Krallara Hizmet Eden Kent; Aızonaı

KRALLARA HİZMET EDEN KENT: AIZONAI

Kütahya‘ya bağlı Çavdarhisar ilçe merkezinde yer alan antikkent MÖ 3000 yıllarına tarihleniyorÜnlü Zeus tapınağının da bulunduğu kentte 120 000 insan yaşıyordu
Koça Çay’ın suları üzerinde yükselen Roma köprüsünden geçtikten sonra, Anadolu’da en iyi korunan Roma tapınaklarından biri olan Zeus Tapınağı’nın bulunduğu, tel örgülerle çevrili büyük bir alana girince Aizonai Antik Kenti’ne ayak basmış oluyorsunuz Devasa podyumlar, yüksek sütunlar, bu kentin görkemini ve bir zamanlar krallara hizmet ettiğini hissettiriyor Zeus Tapınağı’nın adını ve öyküsünü bilmeyen yoktur Bu tapınağın Aizonaiuğunu bilenler ise o kadar çok değil Günümüzden tam üç bin yıl önce inşa edilen bu antik kent, çağlar boyunca uygarlıkların ilgisini çekmiş
Antik Kenti’nde bulundu


Kütahya‘ya 57 km uzaklıktaki Çavdarhisar ilçe merkezinde bulunan Aizonai kentinin adının mitoloji kahramanı Azan’dan geldiği sanılıyor Söylenceye göre Azan, Zeus’un kızlarından Su Perisi Erato ile Arkadya ulularından Kral Arkas’ın oğludur Öncü Friglerin yerleştiği güneydeki birçok tepe gibi Aizonai’de Friglerin ana yerleşimlerinden biridir Kentin yüksek platosu üzerinde bulunan Zeus Tapınağı’nın çevresinde yapılan kazılarda, MÖ 3000 bin yıllarına ait yerleşme tabakaları ortaya çıkarılmıştır Yakın zamanda ovanın birçok yerinde saptanan yerleşme tepeciklerinin birisi de Anadolu’nun erken dönemlerinde bu ana kutsal alanın yerindedir Helenistik dönemde bu bölge değişimli olarak Bergama’ya ve Bithyni’ye bağlı iken, MÖ 133′te Roma egemenliğine girmiştir
MÖ II Yüzyıl’ın birinci yarısından itibaren Aizonai‘nin ilk sikkelerine ulaşıldığı biliniyor

Roma İmparatorluğu döneminde tahıl ekimi, şarap ve yün üretimi sayesinde zenginleşmiş ve ünü bölge sınırlarını aşmış olan Aizonai‘de kesin kentleşme bulgularına ancak I yüzyıl sonlarına doğru rastlanıyor Aizonai, Erken Bizans Dönemi’nde piskoposluk merkezi iken, VII Yüzyıl’dan itibaren önemini yitirmiştir Tapınak düzlüğü ortaçağda bir hisara dönüştürülmüştür Selçuklu Beyliği döneminde Çavdar Tatarları tarafından üs olarak kullanılmıştır (13 yy) Bu yüzden buraya Çavdarhisar adı verilmiştir

Bölge, 1824 yılında Avrupalı gezginlerce yeniden keşfedilmiş, 1830-1840’lı yıllarda incelenmiş ve tanımlanmıştır 1926 yılında M Schede ve D Krencher başkanlığında Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün kazıları başlamıştır Çalışmalara 1970 yılından beri devam edilmektedir Antik kentte zamanında 120 bin civarında insanın yaşadığı tahmin edilmektedir

Kalıntılar arasında, Zeus Tapınağı, 20 bin kişi kapasiteli tiyatro ve ona bitişik 13 bin 500 kişilik stadyum, iki hamam, dünyanın ilk borsa yapısı, sütunlu cadde, Kocaçay üzerinde ikisi ayakta beş köprü, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, Kocaçay üzerinde antik bir bent, su yolları, anıtsal kapı yapıları bulunmaktadır Aizonai antik kenti Efes, Bergama, Side gibi kentlerle çağdaştır

