Medih(Övme)'Te Ölçüler

Ebû Mûsâ el-Eş'arî (Ra) şöyle dedi: Peygamber (Sav) bir kimsenin bir adamı övdüğünü ve övmede uzatıp aşırı gittiğini işitti de:

"Siz bu adamı helak ettiniz -yâhud: Bu adamın sırtını yardınız!" buyurdu

Bize Şu'be, Hâlid el-Hazzâ'dan; o da Abdurrahmân ibn Ebî Bekre'den; o da babasından şöyle tahdîs etti: Peygamber (Sav)'in huzurunda bir adam anıldı, orada bulunanlardan biri de bu adı geçen kimseyi hayır ile anıp övdü (ve Övmede aşırı gitti) Bunun üzerine Peygamber:

— "Vay sana yazıklar olsun! Sen dostunun boynunu kopardın!" buyurdu ve bu sözü birkaç kerre tekrarlıyordu
Sonra:

— "Eğer sizden biriniz muhakkak bir dostunu medhetmek zaruretinde bulunursa; (Ben, görünüşe göre) öyle sanıyorum ki, o şöyle iyidir, böyle iyidir desin Ve bu medhini de o adamın bu vasıflarla vasıflandığını zannediyor ve biliyorsa söylesin İnsanı (ameline göre) hesaba çekecek olan ancak Allah'tır Kimse Allah'a karşı herhangi-bir kimseyi temize çıkaramaz" buyurdu

(Buhârî, Edeb 54) “Birbirinizi (ölçüsüz bir şekilde) methetmeyin Zîra bu durum (methedileni) öldürmek (gibi)dir” buyrulmuştur(İbn Mâce, Edeb, 36)

İslam uleması övgünün ölçülerini Allah resulünün uygulamalarından şöyle çıkarmışlardır:

1-Evvela;karşıdaki yapılacak olan övgüden ucbe,kibre düşmüyecek kadar takvalı ve salih olmalıdır

2-Övülecek yönler karşıdaki şahısta olmalıdır

3-Övgü sade cümlelerle,mübalağasız (sade cümlelerle) yapılmalıdır(Mesela Allah resulünün "Abdullah ne iyi insan" demesi gibi
[Buhârî, Ta'bir, 35, 36, Salât 58, Teheccüt 2, Fedâilu'l-Ashâb 19; Müslim, Fedâilu's-Sahâbe 140, (2479)]

4-Övme halis niyetle yapılmalıdırDünyevi insanları hikmetsiz yere övmek caiz degildir

"Münafıka, 'efendi' demeyiniz Eğer onu efendi sayacak olursanız, Azîz ve Celîl olan Rabbinizin kızgınlığını çekmiş olursunuz" Ebû Dâvûd, Edeb 83 Ayrıca bk Ahmed İbni Hanbel, Müsned, V, 346

5 ve en önemlisi:Hadis-i şerifte de geçtigi üzere

"Zannıma göre böyledir" denilmelidir

Allah en iyi bilendir

Ene-Zerre