Ülkeler Tarihi: Ürdün

Ürdün´ün tarihi çok eski devirlere dayanır Bölgede kurulan ilk devletler arasında Gilead Amman Moab ve Edom yer alır MÖ 13 asırda bölgeye İsrailoğulları hakim oldu Bu hakimiyete MÖ 721´de Asurlular tarafından son verildi Asur egemenliği Medlerin MÖ 612´de devleti yıkmasıyla sona erdi MÖ 587´de bölge Babil hakimiyeti altına girdi MÖ 332´de Büyük İskender bölgeyi ele geçirdi Daha sonra bölge sırasıyla Ptolemaios ve Selevkosların hakimiyeti altına girdi

MÖ 64-63 yılları arasında ise Romalılar bölgeyi ele geçirdi Roma´nın ikiye ayrılmasından sonra bölge Bizans´ın elinde kaldı Bugünkü Ürdün toprakları Hazret-i Ömer zamanında Müslümanlar tarafından fethedildi ve halkın çoğu İslam dinine girdi Sırasıyla Emevi Abbasi Selçuklu Eyyubi ve Memluk hakimiyetine girdi Ürdün Yavuz Sultan Selim Han (1512-1520) zamanında Osmanlı Devletinin bir parçası oldu (1516)

Birinci Cihan savaşı sonunda 400 seneden beri Osmanlı adaleti altında yaşayan Ürdün 1920´de İngiltere´nin manda yönetimi altına girdi 1921´deEmir Şerif Abdullah Ürdün Nehrinin doğu tarafındaki topraklarda yarı bağımsız bir emirlik kurdu Bu topraklar Filistin´in üçte ikisini ihtiva ediyordu İngiltere 1946´daLondra Antlaşması kararları gereğince Ürdün´ün bağımsızlığını tanıdı Siyonistler ve Araplar o zamanlar İngiliz mandası altında olan Filistin üzerinde hak iddia ediyorlardı

İngiltere Filistin´i paylaştırma planını BM´ye götürdü Plan Arap Devletleri ve Filistinliler tarafından reddedildi Mayıs 1948´de manda rejimi sona erdiğinde Ürdün ordusu İsrail Devletiyle Arap devletleri arasındaki savaşta Filistinlilerin yardımına geldi Ürdün Kudüs şehrini ve Ürdün Nehrinin batı tarafındaki toprakları işgal etti Melik Abdullah işgal edilmiş toprakları 1950´de Emirliğine resmen ilhak etti Fakat 20 Temmuz 1951´de Emir Abdullah Kudüs´te İngilizlerin kiralık katilleri tarafından şehit edildi Yerine oğlu Talal geçti Fakat Talal hasta olduğundan tahtını ve tacını oğlu Hüseyin´e terk etti

Emir Hüseyin Mayıs 1953´te göreve başladı Ürdün 1967 Arap-İsrail savaşında 1948´de kazandığı toprakların hepsini kaybetti 6000 kişi kayıp verdi Savaşın sonunda Ürdün ekonomisi çöküntüye girdi Bu arada 1964´te kurulan Filistin Kurtuluş Teşkilatı (FKT) İsrail´e karşı yaptığı operasyonlarda Ürdün´ü ana üs seçmişti ve devlet içinde devlet olma tehlikesi gösteriyordu FKT´nin İsrail´e yaptığı saldırılar İsrail´in Ürdün´ü büyük zararlara sokan misillemeler yapmasına sebep oldu

1971´de Emir Hüseyin Arap ülkelerinin kınamalarına rağmen FKT´nı ülkeden çıkardı Ürdün 1973-1974 Arap-İsrail savaşına katılmadı Fakat 1978´de Mısır-İsrail Kamp David Antlaşmasını reddetmede Arap ülkelerinin çoğuyla birleşti Ürdün Mart 1979´da Mısır ile diplomatik ilişkileri kesen ilk Arap ülkesi oldu Bu politikasını 1984´ten sonra değiştirdi 1980´de başlayan İran-Irak savaşı sırasında Ürdün Irak´ın başlıca silah kaynağı oldu 1989´da Irak´ın Kuveyt´i işgaline karşı çıkan Ürdün Amerika´nın Irak´a karşı harekette bulunması üzerine Irak´ı destekledi


Alıntı