Kırıkkale Tarihi ,nüfusu ,ekonomisi, Komşuları,yüzölçümü,ilçeleri

KIRIKKALE





Kırıkkale,İç Anadolu Bölgesi'nde il ve il merkezi kentYüzölçümü 4365 km2 olan Kırıkkale ili kuzeyde Çankırı,doğuda Çorum,Yozgat ve Kırşehir,güneydoğu ve güneyde gene Kırşehir,batıda da Ankara illeriyle çevrilidirKırıkkale Türkiye'nin 71ilidir

Eskiden Ankara ilinin bir ilçesi olan Kırıkkale,15 Haziran 1989 tarihli ve 3578 sayılı yasa uyarınca Delice,Keskin ve Sulakyurt ilçeleriyle birleştirilerek il yapılmış ve böylece oluşturulan Kırıkkale ilinin Merkez ilçesi olmuştur9 Mayıs 1990 tarihli ve 3644 sayılı yasa uyarınca Bahşili,Balışeyh,Çelebi ,Karakeçili ve Yahşihan ilçeleri kurulunca Kırıkkale iline bağlı ilçe sayısı dokuza çıkmıştır

DOĞAL YAPI;




Doğal yapı,İl toprakları genellikle akarsu vadileri tarafından parçalanmış ,orta yükseklikteki dalgalı düzlüklerden oluşurBu toprakların kuzeyini Karagüney Dağı,güneybatısını Karacadağ,batısını Küre Dağı,orta kesimini de Dinek ( Denek) Dağı (1744 m) engebelendirirBu dağlar hiçbir yerde 2000 m'yi aşmazİl topraklarından kaynaklanan sular Kızılırmak aracılığıyla Karadeniz'e ulaşırİl sınırları içinde Kızılırmak'a katılan başlıca akarsular Çoraközü ve Balaban dereleridirKızılırmak kuzeybatı ve güneybatıda ,Kızılırmak'ın başlıca kollarından Delice Irmağı doğuda,Delice ırmağına katılan Kılıçözü de güneyde yer yer ilin doğal sınırlarını oluştururİlde önemli bir doğal göle rastlanmaz;enerji amaçlı Kapulukaya Barajının ardında suların birikmesiyle oluşmuş bir yapay göl vardırKızılırmak üzerindeki enerji amaçlı Kesikköprü Barajının seti ise ilin Kırşehir ve Ankara illerine komşu olduğu kesimdedir

Kara ikliminin etkisi altında olan Kırıkkale ili,İç Anadolu Bölgesi'nin en kurak yöreleri arasındadırİlde ormanlık alan oldukça azdır; droğal bitki örtüsü step görünümündedirDağlık alanlarda yer yer bozuk meşe topluluklarına rastlanır

EKONOMİ

Yalnızca üzde 30 kadarı kırsal kesimde yaşayan il halkı geçimini genellikle sanayi,ticaret ve tarımdan sağlarTürkiye savunma sanayisinin temelini oluşturan tesislerin burada bulunması ve kentin son 40 yıl içinde hızlı bir biçimde büyümesi,Kırıkkale'nin il yapılmasının başlıca nedenidirİldeki en eski sanayi kuruluşları Makina ve Kimya Endüstri Kurumu'na (MKE) bağlı Mühimmat ,Silah ve Tüfek ,Çelik,Pirinç,Çelik Çekme Boru,Elektrik Makinaları ve Barut Fabrikaları ile Silah Sanayii Müessesesi'dirKuruma bağlı silah üretim tesislerinin en ünlü ürünü "Kırıkkale tüfeği" diye anılan ve üretimine 1939'da başlanmış olan piyade tüfeğidirBu fabrikalarda çeşitli tip silah ve mermilerden başka döküm ürünleri,asitler,gazlar,barut,dinamit,bombalar,f ünyeler çeşitli makineler,makine yedek parçaları ve kutular üretilirBazı fabrika ve atölyelerde de bu ürünlerden bir bölümünün onarımlarıyla bakımları yapılırİldeki önemli sanayi kuruluşlarından biri de Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ'ye (TÜPRAŞ) bağlı Orta Anadolu Rafinerisidir1987'de işletmeye açılan bu rafineride 447 km uzunluğundaki Yumurtalık - Kırıkkale Boru Hattın'dan pompalanan ham petrol işlenirBahşili ilçe merkezi yakınındaki rafinerinin yıllık ham petrol işleme kapasitesi 5 milyon tondurUn ve unlu ürünler,şarap,tuğla ve kiremit fabrikaları ilde bulunan öteki sanayi kuruluşlarıdırKüçük sanayi de oldukça gelişmiş düzeyde olan ilde tarım aletleri üreten işyerleri vardır


Kırıkkale ilinde bağlar geniş alanlar kaplarBaşlıca bitkisel ürünler,buğday,arpa,şeker pancarı,ayçiçeği ve üzümdürBazı başka meyveler ve sebze de yetiştirilirEn çok yetiştirilen hayvanlar koyun,Ankara keçisi ve kıl keçisidir

