Ağaç Sınırı |
01-30-2013 | #1 |
Şengül Şirin
|
Ağaç SınırıAĞAÇ SINIRI Ağaç sınırı,dağlık yörelerdeki ya da Artkita gibi yüksek enlemlerdeki ağaç örtüsünün üst sınırı Bu sınır büyük ölçüde sıcaklığa bağlı olmakla birlikte ,çoğu kez toprağın yapısı,akaçlama ve başka etkenler de belirleyici olurEkvatorun dağlık kesimlerinde hava sıcaklığını azaltan bol yağışlar olmasaydı,bu yöredeki ağaç sınırı kutup yöresindekinden mutlaka daha yüksekte olurduKayalık Dağların orta bölgelerinde ve Sierra Nevadalar'da ağaç sınırı yaklaşık 3500 mdolayında iken,Peru ve Ekvador Andlarında 3000-3300 m arasındadırKazalık Dağların orta ve güney kesimlerinin büyük bölümünde iki ayrı ağaç kuşağı bulunan yüksek ağaç sınırı ile yağışların az,sıcaklığın yüksek olması nedeniyle altında hiç ağaç yetişmeyen alçak ağaç sınırı Güney yarıkürede ,yüksek enlemlere özgü ağaç sınırının bulunduğu iklim kuşağı hemen hemen tümüyle denizlerin üstünden geçtiği için,bu tür ağaç sınırı yalnızca Kuzey yarıkürede söz konusudurKuzey Sibirya ,Alaska,Kanada ,ve İskandinavya'nın en kuzey enlemlerinden geçen bu sınırı belirleyen noktaların kestirimi için birkaç iklim izopleti (çeşitli iklim değişkenlerinin eşdeğerli noktalarını birleştiren sanal çizgiler)önerilmiştir1879'da Avusturyalı coğrafyacı Alexander Supan'ın bu amaçla tasarladığı ve Alman iklimbilimci Köppen'in 1900'deki ilk iklim sınıflandırmasında tundralar ile ağaç iklimleri arasındaki sınırı belirtmek için kullandığı Köppen-Supan çizgisi,yılın en sıcak ayındaki ortalama sıcaklığın 10 santigrat derece olduğu noktaları birleştirir1928'de İsveçli coğrafyacı Otto Nordenskjöld'ün önerdiği buna benzer bir izoplet olan Nordenskjöld çizgisi ise en sıcak ay ortalamasının (9-0,1 k) santigrat dereceye eşit olduğu noktalardan geçerbu denklemde k,en soğuk ayın ortalama sıcaklığını gösterir Kaynak;AnaBritannica cilt 1 sayfa 182 frmsinsinet için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|