Teknik Gelişim

himaye - gelişim hakkında - gayret etme
Himaye, gayret ve kıskanma anlamında bir kelimedir Bir ahlak terimi olarak din, namus ve vatan gibi yüce değerleri koruma ve savunmak için gayret etmek anlamına gelmektedir Kan bağı olanların birbirlerini koruma duygularına da hamiyet adı verilmiştir Kur’ân-ı Kerimde “hamiyet” kelimesi Fetih Suresinde bir ayette iki defa geçmektedir İnkârcıların gayretlerinin “cahiliye gayreti” olduğunu belirtmektedir (Fetih, 48:26) Cahiliye gayreti iki şekilde tefsir edilmiştir Birincisi batıl inançlarında ısrar ve taassup göstermek, ikincisi ise, kabile ve ırk hamiyetidir ki ırkını savunmak için kendisini feda etmesidir


Namusunu, şerefini, mukaddesatını koruyamamaktan dolayı utanmak ve sıkılmak da hamiyetten kaynaklanmaktadır Mukaddesatı, Kur’an ve sünneti müdafaa ve muhafaza gayretine de hamiyet denir İslam dini “hamiyet-i cahiliye”yi yasaklamış, “hamiyet-i diniye”yi tavsiye etmiştir Hamiyetin dine ve millete bakan iki yönü vardır Dine bakan yönü insanı ahrete ve Allah rızasına yönlendirirken, millete bakan yönü ile de bireyi “vatan ve millet için” fedakârlığa ve gayrete sevk etmektedir İslamiyetin her ikisine de sahip çıkarak teşvik ettiğini belirten Bediüzzaman “İslamiyet katında din ve milliyet bizzat müttehittir İtibarî, zahirî ve ârızî bir ayrılık var Belki, din milliyetin hayatı ve ruhudur Hukuk-u umumiye içinde hamiyet-i diniye esas olmalı, hamiyet-i milliye ona hâdim ve kuvvet ve kalası olmalı (ESDE, 2009, Hutbe-i Şamiye, s357) buyurarak bunun sınırlarını çizmiştir


Dine dayanmayan ve Allah rızasını gözetmeyen bir hamiyet insanı ırkçılığa götürürken, sadece ahrete yönelen ve dünyayı, milleti ve vatanı önemsemeyen bir yaklaşım da taassuba, ülke için fedakârlıktan kaçınmaya, “neme lazım” düşüncesi ile vurdumduymazlığa ve İslam milletinin zillet ve sefaletine sebep olmaktadır


Bediüzzaman hamiyet ve gayret “Ümit ve Emel” sahibi olmak gerektiğini ifade etmektedir Onun zıddı yeistir ve “Yeis aczden gelir Yeis mani-i her kemâldir Hamiyet ise şiddet-i mevâniye karşı şiddetle mukavemet etmektir Çabuk ye’se ınkılab eden hamiyet hamiyet değildir” (ESDE, Münazarat, 214) buyurur


İnsanı dini bakımdan gayrete getiren cennet ve saadet-i ebediye ümidi olduğu gibi, dünyada da gelişmeyi, terakki ve tekâmülü sağlayacak olan ve izzet ve şerefle yaşamayı netice veren, islamın ve Müslümanların diğer milletler ve dinler karşısında izzetini artıran ve zillet ve sefaletten kurtaracak olan “ümit ve emeldir” Geleceğe ümitle bakmak ve gelecekten ümitli olmaktır İstibdadın eseri olan ümitsizlik, insandaki istidat ve kabiliyetleri söndürür ve insanlık cevherini öldürür Ümitsizlik insanı bencil ve tembel yapar Her türlü ahlaksızlığın temelinde ümitsizlik vardır Bu ise Bediüzzaman’ın ifadesi ile acizlikten ileri gelir Her gelişmeye manidir Hamiyet ve gayret ümitten nemalanır ve her nevi sıkıntıya göğüs germeyi, dini ve milleti iin her türlü fedakârlığı göze almayı netice verir Himmet ve gayretin büyümesi ile ahlak da o nisbette yücelir İnsanı da şahsi menfaatini takip eden şahıs olmaktan çıkarır ve ülkesi için çalışan vatandaşlar haline getirir Bunun için Bediüzzaman “Kimin himmeti milleti ise o kimse tek başına bir millettir”


“Hamiyet ayrıdır, iş ayrıdır” buyuran Bediüzzaman Said Nursi hazretleri “Bence bir kalb ve vicdan fezail-i islamiye ile mütezeyyin olmazsa ondan hakiki hamiyet ve sadakat ve adalet beklenilmez Fakat iş ve sanat başka olduğu için, fasık bir adam güzel çobanlık edebilir Ayyaş bir adam ayyaş olmadığı vakitte iyi saat yapabilir İşte şimdi salahat ve mahareti, tabir-i âherle fazileti ve hamiyeti, nur-u kalb ve nur-u fikri cemedenler vezaife kifayet etmezler Öyle ise ya maharettir veya salahattir Sanatta maharet ise müreccahtır” (ESDE, Münazarat, 236) buyurarak dindar olmayan insanların da hamiyet ve gayret sahibi olabileceklerini belirtmiştir


Siyasi ve idari açıdan meseleye bakıldığı zaman vatan ve memleket için şahsından ve malından fedakârlık yapabilen, ülkesi ve milleti için gayret sarfeden milliyetçiler ile, millete hizmeti esas alan, bireysel hak ve özgürlükleri esas alan demokratların dindar olmasalar da hamiyet ve gayret sahibi oldukları ve siyasette maharet sahibi olduklarını görmezlikten gelemeyiz Çünkü siyaset ve idarecilik ancak bu temel vasıflara sahip insanlar tarafından başarılı bir şekilde yapılabilir