dalmaçya'nın önemli bir bölümünü aldıKaradağ'ı işgal eden İtalyan birlikleri göstermelik bir meclisle bağımsızlık ilan ettiArnavutların çoğunlukta olduğu Kosova gibi Yugoslavya toprakları gene İtalyan nüfuzu altındaki Arnavutluk'a verildiVojvodina'nın büyük bölümü Macarlarca ilhak edilirken, Banat doğrudan Alman yönetimine girdiSınırları iyice daralan Sırbistan'da kukla bir rejim başa geçirildiSırbistan ve Makedonya'nın geri kalan kesimi Bulgaristan'a bırakıldıBosna-Hersek'in bağlandığı Hırvatistan'da ise Ustasa önderi Ante Pavelic'in yönetiminde faşist bir rejim kuruldu Faşist Hırvat rejimi elindeki topraklarda Nazi uygulamalarını bile aşan acımasız bir soykırım harekatına giriştiYahudi ve Çingene azınlıklarla birlikte Sırpların büyük bir bölümü ortadan kaldırıldıSırpların önemli bir bölümü de Katolikliği benimsemeye zorlandıUstasa çeteleri Katolik din adamlarıylabirlikte kırsal kesimde terör estirmeye başladı Yugoslavya ordusundan artakalan bazı birlikler, bozgundan hemen sonra Albay Draža Mihailović 'in önderliğinde Çetnikler olarak bilinen çeteleri kurdularKaradağ'da kukla hükümetin ilanıyla birlikte yerel ayaklanmalar başldıİşgale karşı bir başka direniş odağı da Josip Broz Tito yönetimindeki Yugoslavya Komünist Partisi 'nin Temmuz1941'de başlattığı silahlı ayaklanmayla ortaya çıktıPartizanlar olarak anılan komünist gerillalar Eylül1941'de Užice kentini ele geçirdikten sonra Sırbistan ve Bosna'nın bazı yörelerini içine alan bir sovyet cumhuriyeti oluşturdularBütün ülkeyi Büyük Sırbistan çevresinde yeniden birleştirme hedefini güden Çetniklerin izlediği strateji Müttefiklerin bölgede başlatacağı bir harekatı temel alıyorduFederal bir cumhuriyet programıyla ortaya çıkan Partizanlar ise direnişi bütün ülkeye yayacak bir stratejiyi öngörüyorduBu nedenle Mihver kuvvetlerinin direniş hareketini ezmek için Ekim1941'de başlattığı saldırı karşısında eşgüdüm sağlanamadığı gibi, Çetnikler ve Partizanlar arasında sert ve kanlı bir çatışma kaçınılmaz hale geldi Bağımsızlık mücadelesi ve Partizanların zaferi Mihver saldırısı üzerine Bosna'ya çekilerek İşçi tugayları 'na dayalı yeni bir savaş taktiğini seçen Partizanlar, İtalyan, Alman, Ustasa ve Çetnik birliklerinin Mart1942'de giriştiği harekattan sonra Bosna'nın kuzey-batı kesimini üs edindiTito'nun Kasım1942'de topladığı Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi (AVNOJ) direniş harekatının bütün Yugoslav halklarını birleştirecek bir siyasal programa kavuşmasını sağladı Müttefiklerin Balkanlar'a çıkarma yapmasından önce Yugoslavya'daki Partizan hareketini boğmak isteyen Almanlar, 1942-1943 kışında toptan imhayı hedef alan yeni bir harekat düzenledilerÖncelikle Çetnikleri saf dışı ederek konumlarını sağlamlaştıran Partizan kuvvetleri, ardından Alman kuşatmasını yararak Karadağ'ın Durmitor bölgesine geçtilerMayıs1943'te bu bçlgeye yönelik ikinci Alman kuşatma harekatı da boşa çıktıÜstün Alman birlikleriyle şiddetli çarpışmalardan sonra sarp bir geçidi aşan Partizan kuvvetleri sonunda Bosna'nın orta kesimine ulaşmayı başardıYugoslavya'nın bağımsızlık mücadelesinde bir dönüm noktası sayılan bu zafer, aynı zamanda Partizan hareketine Müttefiklerin siyasi ve askeri desteğini sağladıİtalya'nın Müttefiklere teslim olmasından sonra Partizanların denetimine giren geniş kıyı şeridi, silah ve askeri gereç almak için önemli bir kapı durumuna geldiBu arada Kasım1943'te ikinci toplantısını yapan AVNOJ, bir geçici hükümet oluşturduğunu ilan etti Mayıs1944'te Tito'nun karargahına yönelik son Alman saldırısını da atlatan Partizanlar, sonraki aylarda işgal kuvvetlerini Sırbistan'a doğru geriletmeye başladıAynı sıralarda bozgun içindeki Alman ordularını izleyen Sovyet Kızıl OrdusuRomanya ve Bulgaristan sınırlarına dayanmış bulunuyorduDaha önce bağımsız bir çizgide direttiği için Stalin'in tepkisini çekmiş olmakla birlikte Moskova'ya giderek Sovyet ileri harekatıyla belirli bir eşgüdümü sağlayan Tito, bir yandan da Londra'daki sürgün hükümetiyle görüşmelere oturduTito'ya önemli bir siyasi ağırlık kazandıran görüşmeler sonunda kurtarılmış bölgelerde kurulan ulusal kurtuluş komiteleri geçici yönetim organları olarak kabul edildiÇetniklerle iç savaş biçimini alan Sırbistan'daki Partizan ilerleyişi, Alman ordularının geri çekildiği sonbahara doğru büyük ölçüde başarıya ulaştıPartizan kuvvetleri ile Sovyet birliklerinin ortak harekatıyla Ekim1944'te Belgrad ele geçirildiSürgün hükümetinin başbakanı Ivan Subasic'in Belgrad'a dönmesinden sonra koalisyon niteliğinde bir geçici hükümet oluşturulduBütün Yugoslav toprakları Partizanların denetimine girerken , son Çetnik kalıntıları da temizlendi Kasım1945'teki seçimlerde, komünistlerin önderliğindeki Halk Cephesi'nin kazandığı büyük zaferin ardından, 2 Aralık1945'te Yugoslavya Federal Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulduğu ilan edildi, böylece kağıt üstünde de olsa devam eden monarşi resmen sona erdiOcak1946'da federal bir cumhuriyet yapısını öngören yeni ayanyasa yürürlüğe kondu Ekonomi Yeni devletin kuruluşuyla birlikte ele alınan ilk konulardan biri toprak reformu olduSerfliğin kaldırılmasını ve büyük malikanelerin kamulaştırılmasını sağlayan reform, yeni yatırımlar ya da modern teknik ve araçlarla desteklenmekle birlikte toprak sahibi geniş bir köylü sınıfı yarattıI Dünya Savaşı sonrasında tarım ürünlerine talebin yükselmesi, kırsal kesime önemli bir refah getirdiDevletin tarımsal kalkınmaya pek önem vermemesi nedeniyle, köylüler özellikle Slovenya ve Hırvatistan'da kooperatifler aracılığıyla örgütlenme yoluna gittiAma ekonomik bunalımın derinleştiği 1930'larda kredi, borç erteleme ve destekleme alımı gibi araçlarla köylülere belirli bir devlet desteği verildi Yüklü savaş tazminatlarının yanı sıra Fransa ve ABD gibi ülkelerden sağlanan borçlar, yeni devletin koruyucu gümrük duvarları arkasında tutarlı bir sanayileşme programı yürütmesine olanak verdiBu alanda özellikle madencilik, ormancılık, enerji üretimi, metalurji ve dokumacılık gibi dallar büyük bir gelişme gösterdiYeni demiryolu hatlarıyla ulaşım ağı genişletildiDeniz ticareti ve turizm önemli bir gelir kaynağı durumuna geldi Büyük Bunalım'ın Yugoslavya'daki etkileri ancak savaş tazminatı ödemelerinin durduğu ve dış kredilerin kesildiği 1931'den sonra duyulmaya başladıMilletler Cemiyeti'nin Etiyopya'nın ilhakı nedeniyle İtalya'ya karşı uyguladığı ekonomik yaptırımlar da Yugoslavya'nın bu ülkeyle geniş çaplı ticaretine ağır bir darbe indirdiİzleyen dönemde bu açığı kapatmak için Nazi Almanyası'yla sıkı ekonomik ilişkiler kurdu Dış ilişkiler Komşu ülkelerle toprak anlaşmazlıklarından kaynaklanan dış tehditlere karşı önceleri Fransa'ya dayanmaya çalışan Yugoslavya, aynı zamanda Küçük Antant (1920-1921) ve Balkan Antantı (1934) gibi bölgesel ittifaklarla konumunu güçlendirme çabasına giriştiAma içerideki baskıcı rejimin etkisiyle Fransız desteğinin zayıflaması, ülkeyi giderek Alman yayılmasına açık bir duruma getirdiAlmanya'yla kurulan sıkı ekonomik bağlar çok geçmeden Üçlü Pakt'a (Almanya, İtalya ve Japonya) katılma yönünde yoğun bir baskıyı getirdi II Dünya Savaşı'nın hemen başlarında bölgede üstün konuma geçen Mihver Devletleri'ne karşı Yugoslavya'nın izlemeye çalıştığı tarafsızlık politikası ancak Mart1941'e değin sürebildiHükümetin bu tarihte Alman baskısına boyun eğmesi üzerine, askeri bir darbeyle Pavle'nin naipliğine son verilerek genç kral II Petar'ın yönetimi eline alması sağlandıAma SSCB'ye saldırmadan önce güney kanadını güvence altına almak isteyen Almanya, bir ay sonra büyük bir kuuveti Yugoslavya üzerine sürdü ZAMBİA DEVLETİN ADI: Zambia Cumhûriyeti BAŞŞEHRİ: Lusaka NÜFUSU: 8300000 YÜZÖLÇÜMÜ: 752614 km2 RESMİ DİLİ: İngilizce DİNİ: Putperestlik, Hıristiyanlık, İslâmiyet PARA BİRİMİ: Kwacha Güney Afrika’da yer alan bir devlet 8° 12’ ve 18° 03’ güney enlemleri ile 22° ve 33° 42’ doğu boylamları arasında kalır Zambia’nın komşu olduğu ülkeler, kuzeyde Zaire; doğuda Tanzanya, Malami, Mozambik; güneyde Zimbabwe, Namibia, batıda Angola’dır Târihi Zambia’nın ilk târihi hakkında pek az şey bilinmektedir Buraya ilk gelen Avrupalılar, 1514’te Portekizliler oldu Fakat ülkede ilk defâ büyük çapta keşif yapan misyoner David Livingstone’dur 1850’de ülaaae gelen Livingstone ölünceye kadar (1873) İngiltere lehine sömürgeleştirme hazırlıkları yaptı Zambia târihinde diğer önemli bir şahıs olan Cecil John Rohdes 1888’de ülkedeki mahallî şeflerle mâdenler üzerine anlaşmalar imzâladı Bölgeyi keşf ve geliştirme için İngiltere hükümetinin imtiyaz tanıdığı İngiliz Güney Afrika şirketini kurdu İngiliz hükümeti buna ülke üzerinde tam ekonomik ve siyâsî kontrol imkânı tanıdı 1924’e kadar ülaaai gerçekten yöneten bu şirketti 1924’te İngiliz hükûmeti kontrolü üzerine alarak, Kuzey Rodezya himâye devletini kurdu 1953’te Kuzey Rodezya (şimdiki Zambia), Güney Rodezya (şimdikiRodezya) ve Nyasaland (şimdiki Malami) Rodezya ve Nyasaland federasyonunu kurdular Afrikalıların çoğunluğu, yönetim beyazların elinde olduğundan, muhâlefet ettiler 1962’de Nyasaland federasyondan ayrıldı ve 31 Aralık 1963’te federasyon dağıldı 1964 Ocağında Kuzey Rodezya’da iç bağımsızlık tanıyan bir anayasa uyarınca seçimler yapıldı 24 Ekim 1964’te ülke Zambia ismini alarak bağımsızlığını kazandı Bağımsızlığını kazanmasından sonra devlet başkanı olan Kenneth Kaunda 1991’de yapılan başkanlık ve parlamento seçimlerini kaybedinceye kadar bu görevini devam ettirdi 1991’de seçimleri kazanan Frederick Chiluba devlet başkanı oldu Fizikî Yapı Zambia topraklarının çoğu hafif dalgalı yüksek bir yayla üzerindedir Yaylanın deniz seviyesinden yüksekliği 915 m ilâ 1525 m arasında değişmektedir Güneye doğru uzanan ve Afrika’nın nehirlerinden biri olan Zambezi’nin meydana getirdiği vâdi yaklaşık olarak 600 m yüksekliğindedir Kuzeydoğudaki yaylayı kuzey-güney istikâmetinde akan LuangwaNehri keser Zaire hudûdundan doğan Kafve Nehri, güney istikâmetinde akarak batı yaylasına uzanır Luangwa ve Kafve nehirleri Zambezi’nin kollarıdır Zambia’nın kuzeyinde üç göl bulunur: Tanganika, Nweru ve Bangweulu gölleri Bunlardan sâdeceBangweulu tamâmen Zambia hudutları içindedir Kuzeydoğuda Muchinga Dağları 2130 m yüksekliğe ulaşır Zaire sınırı boyunca yükseklik ortalaması 1280 m’dir İklim Zambia ekvatora yakın olmakla birlikte, iklimi daha çok rakımla (yükseklikle) ilgilidir Ülkede üç mevsim görülür Mayıstan ağustosa kadar ülke soğuk ve kuraktır Kasıma kadar sıcaklık yükselir ve yağış görülmez Aralık-nisan arası yağışlı geçer Güneyde yıllık yağış miktarı 584 mm, kuzeyde 1278 mm’dir Ülkedeki ortalama yıllık yağış miktarı ise 814 mm’dir Sıcaklıklar soğuk mevsimde 16°C ilâ 27°C, sıcak mevsimde 27°C ilâ 32°C arasındadır Sâdece kasım ayında, vâdilerde aşırı sıcaklık görülür Tabiî Kaynaklar Zambia’nın büyük bölümünü meydana getiren yüksek yaylalar kesif ormanlarla kaplıdır Kobalt, bakır, çinko, altın, kurşun, vanadyum, manganez ve mâden kömürü ülkenin başlıca yeraltı zenginlikleridir Nüfus ve Sosyal Hayat 8300000 nüfuslu Zambia’da nüfus yoğunluğu 11’dir Halkın % 43’ü şehirlerde, kalanı