30 Adımda Etkili İletişim.

Hazırlık

1-En tesirli konuşma şekli, "irticalen" yani bir kâğıda bakmaksızın yapılan konuşmadır Bu yöntemi başarılı bir şekilde uygulayabilmek için ciddi bir hazırlığa ihtiyaç vardır

2-Hazırlık, geniş kapsamlı olmalıdır Konuşmacı söyleyeceklerinden çok daha fazla şey bilirse, sorulması muhtemel sorulara da kolaylıkla cevap verebilir Aynı zamanda, fazla bilgi sana güven verir ve topluluk önünde duyulan korkuyu yenmene yardım eder

3-Önce konuyu seç ve sınırlandır Hakkında bir şeyler bildiğin konuları seçersen başarı şansın artar Konu, seni de dinleyiciyi de ilgilendirmeli Ayrıca, işlenmeye uygun olmalı

Dinleyiciler

4-Dinleyicilerden ne bekliyorsun? Sadece seni anlamalarını mı, yoksa senin gibi düşünüp istediğin doğrultuda hareket etmelerini mi? Bunları daha yolun başındayken bilirsen ona göre hazırlanırsın

5-Konuşmanı hazırlarken çeşitli dinleyici tiplerini göz önüne getir, ona göre bir yol izle Dinleyiciyi tanımak büyük faydalar sağlar Ayrıca, konuşmanı gerektirecek vesileyi de incele Dinleyici sayısı, konuşacağınız yer, dinleyicilerin kültür seviyeleri, mevkileri ve benzeri hususlarda bilgi sahibi olmalısınız

Plan

6-Hazırlık safhasının önemli bir unsuru "geçici plân"dır Neler söyleyebileceğinizi bir tertip gözeterek sırala Bu plan, araştırmaların için sana rehberlik eder

7-Daha sonra konunla ilgili bilgileri topla Bu bilgiler ışığında geçici plânını kontrol et, gerekli düzeltmeleri yap Plân esnek olmalıdır Önemli bir bilgi, daha az önemli bir bilgiyi kovabilir

Söze Dökmek

8-Sıra konuşmanı "şifahî/sözlü" hâle getirmeye geldi Bu, konuşma metnini yazmak demek değildir Geçici plâna göre tertip ettiğin bilgileri, karşında bir topluluk varmış gibi anlat

9-Bu safhada en önemli problem, kelime bulmakta karşına çıkar Alıştırma yapmalı, bol bol düşünmelisin Böylelikle, uygun kelimeleri seçer, tabii geçişleri bulur ve en uygun sırayı belirlersin

10-Emin olmak için, konuşmanı birkaç arkadaşının huzurunda dene O zaman, fikirlerin doğru olup olmadığını, konuyu yeterince açık anlatıp anlatamadığını anlarsın Arkadaşlarının tenkitleri sana yol gösterecektir

Konuşmanın Tertibi

11- "Konuşmanın tertibi" hazırlık devresinin önemli bir bölümünü oluşturur Bu aşamada geçici plân geride kalacak, konuşma metnin son şeklini alacaktır Bir konuşmayı üç temel kısma ayırmak mümkün: Giriş, gelişme, sonuç

12-Giriş, konuşmanın başında yer alır ve en son hazırlanır Girişin, konuyu açıklaması, dikkat çekmesi ve hoş bir hava meydana getirmesi gerek Bunun için birçok usul vardır: Bir fıkra veya çarpıcı bir olay anlatmak, meşhur bir söz nakletmek gibi

13-Konuşmanın belkemiği, esas kısımdır Bu kısmı hazırlarken konuyu üç veya dört ana noktada topla Sonra bunları yardımcı fikirlerle ve destekleyici bilgilerle geliştir Bir konuşmanın ana noktalarını şöyle sıralayabiliriz: Meseleyi ortaya koymak, tartışmak, çözüm yollarını sıralamak, en uygun olanını söylemek ve bu fikri kanıtlamak

14-Konuşmanı, "benden bu kadar" der gibi bitirme Böyle bir bitiriş, dinleyici üzerinde uyandırdığın olumlu izlenimleri azaltabilir

