Gazi Ve Latife

İsmet Bozdağ


İzmir işgal edildikten bir kaç gün sonra Mustafa Kemal, İsmet Paşa, Fevzi Paşa, Fatih Rıfkı Atay, Asım us, Yakup Kadri Karaosmanoğlu İzmir’e gittilerMustafa Kemal ve arkadaşlarını Uşaki Zade Latife Hanım karşıladı Büyük bir bahçenin içinde,martı kanadı gibi beyaz,bembeyaz bir köşktü buSalonları geniş,odaları ferah ve konuk ağırlamaya müsaittiSahibi olan Latife Hanım bir Mustafa Kemal hayranıydıLatife Hanım 23-24 yaşlarında, ela gözlü,kumral, ufak tefek, tombulca bir genç kızdıÇabuk sevinir,çabuk üzülür,hem ürkek , hem cesur ,bir kaç dil bilen ve kolej okumuş kültürlü bir kızdı 12 Eylül günü,İzmir,bir savaş sonrası karışıklığına yuvarlanmıştıYağma ve yangın,aynı anda başlamıştıErmeni mahallesinden başlayan ateş, gittikçe büyüyorduEtfayenin yangın hortumları bıçakla kesilmiş,parça parça edilmiştiKordonboyunda,Karargahlarını birbirine yakın kurmuş bulunan Mustafa Kemal Paşa ile İsmet Paşa ve Fevzi Paşalar,bir taraftan İstanbul üzerine yürüyen ordunun hazırlıklarını yapıyorlar,öte yandan yangının söndürülmesi,asayişin sağlanması için gereken emirleri veriyorlardıOrdu hem yangını söndürmek,hem yağmacıları dağıtmakla görevliydi
Yangın, Kordonu sarmış,Mustafa Kemal Paşa’nın karargahına yaklaşmaya başlamıştıYaverler,
Paşalar karargahın bir an önce Göztepe’ye geçmesinde acele ediyorlardıMustafa Kemal Göztepe’ye geçmeliydi ve arabayla bir an önce gittiler Mustafa Kemal Paşa, arkadaşlarıyla birlikte köşke girdiği zaman, her tarafın büyük bir titizlikle hazırlanmış olduğunu hemen fark etti ve genç ev sahibesine teşekkür ettiGazi Mustafa Kemal Paşa arkadaşlarıyla balkona geçip oturmaya ve sohbet etmeye başladılarAra sıra Latife Hanım gelip bir arzularının olup olmadığını soruyor ve Mustafa Kemal’I savaş arkadaşlarıyla yalnız bırakıyordu Mustafa Kemal Paşa Beyaz Köşk’e yerleşeliberi, Latife çok sevdiğii sabah uykularından vazgeçmiş ve misafirine kendi eliyle pişirdiği kahvesini götürüyorduBir sabah Mustafa Kemal Paşa erken uyanmış ve geceliğiyle camdan dışarı bakarken bir ayak sesleri geldiMustafa Kemal bunu Latife zannetti ama deildiYaveriydiHer sabah kahvesini Latife Hanım getiriyordu ama bu sabah yaveri Salih’I görünce biraz şaşırdı ve Latife’yi sorduLatife uyuyordu ve onun uyandırılmasını ve gazetelerin alınmasını söyledi
Mustafa Kemal Latife’ye alışmıştıHer gün onu görüyor ve yakınlaşmalar artıyordu1923 yılının 29 Ocak’ının Gazi Mustafa Kemal Paşa, Beya Köşk’te bir çay partisi veriyorduBu çay’a İzmir’in ileri gelenleri ile,İzmir’de bulunan Mustafa Kemal Paşa’nın arkadaşları ile uşakizadelerin yakın akrabaları çağrılmıştıBu çay aslında Gazi ile Latife’nin nikahıydıAma bunu kimse bilmiyorduKadı çağrıldı ve kadıya nikahın hangi odada olacağı söylendiOdada bayan ve erkek vardıKadı bir an kadın-erkek bir arada olurmu düşüncesini dışarıya vurur gibi yaptıSonunda Mustafa Kemal ve Latife Hanım evlendiler
İkiside birbirlerine eş olmayı kabul ettilerDavetliler gittikten sonra Mustafa Kemal ve Latife Hanım yalnız kaldılar ve Latife Hanım o gece ilk defa 24 yıllık hayatını yarım yaşamış olduğunu fark ettiİşte şimdi,öteki yarısını bulmuştu yani Mustafa Kemal’i
Evlilik, Mustafa Kemal Paşa’nın hayatında hemen hemen hiç bir şey değiştirmemiştiGene akşamları,politika arkadaşlarını sofrasında topluyor,onlarla görüşüp tartışıyor,yine geç vakit yemeğini yiyip yatıyorduLatife aynı tanıştığı günlerdeki gibi Gazi’den önce uyanıyor,gazeteleri,ajans bültenlerini okuyup notlar alıyor,sonra sabah kahvesiniyle birlikte bu bilgileri Mustafa Kemal’e aktarıyordu
Latife,Mustafa Kemal Paşa’nın yattığı odaya,kendisinden başka kimsenin girmesini istemiyordu
Çünkü Gazi’nin, bekarlık zamanından kalma bazı alışkanlıklarının değişmesi lazımdıHayatları böyle tatlı ve biraz kıskançlıkla devam ediyordu