köylerde yaşar En büyük nüfus merkezleri başşehir Lusaka ile Kitwe ve Ndola’dır Zambialıların çoğu Bantu kabilelerine mensuptur Bantular MS 1200 yıllarında Kongo havzasından göç etmiş ve Zambia’daki bir kısım Pigmeleri (Cüce Orta Afrika Zencileri) sürmüşlerdir Bugün Zambia’da 8 büyük etnik gruba ayrılmış 73 kabile vardır Güneybatıda Barotseler, kuzeyde Bembalar ve doğuda Çeva önemli etnik gruplardır Zambia’da % 1,5 civârındaki Avrupalıların çoğu şehirlerde ikâmet eder Zambialılar 30’a yakın lehçe kullanır En çok konuşulan diller arasında Bemba, Lozi, Nyanja, Tonga, Luvale ve Lunda sayılabilir Halkın büyük çoğunluğu putperest, % 21’i Protestan ve Müslümandır Zambia bağımsızlığını kazanmadan önce ilkokul paralı ve yıllığı 30 dolardı Ortaokul ise 50 dolardı Çok kimse bu yüzden çocuklarını okula gönderemiyordu Bağımsızlığını kazandıktan sonra okul parasız oldu Okuma-yazma oranı % 54’tür Lusaka’da modern bir üniversite mevcuttur Siyâsî Hayat Zambia Cumhûriyeti 136 üyeli bir parlamentoya sâhiptir 11 üyesi devlet başkanı tarafından atanır Parlamento üyeleri beş yılda bir seçilir Devlet başkanı anayasaya göre 5 yılda bir doğrudan halk tarafından seçilir Ülke 9 eyâlete ayrılmıştır Üye olduğu milletlerarası kuruluşlar: Birleşmiş Milletler, Afrika Birliği Teşkilâtı ve İngiliz Milletler Topluluğudur Ekonomi Zambia’da çalışan nüfûsun % 65’i tarımla, % 35’i sanâyi ve ticâretle uğraşır Ülkenin belli başlı tarım ürünleri mısır, tütün, yerfıstığı, pamuk ve şekerdir Tekstil, lastik, boru, patlayıcı madde ve tütün sanâyileri gelişmiş durumdadır Önceleri yabancı sermâyenin elinde olan mâden işletmesi, 1969’dan îtibâren yavaş yavaş devletleştirilmiştir Kauçuk ve fildişi ülkenin önemli zenginlik kaynaklarındandır Zambia’nın belli başlı ihraç malları bakır, kurşun, çinko ve tütündür Ülke en çok mâmul maddeler ve makinalar ithal eder Bakır ana ihraç malı olup, dünyâ piyasasında bakır fiyatlarının düşmesi Zambia’ya büyük ölçüde tesir etmektedir Meselâ 1980 başlarında bakır fiyatlarındaki düşüş, ekonomik sıkıntıya sebep olmuştur İthal mallarının çoğu Suudi Arabistan, Almanya ve ABD’den gelir İhraç mallarının çoğu Japonya, Fransa, İngiltere ve ABD’ye gider Ulaşım: Denize kendi topraklarından çıkış yolu olmaması, Zambia için mesele teşkil etmektedir Hâlihazırdaki demiryolu Zimbabwe’ye irtibatlıdır Dares Salam’a giden bir petrol boru hattı döşenmiş ve Tanzanya’nın Dar es Salaam’a bağlanan demiryoluna irtibat için demiryolu yapılmıştır Denize doğru geniş bir karayoluna ihtiyaç duyulmaktadır Zaire’den denize çıkış sağlayan mevcut karayolunun kullanılması güç ve pahalıdır Bu Resim KüçültülmüştürGercek Boyutunu Görmek İçin Tıklayın800x600 |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıZimbabve Cumhuriyeti Zimbabve Bayrağı Resmî dilİngilizce BaşkentHarare Yönetim şekliCumhuriyet CumhurbaşkanıRobert Mugabe Başbakan Yüzölçümü390, 757 km² 60 en geniş ülkeNüfus12,576,742(2005) Bağımsızlık18 Nisan1980 (Birleşik Krallık'tan)Milli gelir (GSMH)30,5 milyar USD (2004) En zengin 94 ülkeKişi başına gelir$2,607 USD (2004) En müreffeh 129 ülkePara birimiZimbabve DolarıSaat dilimi - Yaz saatiEET (UTC+2) EEST (UTC+3)Ulusal marşBiladi, Biladi, Biladiİnternet alan adıegTelefon kodu+20Zimbabve, Afrika'nın güneyinde, denize kıyısı olmayan bir ülkedir Doğusunda Mozambik, kuzeyinde Zambiya, batısında Botsvana ve güneyinde Güney Afrika Cumhuriyeti vardır Eski adı Rodezyadır Ülkenin kuzeyini Zambezi Nehri, güneyini Limpopo Nehri çevreler Tarih MS 4 asırda Banbu kabileleri bölgeye girmeye başladılar On beşinci yüzyılda bugünkü Fort Victoria şehri (bugün Masvingo (şehir)) yakınında Zimbabve veya Büyük Zimbabve olarak bilinen yerde bir din ve ticâret merkezi kuruldu On beşinci asırda Mutota ve Matope yöneticileri doğuda Hint Okyanusuna ve batıda Kalahari Çölüne uzanan bir krallık kurdular Sonradan bu krallığa Portekiz, Monomotapa krallığı adını verdi 1505’te Portekiz Mozambik kıyısındaki Sofala’da bir üs kurdu Buradan iç kesime giden ticâret yolları yapıldı Portekiz’in Zambezi’nin yukarılarına doğru sokulması Monomotapa Krallığını zayıflattı Ülke 1830’larda güneyden gelen kavimler tarafından istilâ edildi Bunlardan en önemlisi esas îtibâriyle günümüzdeki Zimbabve’nin güney kısmında yerleşmiş olan Ndebele idi 1888’de İngiliz Cecil Rodes, Ndebele şefinden mâden işletme imtiyazı elde etti Bunun kurduğu İngiliz Güney Afrika Şirketi, 1889’dan 1923’e kadar ülkede siyâsî ve ekonomik kontrolü elinde tuttu 1923’te Güney Rodezya (bugünkü Zimbabve) politik ve siyâsî iktidarı beyaz bir azınlığa veren bir anayasa altında muhtar bir sömürge olarak İngiltere tarafından ilhak edildi 1953’te Güney Rodezya ve Kuzey Rodezya (şimdiki Zambia) ve Nyasaland (şimdiki Malawi) Rodezya ve Nyasaland Federasyonunu kurarak birleştiler Federasyon 1963’te dağıldı 1964’te Kuzey Rodezya ve Nyasaland beyazların idâresinde bağımsızlıklarını kazandılar 11 Kasım 1965’te Başbakan İan D Smith tek taraflı olarak Rodezya’nın bağımsızlığını îlân etti Birleşik Krallık buna karşı çıktı ve BM vâsıtasıyla ekonomik müeyyideler uygulattı Meselâ Rodezya’ya gemiyle petrol ihrâcına ambargo koyuldu Bununla berâber bir miktar petrol ve benzin Güney Afrika’dan ve Mozambik’ten ülkeye girdi Mayıs 1968’de BM Güvenlik Konseyi ticâret ambargosu koydurttu Mart 1970’te ülkede cumhûriyet îlân edildi Aralık 1972’de Afrikalılar beyaz yönetime karşı gerilla savaşı başlattılar 1978 ortasında altı binin üstünde asker ve sivil öldürüldü Rodezya birlikleri gerillaları mağlup etti 1978’de iktidar zenci çoğunluklara devroluncaya kadar kontrol Simith ve üç tanınmış zenci liderin elinde olmak üzere anlaşma imzâlandı 21 Nisan 1979’da ülkenin herkese oy hakkı tanındığı ilk genel seçimde zencilerin çoğunlukta olduğu parlamento işbaşına geçti Birleşik Krallık’ın Thatcher hükümeti 1979’da Zimbabve ile münâsebetlerini normal hâle getirmek için gayret safretmeye başladı Zimbabve nihâyet 18 Nisan 1980’de tam bağımsızlığına kavuştu Yapılan seçimleri büyük bir çoğunlukla Mugabe kazandı Günümüzde de devlet başkanı olan Mugabe, çeşitli kargaşalıklara rağmen yönetimde kalmayı başardı (1993) Fizikî Yapı Zimbabve doğu sınırında dağlarla yükselen, diğer sınırlarda alçalan yüksek bir yayla üzerindedir Yaklaşık ülke topraklarının dörtte biri deniz seviyesinden 1200-1500 m yüksektir Arâzi, doğu sınırı boyunca bulunan İnyanga Dağlarında 2600 m’yi aşarak en yüksek rakıma ulaşır Arâzi kuzeybatıda Zambezi Nehrine ve Kariba Gölüne doğru yavaş yavaş alçalır Bu nehir vâdisinde yükseklikler 200 m ile 600 m arasında değişir Yukarı Zambezi’deki Victoria şelâlelerinin genişliği 1,6 km’yi aşar ve ana çağlayan 108 m yükseklikten dökülür İklim Zimbabve’de subtropikal bir iklim hüküm sürer Yağışlı ılık mevsim Kasım’dan Mart’a kadar sürer ve soğuk kurak mevsim Mayıs’tan Ağustos’a kadar devam eder Aradaki aylar geçiş aylarıdır Yükseklik sıcaklığa tesir eder Soğuk mevsimin Temmuz ayında değişik yüksekliklerde sıcaklık ortalaması 11 ilâ 18 °C arasında, sıcak ay olan Ekim’de 20 ilâ 31 °C arasında değişir Yaylalarda yağış ortalamaları 650 ilâ 750 mm arasındadır Yağış doğudaki dağlarda daha yüksek, güneydeki Limpopo ve Sabi vâdilerinde daha azdır Tabiî kaynaklar Güneybatıda bitki örtüsünü bodur çalılıklar ve dikenler, doğuda ise yapraklarını dökmeyen ağaçlar meydana getirir Ülkenin belli başlı yeraltı zenginlikleri krom, altın, nikel, asbestos, bakır, demir ve mâden kömürüdür Nüfus ve Sosyal Hayat 9870000 nüfûsa sâhip olan Zimbabve’de, halkın % 20’si şehirlerde, kalanı köylerde yaşar En önemli nüfus merkezleri 863000 nüfuslu başşehir Harare ve 495000 nüfuslu Bulawayo’dur Zimbabve nüfûsunun % 96’dan fazlasını zenciler meydana getirir Zenciler Bantu dillerini konuşan iki büyük ana gruba ayrılırlar Bunlar Ndebele (zencilerin % 16’sı) ve Shona (zencilerin % 80’i)’dır Nüfûsun % 3’ü Avrupalı, % 1’i kadarı da Asyalı ve değişik ırklardandır İngiliz asıllı olan beyazların çoğu Protestandır Zencilerin çoğu ise Putperesttir Beyazlar arasında okuma-yazma oranı % 100’dür Genel okuma-yazma oranı ise % 45’tir Resmî dil İngilizcedir Halkın çoğu Shona ve Ndebele dillerini konuşur Siyâsî hayat Zimbabve Cumhûriyetlerinde Parlamento Senato ve Temsilciler meclisinden meydana gelir Senato 40 Millet Meclisi ise 100 üyelidir Senatonun 10, meclisin 20 üyesi devlet başkanı tarafından seçilir Ülke 8 eyâlete ayrılmıştır Zimbabve 1980’den îtibâren Birleşmiş Milletlere üyedir Ekonomi Zimbabve ekonomisi çeşitlilik arz eder Tarım, mâdencilik ve îmâlât sektörlerinin hepsi önemlidir Çalışan nüfûsun % 35’i tarımla, % 30’u sanâyi ve ticâretle, % 20’si hizmetlerle, % 15’i hükümet işleriyle uğraşır Ülkenin belli başlı tarım ürünleri tütün, şeker, pamuk, mısır ve buğdaydır Giyim, kimyâ sanâyileri ve hafif endüstri gelişmiştir Îmâlât için gerekli enerjinin çoğu Kariba Hidroelektrik Santralinde üretilir Ticârî münâsebetlerde bulunduğu ülkelerin başlıcaları Güney Afrika, Birleşik Krallık, ABD ve Birleşik Almanya’dır |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıRepública de Costa Rica Kosta Rika Cumhuriyeti bayrak Arma Slogan: Vivan siempre el trabajo y la paz Ulusal marş: Noble patria, tu hermosa bandera BaşkentSan José 9°56′N 84°5′WEn büyük şehirSan JoséResmi dil(ler)İspanyolcaHükümetCumhuriyet - BaşkanÓscar AriasBağımsızlıkİspanya'dan - İlan etti15 Eylül1821 Yüzölçümü - Toplam51,100 km² (129) 19,725 sq mi - Sular (%)07Nüfus - 2005 yılında4,328,000 (119) - Yoğunluk85/km² (107) 220/sq mi GSMH (Satın alma gücü paritesi) 2006 tahmini - Toplam4877 milyar $ (84) - kişi başına12,000 $ (62)Gelişmişlik Endeksi (2005)0841 (yüksek) – Para birimi(CRC)Saat dilimi(UTC-6)İnternet alan adıcrTelefon kodu+506 Kosta Rika, küçük bir Orta Amerika ülkesi olan Kosta Rika adı Zengin Kıyı anlamına gelmektedir Coğrafya Coğrafî konumu: 10 00 Kuzey enlemi, 84 00 Batı boylamı Harita konumu: Orta Karayipler Yüzölçümü: toplam: 51,100 km² kara: 50,660 km² su: 440 km² Sınırları: toplam: 639 km Sınır komşuları: Nikaragua 309 km, Panama 330 km Sahil şeridi: 1,290 km İklimi: Tropikal iklimin etkisindedir; kuru sezon (Aralık-Nisan) ; yağışlı sezon (Mayıs-Kasım); dağlık bölgeler daha soğuktur Arazi yapısı: Dar kıyı şeridi doğuda yükselerek yerini ülkenin belkemiğini oluşturan iç yükseltilere bırakır Yükseltiler daha geniş bir alan kaplayan Antil Düzlüğüne yumuşak bir biçimde alçalır Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Büyük Okyanus 0 m En yüksek noktası: Cerro Chirripo 3,810 m Doğal kaynakları: Hidro enerji Arazi kullanımı: tarıma elverişli: %6 sürekli ekinler: %5 otlak ve çayırlar: %46 ormanlar: %31 diğer: %12 (1993 verileri) Sulanan arazi: 1,200 km² (1993 verileri) Doğal afetler: Ara sıra depremler ortaya çıkmakta, Atlas Okyanusu kıyısı boyunca kasırgalar etkindir; yağış sezonu boyunca alçak kısımlarda su baskınları ve toprak kaymaları görülür; volkanik aktivite vardır Nüfus Nüfus: 3,773,057 (Temmuz 2001 verileri) Yaş yapısı: 0-14 yaş: %3138 (erkek 605,728; kadın 578,128) 15-64 yaş: %6337 (erkek 1,209,084; kadın 1,181,754) 65 yaş ve üzeri: %525 (erkek 