Sakarya Doğal Güzellikleri

Sakarya Doğal Güzellikleri

Sapanca Gölü

Batı-doğu doğrultusunda uzanan fay hattının batı kesiminde yer alan gölün su toplama alanı 252 m2dir Yüzölçümü 42 km2, deniz seviyesinden 32 m Yüksekliktedir Gölün kuzeyini 300 m Yüksekliğinde bir plato, güneyini de Samanlı Dağları çevirir Doğu-batı doğrultusunda 17 km kadar uzanan gölün kuzey-güney doğrultusunda genişliği Sapanca’nın doğusunda 5,50 kmye ulaşmaktadır Bundan sonra batıya doğru daralan gölün en derin yeri Sapanca’nın kuzeyinde 61 myi bulmaktadır

İzmit Körfezi’nden Büyük Derbent isimli bir eşikle ayrılan göl, doğu ve batısındaki alüvyon birikintileri sonucunda nispeten küçülmüştür Güneyindeki Samanlı Dağlarından akan ve gölü besleyen küçük derelerin taşıdığı birikintiler kıyıda uzun bir şerit oluşturmuştur Bu birikintilerin sürekli ilerleyişi sonunda gölün batı kesimi oldukça darlaşmıştır Gölün fazla suları kuzeydoğudan çıkan Çark Suyu aracılığıyla Sakarya Nehri’ne boşalmaktadır

İlkbaharda yükselen gölün suları, Sonbaharda en alçak düzeye iner Göl sularının derinlikleri arasında da ısı farkları olduğu saptanmıştır

Sapanca Gölü ile İzmit Körfezi arasında MÖIIyüzyıl başlarında Bithynia’da görevli Plinius Roma imparatoru Traianus’tan izin alarak bir kanal açılmasına başlamış, ancak bu gerçekleşememiştir Osmanlı döneminde Mimar Sinan bu konuda bazı çalışmalarda bulunmuş, ancak bu çalışmalar da sonuçlanmamıştır Evliya Çelebi Seyahatname’sinde Sapanca Gölü’ne değinmiştir

Dört çevresinde kasaba gibi 76 köy vardır Cümle halkı bu haliç’in suyundan içtiklerinden yüzlerinin rengi kırmızıdır Ürünleri çok ise de bağları yoktur Bahçeleri hadden aşkındır Bu gölün kenarında bir tür kavun ve karpuz olur ki, ancak ikisini bir eşek çekebilir Bu göl içinde 80 pare kayık ve çırnaklar (tahıl kayığı) vardır ki, köyden adam, kereste ve eşya götürürler Bu gölde bulunan yetmiş seksen çeşit balıktan avlayıp kar ederler Alabalığı, Sazan balığı, turna balığı gibi tatlı su balıkları gayet lezzetli olur Gölün derinliği ekseri yerlerinde yirmi kulaçtır Suyu gayet saf ve berraktır Kıyısında olan köylerin kadınları elbise yıkadıklarında asla sabun sürmezler Bu gölün doğusunda iki saat uzaklıktan Sakarya nehri geçer Kocaeli’nde İrva kasabası kenarında Karadeniz’e dökülür Sakarya azıcık bir himmet ile bu göle akıtılabilir Bu göl, İzmit Körfezi’ne üç saat kadar yakın olduğundan ayağı İzmit Tuzlası önünde deryaya karışır Hatta bir asırda bu gölü İzmit Körfezi’ne katmak için yüz binlerce kazma ve çapalı ırgat toplattırılmış ise de İzmit halkının buna birçok hazineler ve Nuh Ömrü gerektirir diye gevşeklik göstermesi işin tamamlanmasına engel olmuş Ama Sakarya Nehri bu gölde, İzmit körfezine karıştırılsa Bolu’ya kadar beş konaklık yer mamur olurdu İstanbul gemileri ta Bolu’ya yetişir ve İstanbul’da bir tahta üç akçeye, bir kantar odun beş akçeye olup hayratı büyük olurdu”