Aizonai’nin tarihi MÖ 3 bin yıllarına kadar uzanmasına karşın, kentte görülebilen yapıların tamamı 1-2 yüzyıl Roma dönemine aittir Kentle özdeşleşmiş Zeus Tapınağı da bu dönemde yapılmış Tapınağın Zeus’la birlikte ana tanrıça Kybele’ye de adanmış olduğu sanılıyor Aizonai’de görülebilecek diğer kalıntılar arasında tiyatro ve hemen bitişiğindeki Stadium, 450 metre uzunlukta olduğu sanılan sütunlu cadde, Gymnasion, hamam ve anıtsal mezar bulunuyor Kentteki kazılardan çıkarılan eserlerin bir bölümü ise Kütahya Müzesi’nde sergileniyor

Görkemli Zeus tapınağı ile tanınan Aizonai antik kenti, anayoldan yaklaşık 57 km içeride bulunuyor Aizonai’ye ulaşmak için Çavdarhisar
ilçesine kadar gidip, oradan Emet yönüne dönmek gerekiyor Antik kent, Çavdarhisar’a sadece ve sadece birkaç kilometre mesafede

Zeus Tapınağı

Aizonai Zeus Tapınağı Anadolu’daki antik çağ yapıları arasında ilk şeklini koruyarak günümüze ulaşmış nadir bir örnek Zeus Tapınağı, tonozlu alt yapısının da belirttiği üzere Zeus ve Kybele’ye adanmış bir çifte tapınak Mermerden yapılmış pseudodipteros biçimli tapınak, uzun tarafta 15, kısa tarafta sekiz sütunludur Roma İmparatorluk döneminde “İmparator Hadrian” zamanında yapılmıştır

Agora, Hereon ve Dor Agorası

Agora, Zeus Tapınağı’nın tam önündeki sütunlu avlu ve içinde bulunan Hereon’dan oluşuyor Mermer kaplı bir podyum üzerinde bulunan Hereon’un şehrin ileri gelenlerinden biri için yapılmış bir anıt mezar olduğu sanılıyor Agora’nın güneyinde ona yapışık olarak yapılmış Dor Agorası yer alıyor Çoğu köy evleri ve bahçelerinin altında kalan bu görkemli yapıların az bir kısmı ayakta kalabilmiştir

Macellum

Antik alanın güneyindeki dörtgen alan gıda pazarı olarak kullanılmış olan Macellum?dur Bu alanın ortasındaki yuvarlak planlı yapı, MS 3 yy da yapılmış, tavan fiyatların saptandığı “Borsa Binası”dır
Hamam ve Plaestra
Stadium ve Tapınak alanı arasında önde sütunlu avlusu ve zengin süslemeleri bulunan Hamam kompleksi yer alıyor Bu simetrik yapının zengin mermer kaplamaları ile su ve ısıtma kanalları günümüzde dahi görülebiliyor Hamam yapısının önünde spor çalışmalarının yapıldığı kare biçimli büyük bir avlu olan Palaestra yer alıyordu

Stadyum ve tiyatro

Aizonai‘daki Stadyum Tiyatro kompleksinin benzeri yoktur Yapımına MS 1 yüzyılda başlanmış ve aralıklarla III Yüzyıl a kadar sürmüştür Stadyumun oturma grupları hafif çokgen biçimli olduğu için yapı orta kısımda genişlemektedir Stadyum ile tiyatroyu ayıran duvarın stadyum cephesi mermerlerle kaplı olup tiyatronun sahne kısmı ise zengin mermer bezemelerle kaplıydı Bu bezemeler depremler sonucu yıkılmıştır

Roma Köprüleri

Penkalas denilen Koca Çay?ın üzerindedir çağda iki yakayı birbirine bağlayan beş köprü mevcuttur Bunlardan birisi yayalar için yapılmış olan ahşap bir köprü, diğer dördü ise kemerli taş köprülerdir Günümüze bunlardan sadece iki tanesi ulaşmıştır
Sütunlu Cadde
1992 -1995 yılları arasında yapılan kazılarda ortaya çıkartılmıştır

KRALLARA HİZMET EDEN KENT: AIZONAI

KÜTAHYA’YA BAĞLI ÇAVDARHİSAR İLÇE MERKEZİNDE YER ALAN AIZONAI ANTİK KENTİ, MÖ 3000 YILLARINA TARİHLENİYOR ÜNLÜ ZEUS TAPINAĞI’NIN DA BULUNDUĞU KENTTE, ZAMANINDA 120 BİN İNSAN YAŞIYORDU