92,314; kadın 106,049) (2001 verileri) Nüfus artış oranı: %165 (2001 verileri) Mülteci oranı: 053 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini) Bebek ölüm oranı: 1118 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 7602 yıl erkek: 7349 yıl kadın: 7868 yıl (2001 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 247 çocuk/1 kadın (2001 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %054 (1999 verileri) HIV/AIDS - hastalıkları taşıyan insan sayısı: 12,000 (1999 verileri) HIV/AIDS - ölümleri: 750 (1999 verileri) Ulus: Kosta Rikalı Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz ırk %94, siyah ırk %3, Amerika yerlileri %1, Çinliler %1, diğer %1 Dinler: Roma Katolikleri %763, Evangestler %137, diğer Protestanlar %07, Yahova şahitleri % 13, diğer %48, inançsız %32 Diller: İspanyolca (resmi), İngilizce Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler toplam nüfus: %948 erkek: %947 kadın: %95 (1995 verileri) Yönetim Ülke adı: Resmi tam adı: Kosta Rika Cumhuriyeti Kısa şekli : Kosta Rika Yerel tam adı: Republica de Costa Rica Yerel kısa şekli: Costa Rica İngilizce: Costa Rica Yönetim Biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet Başkent: San José İdari bölmeler: 7 bölüm; Alajuela, Cartago, Guanacaste, Heredia, Limon, Puntarenas, San Jose Bağımsızlık günü: 15 Eylül 1821 (İspanya'dan) Milli bayram: Bağımsızlık günü, 15 Eylül (1821) Anayasa: 7 Kasım 1949 Hukuk sistemi: İspanyol hukuku temel alınmıştır Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: BCIE, CACM (Orta Amerika Ortak Pazarı), ECLAC (Birleşmiş Milletler Latin Amerika ve Karayipler Komisyonu), FAO (Gıda ve Tarım Örgütü), G-77, IADB (Amerika Bölgesi Kalkınma Bankası), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), LAES, LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği), NAM, OAS (Amerika Devletleri Teşkilatı), OPANAL, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNU, UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü) Ekonomi Ekonomiye genel bakış: Kosta Rika`nın turizm, tarım ve elektronik ihracatına dayanan sabit bir ekonomisi vardır Son onbeş sene içinde yoksulluk seviyesi düşürülmüş ve güçlü bir sosyal güvenlik sağlanmıştır 1996`da %09 oranında olan ekonomik büyüme, 199`de %3`e ve 1998`de %55`e çıkmıştır 1995`de %225 yükselmiş olan enflasyon ise 1997`de %111 ve 1998`de %12`ye düşmüştür İşsizlik %56 oranında sabitlenmiş ancak yüksek seviyedeki bireyin istediği işte çalışamama problemi sürmektedir Ayrıca, iç borçların geniş faiz ödemelerinin beslediği geniş hükümet açığı, sosyal servislerin kalitesini sağlayacak girişimleri baltalamıştır Enflasyonu düşürmek, bütçe açığını küçültmek ve kamu sektörünün verimliliğini sağlamak hükümetin en önemli mücadeleleridir GSYİH: Satınalma gücü paritesi - 25 milyar $ (2000 verileri) GSYİH - reel büyüme: %3 (2000 verileri) GSYİH - sektörlere göre: tarım: %125 endüstri: %307 hizmet: %568 (1999) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %11 (2000 verileri) İş gücü: 19 milyon (1999) Sektörlere göre iş gücü dağılımı: tarım %20, endüstri %22, hizmet %58 (1999 verileri) İşsizlik oranı: %52 (2000 verileri) Endüstri: Gıda maddeleri, tekstil ve giysi, yapı malzemeleri, gübre, plastik ürünleri Endüstrinin büyüme oranı: %43 (2000) Elektrik üretimi: 5805 milyar kWh (1999) Elektrik tüketimi: 5303 milyar kWh (1999) Elektrik ihracatı: 165 milyon kWh (1999) Elektrik ithalatı: 69 milyon kWh (1999) Tarım ürünleri: kahve, muz, şeker, mısır, pirinç, fasulye, patates; sığır eti; kereste İhracat: 61 milyar $ (2000 verileri) İhracat ürünleri: endüstri malları, kahve, muz, tekstil, şeker, tıbbi ürünler, elektronik aletler İhracat ortakları: ABD %541, AB %213, Orta Amerika %86 (1999) İthalat: 59 milyar $ (fob, 2000 verileri) İthalat ürünleri: hammaddeler, tüketim maddeleri, yatırım malları, petrol İthalat ortakları: ABD %564, AB %9, Meksika %54, Japonya %47, (1999) Dış borç tutarı: 42 milyar $ (2000 verileri) Para birimi: Kosta Rika Colonu (CRC) Para birimi kodu: CRC Mali yıl: Takvim yılı Kosta Rika Metalden yapılmış kilise Kosta Rika |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #4 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıRépublique Démocratique du Congo Demokratik Kongo Cumhuriyeti bayrak Arma Slogan: Fransızca: Justice – Paix – Travail (Türkçe: "Adalet-Barış-Çalışma")Ulusal marş: Debout Congolais ("Yüksel Kongolu") BaşkentKinşasa 4°24′N 15°24′EEn büyük şehirKinşasaResmi dil(ler)FransızcaHükümetYarı-Başkanlık sistemi - BaşkanJoseph Kabila - BaşbakanAntoine GizengaBağımsızlıkBelçika'dan - İlan etti30 Haziran, 1960Yüzölçümü - Toplam2344858 km² (12)905351 sq mi - Sular (%) %33Nüfus - 2007 yılında63,655,000 (20) - 1984 sayımına göre29916800 - Yoğunluk25/km² (179) 65/sq mi GSMH(Satın alma gücü paritesi) 2005 tahmini - Toplam7094 milyar $ (116) - kişi başına119 $ (181)Gelişmişlik Endeksi (2004)0391 (167) – düşükPara birimiKongo Frangı (CDF)Saat dilimiWAT CAT (UTC+1,+2)İnternet alan adıcdTelefon kodu+243 Demokratik Kongo Cumhuriyeti, eski adı Zaire olan bir orta-güney Afrika devletidir 2345410 km² yüzölçümü ile Afrika'nın üçüncü büyük ülkesidir Nüfusu 58317930'dur Başkenti Kinşasa'dır Kinşasa ile komşu Kongo Cumhuriyeti'nin başkenti Brazaville arasında sadece Kongo Nehri yer alır ve dünyanın birbirine en yakın başkentleridir Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin komşuları Kongo Cumhuriyeti (batıda), Orta Afrika Cumhuriyeti, Sudan (kuzeyde), Uganda, Ruanda, Burundi, Tanzanya (doğuda) ile güneyde Zambiya ve Angola'dır Belçika'dan bağımsızlığını 30 Haziran 1960'ta elde etmiştir Ülkenin ismi, Kongo nehri havzasında yaşayan Bakongo kabilesinin dilinde "avcı" anlamına gelen "kongo"dan gelir Geniş toprakları olan ülkenin, Atlas Okyanusu'na sadece kırk kilometrelik bir kıyısı vardır (Kongo Nehrinin denize döküldüğü yer) Tarih 19 yüzyıl yarısında Avrupalılar, Orta Afrika’da sistematik olarak keşfe başladılar Belçika Kralı II Léopold, Henry Stanley’i anlaşmalar yapması için bugünkü Zaire topraklarına gönderdi Stanley, Afrikalı şeflerle kralın kefil olduğu bir teşkilat adına anlaşmalar imzaladı 1884-1885 Berlin Konferansı'nda ülke Leopold’un hükümranlığına ve mülkiyetine verildi Ülkenin adı Serbest Kongo Devleti oldu Leopold’un hükümet görevlileri Müslüman tüccarları ülkenin doğu kısmından çıkardı Yerlilere çok acımasız ve insani olmayan davranışları ve faaliyetleri, milletlerarası bir skandala neden oldu II Leopold döneminde Kongo nüfusu 20-30 milyondan 9 milyonun altına düştü Sonunda Leopold, Kongo bölgesinin kontrolünü Belçika’ya teslim etmek zorunda kaldı ve böylece sömürge dönemi başlamış oldu Kongo DCnin haritası |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #5 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıKolombiya Cumhuriyeti República de Colombia Resmi dilİspanyolca BaşkentBogotá En büyük kentBogotáDevlet Başkanı:Álvaro Uribe Vélez Yüzölçümü - Toplam - Su %'siÜlkeler arasında 26'ncı 1,141,748 km² %8,8Nüfus - Toplam (2005) - YoğunlukÜlkeler arasında 28'inci 42,090,502 40/km²Para birimiKolombiya PezosuCOPSaat dilimiCET (UTC-5)Ulusal marşOh, Gloria Inmarcesible!İnternet alan adıcoUluslararası telefon kodu+57 (İspanyolca: República de Colombia), Güney Amerika´da yer alan bağımsız bir cumhuriyettir Ülke 33 Departamentos adı verilen illerden oluşur Başkenti Bogotá´dır Komşuları Kolombiya kuzeyinde Karayib Denizi; doğusunda Venezuela ve Brezilya; güneyinde Peru ve Ekvador; batısında ise Büyük Okyanus ve Panama ile çevrilidir Coğrafi özellikler İklimi Kolombiya´nın iklimi bölgere göre çeşitlilik gösterir Vadilerde tropik, yüksek kesimlerde ise ılıman iklim özellikleri görülmektedir Sıcak iklim kuşağında yer alan ülke dağlarının doruklarında kar her zaman vardır Bitki örtüsü Ülke topraklarının yarıya yakını sık ormanlarla kaplıdır Faunası Amazon Ormanları´nda maymun, jaguar, timsah, puma, tapir ve armadillolar yaşar Ayrıca papağan ve kolibri gibi tropik kuşlarla Kuzey Amerika´dan göç eden göçmen kuşlarda kış mevsimini burada geçirmektedirler Yüksek dağlık bölgelerde And Kondoru denen büyük Güney Amerika akbabaları yuva yapar Pekçok kelebek, örümcek ve böcek türlerinin yanı sıra Magdalena Irmağı´nda da timsah ve kaymanlar yaşar Coğrafi şekilleri Pico Cristóbal Colón ve Pico Simón Bolívar ülkenin en büyük yükseltileridir (Her ikisinin de uzunluğu 5775 metredir) And Dağ sisteminin üç büyük sıra dağı olan Batı, Orta ve Doğu Cordilleralar ülkenin batı yarısı boyunca uzanarak Ekvador sınırında birleşirler Alçak doğu düzlüğü boyunca Amazon ve Orinoko ırmaklarının kolları uzanır 1600 km uzunluğundaki Magdalena Nehri, kuzeye doğru akarak Karayib Denizi´ne dökülür Tarihi Kolombiya´nın şimdi ki topraklarında, İspanyollar gelmeden önce yörenin yerlileri bu yaşamlarını ticaret ve altın zanaatıyla icra ediyorlardı Burada Muisca, Tayrona, Sinú, Quimbaya ve San Agustín kültürleri yüzyıllar boyunca yaşadılar Kristof Kolomb´un adıyla anılan ülke topraklarına Kolomb hiç ayak basmamıştı Bu toprakları gören ilk Avrupalı, İspanyol Alonso de Ojeda ve onun kılavuzu İtalyan Amerigo Vespucci´ydi 1525 yılında Rodrigo de Bastidas Santa Marta kentini kurdu Bunun ardından ülkenin kuzeyinde Karayib Denizi kıyısında Cartagena şehri kuruldu 1538 yılında Gonzalo Jiménez de Quesada yerli halkın Bacatá adını verdikleri yerleşim yerini ele geçirerek burada Bogotá şehrini kurdu 1808 yılında Napolyon, İspanya´yı işgal edince Amerika Kıtası´ndaki İspanyol sömürgeleri bağımsızlık savaşlarını ilan etti Böylelikle Simón Bolívar önderliğindeki güçler Cartagena´da bağımsızlıklarını ilan ettiler, böylelikle 1821 yılında Büyük Kolombiya adıyla bugünkü Kolombiya, Ekvador, Panama ve Venezuela topraklarını kapsayan bir federasyon kuruldu 1829 yılında Venezuela ve 1830 yılında ise Ekvador federasyondan ayrıldı Panama ve Kolombiya´dan oluşan yeni devlette 1840 ila 1903 yılları arasında kanlı çatışmalar yaşandı 1903 yılında ABD´nin desteğini alan Panamalılar bir ayaklanma sonucu Kolombiya´dan ayrıldı Panama aynı yıl Panama Kanalı´nın kullanım hakkını ABD´ye verdi 1948 ila 1953 arasında Kolombiya içinde büyük karışıklıklar yaşandı Violencia adını alan şiddet olayları meydana geldi 1950 yılında muhafazakar Mariano Ospina Pérez boşalan iktidarı devralan bir başka muhafazakar olan Laureano Gómez vekili Roberto Urdaneta ile birlikte katı bir yönetim sergiledi Üç yıllık görev sırasında 80000 kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor Violencia 1963 yılına kadar sürdü Bu zaman zarfında 200000 kişi öldü Violencia´ya karşı solcu gerilla grubu FARC mücadele etti Ülkedeki karışıklıklar sebebiyle 12 ağustos 2002´de Başkan Álvaro Uribe Vélez 90 günlük olağanüstü hal ilan etti Ülkede 28 mayıs 2006 gününde yapılan seçimlere başkan Álvaro Uribe Vélez, liberal Horacio Serpa, sol PDA´lı Carlos Gaviria ve Bogotá Eski Belediye Başkanı Antanas Mockus adaylıklarını koydular Seçime katılım oranı sadece % 45,11´di Başkanlığa tekrar seçilen Álvaro Uribe Vélez % 62 oranında Kolombiya için rekor sayılan oy aldı Nüfus Ekim 