Poyrazlar Gölü

kuzeydoğusunda Sakarya Irmağı yakınındaki Poyrazlar Gölü, doğusundaki Poyrazlar Köyü’nden ötürü bu isimle anılmıştır Gölün bir diğer ismi de Teke Gölü’dür

Poyrazlar Gölü, iki sırt arasındaki 60 hektarlık bir alana yayılmış olup, Sakarya Nehri’nin eski yatağını oluşturmaktadır Sakarya Irmağı’nın fazla suları Kapaklı Boğazından geçerek bu göle boşalmaktadır Sakarya Nehri’nden beslenen Poyrazlar Gölü oldukça derin olup, yalnızca güney kıyıları sığ ve sazlıklarla kaplıdır

Poyrazlar Gölü’nde sazan başta olmak üzere çeşitli tatlı su balıkları üretilmektedir Günümüzde gölün çevresi mesire ve dinlenme yeri olarak kullanılmaktadır

Taşkısığı Gölü

Poyraz Gölü’nün 15 km kuzeybatısında Göktepe’nin kuzeyinde bulunan Taşkısığı Gölü’ne Çaltıcak Gölü de denilmektedir Göl, 90 hektarlık bir alana yayılmış olup, dipten kaynayan sularla beslenmektedir Kış aylarında genişleyip, Yaz aylarında da daralmaktadır Kuzey kesimi oldukça derin olan gölün kıyıları sazlık ve bataklıktır

Göl içerisinde kerevit ve sazan başta olmak üzere çeşitli tatlı su balıkları bulunmaktadır Gölün çevresi yöre halkı tarafından dinlenme ve mesire yeri olarak kullanılmaktadır

Küçük Akgöl

Taşkısık Gölü’nün 3 km doğusunda bulunan Küçük Akgöl 20 hektarlık bir alana yayılmıştır Dipten kaynayan sularla beslenen gölün fazla suları Çark Suyu’na boşalmaktadır Gölün kuzey kesimi sazlık ve bataklıktır Suyunun tatlı olmasına rağmen bulanıktır İçerisinde tatlı su balıkları yaşamamaktadır

Büyük Akgöl

Adapazarı ile Karasu ilçesi arasında bulunan Büyük Akgöl 190 hektarlık bir alanı kaplamaktadır Gölün büyük bir bölümü sazlık ve bataklıktır Göl çevresinde yabankazı, yaban ördeği yaşamakta, göl sularında da çeşitli tatlı su balıkları bulunmaktadır

Acarlar Gölü

Karasu ile Kaynarca arasında bulunan Acarlar Gölü, 1562 hektarlık bir alanı kapsamaktadır Çevresi ormanlık olup, gölün büyük bir bölümü bataklıktır Gölün fazla suları bir ayakla Sakarya Nehri’ne boşalmaktadır

Gökçeören Gölü

Sakarya il merkezinin 7-8 km kuzeybatısında bulunan Gökçeören Gölü’nün çevresi basık sırtlarla çevrelenmiştir Gölün yakınındaki yerleşmelerden ötürü Aralık Gölü veya Meşeli Gölü ismi de buraya verilmiştir

Gölün yüzölçümü 25 hektardır Çukur bir alanda bulunan bu gölün devamında Dipsiz Göl isimli bir göl daha bulunmaktadır Pek derin olmayan, yağmur ve kaynak suları ile beslenen göl Kış ve Bahar aylarında genişlemekte, Yaz aylarında da oldukça daralmaktadır Suların çekilmesinden sonra kalan arazide tarım yapılmaktadır

Göl içerisinde çeşitli tatlı su balıkları yaşamaktadır

Sakarya Nehri

uzunluğu ile Kızılırmak ve Fırat Nehri’nden sonra Türkiye’nin üçüncü büyük akarsuyudur Sakarya’nın birkaç km batısından geçen Sakarya Nehri Karasu ilçesinin batısında Sakaryaağzı olarak isimlendirilen yerde Karadeniz’e dökülmektedir Yağmur ve kar sularıyla beslenen Sakarya Nehri’nin Geyve Boğazı’ndan çıktığı kesimlerde debisi farklılıklar göstermektedir Bu oran 1162-6 m3 sn arasında değişmektedir

