Ailede Sorumluluklar

Evli Erkekler İçin Önemli Konular


Nafaka: Evli erkek, imkanları nisbetinde eşinin ve çocuklarının maddi ihtiyaçlarını karşılamakla, helal nafaka sağlamakla mükelleftir Nafaka, yeme-içme, mesken, giyim gibi zaruri ihtiyaçlardır


İyi geçinme: Erkek, hanımına karşı güler yüzlü, tatlı sözlü, iyi huylu olmalıdır Kadını incitecek yersiz davranışlardan, kaba tavırlardan sakınmalıdır


Sevgi ve bağlılık: Erkek, eşine karşı olan sevgisinde cömert olmalıdır Ona karşı öyle samimi olmalı ki, kadın herkesten daha çok sevildiğini hissetsin Ancak bu, her isteğini yerine getirmek anlamında değildir Bazı istekler elbette gerçekleşmeyebilir


Sohbet: Şartlar elverdikçe hanımıyla sohbet ve şakalar yapıp neşeli vakitler geçirmeyi sağlamak evliliğin tabii ihtiyaçlarındandır


Nezaket: Kadın, eşi tarafından beğenilmeyi ister Şaka dahi olsa kadın kötülenmemeli Lüzumu yokken tenkit edilmemeli Kadına değer verilmeli Sık sık yaptıklarını takdir etmeli


Sabır: Erkek, eşinin bazı hatalı sözleri ve davranışlarına karşı hemen öfkelenmemeli Sinirlenip bağırmamalı Kadın sinirlenmişse de, erkek sükûnetini korumalı


Tedbir: Erkek, ailede kavga çıkarmaktan ve kadını dövmekten sakınmalı Evlilik hayatının selameti için herkes çeşitli tedbirler alır Fakat, basit kusurlar için kadını azarlamak yersizdir


Hoşgörü: Eşinin bazı kusurlarını görmezden gelmeli Olağan bir kusurdan dolayı da bir-iki günden fazla dargın durmamalı Erkek, bazen de kusuru kendinde aramalı


Yardım: Dışarıya dönük işler erkek tarafından görülmeli Ev işlerinde de kadına yardımcı olmalı Evdeki düzen ve temizliğe dikkat etmeli


Eve bağlılık: Kadının hoşlandığı erkek, evine bağlı olan erkektir Erkek, geceleri ihtiyaçtan fazla dışarıda kalmayıp evine dönmeli İnsan aradığı saadeti, ancak evinde bulabilir


Evli Kadınlar İçin Önemli Konular


Güleryüz: Kadın, erkeğine karşı güler yüzlü, tatlı sözlü olmaya çalışmalı Kocasının iyiliklerine karşı teşekkür etmek de, güzel bir nezaket halidir


İtaat: Kadın, eşinin meşru isteklerine itaat etmeli, sözlerini dinlemeli Ancak haram işlemeye ve farzın terkine yönelik yersiz bir istek karşısında kimseye itaat gerekmez


Ev idaresi: Ev idaresinde kadın lüks ve israftan kaçınmalı Evdeki eşyaları temiz ve idareli kullanmalı Ev masraflarında kadının savurganlığı iyi değildir Tutumlu olması gerekir Buna dikkat etmeyen aileler sıkıntıya düşerler


İzin almak: Eşinden izinsiz ve lüzumsuz dışarılarda gezmekten kaçınmalıdır Ancak ana-baba ve yakın akrabalar, lüzum ve ihtiyaç halinde izinsiz de olsa ziyaret edilebilir


Süslenme: Kadın, evindeki süs ve giyimiyle erkeğine cazip görünebilmeli Bu süslenme faydalı ve lüzumludur Fakat kadın, sadece eşi için süslenmeli, dışarıya karşı değil!


Tenkitten çekinmek: Kadın, erkeğine karşı olur olmaz şeyler için tenkitte bulunmaktan ve ona emir verir gibi tavır almaktan sakınmalı Hiç bir erkek, eşinin ona emir vermesinden hoşlanmaz


Dedikodu: Bağırıp çağırmaktan, gevezelik etmekten, başkalarının dedikodusunu yapmaktan kadınlar titizlikle sakınmalı Huzursuzlukların baş sebebi dildir, bunu unutmamalı


Alaydan sakınmak: Kadın, şaka dahi olsa eşi ile alay etmemeli Ona hakarette bulunmamalı Hele bunu başkalarının yanında asla yapmamalı Ayrıca ikide bir kendini ve sülalesini övmekten sakınmalı


Şikayetçi olmamak: Erkek eve döndüğü zaman kadın, bir takım sıkıntı ve şikayetleri öne sürerek huzur bozmaktan sakınmalı Ailedeki kaynana kayınbaba ile de iyi geçinmelidir


Engel çıkarmamak: Kadın, eşinin ilmi ve fikri çalışmalarına engel olmaktan sakınmalı İlim ve fikir mesleğinde hizmet görenler, bunları evlilik hayatına feda edemezler