2006´da yapılan nüfus sayımında 1141748 km²´lik Kolombiya topraklarında 41966004 kişinin yaşadığı tespit edilmiştir Nüfusun % 60´ını İspanyol ve yerli karışımı mestizolar, % 20´sini İspanyol kökenli beyazlar, % 14´ünü Avrupalı-Afrikalı karışımı mulattolar oluşturmaktadırlar Kıyı kesimlerinde Afrokolombiyalılar yaşamaktadırlar Keşfedilmemiş iç kesimlerde 16 yüzyılda İspanyollar buraya gelmeden önce ataları nasıl yaşıyorsa öyle yaşayan, 300000 dolayında Yerli´nin yaşadığı tahmin edilmektedir Bogotá´nın yanı sıra bir milyon nüfusu geçen Barranquilla, Medellín ve Cali ülkenin en büyük kentleridir Dil ve din Dil Kolombiya´nın resmi dili İspanyolca´dır Bunun dışında Yerlilerin konuştuğu çok sayıda dil mevcuttur San Andrés ve Provdencia adalarında İngilizce konuşulmaktadır Din Kolombiya Anayasası´nda inanç özgürlüğü garantiye alınmıştır Nüfusun büyük bir kısmı katoliktir Bunun dışında ülkede diğer dinlere inananlar (Yahudi ve Müslümanlar) da mevcuttur Ekonomi Kolombiya, Güney Amerika´nın en önemli üretici ülkelerinden biridir Karanfil üretiminde dünyada birinci sırada yer alan Kolombiya, kahve üretiminde de dünyada Brezilya´dan sonra ikinci sırada gelmektedir Ulaşımın ülkede gelişmesi ile birlikte sanayii de hızlı bir büyüme göstermektedir Tarımdan elde edilen ürünlerin satışı, ulaşım sayesinde ekonomi daha da gelişmektedir Ülkede limon, portakal, muz, mango ve guava gibi meyveler yetiştirilir Sık ormanlarından kereste, kağıt ve kontrplak gibi ürünler elde edilir Dünyanın en değerli zümrütleri burada çıkarılır Zengin platin, altın, gümüş, bakır, kömür,, demir, tuz, nikel, fosfat, manganez, mika ve kuvars yatakları mevcuttur Venezuela ve Ekvador sınırları yakınlarında çıkarılan petrolün bir bölümü dış ülkelere satılmaktadır Modern dokuma ve giyim sanayisinin yanı sıra kimyasal madde, ilaç hammaddeleri, madeni eşya, çimento ve motorlu araç sanayileri de gelişmektedir |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #6 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıRepública de Chil Osorno Volkanı, Los Lagos Bölgesi Nehirler ve göller Ülkenin özel coğrafi yapısı sebebiyle, uzun nehirleri yoktur En uzun nehir olan Rio Loa'nın uzunluğu 443 km'dir Ülkenin kuzeyinde Atacama Çölü'ndeki ekstrem kuraklık, büyük su birikimlerinin oluşmasını engeller Kuzeydeki az sayıda nehir And Dağları'ndaki karlardan beslenirler Güneye indikçe artan yağışlar, beraberinde bu bölgelerdeki nehirlere daha fazla su hacmi getirir Nehirler, Şili ekonomisinde, özellikle enerji sağlanmasında önemli rol oynar Bununla birlikte somon balıkçılığı ve rafting gibi macera turizmi içinde fırsatlar sunar Kuzeyden güneye önemli nehirleri aşağıda sıralanmıştır
Lago Chungará ve Volkan Parinacota Bir grup büyük ve güzel göller Temuco şehrinin güneyinden başlayıp Puerto Montt'a kadar uzanır Bunlar sırasıyla şöyledir
Demografi Nüfus Nüfusun en sık olarak bulunduğu yer, başkent Santiago ve çevresidir Toplam nüfusun neredeyse yarısı bu bölgede yaşar Sadece şehirde 55 milyon insan yaşar ki bu ülkenin 1/3'üne tekabül eder Kuzeyde ve güneyde tarımın yapılabildiği And'ların arasında kalan ovalar yine yoğun yaşanan yerlerdir Santiago'nun 100 km batısında liman şehri Valparaiso'da 1 milyon insan yaşar Ülkenin kuzey ve güney uç noktalarına gidildikçe, yerleşim yoğunluğu, elverişsiz yaşam koşulları sebebiyle seyrekleşir Zira kuzey çölü ve güneyin soğuk, rüzgarlı iklimi buralarda yaşamayı zorlaştırır Etnik yapı Şili halkının % 90'ını ataları Avrupalı olanlarla, Avrupalı ve Kızılderili karışımı olan melezler oluşturur Ülkedeki melezlerin oranı % 50, Mapuçelerin oranı % 7, Aymara oranı % 05 ve Polonezyalı oranı ise % 002 dir Ülkeye özellikle 19 yüzyılda Avrupa'dan İngiliz, İrlandalı, Alman göçmen gelmiş sonraları ise Hırvatistan, Filistin, İtalya'dan göçmen almıştır Ülkenin ilk sahipleri olan yerli halk Mapucheler kendi aralarında da Piçunçe, Araucan ve Huilliçe olmak üzere 3 alt gruba ayrılır Bu gruplar kendi özgün dillerini okullarda halen ilave ders olarak almakla beraber, bazı yerel TV kanallarına da sahiptirler Bütün bunlara rağmen Mapucheler'in geleneksel yaşam tarzları, bugünkü ekenomik düzende pek mümkün olmamaktadır Ülkenin kuzeyinde ise başta Quechua ve Aymara olmak üzere birkaç tane daha küçük etnik grup mevcuttur Bitki örtüsü ve hayvanlar Bitkiler Şili arokaryası Şili, kuzeyden güneye uzanan uzun bir ülke olması münasebetiyle çok geniş ve değişik bitki örtüsüne sahiptir Atacama Çölü'nde pratikte hiçbir şey yetişmez Burada daha çok kaktüs çeştlerinin yanı sıra, Andlar'a doğru ve sahil kesimlerinde bitkilere rastlanabilir Bununla birlikte bazı yıllarda yağan yağışların ardından, çöl birkaç günlüğüne de olsa milyonlarca çiçek ile bezenir Çölüm güneyi step ve bozkırdır ve Andlar'da And yastığı da denilen taş sertliğinde yareta (Azorella yareta) yetişir Kuru bölgelerde Boldo (Peumus boldus) denen bir çalı türü hakimdir Kıyı bölgelerdeki sıradağlarda ve Andlar'da sisli ormanlar mevcuttur Şarap bağları Rio Elqui nehir bölgesindedir Nehir vadisinin dışında sadece dikenli çalı ve kaktüsler vardır Ülkenin orta bölgesinde Jubaea cinsi bir palmiye ağacı ve şili arokaryasına çokça rastlanır Arokarya Mapuçeler için kutsal bir ağaçtır, zira belenmelerinde onun iri tohumlarından yararlanırlar Ayrıca yine merkezi Şili'de okaliptus ağaçları ile kaplı alanlar görülebilir Güney Şili'de yağmur ormanları kategorisine giren büyük ormanlar mevcuttur Bu ormanlarda ağırlıklı olarak servi, çam, ve melez gibi ağaçlar bir arada bulunur Ayrıca Antarktika yalancı kayını (Nothofagus antarctica) ve kavak gibi ağaçlar da çok geniş alanlara yayılmışlardır Patagonya bölgesinde büyük otluk stepler ve tundralar hakimdir Magellan ve Asyen bölgelerinde çok büyük alanlar buzullarla kaplı olduğundan buralarda çok fazla bitki örtüsüne rastlanmaz Hayvanlar Lamalar Guanakolar Steplerle kaplı alanlarda devegiller familyasından lamalar, guanakolar, alpakalar ve vikunyalar çok yaygın bir şekilde yaşarlar And Dağları'nda yaşayan buraya özgü geyikler ve kondorlar aşağı yukarı ülkenin bütün armalarında resmedilmişlerdir Dağlık steplerde pumalar, kemirgenler yaşarken ormanlar da tilki, kodkod, geyik ve kolibri gibi canlılara yaşam alanı sunar Humboldt pengueni, macellan pengueni, deniz aslanı, pelikan türü canlılar ise kuzey Şili'nin soğuk sularında ve güney Şili'nin buzluk alanlarında rastlanan hayvanlardır Yaklaşık Şili'nin tüm And dağları kısımlarında And kondoru ve büyük tuz göllerinde flamingolar yaygın olarak yaşarlar Güneyde, nandu, magellan tilkisi ve Ateş Toprakları'nda baykuş yörede görülen canlılardandır Ülke tarihi Prekolombiyano ve koloni dönemi Santiago, Pedro de Valdivia tarafınfdan kurulurken 1541 MÖ yaklaşık 13000 yıllarında, bugünkü ülke sınırlarında insanların yaşadığı bilinmektedir Kuzey Şili İspanyollar tarafından fethedilmeden kısa süre öncesine kadar İnka Krallığı'na aitti 1520 yılında dünyanın çevresini dolaşmak için yelken açan Ferdinand Magellan, kendi adıyla anılan Magellan Boğazı'nı geçerken ülkenin güney ucunu keşfetmiş oldu Daha sonra Şili'ye ulaşan ilk Avrupalılar altın aramak amacıyla 1535 yılında Peru'dan gelen Diego de Almagro ve mahiyetindekilerdi Ancak bu kişiler yerel halk grupları tarafından geri püskürtüldü Avrupalılar'ın ilk tam manasıyla yaptıkları yerleşim, 1541 yılında Pedro de Valdivia'nın 1541 de Santiago'yu kurması olmuştur 1542 den itibaren de Şili, İspanyol Peru Valiliği'nın bir parçası haline gelmiştir Şili'de İspanyollar çok az altın ve gümüş bulduğu ve ülkenin ücra konumu sebebiyle Şili İspanyol Krallığı için daha ziyade fazla önem verilmeyen bir koloni durumundaydı Ayrıca Atacama Çölü, Peru'ya direkt ulaşıma engel teşkil ettiğinden, ülke çok daha sonra, diğer tarım ürünleri ve minerallerinin devreye girmesiyle, İspanyollar tarafından önemli bir tedarik bölgesi haline gelmiştir Bağımsızlık savaşı ve Cumhuriyet'in oluşumu Bernardo O'Higgins Bağımsızlık talepleri ilk, 1808 yılında, İspanyaNapolyon'un kardeşi Joseph tarafından yönetilirken başladı 18 Eylül1810 yılında başa geçen bir cunta İspanya Krallığı'na bağlı bir otonomi ilan etti İspanyollar'ın Napolyon'a karşı yürüttüğü bağımsızlık savaşından sonra, sınırsız bir güçle tekrar Şili'yi almaya kalkıştı Ancak İspanyollar Chacabuco'daki muharebede Şili ve Arjantinli birliklere yenildiler 5 Nisan1818'deki Maipu muharebesinden sonraysa İspanyol direnişi sona erdi Muharebelerin başındaki komutan Jose de San Martin, Bernardo O'Higgins yararına başkanlıktan feragat edince O'Higgins ilk Şili Devlet yöneticisi oldu O'Higgins 1823 yılında düşürüldü ve Peru'ya sürgüne gitmek zorunda kaldı Akabindeki yıllarda çeşitli devlet adamları başa geçti 1830 yılında başa geçen Diego Portales Palazuelos ülkeyi diktatör tarzda yönetirken 1833 yılında çok sıkı bir anayasa hazırlattı Bu merkezî anayasa ile 1833-1891 yılları arasında Şili uzunca süre istikrar kazandı Zamanla ülke, Güney Amerika'nın ekonomik olarak en güçlü bölgesi haline geldi Yürüttüğü birçok savaşla, özellikle 1836-1839Peru-Bolivya konfedarasyon savaşını kazanmasıyla Şili gücünü pekiştirdi İspanya, Peru'daki eski kolonileri tekrar ele geçirmeye çalışınca Şili İspanya'ya 1865 yılında savaş ilan etti Papudo ve Chiloe adaları önünde deniz muhrebeleri meydana geldi Peru'da ortak düşmana karşı Şili'ye katıldı Savaş pratikte 1866 yılında sona erdiyse de, İspanya ile problemler 1871 ve 1883 yıllarındaki antlaşmalarla çözüldü Sınır anlaşmazlıkları 19 Yüzyılda İspanya dışından Avrupalılar da Şili'ye göç ettiler Bugün bu kişileri etkileri ve izleri ülkenin güney bölgelerinde görülmektedir Şili, 1879 ile 1883 yılları arasında Peru ve Bolivya ile yapılan savaşta, o güne kadar bu ülkelerin elinde olan Atacama Çölü bölgesini fethetti Böylelikle Bolivya, Büyük Okyanus kıyılarını kaybetmiş oldu Bu bölgelerde daha sonra çok zengin bakır yatakları bulundu Dünyanın en büyük bakır madeni Chuquicamata bu bölge sınırlarındadır 1891 yılında Şili deniz kuvvetleri Başkan José Manuel Balmaceda'ya karşı ayaklandılar Bir iç savaş bu yüzden patlak vermiş oldu Bu savaşta 6000 insan öldü Balmaceda muharebeyi kaybedince Eylül 1891 de intihar etti 1893 yılında bu kez Arjantin'le sınır sorunları yaşanmaya başladı 1902 yılında İngiltere Kralı VII Edward bu probleme arabuluculuk ederek Patagonya ve Ateş Toprakları iki ülke arasında pay edildi Bu şekilde Şili 54000 km², Arjantin 40000 km² pay aldı Yakın tarih ve Allende Allende için yürüyüş Salvador Allende 1969 yılında ülkede sol güçler Unidad Popular(UP) adlı bir seçim birliği oluşturdular Bu birlik komünist ve sosyalist parti gibi partilerin yanında birkaç tane daha solcu, hümanist küçük partilerden oluşuyordu UP kendisini sosyalist bir çizgiye oturtarak, endüstrinin devletleştirilmesi ve büyük arazi sahiplerinin arzilerini istimlak edilmesi gibi vaatlerde bulundu Bu birlik 1970 yılında Salvador Allende'yi başkanlık için aday gösterdi 1970 seçimlerinde seçim birliği UP oyların % 37 sini alarak seçimlerin en güçlüsü olarak çıktı ve Allende Devlet Başlanlığı'na seçildi Muhafazakar rakibi