Hizmetlerin Gözden Geçirilmesi Ve Yeni Uygulama Arayışları

HİZMETLERİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ VE YENİ UYGULAMA ARAYIŞLARI

Sokakta yaşayan ve çalışan çocuklara hizmet vermek ve bu çocukları, sokaktan uzaklaştırmak amacıyla, 1997 yılından bugüne kadar, Çocuk ve Gençlik Merkezleri aracılığıyla hizmet götürülmesine rağmen gün geçtikçe sayılarının arttığı tespit edilen sokakta yaşayan, sokakta çalışan, madde kullanan, ticari cinsel sömürüye maruz kalan kız çocukları gibi ihtiyaç gruplarına, hizmet ağı oluşturmak amacıyla yeni uygulamalara ihtiyaç olduğu açıktır Bu çocukların, örgün eğitim veya mesleki eğitime dahil edilmeleri ve ailelerinin yanına veya kurum bakımına yönlendirilerek, eğitimini tamamlamış yada iş sahibi gençler olarak rehabilitasyonlarının tamamlanması amacıyla, SHÇEK Genel Müdürlüğü’nce, yeni hizmet modelleri üzerinde yoğun bir çalışma sürdürülmektedir

Yukarıda bahsettiğimiz tüm ihtiyaç grupları, özel bir çalışma ve uzmanlaşmış kurumlar gerektirmektedir Oysa, bugüne kadar, personel ve bütçe yetersizliği ve sektörler arası aktif bir işbirliğine gidilememesinden dolayı söz konusu sorun gruplarına ilişkin hizmetler, genellikle bir merkez bünyesinde verilmekteydi Bu da hizmetin işleyiş ve niteliğini olumsuz etkilediğinden arzu edilen sonuçlara ulaşmasını engellemiştir Bu nedenle, şekillendirdiğimiz hizmet modelinde, her merkez, bu ihtiyaç gruplarından sadece birisine hizmet verecek şekilde yapılandırılmıştır

Sokaktaki çocuk olgusu, pek çok sorunu içinde barındırdığından dolayı, çözümü de çok sektörlü bir çalışmayı gerektirmektedir

Bugüne kadar sokaktaki çocuk sorununun çözümüne ilişkin tüm beklentiler, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna yönelmişse de, bugün ülkemiz gündemindeki yerini koruyan sokaktaki çocuk sorununun çözümüne ilişkin çok sektörlü bir yaklaşımın geliştirilememesi nedeniyle, başarı oranı beklenilenin çok altında kalmaktadır

Bu sorunun çözümüne ilişkin, ilgili kurum olarak, sorumluluğumuzu bilmekle beraber, Milli Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve özellikle Yerel Yönetimlerle, sorunun çözümü için aktif bir işbirliğine gidilmemesi halinde, çözüm arayışları sonuçsuz kalmaya devam edecektir

Sokaktaki çocuk sorununa ilişkin bahsettiğimiz hizmet modelleri, sorun ortaya çıktıktan sonra neler yapılması gerektiğiyle ilgili çalışmaları kapsamaktadır

Oysa, sorunun önlenmesi aşamasında yeterli hizmetler üretilmediği taktirde , tüm bu çalışmalar yetersiz kalacak ve sokaktaki çocuk sokaktaki yetişkine dönüşerek tüm toplumu tehdit eder bir hale gelecektir

Sorunun önlenmesine yönelik çalışmalarda, koruyucu ve önleyici hizmetlerde, öncelikli görev devlete düşmektedir: Yoksulluk, göç ve işsizlik gibi

Ancak, sorun, günceldir ve önemlidir Acilen mevcut duruma ilişkin tedbirler alınması ve bu doğrultuda, reel, sürdürülebilir, uygulanabilir hizmetler üretilmesi gerekmektedir Bu nedenle, hazırlanan hizmet modeline konu olan sorunun, önlenmesine yönelik olarak verilecek hizmetlerin, yerel yönetimler tarafından üstlenilmesi aciliyet arz etmektedir

Yerel yönetimler, sorumlu oldukları sınırlar içerisinde bulunan, öncelikle varoşlarda ve imkanların tamamı zorlanarak tüm mahallelerde çocuk ve gençlerin kullanımı amacıyla spor ve kültürel etkinliklere uygun ortamları hazırlayarak, çocukların şehrin merkezine akışını durduracak tüm etkinlikleri sunmak, bunun yanısıra, SHÇEK, MEB ve İÇİŞLERİ BAKANLIĞI ile bağlantılı olarak çocukların ailelerine yönelik eğitim ve sosyal destek hizmetlerini geliştirmek durumundadır

Çocuğun sokağa çıkmasındaki ilk adım, sokakta çalışma olgusu ile başlamaktadır Yerel yönetimler tarafından açılması öngörülen yerel bürolarla, çocuk, genç ve ailelerine ulaşılarak, öncelikle sokakta çalışma olgusunun önüne geçilmelidir

Sokakta çalışan çocukların yoğunlukla bulunduğu her mahallede Toplum Merkezi veya yerel yönetimlerce açılması beklenen, yerel bürolar bulundurulmalıdır Aksi halde yapılan çalışmalar sonuçsuz kalacaktır Toplum merkezinde görevli meslek elemanları tarafından çocuklarla, ailelerle ve öğretmenler ile toplantılar ve veya grup çalışmaları yoluyla bilinçlendirme ve içgörü kazandırma çalışmaları yürütülecektir

Çocukların bir merkezde toplanarak burada çeşitli etkinliklere katılımı yoluna gidilmeyecektir Bu tarz etkinliklerin çocukların bulundukları toplumdan daha da uzaklaşmalarına ve aileleri ile bağlarını kopartmaları yönünde etkili olduğu düşünülmektedir Ayrıca gerçek sorunun kaynağının aileler ve bulunulan çevre olduğundan hareketle, çalışmalar çocuk üzerinde olduğu kadar aile, okul ve çevre üzerinde odaklaşacaktır

Çocuğun bulunduğu bölgeden uzaklaşarak kentin merkezinde hizmet veren Çocuk ve Gençlik Merkezlerinde faaliyetlere katılması yerine, çocuğun kendi ailesi ve çevresi içerisindeki koşullarını iyileştirerek, aile bağlarının kopmasını engelleyici çalışmalar yürütecek şekilde yapılanacaktır, bu yapılanma da Toplum Merkezleri ile mümkün gözükmektedir

Sonuç olarak sorunun çözümüne yönelik hizmet modelinin uygulanması aşamasında, Milli Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sivil Toplum Örgütleri ve özellikle Yerel Yönetimlerle işbirliği yapılmalıdır