Koça Çay’ın suları üzerinde yükselen Roma köprüsünden geçtikten sonra, Anadolu'da en iyi korunan Roma tapınaklarından biri olan Zeus Tapınağı’nın bulunduğu, tel örgülerle çevrili büyük bir alana girince Aizonai Antik Kenti’ne ayak basmış oluyorsunuz Devasa podyumlar, yüksek sütunlar, bu kentin görkemini ve bir zamanlar krallara hizmet ettiğini hissettiriyor Zeus Tapınağı’nın adını ve öyküsünü bilmeyen yoktur Bu tapınağın Aizonai Antik Kenti’nde bulunduğunu bilenler ise o kadar çok değil Günümüzden tam üç bin yıl önce inşa edilen bu antik kent, çağlar boyunca uygarlıkların ilgisini çekmiş

Kütahya'ya 57 km uzaklıktaki Çavdarhisar ilçe merkezinde bulunan Aizonai kentinin adının mitoloji kahramanı Azan'dan geldiği sanılıyor Söylenceye göre Azan, Zeus'un kızlarından Su Perisi Erato ile Arkadya ulularından Kral Arkas'ın oğludur Öncü Friglerin yerleştiği güneydeki birçok tepe gibi Aizonai’de Friglerin ana yerleşimlerinden biridir Kentin yüksek platosu üzerinde bulunan Zeus Tapınağı’nın çevresinde yapılan kazılarda, MÖ 3000 bin yıllarına ait yerleşme tabakaları ortaya çıkarılmıştır Yakın zamanda ovanın birçok yerinde saptanan yerleşme tepeciklerinin birisi de Anadolu'nun erken dönemlerinde bu ana kutsal alanın yerindedir Helenistik dönemde bu bölge değişimli olarak Bergama'ya ve Bithyni'ye bağlı iken, MÖ 133'te Roma egemenliğine girmiştir
MÖ II Yüzyıl’ın birinci yarısından itibaren Aizonai'nin ilk sikkelerine ulaşıldığı biliniyor Roma İmparatorluğu döneminde tahıl ekimi, şarap ve yün üretimi sayesinde zenginleşmiş ve ünü bölge sınırlarını aşmış olan Aizonai'de kesin kentleşme bulgularına ancak I yüzyıl sonlarına doğru rastlanıyor Aizonai, Erken Bizans Dönemi’nde piskoposluk merkezi iken, VII Yüzyıl’dan itibaren önemini yitirmiştir Tapınak düzlüğü ortaçağda bir hisara dönüştürülmüştür Selçuklu Beyliği döneminde Çavdar Tatarları tarafından üs olarak kullanılmıştır (13 yy) Bu yüzden buraya Çavdarhisar adı verilmiştir

Bölge, 1824 yılında Avrupalı gezginlerce yeniden keşfedilmiş, 1830-1840’lı yıllarda incelenmiş ve tanımlanmıştır 1926 yılında M Schede ve D Krencher başkanlığında Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün kazıları başlamıştır Çalışmalara 1970 yılından beri devam edilmektedir Antik kentte zamanında 120 bin civarında insanın yaşadığı tahmin edilmektedir
Kalıntılar arasında, Zeus Tapınağı, 20 bin kişi kapasiteli tiyatro ve ona bitişik 13 bin 500 kişilik stadyum, iki hamam, dünyanın ilk borsa yapısı, sütunlu cadde, Kocaçay üzerinde ikisi ayakta beş köprü, Meter Steunene kutsal alanı, nekropoller, Kocaçay üzerinde antik bir bent, su yolları, anıtsal kapı yapıları bulunmaktadır Aizonai antik kenti Efes, Bergama, Side gibi kentlerle çağdaştır
Aizonai’nin tarihi MÖ 3 bin yıllarına kadar uzanmasına karşın, kentte görülebilen yapıların tamamı 1-2 yüzyıl Roma dönemine aittir Kentle özdeşleşmiş Zeus Tapınağı da bu dönemde yapılmış Tapınağın Zeus’la birlikte ana tanrıça Kybele’ye de adanmış olduğu sanılıyor Aizonai’de görülebilecek diğer kalıntılar arasında tiyatro ve hemen bitişiğindeki Stadium, 450 metre uzunlukta olduğu sanılan sütunlu cadde, Gymnasion, hamam ve anıtsal mezar bulunuyor Kentteki kazılardan çıkarılan eserlerin bir bölümü ise Kütahya Müzesi’nde sergileniyor
Görkemli Zeus tapınağı ile tanınan Aizonai antik kenti, anayoldan yaklaşık 57 km içeride bulunuyor Aizonai’ye ulaşmak için Çavdarhisar ilçesine kadar gidip, oradan Emet yönüne dönmek gerekiyor Antik kent, Çavdarhisar’a sadece ve sadece birkaç kilometre mesafede