Jorge Alessandri oyların % 35,3 ünü ve Hristiyan Demokrat Radomiro Tomic % 281'ni aldı Allende'nin azınlık hükümeti ekonominin başlıca dallarını peşpeşe devletleştirmeye başladı (Bankacılık, tarım, bakır madenleri, haberleşme) Böylece muhalefetle gitgide büyüyen çekişmeler oluştu Ayrıca ABD'de de Allende'nin seçim zaferine karşı rahatsızlık oluşmuştu Zira Şili'de marksist etkilere sahip halk cephesi, Küba'dan sonra ikinci Amerika devleti olarak yönetimdeydi Bu endişe, 1954 yılındaki ABD başkanı Eisenhower'in domino teorisinden tetiklenmiş oluyordu Bu teoriye göre yanyana dizilmiş domino taşlarından birincisinin devrilmesinin zincirleme bir şekilde diğerlerinin de devrilmesi gibi Şili'den sonra diğer Güney Amerika ülkeleri de teker teker komünizm altına girecekti 1973 yılında UP oy sayısını daha da arttırmayı başardı |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #7 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıŞİli DEVAMM Pinochet dönemi Yukarıda sıralanan gelişmelerin ardından, 11 Eylül1973 tarihinde hükümete karşı bir askeri darbe gerçekleşti Başkan Allende'nin, inandırıcı olmasa da, görgü şahitlerinin ifadeleriyle Başkanlık Sarayı Moneda'da intihar ettiği söylendi Yüzlerce Allende yanlısı bu günlerde öldürüldü, binlercesi tutuklandı Tüm devlet birimleri askeri birlikler tarafından işgal edildi Tüm yetkileri, cunta lideri olarak General Augusto Pinochet devraldı Pinochet aynı zamanda donanma, hava birlikleri ve polis teşkilatınında en üst kademedeki yetkilisiydi Askeri birlikler kuzey Şili'nin en tenha çöl bölgelerinde ve Patagonya'nın yerleşimi seyrek yerlerinde toplama kampları oluşturdu Bir çok cunta muhalifi işkencede öldürüldü ya da uçaklardan denize atıldı Binlerce Şilili insan hakları ihlalinden yurt dışına kaçtı ya da sürgüne gönderildi Pinochet'nin iktidarı ele geçirmesiyle, ABD tekrar yoğun olarak ekonomik bağlamda ülkeyi desteklemeye başladı Yeni hükümet daha önceki devletleştirmeleri, önemli bakır madeni Chuquicamata hariç olmak üzere geri aldı Neoliberal bir ekonomi politikası izlerken, tüm sendikal hakları da geri aldı Geri gelen sermaye ile birlikte ekonomi nefes aldı Bu ekonomi poltikalarıyla beraber zengin ile fakir arasında fark daha da belirginleşmeye başladı Ama kamu ekonomisi, büyüme ile birlikte, Güney Amerika'daki alışılmış olandan daha fazla istikrar kazandı Ekonomik istikrarın yanında insan hakları ihlalleri devam etmekteydi Gerginlik sebebi Beagle-Kanalı Aralık 1978 de Arjantin ile Şili arasında savaşa gidebilecek gerginlikler oluştu Gerginliğin sebebi, Beagle Kanalı'ndaki, üzerinde yaşam olmayan Lennox, Picton ve Nueva gibi adalardı Zira buralarda çok yüksek petrol rezervleri olduğu tahmin ediliyordu Bu gerginlik Vatikan'ın araya girmesiyle 1985 yılındaki sınır antlaşması sonucu, dostça çözülürken bu 3 ada da Şili'ye bırakıldı Bugün hala bu ülke ile tamamen çözülememiş ufak tefek sınır tartışmaları vardır Yeniden demokrasi 1988 yılında yapılan referandumda % 55 oy oranıyla Pinochet'in ülkeyi daha fazla yönetmemesi sonucuna varıldı 1989 yılında 15 yıllık dikta rejiminden sonra ilk seçimler yapıldı Hristiyan Demokrat Patricio Aylwin Başkanlığa seçildi Aylwin mütevazı ekonomi reformlarının yanısıra beraber yaşayabilmek için devlet ile halkı barıştırmaya başladı 1993 yılında ilk defa bazı subaylar insan hakları ihlalinden mahkemeye çıktılar Çok sayıda sürgün ülkeye döndü 1994-2000 yılları arasında ülkeyi Hristiyan demokrat Eduardo Frei Ruiz-Tagle yönetti Pinochet 1998 yılında İngiltere'de tutuklandı ve daha sonra dışarı çıkma yasağı kondu 2000 yılında sağlık sorunları yüzünden serbest bırakıldı 2000 yılında Sosyalist Ricardo Lagos Başkan seçildi 2006 yılında ise ülke tarihinin ilk kadın başkanı Michelle Bachelet bu makama geldi Ekonomi Dünyanın en büyük bakır madeni Chuquicamata Salvador Allende'nin sosyalist halk ekonomisinin aksine Pinochet, neoliberal pazar ekonomisine yönelmiştir Kamu kuruluşlarının büyük bölümü hem Pinochet zamanında hem de daha sonraki yönetimlerde özelleştirilmiştir Ancak Allende zamanında devletleştirilen, Pinochet'nin militer kontrolü altında tutulan bakır üretimi bugün hala devlet elindedirPinochet'den sonra orta sol iktidarlar ,sosyal hakları tesis etmek için gayret etmiş olsa da, Şili hala daha bugün sosyal eşitsizliğin çok fazla olduğu ülkelerden biridir Ülkenin en büyük sektörlerinin başında % 57 ile hizmet sektörü gelir Bunu % 34 ile üretim % 9 ile de tarım izler Şili Latin Amerika’nın en büyük hammadde üreticilerindendir Dünyanın en büyük bakır rezervlerine sahiptir ki bu Dünya üretiminin % 40’ına tekabül eder Çeşitli değerli metaller ve Şili güherçilesi 19 yüzyıl boyunca ülkeyi zengin kılmıştır Bugün Pascua-Lama projesi ile planlanan Dünya’nın en büyük altın madeninin, beraberinde çok büyük çevre sorunlarını da getirmesinden endişe ediliyor Bunların yanında balıkçılık ve tarım da ülke ekonomisinde önemli rol oynar Ülke alanının % 7’si tarım alanı olarak kullanılır Bu alanlar daha çok ülkenin merkezi kısımlarında yoğunlaşmıştır Kuzeydeki çölde tarım sadece vahalarda yapılır Hayvancılık ise ağırlıkla orta Şili ve güney Şili’nin kuzey kısımlarında yapılır Şarapçılık da ülke ekonomisine önemli katkılar yapar Önemli sanatçılar Pablo Neruda Modern Şili kültüründe, birçok önemli şahsiyet iz bırakmıştır Isabel Allende (*1942), en ünlü çağdaş Şili yazarı Ruhlar evi (filme de alınmış), Fortuna'nın kızları, Sonsuz plan gibi dünya çapında yayımlanmış romanları mevcuttur Ayrıca kendisi eski başkan Salvador Allende'nin de yeğenidir Roberto Bolano (1953-2003), Sürrealist şiir yayımcısı 1973'teki askeri darbeden sonra sürgüne çıkmıştır Bir çok edebiyat ödülü sahibidir Barcelona'da ölmüştür Víctor Jara(1932-1973), politik şarkıcı Nueva Canción (yeni şarkı) akımının ve tüm Güney Amerika'daki devrimci sanatçı hareketinin en önemli temsilcilerinden biri olarak kabul edilir Salvador Allende'yi desteklemiş, askeri darbe sırasında işkence görerek öldürülmüştür Pablo Neruda (1904-1973), Dünyaca ünlü şair, yazar ve 1971Nobel ödül sahibi Çok sayıda sosyal ve politik şiir yayınlamış ve Salvador Allende döneminde Fransa Büyükelçiliği görevinde bulunmuştur Askeri darbeden kısa süre sonra kanserden ölmüştür Gabriela Mistral (1889-1957), şair ve 1945 Nobel edebiyat ödülü sahibi Sevgilisi Romelio Ureta intihar ettikten sonra şiirlerinde aşk, ölüm ve umut temalarını işlemiştir Daha sonra Şili için diplomatik alanda çalışmıştır Inti Illimani, Quilapayún, Illapu gibi müzik grupları "Nueva Canción Chilena" (Şili yeni şarkısı) akımını dünyaca ünlü hale getirmişlerdir Bu gruplar askeri darbe yüzünden yıllarca yurt dışında mülteci olarak bulunmuşlardır Violeta Parra (1917-1967) "Nueva Canción Chilena" akımının kurucusudur Şarkıcı fakirlik içinde büyümüş ve çok erken yaşlarda kendi folk müziklerini bestelemiş, 50'li yıllarda geleneksel şarkıları toplamış ve derlemiştir Kendi eserleri, güçlü politik karaktere sahiptir Müziğin yanında şiir yazmış, resim ve heykel yapmıştır Bir çok Şilili ve uluslararası sanatçı şarkılarını seslendirmiştir En tanıdık şarkısı Gracias a la vida 'dır Antonio Skármeta (1940), yazar ve Salvador Allende taraftarı 1973 darbesinden sonra ülkeyi terketmiştir Diktatörle ilgili çok sayıda roman ve hikaye yazmıştır 2000 ile 2003 yılları arasında, daha önce sürgünde bulunduğu Berlin'de konsolosluk görevinde bulunmuştur Roberto Matta (1911-2002), 20 yüzyılın büyük sürrealist ressamı Aynı zamanda Salvador Dalí ve Federico Garcia Lorca'nın arkadaşıdır
UNESCO Ülkede 8 bölgeyi doğal biyosfer rezervi ilan etmiştir Bunlar:
|
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #8 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıÇeçenya Cumhuriyeti (Türkçe) Чеченская Республика (Rusça) Нохчийн Республика (Çeçence) bayrak Arma Ulusal marş: Çeçenya Cumhuriyeti Milli Marşı BaşkentGrozni Resmi dilRusça, ÇeçenceDevlet Devlet BaşkanıÖzerk Cumhuriyet Ramzan KadirovKuruluş 11 Ocak1991Yüzölçümü15,300 km² (Rusya'da 49)Nüfus Yoğunluk1,103,686 2002 sayımı 721 kişi / km²GSMHBilgi yokPara birimiRuble (RUB)Telefon kodu20Çeçenya (Çeçence: Нохчийн Республика / Nohçiyn Respublika), Rusya'nın içinde özerk cumhuriyet Çeçenistan olarak da bilinir Başkenti Grozni'dir Kuzeybatısında Stavropol Kray, doğusunda ve güneyinde Dağıstan ile Gürcistan, batısında İnguşya ve Kuzey Osetya yer alır Sovyetler Birliği’nin 1991 yılında dağılmasından sonra İçkerya Çeçen Cumhuriyeti adıyla bağımısızlığını ilan etmesine rağmen sadece dönemin Taliban yönetimindeki Afganistan tarafindan ocak 2000'de tanındı[i] 1991'de yapılan seçimde ilk cumhurbaşkanı General Cahar Dudayev olduBoris Yeltsin sıkıyönetim ilan ederek savaşa devam etti Temmuz1992'de Çeçen-İnguş parlamentosu Latin alfabesini kabul etti 1927'de Arap alfabesi kullanmak yerine Çeçen alfabesine geçtiler, Çeçenler Rusya ile federasyon anlaşmasını imzalamayı reddettiler 1996'da çatışmalara son vermek amacıyla Zelimhan Yandarbiyev Ruslarla barış anlaşması imzaladı O yıl geçici başbakan olarak Aslan Mashadov atandı Ardından 1997'de rakibi Şamil Basayev'i geride bırakarak Çeçenistan İçkerya Cumhuriyeti'nin 2 cumhurbaşkanı oldu fakat 2005'te öldürüldü Ölümünden sonra Argun'lu Abdul-Halim Sadulaev cumhurbaşkanı oldu fakat o da 17 Haziran2006'da öldürüldü Çeçen Cumhuriyeti İçkerya anayasasına göre şu andaki devlet başkanı Dokka Umarov'dur Uluslararası kanunlara aykırı olarak Rus ordusunun işgali altında bulunan İçkerya'da eski bir boksör olan Ramzan Kadirov'da Rusya tarafından, Rus yanlısı kukla hükümetin başına getirilmiştir Meşru İçkerya güçleri ile Rus kuvvetleri ve bunların desteğinde ki kukla yönetim güçleri arasında ki savaş halen devam etmektedir Ayrıca direniş lideri Dokka Umarov 5 müslüman kafkas bölgelerininbirleşerek Kafkasya Emirliğini kurduğunu 28102007 yılında ilan etmiştir |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #9 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıKanarya Adaları otonom Topluluğu Bayrak arma Milli Marş:Arrorro DevletİspanyaBaşşehirLas Palmas de Gran Canaria ve Santa Cruz de TenerifeResmi dilİspanyolcaAlan -Toplam -İspanya'nın %13 ncu sırada 7447 km² %1,5Nüfus - Toplam (2006) -İspanyol % -Yoğunluk8 nci sırada 1995833 %45 268/km²CumhurbaşkanıPaulino Rivero (Ulusal Liberal parti) Koordinatlar: 28°06′N 15°24′W Kanarya Adaları, Fas'ın batısında İspanya'ya bağlı, Atlas Okyanusu'nda yer alan takımadalar Afrikakıtasının 100 km batısında yer alır Nüfusu 1438686 (1986), yüzölçümü 7273 km²'dir Kanarya Adaları: Büyük Kanarya, Tenerife Fuerteventura, Lanzarote, Palma, Gomera ve Hierro olmak üzere başlıca 7 ada ile birkaç küçük adacıktan oluşur Fiziki yapı Yüzey biçimleri oldukça dağlık, sarp yalıyarlarla çevrili bu volkanik adaların en yüksek noktası 3718 m ile Tenerife Adası'nda Teide Tepesi'dir Kanarya Adaları'nın iklimi elverişli ve düzenlidir Okyanusta yer alması sebebiyle sıcaklık farkları azdır Tarım Adalarda tütün, domates, muz, portakaltarımının yanısıra turizm en büyük gelir kaynağıdır Tarih Eski çağ'da Hesperides, Roma döneminde Fortunatae