Kırıkkale ilinin konumu ülke ulaşımı açısından oldukça önemlidirYozgat'tan gelen yolla Çankırı'yı Kırşehir'e bağlayan yol il topraklarında kesişirZonguldak'tan gelen demiryolu ırmak istasyonunda Ankara- Kayseri demiryoluna bağlanırİlde bentonit,manganez ve volframit yatakları vardır

TARİH

Keskin ilçesine bağlı Ceritkale köyü yakınındaki kaya kabartmaları ve Göçbeyli köyü yakınındaki höyükte ele geçen buluntularbu yöreye ilk kez Hititler döneminde yerleştirildiğini gösterirİlkçağda Galatya bölgesinin sınırları içinde bulunan yöreden,Ankrya'yı (bugün Ankara) Yozgat yöresindeki Tavion'a bağlayan yol geçiyorduÖnemli bir ilkçağ kenti olan Eccobriga da bu yol üzerindeydiDaha sonraki tarihsel gelişimine ilişkin yeterli bilgi bulunmayan yöreye 11yüzyıl sonlarında Türkmenler gelmeye başladıAnadolu Selçukluları ve Danişmendlilerin yönetiminden sonra bir süre Osmanlılar,Karamanlılar,ve Timur kuvvetleri arasında el değiştiren Kırıkkale toprakları 15yüzyılda kesin olarak Osmanlı yönetimine girdi19yüzyılda Balkanlar'dan gelen göçmenlerin bir bölümü buraya yerleştirildiBu dönemde yöredeki başlıca yerleşmeler Hasandede,Yahşihan ve yakınında gümüşlü kurşun madenleri bulunan Denekmadeni kasabalarıydı19yüzyıl sonlarında Ankara vilayetinin sınırları içinde yer alan Kırıkkale 1944'te ilçe yapıldı1989'daki düzenlemeyle de yeni ilin sınırları içine alındı



Kaynak;AnaBritannica cilt 19 sayfa 13 frmsinsinet için derlenmiştir

KENTİN YAPISI




Çoraközü adlı derenin Kızılırmak'a katıldığı noktanın kuzeydoğusundaki tepelik alanda eskiden Kırık adıyla anılan 12 haneli bir köy vardıKurtuluş Savaşı sırasında ordunun kullandığı silahlar bu küçük köydeki bir atölyede onarılıyorduCumhuriyet'in ilk yıllarında orduya silah yapacak fabrikanın Kırık köyünde kurulmasına karar verildiFabrikalar ve öteki tesislerin açılmasıyla birlikte gelişmeye başlayan bu kırsal yerleşme ,1929'da bucak merkezi yapıldı1944'te ilçe merkezi haline getirildiadı da,aynı vadi içinde yer alan ve Kürigin Kalesi adıyla anılan eski bir kale kalıntısından esinlenilerek Kırıkkale olarak değiştirildiİç Anadolu Bölgesinde önemli bir sanayi merkezi olarak gelişmeye başlayan kent,iş bulma umuduyla çevre illerden gelenlerin yerleşmesi sonucunda hızla büyüdü1935'te 5 bin bile olmayan nüfusu 1950'de 15750'ye ,1965'te 57669'a ,1975'te 137874'e ,1985'te 208018'e ulaştı1990'da da 185 bin düzeyine geriledi

Çoraközü Vadisinin yamaçlarında kurulmuş olan kent,ilin batı kesiminde yer alırYeni kentin merkezi,askeri amaçlı fabrikalarda çalışan işçilerle memurlar için yapılmış olan lojmanların yer aldığı istasyon ve Fabrika mahalleleridirHızlı göç hareketi nedeniyle sağlıksız bir kentsel gelişme süreci yaşanmaktadırÖnemli bir sanayi merkezi olan il merkezindeki ticeret etkinliği oldukça canlıdır

Ankara - Sivas karayolu ile Ankara-Kayseri demiryolu kentten geçerKent karayoluyla Ankara'ya 76 kmuzaklıktadırBaşlıca sağlık kurumu Kırıkkale Devlet Hastanesi,tek yükseköğretim kurumu da Ankara Üniversitesine bağlı Kırıkkale Meslek Yüksekokulu'dur