Ailede Çocuk Terbiyesi


Yemek adabı: Çocuklar yemekten önce ve sonra ellerini yıkamalıdır Tabii bu büyükler için de geçerli Yeme-içmeye “Bismillâh” ile başlayıp, sonunda “Elhamdülillâh” deme alışkanlığı kazanmalı Sağ elle yemeli Büyüklerden önce yemeye başlanmamalıdır


Konuşma adabı: Çocukları kaba sözlerden, ayıp laflar etmekten ve yalan söylemekten menetmeli Onlara güzel sözleri, doğru, nazik ve edepli konuşma tarzını benimsetmeli


Hürmet: Çocuklar büyüklere saygılı olmalı Onlar gelince ayağa kalkmalı Gerektiğinde onlara yer vermeli Onların yanında söz hakkı verilmeden gevezeliğe kalkışmamalı


Dinî bilgi: Çocuğa anlayacağı seviyede iman ve İslâm esasları telkin edilmeli Dinî duyguları geliştirilip kuvvetlendirilmeli Dinî telkin ve tebliğin en uygun dönemi 7-15 yaşları arasıdır


Helâl lokma: Ana-baba, evladına haram lokma yedirmekten sakınmalı İhtiyaçlarını azından da olsa helâlinden temin etmeli, fazla mal için asla helâl olmayana uzanmamalı


Oyun: Çocuklar için oyun ve eğlence vaz geçilmez ihtiyaçtır Bu unutulmamalı Onlar toplu halde oynarken zaruret olmadıkça oyunlarını bozmamalı


Arkadaşlık: Her zaman için çocukların arkadaşlarına dikkat etmeli Onları ahlâksız ve edepsiz kimselerle arkadaşlık etmekten korumalı, iyi çocuklarla arkadaşlığı sağlanmalı


Adalet: Ana-baba, çocuklara dönük davranış ve hediyelerde eşitliği gözetip adaletli davranmalı Fakat onlardan biri haksızlık yapınca, bunu da dikkate almalı


Örnek tavır: Çocuğun yapmaması istenen fena hallerden ana-baba da uzak kalmalı Yapılması istenen şeylerin büyükleri tarafından yapıldığını çocuklar da görmeli


Mükâfat: Çocukta iyi davranışlar görülünce onu mükâfatlandırmalı, teşvik etmeli Kötü halleri ise uygun lisanla ikaz edilerek yasaklanmalı


ANA-BABA HAKLARI


Saygı: Çocuklar her zaman ana-babaya hürmet etmeli Yanlarında saygısızlık etmemeli, onlara karşı asla bıkkınlık gösterip yüz ekşitmemeli


İtaat: Evladın ana-babanın meşru tekliflerine itaati vaciptir Yapılması haram olan şey veya farz olanın terki teklif edilirse, o isteğe uyulmaz


Hizmet: Ana-babanın hizmetlerini seve seve yapmalı Onların teklifini beklemeden yardımlarına koşmalı Hizmette annenin hakkı önce gelir Hürmette ise baba hakkı öndedir


Güzel söz: Ana-babaya güzel sözle, yumuşak ifadelerle hitap etmeli Kesinlikle azarlama tarzında sert ve kalp kırıcı sözler söylememeli Onları isimleriyle çağırmamalı


İsyan etmemek: Ana-babaya karşı gelmekten, gönüllerini kıracak davranışlardan sakınmalı Ana-babaya isyan, hakaret, eza ve cefa haramdır Ana-baba da hatalı davranışlarıyla, evladını isyan ve itaatsizliğe sürüklememeli


Amirlik etmemek: Ana-babasında bir kötülük ve yanlışlığa şahit olan evlat, güzel ikazla ondan vazgeçirmeye çalışmalı Emir verircesine yüksek sesle azarlamaktan sakınmalı


Sabır: Ana-babaya itaat yolunda karşılaşılan güçlüklere tahammül gerekir Onlar bize eziyet ve kötülük etseler dahi, biz onlara çeşitli yollarla iyilik etmeliyiz Şüphesiz ki böyle külfetlerin zamanla büyük nimetleri görülecektir


Dua almak: Çocuklar, ana-babasının hayır duasını almalı, beddualarından korunmalı Ana-babanın duası makbuldür Ancak ana-baba da çocuklarına bedduadan sakınmalı


Gönül almak: Bir işe teşebbüs edilirken ana-babanın da gönlünü almalı ve rızasını kollamalı Evlenme teşebbüsünde bulunan gençler, ana-babanın rızasını dikkate almaya çalışmalı


Bağış: Vefat eden ana-baba namına hayır-hasenatta bulunup, sevabını onların ruhuna bağışlamalı Zaman zaman kabirlerini ziyarete gitmeli Kur’an okuyup hayır duaları etmeli


"Semerkand(Aydınlık Bir Hayata Doğru)"