Osmanlı Terimleri.

16yydan sonra çıkartılan para:EŞREFİ

1840 yılında basılmış 20 kuruş değerinde gümüş sikke:MECİDİYE

1888 tarihinden başlayarak Osmanlıda kullanılan bir top:KRUP

Akıncılar ocağının komutanı:MALKOÇ

Ana kütük defterine adı ve ücreti yazılmış yeniçeriler ve diğer hizmetlilere verilen ad:ESAMİLER

Anadolu beyliklerinde donanma askeri:AZAP

Anadolu Selçukluları Döneminde ortaya çıkan, esnaf örgütü:AHİLİK

Asker yetiştirilmek için, savaş tutsaklarından beştebir oranında ayrılan acemioğlan adayları:PENCİK

Asker yetiştirilmek üzere Yeniçeri ocağına alınacak çocukları seçip toplama işiEVŞİRME

Askeri Polis Teşkilatı:ZAPTİYE

Atama emriERAT

Avrupa kıtasında kalan topraklarımıza verilen ad:RUMELİ

Avrupalılara, özellikle de Fransızlara verdikleri ad:FRENK

Avrupalıların verdiği ad:OTOMAN

Avusturya?ya ve halkına verilen ad:NEMSE-NEMÇE

Bakan:VEZİR

Başbakan:SADRAZAM

Başbakanlık:SADARET

Başkomutan:SERDAR

Basra'da kullanılan bir gümüş para:LARİN

Bingazi ve Trablusgarp'tan alınan bir çeşit vergi:HİM

Bir bölgede bütün tımarlı sipahilerin en büyük amiri:ALABEYİ

Bir vilayetten diğer vilayete geçerken mallardan alınan vergi:AMEDİYE

Birinci Dünya Savaşında Osmanlı ordusunda kullanılan bir tür başlık:KABALAK

Birincisınıf Ula rütbesi ile vezirlik arasında yüksek birsivil aşamaALA

Borçlar yönetimiÜYUNU UMUMİYE

Bostancıların, baltacı ve kapıcıların giydikleri, kırmızı çuhadan yapılmış, ucu kıvrık, uzunca başlıkARATA

Bulgarlar'dan oluşan Voynuk Teşkilatındaki küçük rütbeli subaylar:LİKATOR

Büyük konaklarda mutfak işlerinde çalıştırılan uşak:AYVAZ

Camiileri mahalleden ayıran duvar:HARİM

Çarşı, Pazar yerleri:SATAK

Çatı arasında veya dükkanların üstünde yer alan alçak tavanlı asma kat:ŞİRVANİ

Celeplik yapanlara verilen ad:İZLATKO

Cenova Cumhuriyetine verdikleri ad:CENEVİZ

Deniz subay ve erlerine verilen ad:TERSANELİ

Derebeyi konumuna ulaşan taşra ileri gelenlerine verilen ad:AYAN-EŞRAF

DevBirinci sınıf ''Ula'' rütbesi ile vezirlik arasında yüksek bir sivil aşamaALA

DevResmi dairelerde, yazı işleriyle uğraşılan bölüm:AKLAM

DevToprak kaybettiği ilk antlaşma:KARLOFÇA

Devlet görevindeki sorumlu kişiler:EMİN

Devlet görevlerindeki sorumlu kişilere verilen ad:EMİN

Devlet görevlilerini yetiştiren okul:ENDERUN

Din, yargı ve öğretim işleriyle uğraşan devlet görevlileri sınıfı ve bunların mesleği:İLMİYE

Donanmada kullanılan bir tür küçük savaş gemisi:KIRLANGIÇ

Donanmada kullanılan ve ana güvertesi ile iki alt güvertesinde top bataryaları bulunan bir kalyon türü:KARAKA

Donanmanın büyük gemileri:KARAVELA

Eflak ve Buğdan beylerinin eşlerine verilen sanOMNA

Emekliye ayrılacak yeniçeri aşçıların kendilerine sermaye toplamak için yapıp dağıttıkları bir tür pide:KAHİ

