Atatürk'ün Yazdırdığı Tefsir

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-10-2012

Günümüzde de önde gelen İslam alimleri tarafından en güvenilir tefsir olarak kabul edilen Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili adlı tefsiri Atatürk'ün Diyanet İşleri Başkanlığı'na gönderdiği talimat üzerine yazdırıldı

1926'da Diyanet İşleri Riyaseti 'Kur'an'ı çağın icatlarına göre yeniden tefsir edebilecek bir din alimi aradı

Sonunda Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'a verildi

Devlet eliye yazdırılacak tefsirle Atatürk bizzat ilgileniyordu

Atatürk Şeyh Sait ayaklanmasının bastırıldığı, çağdaşlaşma ve modernleşme adına yapılan devrimlere yönelik itirazların arttığı bir dönemde İslamiyet'in temel kaynağı olan Kur'an'ın yeniden yorumlanmasını istiyordu

Nasıl bir tefsir istediğini yedi madde ile ortaya koydu

Bu yedi madde daha sonra Diyanet İşleri Riyaseti ile Elmalılı Hamdi Yazır arasında imzalanan protekole kondu

Atatürk, Diyanet'e gönderdiği yazıda özellikle iki maddenin üzerinde duruyordu

Yeni tefsir 'Ehli Sünnet' itikadına ve 'Hanefi' mezhebinin görüşlerine göre hazırlanacaktı

Diğer bir isteği de 'ibret ve öğüt mahiyeti taşıyan ayetlerin genişçe izah edilmesi' idi

Atatürk, hüküm içeren ayetlerin de Türk-İslam geleneği göz önünde bulundurularak yorumlanmasını arzu ediyordu

Diyanet'le Hamdi Yazır arasında imzalanan protokol şu maddelerden oluşuyordu:

1- Ayetler arasında münasebetler gösterilecek

2- Ayetlerin nüzül (iniş) sebepleri kaydedilecek

3- Kıraat-i Aşere'yi (10 okuma tarzını) geçmemek üzere kıraatler hakkında bilgi verilecek

4- Gerektiği yerlerde kelime ve terkiplerin dil izahı yapılacak

5- İtikadda ehli sünnet ve amelde Hanefi mezhebine bağlı kalınmak üzere ayetlerin ihtiva ettiği dini, şer'i, hukuki, ictimai ve ahlaki hükümler açıklanacak

6- Ayetlerin ima ve işarette bulunduğu ilmi ve felsefi konularla ilgili bilgiler verilecek

Özellikle tevhid konusunu ihtiva eden ibret ve öğüt mahiyeti taşıyan ayetler genişçe izah edilecek

7- Konuyla doğrudan ya da dolaylı ilgisi bulunan İslam Tarihi olayları anlatılacak

8- Batılı müelliflerin yanlış yaptıkları noktalarda okuyucunun dikkatini çeken noktalar konularak gerekli açıklamalar yapılacak

Eserin başına Kur'an hakikatını açıklayan ve Kur'an'la ilgili bazı önemli konuları izah eden mukaddime (ön söz) yazılacaktır

Hak Dini Kur'an Dili 1936-1938 arasında tamamlandı 1935-1939 arasında dokuz cilt olarak 10 bin takım bastırıldı

İki bin takımı yazara verilirken kalan 8 bin takım başta din adamları olmak üzere İslami kamuoyunun önde gelen isimlerine ücretsiz olarak dağıtıldı

[size="2"]

10-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Atatürk'ün Yazdırdığı Tefsir Günümüzde de önde gelen İslam alimleri tarafından en güvenilir tefsir olarak kabul edilen Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'ın Hak Dini Kur'an Dili adlı tefsiri Atatürk'ün Diyanet İşleri Başkanlığı'na gönderdiği talimat üzerine yazdırıldı 1926'da Diyanet İşleri Riyaseti 'Kur'an'ı çağın icatlarına göre yeniden tefsir edebilecek bir din alimi aradı Sonunda Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır'a verildi Devlet eliye yazdırılacak tefsirle Atatürk bizzat ilgileniyordu Atatürk Şeyh Sait ayaklanmasının bastırıldığı, çağdaşlaşma ve modernleşme adına yapılan devrimlere yönelik itirazların arttığı bir dönemde İslamiyet'in temel kaynağı olan Kur'an'ın yeniden yorumlanmasını istiyordu Nasıl bir tefsir istediğini yedi madde ile ortaya koydu Bu yedi madde daha sonra Diyanet İşleri Riyaseti ile Elmalılı Hamdi Yazır arasında imzalanan protekole kondu Atatürk, Diyanet'e gönderdiği yazıda özellikle iki maddenin üzerinde duruyordu Yeni tefsir 'Ehli Sünnet' itikadına ve 'Hanefi' mezhebinin görüşlerine göre hazırlanacaktı Diğer bir isteği de 'ibret ve öğüt mahiyeti taşıyan ayetlerin genişçe izah edilmesi' idi Atatürk, hüküm içeren ayetlerin de Türk-İslam geleneği göz önünde bulundurularak yorumlanmasını arzu ediyordu Diyanet'le Hamdi Yazır arasında imzalanan protokol şu maddelerden oluşuyordu: 1- Ayetler arasında münasebetler gösterilecek 2- Ayetlerin nüzül (iniş) sebepleri kaydedilecek 3- Kıraat-i Aşere'yi (10 okuma tarzını) geçmemek üzere kıraatler hakkında bilgi verilecek 4- Gerektiği yerlerde kelime ve terkiplerin dil izahı yapılacak 5- İtikadda ehli sünnet ve amelde Hanefi mezhebine bağlı kalınmak üzere ayetlerin ihtiva ettiği dini, şer'i, hukuki, ictimai ve ahlaki hükümler açıklanacak 6- Ayetlerin ima ve işarette bulunduğu ilmi ve felsefi konularla ilgili bilgiler verilecekÖzellikle tevhid konusunu ihtiva eden ibret ve öğüt mahiyeti taşıyan ayetler genişçe izah edilecek 7- Konuyla doğrudan ya da dolaylı ilgisi bulunan İslam Tarihi olayları anlatılacak 8- Batılı müelliflerin yanlış yaptıkları noktalarda okuyucunun dikkatini çeken noktalar konularak gerekli açıklamalar yapılacak Eserin başına Kur'an hakikatını açıklayan ve Kur'an'la ilgili bazı önemli konuları izah eden mukaddime (ön söz) yazılacaktır Hak Dini Kur'an Dili 1936-1938 arasında tamamlandı 1935-1939 arasında dokuz cilt olarak 10 bin takım bastırıldı İki bin takımı yazara verilirken kalan 8 bin takım başta din adamları olmak üzere İslami kamuoyunun önde gelen isimlerine ücretsiz olarak dağıtıldı [size="2"]