adlarıyla anılan adalar 1402'de Jean de Bethencourt tarafından fethedildi Portekizliler ile İspanyollar arasındaki çekişmelere konu olan ada 1479'da Alçaçova Antlaşması'yla İspanyollara geçti Buna karşı ayaklanan adanın yerli halkı Guancheler İspanyollarca katledildi 1902'de Afrika uluslarının desteğinde İspanyollara karşı başlayan ayaklanma da kanlı bir biçimde bastırıldı 1978'de bağımsızlıkçı hareketler yeniden boy gösterdi Komşuları Resimler palma adsından görünüm Tenerife adasından görünüm Kanarya Adaları yakınında bulunan enkaz gemi -SS America |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #10 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıCanada Kanada Kanada siyasi haritası Kanada'da en az 10,000 yıl boyunca İlk Halklar olarak tanınan yerliler yaşamıştır Avrupalılar tarafından ilk ziyaret 1000 yılı civarında kısa bir süre Newfoundland'e yerleşen Vikingler tarafından yapılmıştır Daha “temelli” Avrupalı ziyaretleri 16 ve 17 yüzyıllarda Fransızların yerleşimi ile başladı 1763'de Yedi Yıl Savaşı'ndan sonra Fransa, Karayip Adaları'nı tutup Kuzey Amerikan kolonisi Yeni Fransa'yı İngiliz Krallığı'na bırakmaya karar verdi Amerikan Devrimi'nden sonra İngiliz Birleşik Krallığı'na sadık olanlar Kanada'ya yerleştiler 1 Temmuz1867'de İngiliz Kuzey Amerika Yasası'nın geçmesiyle İngiliz Birleşik Krallığı Kuzey Amerikan kolonisi dört eyaletinden oluşan federasyona kendini yerel yönetim hakkı verdi Bu eyaletlerden “Kanada” ikiye ayrılıp Quebec ve Ontario eyaletlerini meydana getirdi, diğer iki eyalet de New Brunswick ve Yeni İskoçya'ydı Kanada Konfederasyonu terimi bu birleşimi ifade eder, ve genellikle sonuçlanan federasyon için de kullanılır Diğer İngiliz koloni ve bölgeleri de kısa zamanda Konfederasyon'a bağlandılar; 1880'de Kanada, Newfoundland ve Labrador dışında (1949'da katıldılar) şu anki alanını kaplıyordu Dominyon'un tüm ilişkilerinin kontrolü Westminster Tüzüğü ile 1931'de, ve 1982'de Kanada Anayasası'nın kabulü ile sağlandı 20 yy'in ikinci yarısında, çoğunluğu Fransızca konuşan Quebec eyaletinin bazı vatandaşları 1980 ve 1995'teki iki referandum ile bağımsızlık kazanmaya çalıştılar Her iki referandum da Quebecois Partisi liderliğindeydi, ve ilki %60, ikincisi %506 hayır oyu ile reddedildi Politika Federal Hükümet Kanada parlamenter demokrasi ve anayasal monarşi ile yönetilen bir federasyondur Devlet Başkanı ve hükümdarı “Kanada Kraliçesi” sıfatı ile Kraliçe II Elizabeth'dir Kraliçe'nin Kanada'daki temsilcisi Genel Vali'dir ve genellikle emekli olmuş eski politikacılar veya diğer seçkin Kanadalılar arasından Başbakan önerisiyle Kraliçe tarafından atanır Genel Vali, siyaset dışı bir figür olup, Avam Kamarası ve Senato'nun çıkardığı kararnamelere kraliyet onayını sağlamak, devlet belgelerini imzalamak, parlamento toplantılarını resmen açıp kapatmak, ve seçimler öncesi parlamentoyu feshetmek gibi görevleri vardır Hem Kraliçe hem de Genel Vali çok az yetkiye sahip sadece göstermelik yöneticilerdir, ve hemen her zaman Hükümet BaşkanıBaşbakan'ın tavsiyesi doğrultusunda hareket ederler Kanada anayasası bu sayfada bulunabilir Ancak anayasanın bir kısmı yazılmamıştır, metin çeşitli gelenekler ve uzlaşmalar çerçevesinde yorumlanır Devletin yasama kolu seçilmiş Avam Kamarası ve Başbakan önerisiyle Genel Vali tarafından atanmış Senatör'lerin dahil olduğu Senato'dan oluşur Senato'da 105 Senatör vardır, bunların 24'ü Ontario'dan, 24'ü Quebec'den, 24'ü deniz eyaletlerinden (10 Yeni İskoçya, 10 New Brunswick, 4 Prince Edward Adası), 24'ü batı eyaletlerinden (6'şar Manitoba, Britanya Kolumbiyası, Saskatchewan, Alberta), 6'sı Newfoundland'den, ve birer kişi de bölgedelerdendir (Northwest Territories, Yukon, Nunavut) Kanada'daki katı parti disiplini Başbakan'a Parlamento'dan geçen hemen her yasa üzerinde yüksek kontrol gücü verir Başbakan Avam Kamarası için seçimlerin yenilenmesine kendi takdiri ile karar verir ancak bu bir önceki seçimlerden 5 yıldan daha geç olamaz Genel Vali Başbakan'ı biçimsel olarak atar, atanan kişi genellikle Avam Kamarası'nda en fazla sandalyeye sahip partinin başkanıdır Daha sonra başbakan Avam Kamarası ve Senato'daki partilileri arasından uzlaşmayla belirlenmiş olanlarının Bakanlar Kurulu'na atamasını yapar Kanada'da üç büyük ulusal parti vardır: merkezci Liberal Parti, sağ-kanat Muhafazakar Parti, ve demokratik sosyalist Yeni Demokrasi Partisi Bölgesel parti Bloc Québécois Quebec'de birçok sandalyeyi elinde tutar, ayrılıkçı amaçlı ve temelde sosyal demokrat bir partidir Başka küçük partiler de mevcuttur, fakat Avam Kamarası'nda nadiren sandalye kazanırlar Benzer şekilde bağımsız adaylar da nadiren seçilirler Muhafazakar Parti şu anki başbakan Stephen Harper'ın partisidir, ve şu anda azınlık hükümeti olarak görev yapmaktadır Hükümet kurabilen diğer tek parti bir önceki hükümeti kuran Liberal Parti'dir Son yıllarda Kanada ABD'ye göre sol görüşe daha yakın bir toplum olarak düşünülmekteyse de Ocak 2006'daki seçimlerde ABD yanlısı Muhafazar Parti başarılı olmuş, ancak aldıkları oylar sadece azınlık hükümeti kurmaya yeterli olmuştur Devletin yargı erki federal ve eyalet düzeyinde çeşitli mahkemelerden oluşur Hem federal hem de eyalet mahkemelerinin kararları Yüksek Mahkeme'de temyiz edilebilir Kanada Birleşmiş Milletler, İngiliz Milletler Topluluğu, Frankofon, NATO, G8 ve APEC üyesidir Eyalet ve bölgeler Asıl Makale; Kanada'nın Eyaletleri ve Bölgeleri Alberta Banff Ulusal Parkı'ndaki Morraine Gölü Kanada 10 eyalet ve 3 bölgeye ayrılmıştır Eyaletlerin federal yönetimden geniş oranda özerkliği varsa da bölgelerin bağımsızlığı daha azdır Eyaletler, Kanada'nin sosyal programlarının çoğundan (örneğin sağlık sistemi, eğitim ve refah) sorumludur; ve toplamda federal hükümetten daha fazla gelir toplarlar Federal hükümetin politikalarından muaf tutulabilirler, ancak bu federal gelirlerden alınan payın kaybı riskini de taşır Ceza kanunları kesinlikle federal hükümetin sorumluluğu altında olan az sayıdaki alanlardan biridir ve suç ve ceza Kanada'nın çoğunda tek biçimlidir Eyalet Hükümetleri On eyaletin eyalet başbakanı tarafından yönetilen seçilmiş yasama kolu vardır, eyalet başbakanları federal başbakanla aynı şekilde seçilirler Ayrıca her eyaletin federal başbakan tarafından atanan ve Kraliçe'yi temsil eden göstermelik birer vali yardımcısı vardır Çoğu eyalette federal düzeydeki partilerin karşılığı olan eyalet duzeyinde partiler vardır Ancak NDP dışında eyalet düzeyi partiler ile federal düzeydekilerin arasında resmi bir bağ yoktur Bazı eyaletlerde Saskatchewan Partisi ve Labrador Partisi gibi yerel politik partiler de bulunur Quebec'deki politik durum diğerlerinden çok farklıdır, partiler arasındaki en belirgin fark, Québécois Partisi tarafından temsil edilen ayrılıkçılık ile Quebec Liberal Partisi tarafından temsil edilen federalciliktir Bu iki parti haricinde sağ görüşlü Quebec Demokratik Eylem Partisi (ADQ) ve sol görüşlü İlerici Güçler Birliği (UFP) adlı küçük partiler de Quebec'de faaliyet göstermektedir Ancak bunlardan sadece ADQ şimdiye kadar Quebec meclisine üye sokabilmiştir Bölgesel Hükümetler Dawson, Yukon Anayasa yerine Parlamento tarafından kuruldukları için bölgeler eyaletlerden daha az siyasi güce sahiptirler Bunun sonucu olarak bölgeler Parlamento'da eyaletlere eşit temsil edilmezler Bölgelerin devlet başkanlarına komisyoner denir Her ne kadar eyaletlerdeki yardımcı valilere eşit düzeydelerse de Kraliçe'nin temsilcisi değillerdir Federal hükümet tarafından atanırlar Yukon'un eyalet meclisleriyle aynı şekilde çalışan kendi bir meclisi vardır, fakat diğer iki bölge siyasal partisiz uzlaşma yönetimi sistemi kullanırlar Bu yöntemde her aday seçimlerde bağımsız olarak yarışır, ve bölge başbakanı adaylar arasından ve adaylar tarafından seçilir Federal hükümet ve bölgesel hükümetler arası ilişkiler her zaman gergin olmuştur Hükümetler arası uzlaşmazlıkların çoğu kaynakların kullanımı ve finansman hakkında olmuştur Kişi başına gelire göre bölgeler Kanada'da en yüksek oranda olsa da, bölgelerdeki yoksulluk oranı sosyal yalıtım, mal sağlamadaki aşırı zorluk ve maliyet, işlerin yıpratıcılığı ve sosyal problemlerden dolayı devamlı yüksek olmuştur Ekonomi Varlıklı ve yüksek teknolojiye sahip endüstriyel bir toplum olarak Kanada bugün, serbest pazar merkezli ekonomik sistemi, üretim modelleriyle ve yüksek yaşam standartları ile ABD'ye çok benzer İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana imalat, madencilik ve hizmet sektörlerindeki artış Kanada'yı kırsal ekonomiden endüstriyel ve şehirsel bir toplum haline getirdi Enerji üretimi bakımından kendine yeterli olan Kanada'nın doğu kıyısında ve batıdaki üç eyaletinde engin doğal gaz yatakları ve fazlaca diğer doğal kaynakları bulunmaktadır 1989'daki Kanada-ABD Serbest Ticaret Anlaşması (FTA) ve 1994'deki Meksika'yı da içeren Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) ABD ile olan ticari ve ekonomik bütünleşmede hızlı bir artışa neden oldu Bu yakın ilişkiden dolayı, 2001'de ABD'de ekonominin kötüye gitmeye başlaması Kanada ekonomisinde de olumsuz etkiye yol açtı, ancak Kanada ekonomisi beklenenden daha az etkilendi 1993-2000 arası reel büyüme ortalama %3 iken, bu oran 2001'de azaldı 2003'te imalat ve doğal kaynaklar sektörlerindeki küçülmeden dolayı işsizlik arttı Bunlara rağmen Kanada 2001'den sonra ekonomik gerilemeyi durdurmayı başardı ve G7 grubu içerisindeki en iyi ekonomik büyüme oranını tutturdu Charlottetown, Prince Edward Adası şehir ve limanı Ekonomik durumun üzerine düşmekte olan iki gölgeden birincisi İngilizce ve Fransızca konuşan bölgeler arasında devam eden anayasal çıkmazın federasyonun bölünmesi olasılığını ortaya çıkarmasıdır Süregelen belirsizlik Kanada'nın borçlarından kimin sorumlu olacağı, ticari ilişkilerin nasıl bir hal alacağı gibi birçok soruyu da beraberinde getirmektedir Diğer bir uzun vadeli endişe de “beyin göçü” olarak da bilinen profesyonellerin daha yüksek ücret, daha düşük vergi gibi nedenlerle ABD'ye akmaya başlamasdır Aynı anda da önemi pek farkedilmese de göçmenlik yoluyla bir “beyin kazanımı” da devam etmektedir [color="#330099"] Çoğu batı ülkesinde olduğu gibi Kanada'da da bu durumun faydaları yabancıların niteliklerinin tanınmasi kurallarıyla sınırlanmıştır; çok sayıda eğitimli ve yetenekli göçmen Kanada'da niteliksiz işlerde çalışmaktadırlar, çünkü sicilleri devlet, işverenler ve Kanada Medikal Birliği gibi çeşitli profesyonel kurumlarca tanınmamaktadır Transparency International adındaki kurum Kanada'yı ahlaki yozlaşmanın en az olduğu 12 ülke olarak sıralamaktadır Diller [değiştir] Kanada'nın iki resmi dili vardır: İngilizce ve Fransızca 7 Temmuz1969'da Kanada federal devletinin tümünde Fransızca ve İngilizce eşit kabul edildi Bu durum Kanada'nın kendisini federal düzeyde çift dilli ve çok kültürlü bir ulus olarak tanımlamasına yol açtı Kanada Haklar ve Özgürlükler Beyannamesi belirtir ki:
