Soğanlı Bitkiler

Soğanlı Bitkileri hakkında - Soğanlı Bitkilerin Yetiştirilmesi - Soğanlı Bitkiler Nelerdir - Soğanlı Bitkileri Bakımı
Soğanlı Bitkiler


Halk arasında bu grup sadece soğanlı Bitkiler diye adlandırılırken botanikçiler bunları, 3-4 değişik gruba ayırarak adlandırırlar Soğanlı, rizomlu ve yumru köklü bitkiler bu grubu oluşturur Soğanlar, genelde aktif büyüme periyodunda veya sonrasında çiçek açarlar Çiçeklenmeden sonra yapraklar tepeden toprağa doğru ölürler Bundan sonra bitki yılın geri kalan kısmını, hareketsiz olarak yer altında geçirir Kışların ılık geçtiği yörelerde, bazı Zambak türlerinde olduğu gibi, soğanlı çiçekler sürekli yeşil kalabilirler Çoğu soğanlı çiçeğin sadece kısa bir süre açık kalması bahçedeki yegane problemleridir Açtıkları zaman çok gösterişli olan Laleler, soldukları zaman çürüyen yaprakları ile çirkin görünürler ve kamufle edilmeleri gerekir

SOĞANLARIN DİKİM DERİNLİĞİ

Soğanların dikim derinlikleriyle ilgili genel kural, soğanın boyunun iki katı derinliğe dikilmeleri gerektiğidir Daha açıklayıcı olmak gerekirse, örneğin soğanın çapı 16 cm ise soğanı yaklaşık 30 cm derinliğe, çapı 5 cm ise yaklaşık 10 cm derinliğe dikmeniz önerilmektedir Dikim derinlikleri soğan paketleri üzerinde ayrıca belirtilmektedir

DİKİM ARALIKLARI NE KADAR OLMALI ?

Küçük canlı çiçek soğanları birbirlerine oldukça yakın yaklaşık 10ar cm aralıklarla daha büyük canlı soğanlar ise yaklaşık 12-13 cm aralıklarla dikilebilirler Çok daha belirgin bir renk cümbüşü yaratmak istenilirse soğanları daha yakın, hatta birbirlerine neredeyse değecek kadar yakında dikebilirsiniz


SOĞANLAR NASIL DİKİLMELİ ?

Soğanlarınızı dikmeye başlamadan önce birbirlerine uygun aralıklarla yere dizmeniz önerilir Bir mala veya soğan dikim aleti yardımıyla toprakta uygun derinlikte çukur açtıktan sonra büyüme tarafları yukarı gelecek şekilde yerleştirilmelidir Daha sonra delikler toprakla doldurulup hafifçe bastırılmalıdır

Eğer çok miktarda soğan dikilecek ise tüm dikim alanını önceden kazarak dikime hazırlamak çok daha pratiktir Daha sonra dikeceğiniz soğan ve yumruları uygun derinliklere, birbirlerine uygun aralıklarla topraktaki yerlerine yerleştirebilir ve delikleri açarken çıkarttığınız toprakla üzerini örtebilirsiniz


TOPRAK YAPISI NASIL OLMALI ?

Eğer yağmur yağmıyorsa, dikimden hemen sonra soğanları sulamanız önerilir Soğanlar ıslak toprakta daha çabuk kök oluşturacaklardır ki bu da bitkinin bundan sonraki gelişimi için çok önemlidir

Soğanların çiçeklenmeye başlamalarına kadar olan süre boyunca yağacak olan kış ve ilkbahar yağmurları geri kalan su ihtiyacını gidereceklerdir Ancak eğer kışın da kuru iklime sahip olan bir bölgede yaşıyorsanız, belirli aralıklarla sulamanız gerekecektir Kısacası toprağın kurumasına izin verilmemelidir

DİKİM SONRASI İHTİYAÇLAR NELERDİR ?