Emir çavuşu veya haberci:KARAKULAK

Eski Türk devletlerinde, özellikle Selçuklularda şehzadelerin eğitimi yada bağımsız bir eyaletin yönetimi ile görevli vezir:ATABEK

Eskiden Anadolu beyliklerinde donanma hizmetlerinde görevlendirilen asker:AZEB

Eskiden asker yetiştirilmek için, savaş tutsaklarından beşte bir oranında ayrılan acemioğlan adaylarına verilen ad:PENCİK

Eskiden askerlerin aldıkları üç aylık maaşın Şevval, Zilkade ve Zilhicce aylarına denk gelen dördüncü bölümü:LEZEZ

Eskiden atlı fedai asker:CANBAZ

Eskiden kullanılmış mermi yerine çakıl taşı atan bir tür top:ÇAKALOZ

Eskiden Müslüman olmayanlardan alınan bir çeşit vergi:CİZYE

Evkaf idaresi tarafından fakirlere dağıtılan yiyecek ve ödenek:CERAYE

Evkaf idaresi tarafından fakirlere dağıtılan yiyecek ve ödenek:CERAYE

Eyalet askerlerine bağlı bir sınıf:SAKA

Eyalet Askerlerine bağlı bir sınıf:YAYA-SAKA

Eyalet paşaları ve sancak beylerine bağlı olarak görev yapan bir sınıf asker:SEKBAN

Eyalet valilerinin buyruğundaki başıbozuk asker:SARICA

Eyâletlerde, hudutlardaki muhafız askerler:FARİSAN

Frenk ve özellikle Venedik elçilerine verilen adALYOZ

Gece bekçisi:ASES

Gümrük vergisiAÇ-BAC

Hanedanının kökenini oluşturan konar göçer topluluk:KAYILAR

Haremdeki padişah kadını:KARVAŞ

Has ahırın en büyük yöneticisi:MİRAHUR

Hazine arazisini ekip biçenlerin ödediği vergi:TAPU

Hükümdarın ata binerken üzengisini tutan kişi:RİKABDAR

IIAbdülhamit'in sürgüne gönderildiği Selanik'teki ikmet ettiği köşkün adı:ALATİNİ

IIBayezit'in şiirlerinde kullandığı maslah:ADLİ

IIMahmut zamanında savaş masraflarını karşılamak üzere çıkarılan para(1810):CİHADİYE

İki alaydan oluşan askeri birlik:LİVA

İkinci Mahmut devrinde feslerin tepesine püskülü tutturmak için takılan metal tepelik:FERAHİ

İkinci Mahmut döneminde, yeniçeri ocağı kaldırıldıktan sonra kurulan yeni ordunun adı:ASAKİRİMANSURE

İleri gelenlerinin kullandığı bir bıçak türü:AKVA

İlhanlı Devleti'nin kurucus olan ünlü Moğol hükümdarı:HULAGUHAN

İlhanlılarda ordu müfettişine verilen ad:YASAVUL

İlmiyenin giydiği bir üstlük:LATA

İskelelerden alınan vergi:MAKİRİYE

Kadılara ve müderrislere verilen ad:ULEMA

Kamu gelirlerini kiralamaya dayanan vergi toplama sistemi:İLTİZAM

Kapıkullarına üç ayda bir ödenen aylık:ULUFE

Kapıkulu süvairlerinin oğullarına verilen ad:VELEDEŞ

Kara ordusu komutan:SERASKER

Karadağdan Romanya'ya dek uç boylarda yaşayan çoğu İslavlaşmış köylüler:EFLAKAN

Karadeniz?in kuzeyinde kalan sınır eyaleti:ÖZİ

Karavaşlar arasından seçilen padişah gözdesi:HASEKİ

Kavuk:ERSUSA

Kazaskerlere verilen san:SADIR

Klasik döneminde belediyenin İşlevini yerine getiren yönetim birimi:İHTİSAB

Kol gezen kolluk eri:SALMA

Konaklarda, harem ile selamlık arasındaki daire:MABEYAN

Lalanın altındaki acemilerin birbirine hitap biçimi:LALADAŞ

Lozan Antlaşmasının yapıldığı saray:RUMİNE

Macaristan ve Slovenya dolaylarında sancak beylerine ve küçük prenslere verilen sanAN

