Devletler Coğrafyası - Liechtenstein

Devletler Coğrafyası - Liechtenstein

Liechtenstein ,İsviçre ve Avusturya arasında yer alan, denize kıyısı bulunmayan küçük bir ülkedir

Coğrafya ve iklim

Lihtenştayn, Orta Avrupa'da, İsviçre ile Avusturya arasında yer almaktadır 160 km²’lik yüzölçümü ile Avrupa’nın dördüncü küçük devletidir Sınırları 76 km uzunluğundadır

Ren Vadisi ülkenin yarısını kaplar Diğer yarısı ise Alp bölgesinden oluşmaktadır

Hükümet merkezi 5000 nüfuslu Vaduz’dadır

Lihtenştayn, Özbekistan ile birlikte ne kendisinin ne de komşularının denize kıyısı olmayan iki ülkeden biridir

Ülkenin en yüksek noktası 2599 m yüksekliğindeki Grauspitz dağlarıdır En alçak noktası 430 m irtifadaki Ruggeller Riet’dir

Vaduz’da 2004 yılında ortalama sıcaklık 10°C idi Vaduz’da 2004 yılında ortalama yağış miktarı yaklaşık 891 mm olmuştur

Nüfus

Lihtenştayn’ın nüfusu 2004 yılı itibarıyla yaklaşık 34600'dür Nüfus yoğunluğu km² başına 216 kişidir artış hızı 2004 yıl sonu itibarıyla % 0,9'dur

Ülkede ikamet eden yabancıların oranı takriben % 34’tür Bunlardan 884'ü TC vatandaşıdır

Lihtenştayn’daki 1000 kişiden 6'sı göçmendir Lihtenştayn halkının yaş ortalaması 38,2'dir

Siyaset

Lihtenştayn, demokratik parlamenter monarşiyle idare edilmektedir Devlet başkanı Prens II Hans Adam 'dır Prensin siyasi yetkileri hayli geniştir Kanunları veto edebilir, referanduma sunabilir, parlamentoyu dağıtarak seçimlere gidebilir Ancak 2003'te yapılan anayasa değişikliğiyle ülkede cumhuriyet ilan edilmesi halinde prensin bunu önleyecek veto yetkileri elinden alınmıştır

Parlamento 25 milletvekilinden oluşmaktadır Başbakan Otmar Hasler'e bağlı dört bakan bulunmaktadır Kabine, parlamentonun önerisi ile dört yıllığına göreve getirilir

Ülkenin milli bayramı 15 Ağustos'tadır

İktisat

2001 yılında Lihtenştayn’ın gayri safi yurt içi hasılası 4,2 milyar İşviçre Frangı idi Bu da Türkiye’nin gayrısafi yurt içi hasılasının yaklaşık 1/60ioluşturmaktadır

Lihtenştayn’da 250’den fazla çalışanı olan 15 işletme vardır Ticari şirketlerin % 70’inden fazlası 1 ila 9 kişi arasında kişi çalıştıran küçük işletmelerdir

Pek çok Lihtenştayn firması araştırma ağırlıklı alanlarda uzmanlaşmış olup, küresel pazar liderleridir

Lihtenştayn Ticaret ve Sanayi Odası’nda (LIHK) kayıtlı bulunan sanayi işletmeleri 2004 yılında araştırma ve geliştirme konularında yaklaşık 307 milyon İsviçre Frangı tutarında yatırım yapmıştır Bu da kişi başına 8900 İsviçre Frangından fazla bir rakama tekabül etmektedir

2004 yılı itibarıyla Lihtenştayn’da 15 banka bulunmaktadır

Lihtenştayn’daki bankalar 2004 yıl sonu itibarıyla 107 milyar İsviçre Frangı tutarında müşteri varlığını yönetmiştir Bu bankaların toplam bilanço değeri takriben 34 milyar İsviçre Frangıdır Karşılaştırma gerekirse: İsviçre bankaları 2004 yıl sonu itibarıyla yaklaşık 3‚550 milyar İsviçre Frangı yönetmiştir

Lihtenştayn 2004 senesinde yaklaşık 104000 turisti misafir etmiş ve bu turistlerden 50000'i geceleme yapmıştır

Aralık 2005 verilerine göre Lihtenştayn’da işsizlik oranı %2,4’tür

Lihtenştayn, ağırlığını sanayi ürünleri ve imal edilmiş mamullerin oluşturduğu (gayri safi yurt içi hasılanın %40’ı) çeşitli mal ve hizmetler ihraç eden bir ülkedir

Lihtenştayn Ticaret ve Sanayi Odası’nda (LIHK) kayıtlı bulunan 32 sanayi şirketi, 2004 yılında 5,1 milyar İsviçre Frangının üzerinde ihracat gerçekleştirmiştir Ülkenin kişi başına ihracatı yaklaşık 14000 İsviçre Frangıdır

Lihtenştayn’da 2004 yıl sonu verilerine göre 29‚500 kişi istihdam edilmiştir Kişi başına 0,85 çalışan düşmektedir Çalışanlardan yaklaşık 15600'ü Lihtenştayn’da ikamet etmektedir 13900 kişi ise yurt dışından (öncelikle Avusturya ve İsviçre’den ) ülkeye girip çalışmaktadır Ülkedeki iş gücünün ikisini yabancı uyruklular oluşturmaktadır Bunlardan 317'si Türk vatandaşıdır

Lihtenştayn Ticaret Odası’na kayıtlı (LIHK) sanayi işletmeleri, 2004 yılında yurt dışındaki yaklaşık 187 kuruluşta 28400 kişiyi istihdam etmiştir

Spor

Ülke nüfusunun %45'i (15510 kişi) en az bir spor derneğine üyedir Her 198 Lihtenştaynlıdan biri bir spor derneği başkanıdır

Lihtenştayn Futbol Birliği, Lichtenstein’da üye sayısı en fazla olan spor kuruluşudur: 7 kulüpte toplam 2500 üyesi vardır Her 20 Lihtenştaynlıdan biri aktif futbol oyuncusudur

2006 Mart FIFA dünya derece listesinde Lihtenştayn 124 sırada bulunmaktaydı

Alp disiplini kayak Kayak, Lihtenştayn’ın ulusal sporudur Lihtenştayn Kayak Birliği 1936 yılında kurulmuştur Bu birlik sekiz adet klübü ve yaklaşık 2500 üyesi ile Lihtenştayn'da üye sayısı en fazla spor derneklerinden biridir

Lihtenştayn toplam 9 olimpiyat madalyası kazanmıştır, bu madalyaların hepsi de Alp disiplini kayak branşında kazanılmıştır Böylece her 3845 Lihtenştayn’lıya bir olimpiyat madalyası düşmektedir

Malbun’daki Lihtenştayn Kayak Merkezi, toplam 21 km uzunluğunda kayak pistine sahiptir

Çeşitli

Lihtenştayn denize kıyısı olmayan, ülkelerle çevrili bir kara ülkesidir–Türkiye ise iki farklı kıt’a, Avrupa ve Asya üzerindeki bir ülkedir

Lihtenştayn’da yaşayan TC uyruklular, İsviçrelilerden, Avusturyalılardan, İtalyanlardan ve Almanlardan sonra en büyük beşinci yabancı grubunu oluşturur

Lihtenştayn’lı Manfred Schurti, 1972 senesinde Formula Süper V şampiyonasında Avrupa şampiyonu olmuştur

Yaklaşık 3150 işletmesiyle Lihtenştayn’da 11 kişiye 1 işletme düşmektedir