15-Son kısımda konuyu özetlemek, ana noktaları tekrar etmek veya bir vecize nakletmek mümkündür Maksadın, dinleyiciler üzerinde iyi bir etki bırakarak sözü bitirmek olmalıdır Fikirlerin deliller ve yardımcı malzemelerle desteklenerek ispatlanması büyük önem taşır Bunun için sözlerini somutlaştır Bilinmeyen kelimeleri tarif et

16-Misaller, karşılaştırmalar ve alıntılar, hem konuşmana akıcılık sağlayacak, hem de fikirlerini destekleyecektir Önemli kısımları tekrarlamak da iyi tesir bırakabilir

17-Konuşacağın yerde göze hitap eden malzemeleri kullanma imkânın varsa bunu değerlendir Film makinesi, slâyt, yazı tahtası ve benzeri vasıtalarla sözlerini daha somut bir hale getirebilirsin

Ses ve Görüntü

18-Bir konuşma metni ne kadar iyi hazırlanmış olursa olsun iyi sunulamazsa etkisini yitirir İyi bir sunum için, fırsat buldukça alıştırmalar yapmalısın Konuşma metni nota kitabına, vücut ve ses organları ise müzik âletine benzer Bu araçları iyi kullanarak etkili olacaksın

19-Çoğu kimseler gibi sen de kürsüye çıkınca heyecanlanabilir, sinirlenebilir, sağını solundan ayırt edemez hâle gelebilirsin Bunun en önemli nedeni, deneyimsizliktir Durumunu dinleyicilere hissettirme, kendini rahatlatmanın yollarını ara

20-Bir süre derin nefes almak, kürsüdeki cisimlerin yerlerini değiştirmek, bu sırada bir miktar zaman kazanmak seni biraz yatıştırır Konuşma ilerledikçe heyecanın azalacaktır

21-Konuşurken kendinle fazla meşgul olma Bazı konuşmacılar durmadan kendilerini kontrol eder, "Acaba iyi konuşuyor muyum?" diye kendi kendilerine sorarlar Bu yanlıştır Zihnini savunduğun fikre çevir, tamamen ona yönel

22-Konuşurken gözlerini dinleyicilerden ayırma, devamlı onlara bak Sözlerin karşısında aldıkları tavırları görmeye, anlamaya çalış Sağa sola bakan, tavanı seyreden yahut başını kaldırmayan hatip can sıkar

23-Konuşmada sesin apayrı bir önemi vardır Seninle dinleyicin arasındaki iletişimi sağlayan en mühim araç, sesin olacaktır

24-Zayıf, korkak, cırlak, monoton bir ses kadar, kaba, pürüzlü, hoyrat, gürültülü, fazla cüretkâr bir ses de hoş karşılanmaz

25-Konuşurken ses tonu değişmeli, alçalıp yükselmeli Sesin şiddeti de normal olmalı Fısıltıyla veya tam tersine bağırarak konuşmak yanlıştır

26-Konuşmanın hızı manaya göre ayarlanmalı Çok hızlı konuşan, durak nedir bilmeyen hatip gibi, yavaş konuşan veya çok duraklayan hatip de başarısız olmaya mahkûmdur Yerine göre ağır, hızlı yahut normal konuşmak en iyisidir

27-Hatibin diksiyonu düzgün olmalıdır Diksiyon, kelimeleri düzgün ve anlama uygun bir biçimde söylemek demektir Bozuk söyleyiş, daha çok dilin, çenenin ve dudakların tembelliğinden ileri gelir Ses aygıtlarını verimli bir biçimde kullanmayı öğren

28-Düzgün, vurgulu, tınılı konuşabilmek için ciddi çalışmalara yapmalısın İyi bir kitaptan her gün dört-beş sayfayı yüksek sesle okumak bunlardan biridir

29-Bedenin canlılığı ve hareketliliği de sözün tesirini artırır Vücut hareketlerinin bir uyum içinde bulunması ve yapmacıklıktan uzak olması gerekir

30-Jestler ve mimikler doğal olmalıdır Jest, senin beden dilindir Mimik ise, yüz dilin? Bunlar yerinde kullanılırsa sözlerini destekler, pekiştirir, güçlendirir

Genç Gelişim