Zeus Tapınağı

Aizonai Zeus Tapınağı Anadolu’daki antik çağ yapıları arasında ilk şeklini koruyarak günümüze ulaşmış nadir bir örnek Zeus Tapınağı, tonozlu alt yapısının da belirttiği üzere Zeus ve Kybele’ye adanmış bir çifte tapınak Mermerden yapılmış pseudodipteros biçimli tapınak, uzun tarafta 15, kısa tarafta sekiz sütunludur Roma İmparatorluk döneminde "İmparator Hadrian" zamanında yapılmıştır


Agora, Hereon ve Dor Agorası

Agora, Zeus Tapınağı’nın tam önündeki sütunlu avlu ve içinde bulunan Hereon’dan oluşuyor Mermer kaplı bir podyum üzerinde bulunan Hereon’un şehrin ileri gelenlerinden biri için yapılmış bir anıt mezar olduğu sanılıyor Agora’nın güneyinde ona yapışık olarak yapılmış Dor Agorası yer alıyor Çoğu köy evleri ve bahçelerinin altında kalan bu görkemli yapıların az bir kısmı ayakta kalabilmiştir

Macellum


Antik alanın güneyindeki dörtgen alan gıda pazarı olarak kullanılmış olan Macellum?dur Bu alanın ortasındaki yuvarlak planlı yapı, MS 3 yy da yapılmış, tavan fiyatların saptandığı "Borsa Binası"dır
Hamam ve Plaestra
Stadium ve Tapınak alanı arasında önde sütunlu avlusu ve zengin süslemeleri bulunan Hamam kompleksi yer alıyor Bu simetrik yapının zengin mermer kaplamaları ile su ve ısıtma kanalları günümüzde dahi görülebiliyor Hamam yapısının önünde spor çalışmalarının yapıldığı kare biçimli büyük bir avlu olan Palaestra yer alıyordu


Stadyum ve tiyatro


Aizonai?daki Stadyum Tiyatro kompleksinin benzeri yoktur Yapımına MS 1 yüzyılda başlanmış ve aralıklarla III Yüzyıl?a kadar sürmüştür Stadyumun oturma grupları hafif çokgen biçimli olduğu için yapı orta kısımda genişlemektedir
Stadyum ile tiyatroyu ayıran duvarın stadyum cephesi mermerlerle kaplı olup tiyatronun sahne kısmı ise zengin mermer bezemelerle kaplıydı Bu bezemeler depremler sonucu yıkılmıştır



Roma Köprüleri

Penkalas denilen Koca Çay?ın üzerindedir Antik çağda iki yakayı birbirine bağlayan beş köprü mevcuttur
Bunlardan birisi yayalar için yapılmış olan ahşap bir köprü, diğer dördü ise kemerli taş köprülerdir Günümüze bunlardan sadece iki tanesi ulaşmıştır


Sütunlu Cadde

1992 -1995 yılları arasında yapılan kazılarda ortaya çıkartılmıştır MS 400 yıllara tarihlenmektedir Restore edilerek ayağa kaldırılan cadde kenarlarındaki sütunlar erken antik yapılardan sökülmüştür
Dükkan kapıları bu sütunlu yola açılmakta olup yakınında onunla ilişkili borsa yapısı bulunuyordu

Aizonai : Tarihi Mirasımız

Belki biraz sitem belki bir serzeniş, belki de duyarsızlıklara bir anlatım…

Tarihin belli bir döneminde, tarihe damgasını vurmuş , belki yüzyıllar boyu daha ayakta kalacak kültürel miraslarımıza gerekli önemi vermemenin üzüntüsü

Çabalara saygı duymak bir başlangıç Yöresel çalışmalar inanılmaz bir efor Ama tek başına olmamakta, milli politika olarak desteklenmeli kültürel ve turizm olarak kazanım olmalı Toprağın altındaki varlıklar bir an önce ışığa çıkartılmalı, sahiplenilmeli ve korunmalı

Aizonai önemli bir tarihe ve yapıya sahip olması yanında bazı söylenmesi gereken ögeler için, bütün bu özellikleri taşıyan en önemli örneklerinden biri Hem bir tarih hem bir örnek…