Bir gün Gazi ve Latife Hanım’ın katıldığı bir gezide, Devlet reisleri,mareşeller,eşleri de olsa yanlarında önde yürüler ve arabanın sahında otururlardıMustafa Kemal, makama değil, daima ehliyete önem vermiş olmasına rağmen protokol gereği olarak Latife Hanım’I sola oturtmuştuBu gezinin akşamında kavga meydana gelmiştiLatife Hanım bana herkesin içinde hakaret ettinBunu nasıl yaparsın diye bağırıyorduÇok sinirliydiAğlamaya başladı biraz sonra uykuya daldıMustafa Kemal onun sabahleyin pişman olacağını ve düzeleceğine inanıyordu
Ertesi sabah Latife Hanım pişmandıKocasına seslendi fakat yanıt alamadıBahçeye doğru gittiMustafa Kemal oradaydıLatife Hanım sakin ve neşeli haliyle bahçeye indi ve hiç bir şey olmamış gibi bugün neler yapacaklarını sorduBu olay onların ilk kavgalarıydı
Bu kavgadan sonra çatışmalar olduBir gün Latife Hanım Mustafa Kemal’e kendisiyle konuşmak istediğini söylediMustafa Kemal sonra konuşmak istiyordu ama Latife Hanım oanda istiyorduLatife Hanım Gazi’ye ne zaman bu sofra alemleri bitecek diye haykırıyorduMustafa Kemal ise onun tepesinde atlamalarını ve topuk çalmasının ne zaman biteceğini söylüyorduLatife Hanım bu sofra alemleri bittiği zaman diyordu ve Mustafa Kemal’in yavaş yavaş sinirlendiğini farkediyorduBu kavgada boşanma lafı ortaya atıldıLatife Hanım Mustafa Kemal’in kendisini boşayamayacağını düşünüyordu çünkü o bir cumhurbaşkanıydı ve neden boşandığını açıklamak zorundaydıMustafa Kemal ise kendisinin kimseye açıklamak zorunda olacağı bir şey ol madığını söylüyorduMustafa Kemal çok sinirlenmişti
O günden sonrada yaşamları kötüye gidiyorduBir kıvılcım onların ayrılmasına yeterdi neredeyseVe o kıvılcımda bir resmi yemekte patladıMustafa Kemal ve Latife Hanım resmi bir yemeğe katılmışlardıİkisi konuşmuyorlardıMustafa Kemal, Ali Sait Paşa’nın eşi Naciye Hanımla sohbet ediyorduLatife Hanım onları gördükçe yüzü mosmor kesiliyordu
Yemekten sonra çok büyük bir kavga olmuştuLatife Hanım Mustafa Kemal’i Naciye Hanımla yaptıklarını soruyorduLatife Hanım çok sinirliydiMustafa Kemal, Latife Hanım’a susmasını söylüyordu fakat o susmuyorduMustafa Kemal hızlı adımlarla bir odanın kapısını açıp boş olduğunu görünce kapıyı kapadı ve bulduğu kanepenin üzerine uzandıLatife Hanım öfkesini gözyaşlarına bırakmış,hıçkırmaya başlamıştı
Sabahleyin salona geldiği zaman yüzü sapsarıydıGözlerine mor halkalar çökmüştüGeceyi uyumadan ve üzüntüyle geçirdiği belliydiErzurum civarında bir deprem olmuştu ve Erzurum’a gidecekler salonda toplanmışlardıLatife Hanım’da hazırlandı ve Erzurum’a hareket edildi
Erzurum’a varılınca depremin büyük yıkıntılar yaptığı gözler önündeydiBir kaç sağlam binadan başka ne varsa toprağa karışmıştıSalgın hastalıktan korkuluyorduBu gezintiler sırasında Latife Hanım Mustafa Kemal’in yanıbaşında yürüyor,çocukları okşuyor,kadınları teselli ediyorduBüyük can kaybı olmuştu
O akşam Gazi ve Latife,yine ayrı ayrı odalarda yattılarLatife’nin öfkesi geçmiş,yumuşamıştı
Fakat Gazi,kesinlikle direniyor,Latife Hanım ile tek kelime konuşmuyordu
Gazi bu büyük kavgadan sonra Latife Hanım’I Ankara’ya yollamaya karar verdiMustafa Kemal işleri bittikten sonra Ankara’ya geri döndü ve İsmet Paşa’yı yanına çağırdıOna boşandığını bildirdi ve bunu Anadolu Ajansı’na durumu açıklayacak bir bildiri yollamasını ve yayınlamalarını söledi
Mustafa Kemal boşandıktan sonra biraz durgun ve biraz hüzünlüydüKuvvetli bir Mercedes-Benz gelerek onu Yozgat’a doğru uçuruyorduMustafa Kemal, bu olaydan sonra işlerine devam etti
Latife Hanım ise, 2 yıl,6 ay ,4 gün sonra, 25 Ağustos 1925 günü “Latife Gazi Mustafa Kemal” olarak çıktığı İzmir’e,sadece “Latife” olarak dönüyordu