Özbekistanın Genel Özellikleri Özellikleri Hakkında Bilgi

Özbekistanın genel özellikleri

Temel Özellikleri

Coğrafi Verileri

Konum: Orta Asya'da, Afganistan'ın kuzeyinde yer almaktadır

Coğrafi konumu: 41 00 Kuzey enlemi, 64 00 Doğu boylamı

Haritadaki konumu: Orta Asya

Yüzölçümü: 447,400 km²

Sınırları: toplam: 6,221 km

sınır komşuları: Afganistan 137 km, Kazakistan 2,203 km, Kırgızistan 1,099 km, Tacikistan 1,161 km, Türkmenistan 1,621 km

Sahil şeridi: 0 km

İklimi: İç kısımlarda daha fazla çöl iklimi, doğuda yarı bozkır iklim görülmektedir

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Sariqarnish Kuli -12 m

en yüksek noktası: Adelunga Toghi 4,301 m

Doğal kaynakları: Doğal gaz, petrol, kömür, altın, uranyum, gümüş, bakır, kurşun, çinko, tungsten, molibden

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %1051

daimi ekinler: %076

diğer: %8873 (2005 verileri)

Sulanan arazi: 42,810 km² (2003 verileri)

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 27,307,134 (Temmuz 2006 verileri)

Nüfus artış oranı: %17 (2006 verileri)

Mülteci oranı: 15 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)

Bebek ölüm oranı: 6999 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)

Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 6458 yıl

erkeklerde: 6119 yıl

kadınlarda: 6814 yıl (2006 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 291 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %001 den az (2001 verileri)

HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 11,000 (2003 verileri)

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 500 den az (2003 verileri)

Ulus: Özbek

Nüfusun etnik dağılımı: Özbek %80, Rus %55, Tacik %5, Kazakistanlı %3, Karakalpak %25, Tatar %15, diğer %25 (1996 verileri)

Din: Müslüman %88, Doğu Ortodoks %9, diğer %3

Diller: Özbekce %743, Rusça 142%, Tacik %44, diğer %71

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler

toplam nüfusta: %993

erkekler: %996

kadınlar: %99 (2003)

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Özbekistan Cumhuriyeti

kısa şekli : Özbekistan

Yerel tam adı: Uzbekiston Respublikasi

eski adı: Özbek Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet

Başkent: Taşkent

İdari bölümler: 12 vilayet, 1 özerk cumhuriyet, ve 1 şehir; Andijon Wiloyati, Bukhoro Wiloyati, Farghona Wiloyati, Jizzakh Wiloyati, Khorazm Wiloyati (Urganch), Namangan Wiloyati, Nawoiy Wiloyati, Qashqadaryo Wiloyati (Qarshi), Qoraqalpoghiston (Nukus), Samarqand Wiloyati, Sirdaryo Wiloyati (Guliston), Surkhondaryo Wiloyati (Termiz), Toshkent Shahri, Toshkent Wiloyati

Bağımsızlık günü: 1 Eylül 1991 (Sovyetler Birliği)

Milli bayram: Bağımsızlık günü, 1 Eylül (1991)

Anayasa: 8 Aralık 1992

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: AsDB (Asya Kalkınma Bankası), CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ECO (Ekonomik İşbirliği Örgütü), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu),Intelsat, Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), PFP (Barış için Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Ekonomik Göstergeler

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 5481 milyar $ (2006 verileri)

GSYİH - reel büyüme: %68 (2006 verileri)

GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %311

endüstri: %257

hizmet: %432 (2006 verileri)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %76 (2006 verileri

İş gücü: 1444 milyon (2006 verileri)

İşsizlik oranı: %3 (2006 verileri)

Endüstri: Tekstil, gıda maddeleri, makineler, metalürji, doğal gaz, kimyasallar

Endüstrinin büyüme oranı: %108 (2006 verileri)

Elektrik üretimi: 49 milyar kWh (2006)

Elektrik tüketimi: 47 milyar kWh (2006)

Elektrik ihracatı: 68 milyar kWh (2006)

Elektrik ithalatı: 105 milyar kWh (2006)

Tarım ürünleri: Pamuk, sebze, meyve, çiftlik hayvanı

İhracat: 551 milyar $ (2006 verileri)

İhracat ürünleri: Pamuk, altın, doğal gaz, mineral gübre, tekstil, gıda maddeleri, otomobiller

İhracat ortakları: Rusya %238, Çin %119, Kazakistan 6%9, Türkiye %69, Ukrayna %54, Bangladeş 4%7, Polonya %42, Tacikistan %4 (2005)

İthalat: 399 milyar $ (2006 verileri)

İthalat ürünleri: Makine ve parça, kimyasallar, metaller, gıda maddeleri

İthalat ortakları: Rusya %266, Güney Kore %152, Almanya %88, Kazakistan %71, Çin %71, Türkiye %47, Ukrayna %47 (2005)

Dış borç tutarı: 4713 milyar $ (2006 verileri)

Para birimi: Özbekistan Sumu (UZS)

Para birimi kodu: UZS

Mali yıl: Takvim yılı

İletişim Bilgileri

Kullanılan telefon hatları: 1717 milyon (2003)

Telefon kodu: 998

Radyo yayın istasyonları: AM 4, FM 6, kısa dalga 3 (2006)

Radyolar: 108 milyon (1997)

Televizyon yayını yapan istasyonlar: 8 (2003)

Televizyonlar: 64 milyon (1997)

Internet kısaltması: uz

Internet servis sağlayıcıları: 42 (2000)

Internet kullanıcıları: 880,000 (2005)

Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: 3,950 km (2005)

Karayolları: 81,600 km (1999)

Su yolları: 1,100 km (2006)

Boru hatları: doğal gaz 9,594 km; ham petrol 868 km (2006)

Limanları: Termiz (Amu Darya nehri)

Hava alanları: 61 (2006 verileri)

Ek Özellikleri

Nesi Meşhur:

Semerkant ve Buhara ile Taşkent Şehirleri, Pamuk Üretimi, İpek Yolu, Kızılkum Çölü, Aral Gölü