Macaristan, Slovenya dolaylarındaki sancak beylerinin ünvanı ya da onların yönettikleri toprakANLIK

Malı otlaklardan alınan vergi:OTLAKİYE

Mısır Trablus ve Cezayir darphanelerinde basılan Osmanlı altını:SULTANİ

Mısır valisine verilen ünvan:HİDİV

Mondros Mütarekesi ertesi Mardin'de çıkan aşiret ayaklanması(11 Mayıs-18 Ağstz 1919):ALİ BATI

Okul kitaplarının genel adı:SUPARA

Ölen yeniçerilerin çocuklarına verilen ad:NANHAR

On ikinci yüzyılda Selçuklular döneminde İran?ın Kaşan kentinde üretilen bir tür seramik:LAKABİ

Ordu hizmetlerinde kullanılan Hıristiyanlara verilen isim:CERAHOR

Ordunun kullandığı bir topEHEN

Ordunun merkeze göre iki yanından her biri:CENAH

Ordunun zırhlı sınıfına mensub nefer:CEBECİ

Orduya komuta eden vezir:SERASKER

Osmanlı Devleti'nde kol gezen kolluk eri:SALMA

Osmanlı Donanmasında kullanılmış bir tür savaş gemisi:KÖKE

Osmanlı mimarlığında ilk zamanlarda ortaya çıkan Klasik dönemlerde terk edilen cami plan şeması:ZAVİYELİ

Osmanlı mimarlığında, mukarnaslı başlıkların en üst bölümü:ASABA

Osmanlı Ordusunda, dağ geçitlerini aşan, temizleyen ve koruyan, buradan geçenlerin güvenliğini sağlayan görevlilerELDAR

Osmanlı ordusunun kullandığı bir topEHEN

Osmanlı Ordusunun kullandığı bir tür topEHEN

Osmanlıca nasipsiz,kısmetsiz anlamındaİVAYE

Osmanlı'da özgürlüğü geri verilmiş kul ya da karavaş:MUTAK

Osmanlılar'da fıçı, varil gibi şeylerin ağırlığını ve hacmini tayin etme işi:ESTİMARE

Osmanlılarda gümrük vergisiAÇ

Osmanlılarda önceleri halktan yalnız olağanüstü durumlarda, sonraları ise sürekli olarak toplanan vergi:AVARIZ

Osmanlılar'da öncü görevi:ÇARKA

Osmanlıların ilk zamanlarında Türk asıllı hafif piyadeler:AZAB

Osmanlı'nın Afrika'daki son toprak parçasını kaybettiği antlaşma(1912):UŞİ

Padişah divanının türlü kalemlerinde görev yapan baş yazmanlarına verilen ad:AMETÇİ

Padişah hareminde önemli kadınlar tarafından giyilen abşlıkAĞTAK

Padişah III Selim?in şiirlerinde kullandığı mahlas:İLHAMİ

Padişah karısı:MELİKA

Padişah ölünce tahta geçecek oğlunun devlet yönetimindeki etkili gruplarca kabül ve tasdik edilmesiİAT

Padişah sarayında harem dairesi ile dış daireleri arasındaki bölüm:MABEYİN

Padişah ve devlet ileri gelenlerinin seferden dönmeleri dolayısıyla yazılan şiire verilen ad:KUDUMİYE

Padişah yakınlarına ve emrinde bulunanlara verilen ad:KARİN

Padişah, sadrazam, vezirler ve yüksek dereceli devlet erkanının giydiği kavuk:YUSUFİ

