Kapitülasyon Kapitülasyonlar Nelerdir Kapitülasyonlar Hakkında Kapitülasyonlar Tanımı

Kapitülasyon Kapitülasyonlar Nelerdir? Kapitülasyonlar Hakkında Kapitülasyonlar Tanımı
Kapitülasyon Kapitülasyonlar Nelerdir Kapitülasyonlar Hakkında Kapitülasyonlar TanımıSözlük anlamiyla; bir ülkenin, vatandailarinin zararina olacak iekilde yabancilara verilen ayricaliklardir Osmanli Devleti'nde Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1535'de ilk kez padiiah fermaniyla Fransizlara taninan haklarin tümüdür

Fransa Krali I François 1525'de Cermen impapartoru V Carlos tarafindan esir alinmii bunun üzerine Kralin annesi Kanuni'ye bir mektup yazarak yardim istemiitir Bu sirada Mohaç Seferi'ne çikacak olan Kanuni, bu yardimla Habsburglarla yakinlaima sailanabilir düiüncesiyle, yardim etmeyi kabul etmiitir Fakat heriey Sultan Süleyman'in planladiii gibi olmamii, Fransiz dostluiu zamanla resmi bir kimlik kazanmiitir

1535'te Fransizlarla Osmanli Devleti arasinda imzalanan antlaimayla Fransizlara birtakim haklar verilmiitir Kapitülasyonlar, bu dostluk antlaimasinin yarattiii yakinlaima ortaminda verilmii olan haklardir Buna göre; Fransiz bayraii taiiyan gemiler Osmanli egemenliiinde bulunan bütün limanlarda serbestçe ticaret yapabileceklerdi Diier yabanci devletler gemilerini, Osmanli egemenliiinde bulunan denizlerde ancak Fransiz bayraii altinda ticaret yapabileceklerdi

Bu sayede Fransizlar kapitülasyonlar gereii Osmanli denizlerinde serbestçe ticaret yapma özgürlüiüne kavuimuitu Ayrica Osmanli imparatorluiu sinirlari içinde yaiayan Katoliklere ibadet özgürlüiü verilmesi, Fransiz konsoloslarina kendi vatandailariyla ilgili sorunlarin çözümlenmesinde yargi yetkisi taninmasi gibi hükümler, daha sonraki yillarda imparatorluiun zayiflamasiyla, devletin baiimsizliiini yok edecek kurallar haline getirilmiitir

1569, 1581, 1597, 1614, 1673 ve 1740 yillarinda yeni kapitülasyonlar verilmiitir 1740 kapitülasyonlariyla, Fransa'ya taninan haklar daha da geniiletilmii, diier batili ülkelere de ayni haklarin taninmasi kabul edilmiitir 1740 kapitülasyonlarindan sonra Osmanli sinirlari içerisindeki yabanci devletlere çok genii ticaret yapma olanaklari sailanmii, hatta bu haklar sayesinde istanbul'da yanaci postaneler açilmiiti

Sevr Antlaimasi'nin imzalanmasiyla kapitülasyonlardan yararlanma hakki Yunanistan ve Ermenistan'a verilmii, yabanci gemilere, Türk gemilerine taninan bütün haklarin taninmasi kararlaitirilmiitir 22 Mart 1922'deki Sakarya Zaferi'nden sonra Paris'te toplanan itilaf Devletleri Diiiileri bakanlari konferansinda ise ingiltere, Fransa, italya, Japonya, Türkiye ve kapitülasyonlardan yararlanan öbür devletlerin katilmasiyla kurulacak bir komisyonca kapitülasyon hükümlerinin gözden geçirilmesi konusunda karara varilmiitir Kapitülasyonlar Lozan Barii Antlaimasiyla yürürlükten kalkmiitir