Aizonai tarihin belli bir döneminde büyük bir medeniyeti temsil etmiş Tarihin ilk borsası kurulup Roma döneminde ağır ekonomik sonuçları engellemek için ilk çıkartılan devletçilik yasasıyla tarihte hafızalara yer etmiş bir medeniyet

Kütahya’da dahi şimdi olmayan 30 binlik tiyatrosu, büyük spor kompleksi, inanılmaz güzel mimarisiyle Zeus Tapınağı, geçmişten bize bir soru sorar gibi

Görkemli tapınak, ayakta duran sütunlar büyük Roma hamamı, geniş tiyatro hemen yanındaki stadyum, güzelim mozaikler, gözden ırak kralların sevdası Aizonai

Aizonai gibi ülkemizde her döneme ait yüzlerce tarihi mekanlar mevcut Roma, Bizans, Osmanlı, Selçuklu, yüzlercesi ve bu Anadolu topraklarında dünyanın en güzel kültürlerinin sonsuza kadar gidecek en güzel örnekleri hala ayakta

Bunlara gereken önemleri vermek tanıtımlarını yapmak, kurtarmak ve korumak adına çok çok duyarlı olmalıyız O yüzlerce örnekten, en güzellerinden biri de Aizonai

Çavdarhisar içinden ilerlediğinizde hemen sizi antik adı Rhyndoktos, bugünkü adı ise Koca Irmak karşılar

Üzerinde zamanında 4 Roma köprüsü olan, Koca Irmak üzerinde bugün hala bir tanesi kara taşımacılığında diğeri ise daha atıl olarak kullanılmakta olan iki tane Roma köprüsü mevcut Kullanılan bu köprülerin üzerinden, ırmağın etrafını saran söğütlerin, sudaki yansımasını ve bir tarihin tanığı onlarca mermer parçası sütun başlığı görmek, tarihin zaman içinde bir su misali gibi akıp gittiğini hissetmek çok etkileyici Köprü üzerindeki yazıtların okunmasıyla ; zamanında Aizonai zenginlerinden birinin Roma'dan dönerken denizde geçirdiği kaza sonrası yaptığı adaktan dolayı bu köprüyü MS 159 da yaptırdığı anlaşılmaktadır Hatta köprüdeki deniz canlıları ve gemi kabartmaları bunun şahitleridirAnlatan yazıt ise hemen orada hala ayakta ve çok rahat okunabilmekte

Hemen köprüyü geçtiğinizde sol tarafta inanılmaz ihtişamı ve Anadolu’da bu şekilde ayakta nadir kalan heybetli Zeus tapınağı karşılar

İyon tarzı sütunları, insana etkileyiciliğini tamamıyla hissettiren, Kybele’ye tapınmak için yapılan mabed

Aizonai antik adı Phrygia olan bölge, Anadolu ilk çağ tarihi ve kültürünün en etkileyici örneklerinden ve Zeus sunağı antik dünyanın ayakta en sağlam olarak kalmış yapıtlarından birisi

Kralların şehrine yakışan bir mimari Şu an korunmaya çalışılan bir mekanda,etrafı ne kadar tel örgülerle kapatılmış olsa da bazen istenmeyen görünümlerle de karşılaştık

Bu tarihe, bu emanete yakışmayan bir tutumu yadırgadık Tanıtım yetersizliğinden pek ziyaretçisi yokken ne üzüntüdür, çobanıyla koyun sürüsü, acı verir şekilde oradaydı

Yüksek sütunlar, bu kadar çok sayıdaki sütunuyla Anadolu’da ayakta kalan en önemli yapıt İyon ve Kompozit tarzı yapılanma mevcut Sütun başlıkları ve mimari çok korunmuş ve aşınmamış Bu kadar depreme dayanması, yıllar sürmesine ragmen sütunların birbirlerine tutunmasını sağlayan kurşunları alabilmek için zamanında bazılarınca ayrılması ve parçalanması da bir o kadar trajedik

Asıl dikkati çeken medusa görünümündeki, bir zemin üzerinde bulunan saçlı heykel Akroter denilen bu devasa heykel zamanında meydana gelen depremlerle bulunduğu Zeus tapınağının üstünden düşmüş durumda Aktroterin bulunduğu yerdeki o zamanki halini hayallerinizde canlandırdığınızda etkilenmemeniz mümkün değil Kurulan tapınak ovaya hakim bir yerde ve ovanın ortasında özellikle güneşin batımını tüm güzelliğiyle gören heybetine heybet katan bir durum oluşturmakta Burada güneş batışını, o kızıllığı izlemek inanılmaz keyif veren bir hal Yıllar öncesi sapasağlam bu yapıda, o anlardaki güneş batışını düşünmek bile büyüleyici