Padişaha yakın olan görevliler, mabeyinciler:KURENA

Padişahın bir miktar toprağı birine mülki olarak veya gelirinden yararlanmak üzere vermesi:IKTA

Padişahın giyeceklerine bakan memur:ÇUHADAR

Padişahın gözde cariyesi:HASEKİ-İKBAL

Padişahın yakın adamlrı:KURENA

Padişahların adına yaptırılan birden çok minaresi bulunan büyük cami:SELATİN

Padişahların adına yaptırılan ve birden çok minaresi bulunan büyük camilere verilen ad,Sultanlar:SELATİN

Padişahların av kuşlarını yetiştiren görevli:KUŞBAZ

Padişahların gönül almak ya da birini ödüllendirmek için giydirdikleri değerli kumaştan yapılmış kürk:HİLAT

Padişahların hükümet anlayışları bakımından yönetiminden sorumlu oldukları halk:EMANETULLAH

Padişahlarının makam koltuğuna verilen ad:SERİR

Padişahlarının yeniçeri ağası başta olmak üzere ocak ağalarına dağıttıkları yazlık giysi veya kumaşAHARİYE

Piyade askeri:YENİÇERİ

Postacılık, kuryelik ve muhafızlık yapan, törenlerde yer alan asker sınıfı:PEYK

Resmi dairelerde yazı işleriyle uğraşan bölümlere verilen ad:AKLAM

'Resmi" evrakı hazırlayan ünite katiplerin çalıştığı yer:KALEM

Romanya yerli halkına verilen ad:ULAH

Rumca anlaşmaları yazan Rum Katibi:GRAMATİKOS

Rumeli Eyaletlerinden biri:ÖZİ

Rumeli?de gece bekçilerine verilen ad:PAZVANT

Rumeli?de tutulan tevzi defterlerine verilen ad:PURUZ

Rumeli?deki büyük toprak sahipleri:GOSPODAR

Sadrazam kavuğu:KALLAVİ

Sadrazam, vezir gibi devlet adamları tarafından devlet adamlarına verilen ad:RİKABİYE

Şairlerin şiirlerinde övdükleri büyük kişilerden aldıkları bahşiş:CAİZE

Saltanat sancağı:AKALEM

Saltanat sancağı:AKALEM

Sancak beylerine verilen ad veya unvanEYLERBEYİ

Sancak beylerine verilen unvanAN

Saray hekimi:OTACI

Sarayda yemeklere bakan kimse:ÇAŞNİGİR

Sarayın ve şehrin güvenliğinden sorumlu askarlerOSTANCI

Sarayında,baltacı ve kapıcıların giydikleri kırmızı çuhadan veya keçeden yapılmışboyu uzunca başlıkARATA

Sarayının iç teşkilâtı:ENDERUN

Saraylarda harem ve hazine dairelerinin bulunduğu yer:ENDERUN

Saraylarda hizmet eden hadımların genel adı,hadım ağası:TAVAŞİ

Saraylarda hizmet gören hadımağalarının beyaz ırktan olanı:AKAĞA

Saraylarda türlü devlet hizmetleri için aday olarak yetiştirilen gençlere verilen ad:İÇOĞLANI

Savaş giderlerini karşılamak için alınan vergi:İMDADİYE

Şehir güvenlik amiri:SUBAŞI

Şehzade eğitmeni:LALA

Şehzadenin hükümdar olarak tahta çıkması:CÜLÜS

Selçuklu şehzadelerin eğitimiyle uğraşan öğretmen, lala:ATABEY

Selçuklular'da geliri Tımarlı Sipahilere verilen toprak:İKTA

Selçuk'un eski adı:AYASULUK

Silahların bakım ve onarımını yapmakla görevli asker sınıfı:CEBECİ

Sınır boylarında görev yapan asker sınıfı:SEKBAN

Sınır nişanı:URA

Sipahilerin aldığı en büyük tımar:ZEAMET

Son saray ressamı olan İtalyan ressam:FAUSTO ZONARO

Sultan 3Ahmet Devrinde, Bursa ve Üsküdar'da dokunan çatma türünde ipekli kumaş:AHMEDİ

