Neden Hepimiz Şişmanlıyoruz Acaba?!

Kadın, erkek, genç, yaşlı, hepimiz şişmanlıyoruz!


Dünya nüfusu giderek şişmanlıyor Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Ocak ayı raporunda şişmanlığın dünya genelinde bir sorun olduğu açıklamasını yaptı Raporda, şişmanlık olgusunun özellikle kötü beslenen toplumlarda ortaya çıktığı ve dünya genelinde 12 milyar şişman insan olduğu belirtildi



Şişmanlığı oluşturan nedenlerden belki de en önemlisi yanlış beslenme



Daha ince olabilmek için her geçen gün piyasaya sürülen yeni diyet formüllerinin peşinde koşarken bir yandan da sağlıklı besinler yerine "fast food" yiyecek kültürünü tercih ediyor; günlük bedensel enerjiyi gerektiren aktivitelerden hızla uzaklaşan bir toplum haline dönüşüyoruz



Şeker hastalığı ve şişmanlık ile ilgili yayın ve araştırmaları olan, Diabet ve Beslenme Derneği Başkanı Prof Üstün Korugan, diabeti oluşturan nedenlerden biri olarak şişmanlığı gösterirken, "Şişmanladıkça şeker hastalığı riski artar" diyor Korugan ile beslenme alışkanlıklarımızı konuştuk



Prof Üstün Korugan'a göre dünya genelinde şişman insan sayısı diabetten daha hızlı artıyor


Şişmanlık, diabeti davet ediyor!

Bütün dünyanın aklını taktığı ve kurcaladığı bir konu: şişmanlık Gen yapısı ve hareketsizlik ile birlikte diabeti oluşturan en önemli nedenlerden biri olan şişmanlık, aynı zamanda çağımızın sorunu Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Metabolizma, Beslenme ve Hormon Hastalıkları Profesörü Üstün Korugan şişmanladıkça şeker hastalığı riskinin arttığına dikkat çekiyor Korugan, fast food yerine sağlıklı beslenme ve bol egzersiz öneriyor



Diabet nedir, tipleri nelerdir?

Bir hormon ve metabolizma sorunu olan diabet, vücudun en önemli hormonlarından biri olan insülin ile ilgili problemleri içeren bir hastalıktır Temel olarak iki tip diabetten söz edilir Tip I diabette, vücuttaki insülin normalden fazladır; Tip II diabette ise vücut normalden az insülin salgılamaktadır ınsülinin var olduğu halde vücuda yetmemesi durumunda vücut dokularının insülin duyarlılığını yitirdiğini görürüz Bu, genetik bir program hatasıdır Ancak kimi zaman, ağır stres ya da hastalık geçiren insanların vücudunda insülin direnci oluşabilir Bu koşullar ortadan kalktığı halde insülin yetersizliği sürüyorsa, bu durumda şeker hastalığından bahsedilebilir



Diabeti oluşturan faktörler nelerdir?

Genler, şeker hastalığının oluşumunda çok önemli bir rol oynar Ayrıca yaş faktörü de diabetin oluşmasını hızlandıran nedenler arasında yer alır Örneğin, Tip II diabet genellikle 35-40 yaşlarda ortaya çıkar ve bu grup, diabetik popülasyonun yaklaşık %80'ini oluşturur 65 yaşından sonra ise şeker hastalığına yakalanma riski çok yüksektir



Diabetin dünya genelinde ve Türkiye'de görülme sıklığı nedir?

Diabet ile özdeşleşen bazı spesifik toplumlardan söz edilebilir Özellikle Finlandiya'da Tip I diabete çok sık rastlanır Ancak Türkiye'deki diabet sıklığı için kesin bir şey söylemek mümkün görünmüyor çünkü toplumumuz bu konuda spesifik bir özellik göstermiyor Dünya genelinde diabetin arttığını görüyoruz Bu artışın en önemli nedeni şişmanlığın artıyor oluşu Hatta, şişman insan sayısının diabetten çok daha hızlı arttığını söyleyebiliriz

şişmanlığın artışını neye bağlıyorsunuz?



Üç önemli faktör şişmanlığı hızlandırıyor:

Fast food yiyecekler, hareketsizlik ve genler İngiltere'de 1999 yılı sonunda yapılan bir çalışma gösteriyor ki, giderek hareketsizleşiyoruz Eskiden okuldan gelir, giysilerimizi çıkardığımız gibi sokağa top oynamaya koşardık şimdi çocuklar eve gelip bilgisayar başına geçiyor ve bu arada yemek yiyor Fast food yemek kültürü şişmanlığın başlıca nedenlerinden biri



Kime şişman denilir?

Vücuttaki yağ dokusu normali aşmış kişiler şişman olarak kabul ediliyor Bu kişilerin şeker ve yağ metabolizmasına, insülin fazlasına bakıyoruz ve gelecekte olabilecekleri tahmin edebiliyoruz Muhtemelen, o kişinin kolestrolü yükselecek ve şeker hastası olacaktır



Şişmanlamamak için ne yapılmalıdır?

Öncelikle şekeri azaltacaksınız Patates de insülin salgılayan ve çabuk acıktıran bir besin Patates, pirinç, mısır, beyaz un ve beyaz ekmekten kaçınacaksınız Tatlılardan vazgeçecek, kahve ve çayı azaltacaksınız Doğa, ekonomik yaratmış şişmanları Enerji harcamada cimri olan şişmanlar, ne kadar hareket yaparlarsa yapsınlar zayıflar kadar enerji tüketemiyorlar Az enerjiyle yaşayabiliyorlar Bu yüzden onlara egzersizi artırmalarını öneriyoruz Önemli olan, şişmanları incecik hale getirmek değil, sağlıklı bir diyetle ideal kilolarına kavuşturmak



Diabet ve Beslenme Derneği'nin başkanısınız Dernek ne gibi faaliyetler gerçekleştiriyor?

Derneği 80'li yılların başında kurduk Derneğimizin yakında gerçekleştireceği projelerden biri fast-food'a karşı, İtalyanların "slow food" dedikleri harekete destek olmak ve bu yöndeki çalışmalara bilimsel destek yaratmak İtalya'da üretilmiş bir kavram olan "slow food", geleneksel mutfağa yönelişi simgeliyor Türkiye'de de bu kampanyayı uygulamak ve "Sefertası Hareketi" olarak adlandırmak gibi bir düşüncemiz var



Beslenme alışkanlıklarımızı nasıl değerlendiriyorsunuz?

İnsanımızın beslenme alışkanlıkları çok çeşitli Güneydoğu ile Karadeniz'in, Ege ile Doğu'nun mutfak kültürleri birbirinden çok farklı Sonuçta, bir Urfalı'yla Karadenizli'yi aynı masaya oturtamıyorsunuz Çok engin bir yemek kültürüne sahibiz Ancak beslenme araştırmalarının da işaret ettiği gibi bütün dünya Akdeniz ve Ege mutfağının ve sızma zeytinyağının peşinden koşuyor ama biz koşmuyoruz Bu kültüre kendi sağlığımız için sahip çıkmamız gerekiyor


Söyleşi: Duygu Durgu