Quebec'in resmi dili Fransızca'dır Fransızca Dili Beyannamesi, Fransızca'nin kullanımını koruyan kurallar ortaya koyar ancak bir yandan da İngilizce ve yerli dillerini konuşanlara da çeşitli haklar verir Fransızca'nın sıklıkla konuşulduğu yerler, Quebec, Ontario, New Brunswick ve güney Manitoba'dır 2001 nüfus sayımında 6,864,615 kişi Fransızca'yı ana dilleri olarak beyan ettiler, bunların %85'i Quebec'de yaşayanlardı İngilizce'yi ana dil olarak belirtenler de 17,694,835 kişiydi Resmi diller dışında konuşulan dillerin de Kanada'da önemi vardır, 5,470,820 kişi ana dil olarak resmi diller dışında bir dil beyan etmişti (Bu istatistikler birden fazla ana dil beyan edenleri de içermektedir) En önemli resmi olmayan diller: Çince (853,745) özellikle Kanton lehçesi (322,315); ve İtalyanca (469,485) Kanada'da yerli dillerini konuşan çok sayıda insan yaşamaktadır, ancak bunların birkaçı dışında çoğu azalmaktadır Bunlardan en önemli olanları Cree dili (72,885); Inuktitut (29,010), ve Ojibwe dili'dir (Cree ile birlikte toplam 150000) Demografi [değiştir] Asıl makale: Kanada Demografisi 2001 Kanada nüfus sayımında cevap verenler etnik kökenlerini şu şekilde ifade etmişlerdir: [color="#330099"]
Kültür Calgary, Alberta Her ne kadar Kanada kültürü İngiliz ve Amerikan kültüründen çok etkilenmişse de birçok eşsiz özelliğini de korumaktadır Son birkaç onyılda kısmen 1967'de Kanada'nın 100 yılı sonrasında artışa geçen milliyetçilik nedeniyle daha güçlü bir Kanada kültürü gelişti Kanada-ABD sınırı dünyanın en uzun korunmayan sınırıdır, ve ABD ile Kanada devletleri ticaret, ekonomi ve hukuk konusunda birçok alanda işbirliği içindedirler Kanada ve ABD birbirlerine yaklaştıkça çok sayıda Kanadalı, Kanada'yı Kuzey Amerika'da “farklı” bir ülke yapanın ne olduğu konusunda karmaşık duygular geliştirdi Kanada'daki Amerikan kültürel varlığı bir “kültürel ele geçirme” korkusu oluşturdu, ve bu da Kanada kültürünü koruma amaçlı yasaların çıkmasına ve devlet kurumlarının kurulmasına neden oldu Kanada kültürünün çoğu Amerikan kültüründen farklı olarak tanımlı kalmıştır Örneğin Kanadalılar ülkelerini bir eritme kazanı yerine eşsiz göçmen kültürlerinin bir mozaiği olarak görmektedirler CBC gibi devlet finansmanı ile çalışan kitle iletişim kuruluşları da Kanada'da böyle bir görüşü desteklemeye devam etmektedir, ancak son yıllarda eleştirmenler Kanada “kültürel” yayıncılığını fazlasıyla politik olmakla suçlamaktadırlar Vancouver, Britanya Kolumbiyası Kanada kültürü 2003'te Amerika Birleşik Devletleri liderliğindeki 2003 Irak Savaşı'na katılmayı reddetmesiyle, eşcinsel evlililiği ve küçük miktarlarda marihuana bulundurmayı yasallaştırma yolundaki adımlarıyla uluslararası bir tartışmanın konusuydu Bir çok uluslararası gözlemci bu gelişmeleri Kanada'nın güney komşusundan toplumsal olarak daha serbestiyetçi olarak gördü Kanada'nın bu özellikleri ülke içinde de temelde Amerika Birleşik Devletleri'ne göre toplumun daha “sol görüşlü” olarak görülmesi, sol partiler tarafından sağ partilere göre daha olumlu algılandı Akçaağaç yaprağı'nın Kanada'nın ulusal sembolü olarak kullanılması 18 yüzyıl başlarına dayanır Bu sembol eski ve şu anki Kanada bayrağı'nda, ve Kanada Arması'nda kullanılmaktadır Ülkenin tanınan diğer özellikleri, engin ormanları, Kayalık Dağlar sıradağları ve içinde barındırdığı Amerikan geyiği, Gri ayı ve Kunduz gibi vahşi hayvanlarıdır Ayrıca Kanada Kraliyet Atlı Polisi ve ülkenin doğal kaynaklarından yapılan akçaağaç şurubu gibi ürünleri de ünlüdür Ulusal marş ve Kraliyet marşı Kanada'nın ulusal marşı “Oh Canada”dır Her ne kadar ilk kez 24 Haziran1880'de Quebec City'de Aziz Jean Baptiste Günü kutlamalarında söylenmişse de, 1 Temmuz1980'e kadar Kanada'nın resmi ulusal marşı olmamıştır Önceki 70 yıl boyunca “O Canada”, “God Save the Queen” ve “The Maple Leaf Forever” resmi olmayan ulusal marşlar olarak yarışmıştır, ancak 1960'lardan bu yana “O Canada” açıkça tercih edilmeye başlanmıştır Resmen ulusal marş olarak ilan edildiğinde birçok Kanadalı, marşın halihazırda bu statüsü olmadığını şaşırarak öğrenmiştir Toronto, Ontario "God Save the Queen" şu anda Kanada'nın Kraliyet marşı'dır Kraliçe ve kraliyet ailesine mensup kişilerin varlığında çalınır Ayrıca bir kısmı Genel Vali'nin varlığında da çalınır Geleneklerin dışında olmak üzere “God Save the Queen” sıkça devlet törenlerinin sonunda da (örneğin devlet üyelerinin cenaze törenleri, ve Anma Günü törenleri) söylenir Sadece müzik kısmı birçok askeri törende de çalınır, ve bazı üniversiteler mezuniyet törenlerini onunla kapatırlar Birleşik Krallık'ta da olduğu gibi tahtta bulunan Kral olunca sözleri “God Save the King” olarak değiştirilir |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #11 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıKANADA DEVAMM Uluslararası sıralamalar ] BM İnsani Kalkınma İndeksi – 2004'te 4 sırada (1990'ların çoğunda ilk sıradaydı)
Kanada ile Türkiye arasındaki ilişkiler hem geç başlamıştır hem de yavaş bir gelişim seyri izlemektedir Bunun temel nedeni iki ülke arasındaki coğrafi uzaklıktır Kanada ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler 1943 Haziran' ında Türk Hükümeti' nin Ottawa' da Büyükelçilik açma talebinin Kanada tarafınca kabul edilmesi ile başlamıştır 6 Mart 1944' te ilk Türkiye Büyükelçisi Mehmet Ali Şevki İLHAN güven mektubunu sunarak görevine başlamıştır Bunu takiben 26 Kasım 1947' de ilk Kanada Büyükelçisi Tümgeneral Victor WODLUM güven mektubunu sunmuştur Karşılıklı elçiliklerin açılmasından sonra diplomatik ilişkiler uzun yıllar uyumlu bir şekilde yürütülmüştür 2007 yılında Kanada Parlementosu' sunun 1915-1918 yılları arasında Ermenilerle ilgili olarak Anadolu' da yaşanan olayları "soykırım" olarak tanıyan bir karar alması, diplomatik ilişkilerde bir soğuk hava oluşmasına yol açmıştır Türkiye Ottowa Büyükelçiliği Websitesi : [[size="5"]] Kanada ile Türkiye arasında küçük bir ticaret hacmi vardır Türkiye' nin Kanada' ya ihracatının, Kanada' nın ithalatı içerisindeki payı %009 dır Kanada' dan yapılan ithalatın oranı ise, Türkiye ithalatı içerisinde %005 lik bir orana sahiptir Türkiye' nin Kanada' ya ağırlığını demir-çelik, seramik, hazır giyim ürünleri, kurutulmuş meyve ve kuru yemişin oluşturduğu ihracatın 2002 yılı itibarı ile büyüklüğü 255,6 milyon USD' dir Bu ihracat içerisindeki en önemli kalemi çubuk ve barlar ile alaşımsız çelik ürünleri oluşturur İkinci önemli kalemi ise dekoratif amaçlı seramik ve İznik Çinileri oluşturmaktadır Özellikle ham petrol ve yağları için hazırlık maddeleri ile tekstil ürünleri artma eğilimi içerisinde olan ihraç maddeleridir Son yıllarda Avrupa Gümrük Birliği nedeni ile Türk ihracatçılarının Avrupa ülkelerine yönelmesi Kanada ile ticaretteki gelişimde bir duraklamaya yol açmıştır Ancak özellikle 2002 yılında Kanada' dan yapılan ithalatta önceki yıla göree % 50 oranında bir artış gözlenmiştir Ağırlığını taşkömürü, gazete kağıdı, demir cevheri gibi maddeler, iletişim techizatı, mineral yağlar, elektrik makinaları ve tahıl ürünlerinin oluşturduğu bu ithalatın büyüklüğü 2002 itibarı ile 169 milyon USD' dir Bu ithalatın % 31' ini mineral yağlar kategorisindeki bir ürün olan Bituminous Medium Volatile Coal (6 Digit HS) teşkil eder Türkiye ile Kanada arasında imzalanan ticari anlaşmalar şunlardır : • Tekstil Alanında İşbirliğine Yönelik Mutabakat Zaptı (Haziran 1995) • Yüksek Düzeyli Ticari ve Ekonomik İstişarelere İlişkin Mutabakat Zaptı (1996) • Enerji Alanında İkili İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı (Eylül 1998) • Yüksek Düzeyli Ticari ve Ekonomik İstişarelere İlişkin Mutabakat Zaptı (2000) Kanada' da Türk firmalarının yatırımı bulunmamaktadır; buna karşın Kanada' nın Türkiye' de raylı taşımacılık, elektronik sanayi, hazır giyim sanayi, gıda sanayi, plastik sanayi ve madencilik gibi alanlardaki yatırımları 260 milyon dolar seviyesindedir Bu da Türkiye' deki yabancı yatırımlar içerisinde % 1 lik bir orana tekabül etmektedir Türkiye' deki önemli Kanadalı yatırımcılar : Bergama-Ovacık' taki altın madeni işletmeciliği yapan Normandi(Eurogold), Uşak' ta aynı işe yönelen El Dorado Firması, sigorta ve menkul kıymetler alanında Hudson "8" Holdings Inc, NETAŞ' ın sahibi olan Nortel, Inmet Mining, Four Seasons Otelleri ve OZ Optiktir Kanada'da az sayıda Türk yaşamaktadırAncak son yıllarda Kanada'ya göçte de kayda değer bir artış izlenmektedir Bunun bir sonucu olarak Kanada ile Türkiye arasında imzalanan Sosyal Güvenlik Sözleşmesi 2005 yılında yürürlüğe girmiştir [size="5"] Coğrafi uzaklık ilişkilerin gelişmesinde önemli bir engel olmuştur İki devletin de NATO üyesi oluşu güvenlik alanında tarafları yakınlaştırmıştır |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #12 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıPreăh Réachéanachâkr Kâmpŭchea Royaume du Cambodge Kamboçya Krallığı bayrak Kamboçya Arması Slogan: (Khmercede): Ulus, Din, Kral Resmi dilKhmerBaşkentPhnom PenhEn büyük kentPhnom PenhYönetim ŞekliDemokrasiDevlet Şekli -Kral -BaşbakanAnayasal Monarşi Norodom Shamoni Hun SenKurtuluş -İlan Edilen -Kabul EdilenFransadan 1949 1953Yüzölçümü -Su181,040 km² (89'uncu) 4,520Nüfus13,881,427 (2006)Para birimiRiel (KHR)Saat dilimiUTC+7, Yaz saati uygulamasında UTC +7Milli MarşNokoreachTelefon Kodu+855İnternet Alan AdıkhKamboçya, Güneydoğu Asya'da Çinhindinde bir ülke Coğrafya Çinhindi'nde yer alırKuzeydoğuda Laos, doğuda ve güneydoğuda Vietnam, batıda Tayland ve güneyde Tayland Körfezi'yle çevrilidirKuzey ve batısında dağlar, güneyinde çeltikler, doğusunda platolar ve ovalar bulunur Kalın yazı Ekonomi Ülke fakirdir Ana geçim kaynağı tarımda pirinçtir Turizm de gelişmiştir Hayvancılık gelişmemiştir Sanayi Kuruluşları gelişmemiş ve yaygın değildir Tarih Angkor krallığı bu bölgede kurulmuştur O dönemde ülke uygardı En önemli eseri Angkor Tapınağıdır (900-1250)Fransız ve İngiliz sömürgesi oldu (1710-1910)Ülke uzun zamanlar iç savaş yaşadı Çin deslekli Kızıl Khmerler ülkeye egemen oldu Pol Pot'un ideolojisine göre ülkede sadece köylü sınıfı olmalıydı Bu amaçla ülkenin tüm aydınlarını, bilim adamlarını, sanatkarları, ağır koşullar altında pirinç tarlalarında çalışmaya zorladı Çalışamayacak olanları orta çağ işkence yöntemleriyle öldürdüler Pol Pot yönetiminde dünyanın en büyük katliamlarından birini yaptılar Verilere göre 33 milyon Kamboçyalıyı öldürdüler(1975-1979) Bu katliamlar Vietnam ülkeyi işgal edinceye kadar sürdü Ülkede 1991 yılında seçimler yapıldı Kızıl Khmerler 1997'de Pol Potun ölümüyle tamamen dağıldılar Bugüne kadar hiçbir kızıl Khmer yargılanmamıştır Kamboçya Haritası |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #13 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıRepublika y'u Burundi République du Burundi Burundi Cumhuriyeti BayrakArma Slogan: Unité, Travail, Progrès (Fransızcada Birlik, İş, İlerleme) Ulusal marş: Burundi bwacu BaşkentBujumbura 3°30′ G 30°0′ DEn büyük şehirBujumburaResmi dilKirundi ve Fransızca Svahili de konuşulurDevlet Devlet Başkanıcumhuriyet Pierre NkurunzizaBağımsızlık TarihBelçika'dan ayrılma 1 Temmuz1962Yüzölçümü • Toplam • Su (%)27830 km² (142'nci) % 7,8Nüfus • 2003 tahmini • 1978 sayımı • Yoğunluk 