Bina üzerinde etrafını saran bir devamlılıkta eski adı Meader bugünkü ismi menderes olan kabartmalar mevcut

Zeus tapınağının alt katı büyük , geniş ve yüksek bir tavandan ibaret ibadet yeri Kybele adına tapındıkları yer alt katta, görülmesi gereken en önemli yerlerden

Sonradan yapıldığı belli olan, muhtemelen orta çağda bölgeye gelen ilk Türkler tarafından yapıldığı düşünülen ilkel at motifleri mevcut

Bu sunak bir dönemin ayakta kalan en önemli kalıntılarından biri Yüzlerce yıl öncesinin asaleti , heybeti , ihtişamı devam etmekte

Aizonainin, antik çağda Agorası, yani Pazar yerinde Macellum bulunmakta

Macellum bir nevi et ve balık pazarı anlamına gelmekte Roma döneminde şehrin ortasında ve ticaretin merkezinde bir alan Bu alanda dünyanın ilk borsası MS 300 de kurulmuş ve ekonomik kurallar yazılı olarak belirtilmiş Bu yapının bir duvarında yazılı olarak kanun bulunmaktaBorsada toplanan malların olacak fiyatı belirlenirken, akla hayale gelebilecek bütün mamullerin olacağı en yüksek fiyat belirtilmiş ve sınır getirilmiş

Ama daha sonradan tüccarların stok yapmaları ve istedikleri fiyatlara ulaşması bazı sorunları getirdiğinden serbest dalgalanmaya geçilmiş Bu kanun tarihte Romalıların kapitalizmin ağır kurallarına karşı çıkardıkları tek devletçi kanun olarak tarihe geçmiştir Ve dünyanın MS 300 yılında kurulan ilk borsası ünvanındadır

Geniş bir alan üzerine kurulu bölge halen ayakta 6-7 metre yüksekliğindeki meydandaki kuleye çıkılarak, mal fiyatları bildirilirmiş Alanda sütunlu yol ve zamanın dinlenme ve alış veriş yerleri bulunmakta

Borsa binası ve Zeus tapınağını geçtikten sonra, sol tarafta büyük Roma hamamları bulunmakta Merkezi bir ısıtmayla yapılan sistem kalıntıları mevcut

İç taraftaki kalıntılarda ve Roma hamamı alanında şu anda koruma altında bulunan mozaikler mevcutBu mozaikler görülmeye değer

Aizonai’deki tiyatro kapasitesi, 30 bin olan, devasa bir yapıya sahip

Şu anda depremlerin getirdiği hasarlara bağlı olarak yıkılmış durumda olmasına rağmen biraz uğraşı ile belkide ikinci Aspendos haline neden getirilmesin? Tiyatronun etrafı ve sahne kenarlarında o bölümleri kaplayan heykel zeminleri kendini göstermekte

Yine özellikleri farklı olan bu yapıtlardan tiyatro ise o dönemlerinkilerden farklı olarak stadyumla bitişik bir halde, aynı alanı beraber paylaşmakta Uzun stadyum hala çok belirginMadalya alanların şerefine madalyaları simgeleyen kabartmalar stadyum girişimde hala zarar görmemiş bir şekilde durmakta


Sonuç olarak bu ve benzeri yüzlerce ilgi bekleyen, korunması gereken, tarihi alanlarımız mevcut Çavdarhisar Belediyesinin bu alandaki çabaları gerçekten çok önemli ve takdir edilecek bir şekilde devam ediyor Tanıtım, turizm ve bunlardan bölge ekonomisinin kazanacakları ve ülkemizi tanıtmak adına çok önemli Daha önce tapınak alanı içinde bulunan dinlenme yeri ve cafelerin dışarı alınması , giriş çıkışlarda dikkatin artırılması oldukça önemli Her yıl düzenlenen festival ve şenlikler ve sürekli devam eden kazı çalışmaları yüreğimize su serpen gelişmeler


Tarih ve kültür adına korumamız gereken miraslara sonuna kadar saygı duymalı gereken sorumluluğumuzu her birey olarak yapmalıyız