Maddenin Halleri

Maddenin HAlleri

Katı
Bir kalıp buzAna madde: Katı
Maddenin katı hali belirli bir şekle ve hacme sahiptir Katı maddeyi oluşturan atom ve moleküller birbirine çok yakındır Aralarındaki boşluklar çok azdır Atom ve moleküller arasında bir düzenlilik vardırHafif bir hareketlilik vardır


Sıvı

Sıvılar içinde bulundukları kabın şeklini alırAna madde: Sıvı
Maddenin sıvı hali, belirli bir şekle sahip değildir Sıvılar akışkan olduklarından bulundukları kabın şeklini alır Sıvı halde atom veya moleküller katılardan daha düzensiz olup tanecikler arası boşluklar katılardan daha fazladır Birazcık düzensiz hareket vardır


Gaz

Propan gazı içeren bir tüpAna madde: Gaz
Atom veya molekülleri arasında boşlukların çok olduğu durumdur Gaz tanecikleri düzensiz olarak hareket ederler Bu hareketleri sırasında gaz molekülleri birbiri ile homojen olarak karışabilirler Bunların yayılmaları hissedilebilir veya gözle takip edilebilir Bir odaya damlatılan bir kolonyanın kokusu kısa sürede hissedilirken, bir sigara dumanının yayılması da gözle takip edilebilir Gazların belirli bir şekil ve hacimleri yoktur Konuldukları kabı dolduracak şekilde genleşerek kabın şeklini ve hacmini alırlar


Plazma

PlazmaAna madde: Plazma (fizik)
Gaz halindeki maddeye enerji vermeye devam edersek, atomların dış kabuklarındaki elektronlar atomdan ayrılmaya başlar Bu durumda madde, artı ve eksi yüklü parçacıklardan oluşan yüksek enerjili bir gaz haline gelir Artı ve eksi yükler, birbirlerini çekmelerine rağmen, birleşerek nötr bir atom oluşturamazlar çünkü parçacıkların kinetik enerjileri, aralarındaki elektrostatik bağ enerjisinden fazladır Güneş ve diğer yıldızlar (nötron yıldızları hariç) tamamen plazma halindedir Plazma haline uzay boşluğunda da bolca rastlanır Uzaydaki plazma çok daha soğuk olmasına rağmen, çok seyreltik olduğu için birleşerek nötr atomlar oluşturma ihtimali düşüktür


Su örneği

Bir madde farklı sıcaklık ve basınç şartlarında üç halde de bulunabilir Örneğin, saf su, H2O ile formüle edilir

Katı halde buz,
sıvı halde su,
ve gaz halinde su buharı,
şeklinde bulunur


Maddenin bazı özellikleri

Buhar basıncı [değiştir]Ana madde: Buhar basıncı
Bir sıvının buharının sıvı yüzeyine yapışmış olduğu basınca sıvı-buhar basıncı denir Buhar basıncı ile ilgili bazı koşullar şöyledir

Sıcaklık arttıkça buhar basıncı artar
Aynı ortamda buhar basıncı yüksek olan sıvıların buharlaşması kolay olacağından kaynama noktaları düşük olur
Buhar basıncı yüksak olan sıvı moleküllerinin moleküller arası çekim kuvveti zayıftır
Bir sıvı içinde katı çözündüğünde buharlaşmayı azaltacağından buhar basıncını da düşürür Buhar basıncındaki düşme çözünen madde miktarıyla doğru orantılıdır

Genleşme [değiştir]Ana madde: Genleşme
Isınan maddelerin yüzey veya hacimlerindeki artışa genleşme denir Katı ve sıvıların genleşme katsayıları faklı olduğundan bu maddelerin genleşme miktarları ayırt edici özelliktir Fakat gazların tümünde 1 ºC artışı için genleşme 1/273 kat olduğundan genleşme gazlar için atıredici özellik değildir


Esneklik

Esneklik yalnızca katılar için ayırtedici bir özelliktir Sıvı ve gazların esnekliği söz konusu değildir


Çözünürlük

Ana madde: Çözünürlük (kimya)
Aynı şartlarda bir çözücünün birim hacminde çözünebilen maddenin maksimum miktarına o maddenin çözünürlüğü denir Çözünürlük her üç hal için ayırtedici bir özelliktir


Hal değişimi

Ana madde: Hal değişimi
Katı eriyerek sıvıya, süblimleşerek gaza dönüşür
Sıvı buharlaşarak gaza, donarak katıya dönüşür
Gaz yoğunlaşarak sıvıya, depozisyon ile ise katıya dönüşür
Plazma ise kinetik enerjisi arttırılarak yani ısıtılarak sırasıyla önce sıvıya ardından da gaza dönüşür Gaz halinden sonra daha fazla ısıtıldığı takdirde iyonlaşmaya, elektron kaybederek (+) yani pozitif yüklenmeye başlar