Güz soğanlarının yapraklardan veya samandan oluşmuş koruyucu bir örtüye pek ihtiyaçları yoktur Bununla birlikte eğer yaşadığınız bölge çok soğuk olup sürekli don yaşanıyorsa veya kış şartları çok şiddetliyse ve eğer soğanlarınız erken dikildiyse, ölü yapraklarla yada saman ile 10cm kalınlığındaki bir koruyucu tabaka soğanlarınızı donmaktan koruyacaktır

Soğanların pek çoğu aynı zaman da “çok yıllık” bitkiler olduklarından toprakta yerlerinde bırakılabilirler ve böylece bir sonraki sene de çiçeklenecektir

ÇİÇEKLENME BİTİMİ

Son aşamada çiçek tohumları oluşmadan önce kafalarını kesiniz Daha sonra, yapraklarda tamamen solunca soğanları sökerek temizleyiniz Aynı saksıyı kışlık bir bitki ekmek için acilen boşaltmanız gerekiyorsa, yapraklar solmaya başladığında soğanları yaprakları ile birlikte itinalı bir şekilde bahçenizde gölge, serin ve rutubetsiz bir yerde bir sonraki dikim mevsimine kadar bekletiniz

Ancak lale soğanları çiçeklenme bitiminden sonra toprakta bırakılmamalıdır, aksi halde çürürler Topraktan çıkartılıp serin, kuru ve gölge bir yerde saklanmalıdır

Yaz soğanlarının da pek çoğu “çok yıllık” bitkilerdir Örneğin Dalya her sene daha fazla sayıda çiçeklenme yapar Soğan paketlerinin arkasında dikim derinliğiyle ilgili dikim ve çiçeklenme zamanlarını gösteren şemalar vardır

Bunlardan yararlanarak her soğanın uygun dikim koşullarını sağlayabilir Bulunduğunuz mevsime göre uygun soğanı dikebilirsiniz Tablolarla ilgili kullanım bilgilerini aşağıdaki örneklerde görebilirsiniz



FREZYA (Freesia)

Frezyalar parlak renkleri ve emsalsiz kokusuyla kış aylarında kesme çiçek olarak evlerimizi şenlendirir Biraz özenle bu güzel çiçeği bahçemizde de yetiştirebiliriz


Frezya iyi drenajlı hafif toprak, kuytu ve güneşli bir yer ister Minik soğanlar nisan ayında 5 cm derinlikte ve 10-15 cm aralıklarla dikilir Düzenli su verilir Temmuz'dan Ekim'e kadar sürekli çiçek açar Bitki sarardıktan sonra soğanları dikkatlice sökülür Kuru kum içinde bahara kadar saklanır


SÜMBÜL (Hyacintus)

Zarafeti ve güzel kokusuyla eskiden beri şiirlere, şarkılara konu olan sümbüller geleneksel çiçeklerimizdendir Ülkemizde tabii olarak bulunan bu çiçek zamanla Avrupa'ya götürülmüş, özellikle Hollanda'lı çiçekçiler tarafından aşılanarak pek çok çeşidi elde edilmiştir


Tabii sümbüller uçuk pembe, mavi ve beyaz renklerde, yalınkat olur Ağır ve tatlı bir kokusu vardır Dikildiği yerde sürekli çoğalır ve yetiştirilmesi kolaydır


Hollanda sümbülleri ise çok zengin renklere sahiptir Çiçekleri kalın bir sapın çevresinde katmerli ve çok sayıdadır Cinsine göre ağır veya hafif kokulu olabilir


Sümbül soğanları Eylül-Ekim aylarında iyi gübrelenmiş toprağa 15 cm derinlik ve 20-30 cm aralıklarla dikilir Tabii sümbüller Mart- Nisan, Hollanda sümbülleri ise Nisan-Mayıs aylarında açar Soğanları topraktan çıkarmaya gerek yoktur


ZAMBAK (Lilium)


Zambak çiçeği insanlık tarihinde çok eski bir geçmişe sahiptir Öyle ki bundan 3000 yıl önce yetiştirildiğine dair kayıtlar vardır Çok fazla çeşidi üretilmiştir Zambak yetiştirmek kolay değildir Sabır ve bilgi gerektirir


Toprak Hazırlığı ve Yapısı

Zambak soğanlarının bahçeye dikiminden önce toprak derince işlenmelidir Mis zambak yetiştiriciliğinde toprak yapısı ve özelliği çok önemlidir Köklerin derinlere doğru gelişmesi ve bol saçak yapması toprak tipi ve toprağın havalanma durumuna göre değişiklik gösterebilmektedir Ayrıca zambaklarda soğanın sökülüp dikilme işleminin kök sisteminin gelişmesi üzerinde olumlu etkisi olduğu izlenmektedir Bu gelişmenin topraktaki nem miktarının uygun düzeyde bulunduğu geç sonbahar erken kış devrelerinde hızlı olduğu saplanmıştır





alıntıdır