Sakarya Nehri Pamukova’nın güneyinden il topraklarına girerek güneybatı-kuzeybatı yönünde akar ve bu alan içerisinde Geyve Suyu, Mudurnu Çayı, Çark Suyu ve Alaçam Deresi ile beslenir

Sakarya Nehri 58000 kmlik bir alandan su toplamasına rağmen suyu bol bir nehir olarak tanınmamaktadır İl topraklarında Geyve Boğazı boyunca uzanan nehri, bir yandan demiryolu, bir yandan da karayolu izlemektedir Yol boyunca hemen nehrin kenarında bulunan dinlenme tesisleri, kır gazinoları bulunmaktadır

Mudurnu Çayı

Sakarya ili Akyazı ilçesi sınırları içerisinde Dokurcun yöresinden il topraklarına giren Mudurnu Çayı 65 km sonra Sakarya Nehri’ne dökülmektedir İl toprakları içerisinde batı ve kuzeybatıya doğru akan Mudurnu Çayı, il sınırları içerisinde, 649 km uzunluğu ile en uzun akarsudur

Aygır Deresi

Sakarya ili içerisinde Sapanca Gölü’ne dökülen Aygır Deresi debisi yüksek bir akarsu olup, kısmen kanyon içerisinden akmaktadır Bu kanyonda bulunan iki şelalenin çevresi mesire yeri olarak kullanılmaktadır

Dere içerisinde tatlı su balıkları bulunmaktadır

Kurtköy Deresi

Sapanca Gölü’nün su seviyesinin yükselmesinde bu derenin katkısı bulunmaktadır Derenin taşıdığı alüvyonlar Sapanca çevresinde ovalık bir arazi oluşmasına neden olmuştur Yaz aylarında bu dere kurumaktadır

Doğançay

Sakarya ile Bilecik arasında akan Doğançay’ın içerisinde bir de çağlayan bulunmaktadır Yaz aylarında suyu azalan çayın çevresinde mesire yerleri bulunmaktadır

Çark Suyu

Adapazarı içerisinden geçen Çark Suyu Seyfiler Köyü yakınında da Sakarya Nehri ile birleşmektedir Çark Suyu’nun uzunluğu 45 kmdir

Çark Suyu’nun çevresi mesire yeri olarak kullanılmakta olup, hayvanat bahçesi ve turistik tesisleri bulunmaktadır

Dinsiz Çayı

Sakarya ili Hendek ilçesinde, Beynevit Köyü’nden doğan Dinsiz Çayı aynı zamanda Mudurnu Çayı’nın da bir kolunu oluşturmaktadır Kaynağından sonra Fabrika Dere, Balıklı Dere, Bıçkı Dere ve Gürcü Dereleri’ni de alarak akan Dinsiz Çayı’nın uzunluğu 34 km dir

Maden Deresi

Sakarya ili Hendekı ilçesinin kuzeyinde Çaltepe’den kaynayan Maden Deresi 30 km uzunluğunda olup, Kocaali’nin batısından Karadeniz’e dökülmektedir Ormanlık bir alan ve derin bir vadi içerisinden akan derenin çevresinde çeşitli mağaralar bulunmaktadır Cumhuriyetin ilk yıllarında burada bir altın madeni bulunmuş ve sonra da terk edilmiştir

Derenin çevresi ağaçlık olduğundan mesire yeri olarak kullanılmaktadır Dere içerisinde alabalık ve sazan başta olmak üzere çeşitli tatlı su balıkları yaşamaktadır

Akçay

Sakarya Geyve ilçesinin kuzeybatısındaki Eskiyayla mevkiinden doğan Akçay Deresi, çok sayıda küçük dere ile birleştikten sonra Adliye Köyü kenarından Sakarya Nehri’ne dökülmektedir

Akçay Deresi boyunca alabalık üretme çiftlikleri ve lokantaları bulunmaktadır Derenin çevresi yaz aylarında mesire yeri olarak kullanılmaktadır