6054714 (99'uncu-) 3589434 (-) 206,1/km²/km² (52'nci)GSMH (SAGP) • Toplam • Kişi başına2003 tahmini 4,5171 (142'nci) 627 (163)Para birimiBurundi Frankı (BIF)Saat dilimi • Yaz saatiEET (UTC+2) (UTC) (UTC+2)İnternet alan adıbiTelefon kodu+257 Burundi Burundi, Orta Afrika'da, Büyük Göller bölgesinde küçük bir ülkedir Tanzanya, Ruanda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti (Zaire) ile komşudur, Tanganyika Gölü ile kıyısı vardır Nüfusunun %85'i Hutulardan, geri kalanın çoğunluğu Tutsilerden oluşur Küçük bir kısmı Twa (Pigme) ve birkaç bin Avrupalı ve Güneydoğu Asyalıdır Ülkenin adı, komşu ülke Ruanda'da 2004'te dünyanın gözü önünde gerçekleşen etnik savaşlar yüzünden çok duyulmuştur ve bu savaşta 1 milyon kadar insan öldürülmüştür (Büyük çoğunluğu Tutsi, daha az bir kısmı Hutu) Katliamın nedenlerine ilişkin düşüncelerden biri, Hutuların Bantu kökenli, Tutsilerin ise Hami ırktan olduğunun kabul edilmesi ve bu farklılığın bir etnik nefret sebebi yapılmasıdır |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #14 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıBurkina Faso Burkina Faso BayrakArma Slogan: Unité, Progrès, Justice Ulusal marş: Une Seule Nuit BaşkentOuagadougou 12°20′N 1°40′WEn büyük şehirOuagadougouResmi dil(ler)FransızcaHükümetYarı Başkanlık Sistemi - BaşkanBlaise Compaoré - BaşbakanTertius ZongoBağımsızlıkFransa'dan - İlan etti5 Ağustos1960 Yüzölçümü - Toplam274,000 km² (74) 105,792 sq mi - Sular (%)01Nüfus - 2005 yılında13,228,000 (66) - Yoğunluk48/km² (145) 124/sq mi GSMH (Satın alma gücü paritesi) 2005 tahmini - Toplam16,845 milyon $ (117) - kişi başına1,284 $ (163)Gelişmişlik Endeksi (2004)0342 (174) – düşükPara birimiAfrika Frankı (XOF)Saat dilimi(UTC)İnternet alan adıbfTelefon kodu+226 Burkina Faso, Batı Afrika'da bir ülkedir, eski adı Yukarı Voltadır Sahra Çölünün güneyinde, Gana'nın kuzeyinde yer almaktadır Başkent, Ouagadougou'dur Sınır komşuları, Benin 306 km, Fildişi Sahilleri (Cote d'Ivoire) 584 km, Gana 548 km, Mali 1,000 km, Nijer 628 km, Togo 126 km Coğrafi konumu: 13 00 Kuzey paraleli, 2 00 Batı boylamı Yüzölçümü: 274,200 km² (kara: 273,800 km², su: 400 km²) Nüfusu: 13,925,313 Sınırları: toplam: 3,192 km Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili) Denizleri: yok (kara ile çevrili) İklimi: tropikal; kışlar ılıman ve kuru; yazlar sıcak ve yağmurlu Arazi yapısı: Ülkenin büyük bölümü, aşınmış yükseltilerin egemen olduğu, lateritli bir kayaç tabakasıyla kaplı geniş bir platodan oluşur Güneybatıdaki kumtaşı platolar, Banfora kayalıkları ile sınırlanır Deniz seviyesinden yüksekliği: En alt noktası Mouhoun (Kara Volta) Nehri 200 m En yüksek noktası: Tena Kourou 749 m Doğal kaynakları: manganez, kireçtaşı, mermer, küçük altın madenleri, antimon, bakır, nikel, boksit, kurşun, fosfat, çinko, gümüş Arazi kullanımı: İşlenebilir topraklar: %13, otlaklar: %22, ormanlık arazi: %50, sürekli ekinler: %0, diğer: %15 (1993 verileri) Sulanan arazi: 200 km² (1993 verileri) Doğal afetler: Tekrarlanan kuraklıklar Coğrafi not: Tamamı kara ile çevrili Burkina Faso,13 bölgeden oluşmaktadır Ülke yeryüzündeki en fakir ülkelerinden biridir Ülkedeki yüksek işsizlik oranı göçü tetiklemektedir Ülkede eğitim; ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim olmak üzere 3 kısımdan oluşur Ancak eğitim ücretlidir Örneğin bir yıl süreyle bir ortaöğretim kurumunda okumak için yaklaşık $65 ödemek gerekir Bu durum pek çok çocuğun eğitim alamamasınına yol açar Başkentte bir Amerikan özel okulu bulunmaktadır Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı raporlarına göre %128 lik okuma-yazma oranıyla yeryüzündeki en az okuma-yazma oranına sahip ülke konumundadırNüfus artışı:%300 (2006 tahminleri) ortalama yaşam süresi 50 nin altındadır Nüfusun büyük bir bölümü ülkenin güneyine ve merkezine toplanmıştır Yaklaşık 5000 Avrupalı Burkina Faso'da yaşar Ülke nüfusunun %50si müslüman, %30 Hristiyan, %20si Afrika dinlerine mensupturÜlkede demir, mangan ve altın yatakları bulunmaktadır Burkina Faso haritası |
Dünya Ülkelerinin Tanıtımı |
10-06-2012 | #15 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Dünya Ülkelerinin TanıtımıРепублика България Republika Bılgariya Bulgaristan Cumhuriyeti Rila Manastırı (Dünya mirası) Kutsal Tapınak Kalıntıları Bulgaristan'ın ilk sakinleri Hint-Avrupa kökenli bir kavim olan Traklardır Milatla birlikte ülke önce Roma İmparatorluğu, sonraysa Bizans İmparatorluğu egemenliğine girer MS 6 yüzyılda Slavlar ile birlikte Türk kökenli bir kavim olan On Ogurlar bu alana yerleşir[kaynak belirtilmeli] Aristokratik tabakayı oluşturan Bulgarları bir süre sonra Slavlaşarak dillerini, 10 yüzyıldan itibaren de Ortodoksluğu kabul edip dinlerini bırakarak asimile olmuşlardır Bizans İmparatorluğu yıkılıncaya değin Bizans ile savaşıp hakimiyet alanlarını genişleten Bulgarlar, bir ara 1018-1186 yılları arasında yeniden Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiştir 14 yüzyılda Türklerin Rumeli'ye çıkmasından sonra bağımsızlıklarını yitirerek Osmanlı Devleti'nin egemenliğine gir mişlerdir Osmanlı Devleti'nin gerilemeye başlaması ve Çarlık Rusyası'nın da desteğiyle, Balkanların tümünde olduğu gibi Bulgaristan'da da ulusal kurtuluş hareketi alevlenmiş, 93 Harbi'nden yenilgiyle çıkan Osmanlı Devleti, Bulgaristan'ı 1878 yılında içişlerinde bağımsız prenslik olarak, 1908 senesinde ise tam bağımsız çarlık olarak tanımıştır Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlılarla aynı cephede savaşa katılan Bulgaristan, İkinci Dünya Savaşı'na da Almanya saflarında katılarak her iki savaştan da yenilgiyle çıkmıştır İkinci Dünya Savaşı'nın ardından Balkanlar'da ilerleyen Sovyet ordusunun da yardımıyla Georgi Dimitrov önderliğinde sosyalist rejime geçen ülke, soğuk savaş yıllarında Varşova Paktı'nın üyesi olarak kalmış, geçen yüzyılın 80'li yıllarından itibaren ise topraklarındaki Türk azınlığa uyguladığı zorla bulgarlaştırma politikalarıyla dünyanın tepkisini çekmiş ve bunun faturasını 1989'da bulgar ekonomisine ağır bir darbe vuran Bulgaristan'dan Türkiye'ye yarım milyona yakın insanın göçüyle ödemiştir Doğu Bloku'nun çözülmesiyle 1990 yılında sosyalist rejimin yıkıldığı Bulgaristan, Türk azınlığa yönelik asimilasyon politikalarını da terk ederek komşusu Türkiye ile olan ilişkilerini oldukça olumlu bir temele oturtmuştur Ülke 1 ocak 2007 yılında Avrupa Birliği'ne katılmıştırVE ORANIN EN GÜZEL KIZI GANİME RECEP ALİOSMAN Coğrafya Balkan Dağları (Stara Planina) Bulgaristan'ı kuzeyde Tuna platosu, güneyde ise Trakya platosu olarak kabaca iki coğrafi bölgeye ayırır Oldukça dağlık bir coğrafyaya sahip olan güney Bulgaristan'da Rodop ve Rila sıradağları yer alır Ülkenin ve Balkanların en yüksek dağı olan 2925 metre rakımlı Musala Dağı da burada bulunmaktadır Ülkenin en önemli ırmağı olan Tuna Nehri, aynı zamanda Romanya-Bulgaristan sınırını oluşturur Bulgaristan sınırları içerisinde doğup, Yunanistan-Türkiye sınırını oluşturarak Ege Denizi'ne dökülen Meriç (Maritsa) Bulgaristan'ın bir diğer önemli akarsuyudur İlleri Bulgaristan'ın İlleri 1 Blagoyevgrad (Blagoyevgrad) 2 Burgaz (Burgas) 3 Hacıoğlu Pazarcık (Dobrich) 4 Gabrovo 5 Hasköy (Haskovo) 6 Kırcaali (Kardzhali) 7 Köstendil (Kyustendil) 8 Lofça (Lovech) 9 Montana 10 Pazarcık (Pazardzhik) 11 Pernik 12 Plevne (Pleven) 13 Filibe (Plovdiv) 14 Razgrad 15 Rusçuk (Ruse) 16 Şumnu (Shmen) 17 Silistre (Silistra) 18 İslimiye (Sliven) 19 Paşmaklı (Smolyan) 20 Sofya (şehir) 21 Sofya 22 Eski Zağra (Stara Zagora) 23 Eski Cuma (Targovishte) 24 Varna 25 Tırnova 26 Vidin 27 Vratsa 28 Yambol Ekonomi Sofya Metrosu 1990'a değin devlet yönetiminde sosyalist ekonominin hakim olduğu ülke, Doğu Bloku'nun çözülmesi sonucu Sovyet pazarını kaybetmesi ve kapitalist ekonomiye eklemlenme sorunları nedeniyle 90'lı yıllar boyunca milli gelirin % 70'e yakın küçüldüğü çok ağır bir ekonomik bunalım yaşamıştır Bulgar ekonomisi, 90'lı yılların sonundan itibaren toparlanma sürecine girmiş olsa da, halkının gereksinimlerini yeterince karşılayabilen istikrarlı bir iktisadi yapı olmaktan hala çok uzaktadır Ekonomi ile ilgili bazı istatistik veriler şöyledir: Milli gelir (2001): 13,5 milyar $, kişi başına düşen milli gelir: 1690 $, devlet borçları: 10 milyar $, devlet gelirleri (2000): 4,2 milyar $, devlet giderleri (2000): 4,4 milyar $, enflasyon (2001): % 93, ekonominin sektörlere göre dağılımı (2001): hizmet: % 57, endüstri: % 29, tarım: % 14 2004 itibari ile NATO üyesi olan Bulgaristan 01 Ocak 2007'de de AB'nin tam üyesi olmuştur Din Bulgaristan nüfusunun büyük bir kısmı OrtodoksHıristiyan'dır 1 Mart 2001 tarihli nüfus sayımında Ortodoks: 6552751, Katolik: 43811, Protestan: 42308, Müslüman: 966978, Diğerler: 14937 olarak kaydedilmiştir[i] Çoğunluğu Alevi Müslümanıdır[kaynak belirtilmeli] Etnik yapı 2001 nüfus sayımına göre Bulgaristan'ın topram nüfusu (7928901) olup Bulgarlar: 6655210 (%83,9), Türkler: 746664 (%9,4), Pomaklar: 370908 (%4,7), Ruslar: 15595, Ermeniler: 10832, Ulahlar: 10566, Makedonlar: 5071, Yunanlılar: 3408, Ukraynalılar: 2489, Yahudiler: 1363, Rumenler: 1088, Diğerler: 18792 olarak kaydedilmiştir[i] Bulgaristan'daki Türkler Bulgaristan'daki Türkler Banyabaşı Camii Bulgaristan'da, yakın zamana kadar Türkiye ve Bulgaristan arasındaki ilişkileri Bulgar devletinin inkar ve zorla asimilasyon politikaları dolayısıyla geren, çok sayıda Türk asıllı Bulgaristan vatandaşı yaşamaktadır Bulgaristan'daki Türk azınlığın kökleri Anadolu'ya dayanır Rumeli'nin 14 yüzyılda Osmanlılarca ele geçirilmesiyle Osmanlılar, Anadolu'daki diğer beyliklerin ve yarı göçebe aşiretlerin gücünün kırmak ve Türklerin yeni yerleşim noktalarına yerleştirilmesi politikasının devamı amacıyla, çok sayıda Türkü bilinçli olarak Balkanlara yerleştirmiştir Tarih boyunca yaşanan çeşitli savaş ve çatışmalar dolayısıyla Bulgaristan'dan Türkiye'ye dört büyük göç dalgası yönelmiştir: Bunlardan ilki Osmanlıların 93 Harbi'nde Ruslar karşısında bozguna uğramasının ardından yaşanan 1878 göçüdür İkinci göç dalgası Balkan Harbi'nde yenilgiye uğrayan Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki tüm topraklarını Trakya dışında terketmek durumunda kalması sonucu 1912 yılında gerçekleşmiştir Üçüncü büyük göç İkinci Dünya Savaşı sonrası sosyalist rejime geçen Bulgaristan'ın tarım arazilerini devletleştirmesi ve Türkiye'nin Kore Savaşı'na katılması sebebiyle Moskova'dan Bulgar devletine yöneltilen, Türkiye'ye misilleme amaçlı Türk göçünün teşvik edilmesi talebi sonucu 1950-1951 yılları arasında yaşanan göçtür Dördüncü ve en son göç dalgası 1989 senesinde Bulgar devletinin asimilasyon politikalarına tepki olarak, dönemin başbakanı Turgut Özal'ın çabalarıyla gerçekleşmiştir Yaşanan tüm bu göçlere karşın Bulgaristan'da kesin sayısı tam olarak bilinmese de halen 1 milyonu aşkın Türkün yaşadığı tahmin edilmektedir [kaynak belirtilmeli]1910'da, bu rakamın 2 milyon olduğu tahmin edilmektedir [kaynak belirtilmeli]Yani dünyada, ataları Bulgaristan Türkü olan yaklaşık 5 milyon kişinin varlığından söz edilebilir[kaynak belirtilmeli] |
|