Osmanlıda Üç Haseki Sultan

Osmanlı İmparatorluğındaki Haseki Sultanlar - Haseki Sultanlar Kimlerdir - Sarayada Haseki Sultan Kime Denir
Osmanlı devletinde padişahın evine harem-i hümayun yada sadece harem adı verilirdiki haremin tarihine mal olmuş veya harem denilince akıllara gelen 3 haseki sultan,bu sultanların kimlikleri ve devlet işlerindeki etkileri kitabımızın konusunu oluşturmaktadır



Safiye sultan ; sinyorina baffa korfu valisi baffa'nın kızı türk denizcilerinin eline geçtiği zaman güzeller güzeli yeşil gözleri ve altın sarısı saçları ile padişahlara layık bir cariye idi Kanuninin torunu ( 2 selimin oglu) 3 murad hana hediyeedilmek üzere manisa ya getirilmişti Acemi cariyeler dairesine alındı Ama harem kurallarına riayet edilmemiş olunduçünkü saraya daha çok küçük yaşlardaki kızlar alınır ve terbiye edilirdi fakat sinyorina hareme göre yaşca büyüktüBöylece sinyorina girdiği her ortamda dikkatle gözlemler yapıyor ve geleceği için büyük hayaller kuruyordu Artık safiye idi zekasına güveniyorduamacı sultan murad ile evlenmek hayallere sığmayan mertebelere çıkmak cihan devletinin birinci kadını olmaktı

Bu amaç için tüm hayatını harcadı 26 mayıs 1566 günü şehzade mehmedi doğurdu Artık istikbale daha umutla bakıyordu ( kendisinden 44 yıl önce avrupanın bir köşesinde doğan bir papazın kızı olan hürrem sultanı kendisine örnek almaya başladı Hürrem Sultanın sultan süleyman üzerinde kazandığı nüfusu düşündükçe kendisinde aynı gücü buldu)

mücadeleleri sonucu safiye sultan sultan murad üzerinde etkili oldu kayın validesi nur-banu valide ve görümcelerini bertaraf ederek haremi humayunun tek hakimi oldu45 yaşında dul kalınca hayatının en büyük safhası kapanmış Artık valide sultan ve imparatoriçe idi Amacına ulaşmış yeryüzünün birinci kadını olmuştuArtık bu makamı elinde tutmak için çalıştı Torunlarından şehzade mahmutun boğulmasında önemli bir rol oynadıŞehzade ahmet ise babannesii bertaraf ederek Topkapı sarayından uzaklaştırdıSafiye sultan 10 kasım 1605 te vefat etti


Kösem sultan

Mahpeyker merhum 3 mehmet döneminde bosna beylerbeyinden biri tarafından saraya sunulmuştu 6-7 yaşlarındaydı haremde herşeyi dikkatle izliyorsultan ahmetin gözüne gitiyordusultan ahmet kösem diye çağırıyordukösem haseki şehzade murattan başka şehzade kasım şehzade ibrahimi doğurdudevlet işlerinde çok yetenekliydi1 ahmet ölünce27-28 yaşlarında dul kaldıHarem nüfusunda önemli rol oynadı oğlunun sultan olması için diğer şehzadeleri bertaraf ettirdiŞehzade kasımı boğdurduşehzade ibrahim kösemin çabalarıyla kurtarıldı Fakat yaşanılan olaylar ibrahimin psikolojisini bozmuştu


tarhan sultan

Sultan ibrahimden başka osmanlı hanedanının soyunu sürdürecek kimse yoktu sultan ibrahimin teveccuhunu kazanan genç kız 13 yaşındaydı ukran ırkındandı küçük bir çocukken kırım atlılarının eline düştü haremi humayunda mükemmel bir tahsil ve terbiye gördü

hatice tarhan sultan ibrahimden 12 yaş kadar küçüktü akıllı terbiyeli ve iyi kalpliydi kösem onu önemsemiyordutarhan haseki 14 yaşında anne oldu ve bir şehzade doğurdu ulu şehade mehmet

sultan ibrahimin ilk yılları son derece hoştu fakat kösem sultan menfaatlerine ters düşünce öz oğlu sultan ibrahimi bile saltanattan uzaklaştırma yollarını düşünerek oğlunun sonunu hazırlamaktan çekinmedi

tahta 7 yaşındaki sultan ibrahimin büyük oğlu 4 mehmet han geçti annesinin hiçbir nüfusu yoktubabaannesi kösem mahpeyker saltanat naibesi oldu 'valide-i muazzam' koca valide ünvanlarıyla tahta oturduağalar saltanatı diye tarihe geçecek zorbalık dönemi başladıdevlet sıkıntı içine girdi

son derece iyi niyetli olan tarhan sultan ile kösem arasında mücedele başladı hatice tarhan galip geldivalide-i muazzam ihtiraslarının kurbanı oldu eylul 1651'detopkapıda öldürüldü ve tarhan sultanda devletin toparlanmasında rol oynadıktan sonra 1683'te vefat etti

Tarhan Sultan haremi humayunda kadınların asla siyasete karışmamaları gerektiği terbiyesini öylesine kurdu ki Osmanlı saltanatında sonuna kadar bu terbiye devam etti Bu surette Hurrem-Safiye-Kösem sistemini ve kadınlar saltanatını tamamen yıktı


Osmanlı Hareminde üç haseki sultan

Yılmaz ÖZTUNA