Karaçay

Sakarya ili Geyve ilçesinin doğusundaki Mancarlı yöresinden doğan Karaçay 29 km uzunluğunda olup, Secce Deresi ile Karaçay Deresi ile birleşmektedir Daha sonra güneydoğudan gelen Karakaya Deresi ile birleşerek Geyve’nin kuzeybatısından Sakarya Nehri’ne dökülür

Orman İçi Dinlenme ve Mesire Yerleri

Sakarya’da Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nce tescil edilmiş dört adet B Tipi mesire yeri bulunmaktadır B Tipi Mesire yeri, kent merkezlerinin yakın çevresinde günübirlik kullanım imkânı sağlayan alanlardır Bu alanların yanında, henüz resmi bir tescil almamış da olsa yoğun ziyaretçisi olan mesire yerleri ve doğal dinlenme alanlarının sayısı oldukça fazladır

İl Ormanı Orman İçi Dinlenme Yeri

Adapazarı’na 12 km uzaklıkta, Adapazarı-Sapanca karayolu üzerinde bulunan İl Ormanı Orman İçi Dinlenme Yeri, 1545 Hektarlık bir alana yayılmıştır İlk defa 1983 yılında tesis edilen bu alanın çevresinde turistik tesisler bulunmaktadır Ayrıca meşe, karaçam, sarıçam, kızılçam ve sahil çamından oluşan bir orman örtüsüne sahiptir

Kuzuluk Orman İçi Dinlenme Yeri

Adapazarı-Akyazı-Mudurnu yolu üzerinde, Akyazı’ya 8 km, Adapazarı’na 34 km uzaklıktaki Kuzuluk Orman İçi Dinlenme Yeri, 73 hektarlık bir alana sahiptir Kayın ve meşe ormanları ile kaplı olan, 1996 yılında kurulan bu mesire yerinde çeşitli tesisler bulunmaktadır

Çadır Gölü Orman İçi Dinlenme Yeri

Adapazarı - Karasu yolunda, Ferizli’ye 500 m uzaklıkta olan Çadır Gölü Orman İçi Dinlenme Yeri, 71 Hektar alana yayılmıştır Dışbudak ve gürgen orman örtüsü ile kaplı olan bu alanda çeşitli dinlenme tesisleri bulunmaktadır

Karasu Plajı

Sakarya ili Karasu ilçesinde uzunluğu 20 km bulan Karasu kumsalı yörenin ve diğer illerden gelenlerin rağbet ettiği doğal bir plajdır Kumsalın ince taneli kumu ve temiz deniz suyu romatizma hastalığına iyi gelmektedir Karasu’da çeşitli tesisler bulunmaktadır

Sakarya Yaylaları

Soğucak Yaylası

Sakarya ili Sapanca ilçesinde bulunan Soğucak Yaylası deniz seviyesinden 1100 m yüksekliktedir İlçe merkezine 17 km uzaklıkta bulunan bu yaylada Soğucak Yayla Şenlikleri yapılmaktadır Ayrıca yaylada çeşitli spor müsabakaları, folklor gösterileri ve halk konserleri düzenlenmektedir İlin rağbet edilen mesire yerlerinin başında gelmektedir

Kırca Yaylası

Sakarya İli Pamukova ilçesine 2 km uzaklıkta Karapınar Köyü’nden 13 km mesafede bulunan Kırca Yaylası’nda Menekşe Oruç ve Menekşe Olak Köyleri bulunmaktadır Her yıl Kırca yaylasında şenlikler düzenlenmektedir

Katırözü Yaylası

Sakarya ili Pamukova ilçesi, Eskiyayla Köyü’nde bulunan Katırözü Yaylası deniz seviyesinden 1125 m Yüksekliktedir Yaylanın yanındaki tepe üzerindeki mağarada sarkıt ve dikitler bulunmaktadır Yaylanın kaynak suları, doğal güzelliğinden ötürü mesire yeri ve piknik alanı olarak kullanılmaktadır