Kırıkkale Üniversitesi Hakkında Genel Bilgiler


3 Temmuz 1992 tarihinde kurulan Kırıkkale Üniversitesi, kuruluş kanununa göre Fen-Edebiyat, İktisadi ve idari Bilimler, Mühendislik ve Veteriner Fakülteleri; Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri ve Sağlık Bilimleri Enstitüleri ile Ankara Üniversitesi'nden devralınan ve faal durumdaki tek birim olan Kırıkkale Meslek Yüksekokulu'ndan oluşmuştur Kırıkkale Üniversitesi, kuruluşunu takip eden 1993-1994 eğitim-öğretim yılına, 3 fakültede 6 bölüm, 1 yüksekokulda 10 program; 2 enstitüde ise 8 anabilim daliyla başlamiştir
1994-1995 öğretim yılı başında Keskin'de 3 programlı bir yüksekokul daha açan, Kırıkkale Üniversitesi'ne 3 Ocak 1995 tarihinde Tıp, Hukuk ve Eğitim Fakülteleri; 12 Ağustos 1998 tarihinde de Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu eklenmiştir Bu birimlerden Hukuk ve Eğitim Fakültelerine 1997-1998, Tıp ve Veterinerlik Fakültelerine 1998-1999 öğretim yılında öğrenci alınmıştır Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu ise 1999-2000 öğretim yilinda eğitime başlamıştır Tıp Fakültesi'ne bağlı Süleyman DEMiREL Araştırma ve Uygulama Hastanesi de 2001 yılında açılarak hizmete girmiştir Ayrıca Diş Hekimliği Fakültesi'nin kuruluşu 24/06/2002 tarihinde Bakanlar Kurulunca onaylanmıştır ve poliklinik hizmeti vermektedir Güzel Sanatlar Fakültemiz, 06062005 tarihinde kurulmuştur
Sağlık Bilimleri Fakültemiz ise; Milli Eğitim Bakanlığı'nın 26112008 tarihli ve 27338 sayılı yazısı üzerine 28031983 tarihli ve 2809 sayılı Kanunun ek 30 maddesine göre, Bakanlar Kurulu kararınca 19122008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak kurulmuştur Sağlık Bilimleri Fakültesi ile Üniversitemizdeki fakülte sayımız 10'a ulaşmıştır
Bugün itibariyle Üniversitemizde; 10 Fakülte, 1 Yüksekokul, 5 Meslek Yüksekokulu ve 3 Enstitü ile eğitim-öğretim faaliyeti yapilmaktadir

Kırıkkale, yakınlığı ve ulaşımın kolaylığı açısından Ankara'nın bir tür banliyösü durumundadir Kırıkkale Üniversitesi de, büyük şehrin sorunlarından uzak, ancak bilimsel, kültürel ve sosyal imkanlarına kolayca ulaşilabilecek bir noktadır Bu nedenle, büyük bir hızla gelişmektedir Üniversite, öğretim elemanı başına düşen öğrenci sayısının azlığı bakımından ülkemizdeki tüm üniversiteler arasında ilk sıralarda bulunmaktadır

Merkez ilçenin 1990 öncesinde sınırları içindeki başlıca tarihsel yapılar Balişeyh Camisi (16yy), Hasandede Camisi ( 1605)Hasandede ve Koçubaba türbeleridir

Kırıkkale Belediyesi,1942'de kurulmuşturNüfus (1990) il,349396,kent;185431


2013'de yapılan adrese göre,Kırıkkale ilimizin Nüfusu; 274727

İç Anadolu Bölgesi’nde, İl Merkezi olan Kırıkkale, doğusunda Delice, güneyinde Keskin, güneybatısında Bala, batısında Elmadağ, kuzeyinde de Kalecik ve Sulakyurt ilçeleri ile çevrilidir

Kırıkkale, kuzeyindeki Çamlıca, Karakaya ve Kırıkkale tepelerinin ovaya indikleri eğimli bir arazide yer almaktadır Kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanan Koçu Dağı olup en yüksek noktası Yığlıtepe (1278 m)’dir Güney ve güneydoğusundaki Denek Dağ sırası Çoruhözü Vadisinin güneyinde Keskin ile İzzettin Köy arasında uzanmaktadır Bu dağların en yüksek noktaları Gavur Tepesi (1742 m) ile Bozkaya Tepesi (1577 m)’dir Kuzeydoğu-güneybatı yönünde uzanan Küre Dağ’ının en yüksek yeri ise Küre Tepesinde 1450 mye ulaşır İlin kuzeyini Karagüney Dağları ile Tokuş Dağı (1306 m) engebelendirir İlin orta kesiminde Dinek Dağı (1744 m), batısında Küre Dağı (1552 m), güneybatısında Karacadağ ve Keskin ile Çelebi ilçeleri arasında Behrek Dağı (1522 m) bulunmaktadır Dinek Dağı silsilesi Keskin ile İzzettin Köyü arasında Çoruhözü vadisinde uzanmaktadır

En önemli ovası Kırıkkale Ovası olup, kuzeyde Çamlıca ve Karakaya tepelerine, güneyde de Denek Dağı’nın batısına kadar uzanmaktadır Kuzeydeki tepeler ovaya meyilli bir şekilde inerek birleşir ve il merkezi burada yer almaktadır Kırıkkale Ovası doğudan batıya, Kızılırmak’ a doğru gittikçe genişler; en geniş yeri Çoruhözü Deresi’nin Kızılırmak’ a yaklaştığı yerdedir İl sınırları içerisinde, yükseklikleri 1200-1600 m arasında değişen, Küre Dağı’ndaki Hodar, Bedesten, Kamışlı, Sarıkaya; Koçu Dağı’ndaki Koçu, Denek dağlarındaki Gümüşpınar, Pehlivanlı, Suludere, Yeşilkaya, Azgın yaylaları bulunmaktadır

Kaynak;AnaBritannica cilt 19 sayfa 13 frmsinsinet için derlenmiştir