Sultanlar tarafından yaptırılan büyük camiler:SELATİN

Tarih yazarlarına verilen isim:VAKANÜVİS

Taşıma işlerinde kullanılan at, deve, katır gibi hayvanlara verilen ad:MEKKARE

Tımar sahiplerinin savaşa hazır olarak beslemek mecburiyetinde oldukları asker:CEBELİ

Toprak düzeninde yıllık geliri yüz bin akçeyi aşan dirlik:HAS

Topraksız köylüden alınan kazanç vergisiADIHAVA

Tören ve alaylarda padişahın, vezirin yanında yürüyen görevliler:ŞATIR

Trablus ve Bingazi?deki hurma ve zeytin ağaçlarıyla kuyulardan aldığı vergi:LEZ

Tümgenerale eşit bir rütbe:RİYALA

Tunus ve Cezayir Bey'lerine verilen adAYI

Turfanda sebze meyvelerden alınan vergi:GEVARE

Ücretli Osmanlı askeri:KAPIKULU

Üzerinde aslan resmi bulunan Osmanlı parası:ESEDİ

Vergi denetimi ve tahsili ile Maliyeye ilişkin soruşturmaları yapan memura verilen adAKIKULU

Vergi ve haraç vermeyen Müslüman ahaliye verilen adERAYA

Vezir kavuğu:KALLAVİ

Vezir ve Beylerbeyine bağlı olarak görev yapan hafif süvari örgütünün askeriELİ

Vezir ve Beylerbeyine bağlı olarak görev yapan hafif süvari örgütünün askeriELİ

Vezir:ASAF

Vezirler:VÜZERA

Yargı sisteminde Şeyhülislamdan sonra gelen en yüksek görevliye verilen ad:KAZASKER

Yaygınlık kazanmış bir yazı türüİVANİ

Yedi Osmanlı saltanat sancağından birinin adı:AKALEM

Yedi saltanat sancağından biri:AKALEM

Yeni evlenen erkeklerden alınan bir tür vergi:ARUSİYE

Yeni evlenen erkeklerden alınan vergi:ARUSİYE

Yeniçeri bölüklerinin en kıdemsiz subayı ve erlerinin en kıdemlisiAŞESKİ

Yeniçeri kışlası:ODA

Yeniçeri kuruluşunda görevi alaylarda selam törenlerini düzenlemek ve yönetmek olan subay:ODABAŞI

Yeniçeri oçağına küçük yaşta giren oğlanların giydiği kırmızı abadan yapılmış giysi:KIZILABA

Yeniçeri ocağına yeni girmiş delikanlı:CİVELEK

Yeniçeri ocağında tabur:ORTA

Yeniçeri ocağının kaldırılmasından önceki güvenlik görevlisi:ASES

Yeniçeri salma erlerinin giydikleri kırmızı çuhadan yapılmış cüppe:PIRPIRI-PİRPİRİ

Yeniçeriler tarafından kullanılan ve atların eyerlerinde asılı duran altı toplu gürz:OZDOĞAN

Yeniçerilere verilen üç aylık ücret:ULUFE

Yeniçerilerinin, görevleri aşcılık olan küçük zabitlerine verilen ad:USTA

Yeniçerilikte bir sınıf süvari askeri:ULUFECİ

Yeniçerililere verilen ad:SOLAK

Yeniçerililerin kayıtlı oldukları kütük defter:ESAME

Yozgat ilinin Osmanlı Devrindeki adıOZOK

Yüzbin akçeyi aşan dirlik:HAS

Zabıta görevlisiÖCEKBAŞI

Zamanın olaylarını saptamakla görevli kişi:VAKANÜVİS

Zeytin ve hurma ağaçları ile kuyulardan alınan vergi:LEZ