Kirpiyan Yaylası

Sakarya ili Geyve ilçesine 28 km uzaklıkta bulunan Kirpiyan Yaylası yakınında Karagöl yaylası bulunmaktadır Günümüzde doğal ortamını korumakta olup, yaylada tesis bulunmamaktadır

Keremali Yaylası

Sakarya ili Akyazı ilçesine 17 km uzaklıkta bulunan Keremali Yaylası’nın çevresinde dört yayla daha bulunmaktadır Yaylada yayla evleri olup, yerleşim alanı olarak kullanılmaktadır

Sultanpınar Yaylası

Sakarya ili Akyazı ilçesine 45 km uzaklıkta bulunan Sultanpınar Yaylası ormanlık bir alandadır Boztepe Köyü üzerinden ulaşılan bu yaylanın çevresinde Güzlek Yaylası, Sultanpınarı Yaylası, Yörükyeri Yaylası, Çiçekli Yaylası ve Acelle Yaylası bulunmaktadır

Sultanpınar Yaylası’nda turistik tesisler, yayla evleri ve pansiyonlar bulunmaktadır

Acelle Yaylası

Sakarya ili Akyazı İlçesi’nin 35-40 km güneyinde bulunan Acele Yaylası, geniş ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan bir bitki örtüsüne sahiptir Yayla içerisinde Enişte Deresi’nin yatağı bulunmaktadır

Acelle yaylasında her yıl Temmuz ayının son haftası, genellikle 25-26-27 Temmuz tarihlerinde şenlikler düzenlenmektedir Dışardan gelenlerin kalabilecekleri otel-motel, kamp türü konaklama yeri olmayan yaylada, sürekli ikamet edenlerin ahşap evleri vardır Bunun dışında şenlik boyunca 200-250 civarında çadır kurulmaktadır

Yanık Yaylası

Sakarya ili Akyazı ilçesinde bulunan Acelle Yaylası’ndan 15-20 dakika uzaklıkta olup, yaylada yayla evleri vardır

Çiğdem Yaylası

Sakarya ili Hendek ilçesinde bulunan, deniz seviyesinden 1500 m yüksekliğindeki Çiğden Yaylası yöresel topukotu olarak isimlendirilen çimle kaplıdır Hafif eğimli tepelerden oluşan yaylada yayla evleri bulunmaktadır Her yıl Temmuz aylarında yayla şenlikleri düzenlenmektedir

Bu yayla aynı zamanda Türkiye’nin on yaylasından biri olarak seçilmiştir

Karagöl Yaylası

Sakarya ili Taraklı ilçesinin 21 km kuzeydoğusunda Samanlı Dağları’nın uzantısı üzerinde bulunan Karagöl Yaylası deniz seviyesinden 1200 m yüksekliktedir Yayla 567 hektar genişliğinde bir alanı kapsamakta olup, çam, kayın, köknar ve meşe ağaçları ile kaplı bir bitki örtüsüne sahiptir

İlkbahar aylarında karların erimesiyle sularla kaplanan yayla, Nisan ayının ikinci yarısında, sular tamamen çekilmektedir Yaylada her hafta Cuma günleri pazar kurulmakta ve aynı gün çeşitli şenlikler yapılmaktadır Yaylada ahşap yayla evleri bulunmaktadır

Hamzapınar Yaylası

Sakarya ili Taraklı ilçesinde bulunan Taraklı Yaylası’nın 1 km aşağısındaki Belengerme Tepesi’nin arkasında kalan Hamzapınarı Yaylası’nda Orman İşletmesi tarafından düzenlenmiş halka açık piknik alanı bulunmaktadır Soğuk suları ile ünlü olan bu yayla yörenin önemli bir mesire yeridir

İnönü Yaylası

Sakarya ili Pamukova ilçesinde bulunan İnönü Yaylası, Erikli Yaylası’nın yakınındadır Hüseyinli Köyü üzerinden ulaşılan bu yayla İstanbul ve İzmit’ten gelenler tarafından dinlenme ve piknik yeri olarak kullanılmaktadır