Yabancı Sermayeli Anonim ve Limited Şirketlerin Bildirim Formları Yönünden Mayıs Ayının Önemi

YABANCI SERMAYELİ ANONİM VE LİMİTED ŞİRKETLERİN BİLDİRİM FORMLARI YÖNÜNDEN MAYIS AYININ ÖNEMİ

Tarih: 05052010

Bilindiği üzere, 17062003 günlü Resmi Gazete'de yayımlanan 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ile yabancı yatırımcıların haklarının korunması, yatırım ve yatırımcı tanımlarında uluslararası standartlara uyulması, doğrudan yabancı yatırımların gerçekleştirilmesinde izin ve onay sisteminin bilgilendirme sistemine dönüştürülmesi hakkında bir dizi yasal düzenlemeler yapılmış ve 1954 yılından bu yana uygulanmakta olan 6224 sayılı Yabancı Sermaye Teşvik Kanunu yürürlükten çıkarılmıştır Bu durumda yapılan düzenleme uyarınca, 6224 sayılı kanun kapsamında kurulmuş olan şirketler de müktesep hakları mahfuz kalmak kaydıyla, 4875 sayılı yeni Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu yasal düzenlemelere tabi olacağı hükme bağlanmıştır

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu kapsamında bulunan yabancı sermayeli şirketler ve diğer kurum ve kuruluşlar tarafından her yıl 31 mayısa kadar bildirimde bulunulması zorunluluğu getirilmiştir (Bkz 4875 sayılı kanun md4)

1) Beyan/Bildirimde Bulunma Zorunluluğu Kapsamındaki Şirketler ve Şubeler Nelerdir?
a) Sermayelerine ve faaliyetlerine ilişkin bilgileri anılan yönetmeliğin ekinde bulunan ve Hazine Müsteşarlığı'nın internetteki Hazine Müsteşarlığı adresindeki sitesinde "mevzuat" bölümünde yer alan (EK-1)'deki "Doğrudan Yabancı Yatırım İçin Faaliyet Formu" çerçevesinde yıllık olarak ve her yıl en geç 31 mayısa kadar,
b) Sermaye hesabına yapılan ödemelere ilişkin bilgileri yine aynı yönetmelik ekindeki (Ek-2)'de yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Sermaye Bilgi Formu" çerçevesinde, ödemeyi izleyen 30 gün içinde,

c) Hali hazırda mevcut yerli veya yabancı ortakların kendi aralarındaki veya şirket dışındaki herhangi bir yerli veya yabancı yatırımcıya yaptıkları hisse devirlerine ilişkin bilgileri anılan yönetmeliğin ekindeki (Ek-3)'de yer olan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formu" çerçevesinde ve hisse devrinin gerçekleşmesini izleyen en geç 1 ay içinde,

Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne (TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek/ Ankara adresine) beyan etmek zorundadırlar(*)

2) 4875 Sayılı Yasa Kapsamında Bulunmayan Tamamen Yerli Sermayeli Şirketler İçin Durum Ne Olacaktır?

a) Şirkete yabancı bir yatırımcının iştirak etmesi veya

b) Şirketin yaptığı sermaye artışına şirket dışındaki bir yabancı yatırımcının iştirak etmesi suretiyle hisse devrinin gerçekleşmesi ve şirketin kanun kapsamına girmesi halinde hisse devirlerine ilişkin bilgileri (Ek-3)'de yer alan "Doğrudan Yabancı Yatırımlar İçin Hisse Devri Bilgi Formu" çerçevesinde ve hisse devrinin gerçekleşmesini müteakip en geç 1 ay içinde Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğüne (TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek/ Ankara adresine) beyan etmek zorundadırlar

Bahsi geçen Yönetmeliğin 8 maddesinde açıklandığı gibi;

a) Kuruluş izini alan irtibat büroları, vergi dairesine tesçil belgesinin bir örneğini en geç 1 ay içinde Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne gönderirler Bürolar, adres değişikliği durumunda yeni adreslerini en geç 1 ay içinde genel müdürlüğe beyan edeceklerdir

b) İrtibat ofislerince, her yıl en geç mayıs ayı sonuna kadar, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında, anılan yönetmeliğin ekindeki (Ek-4)'de yer alan "İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu" doldurularak Hazine Müsteşarlığı'na (TC Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü İnönü Bulvarı No:36 06510 Emek/ Ankara adresine) yollanacaktır Bu şekilde başvurulara geçmiş yıl harcamalarının yurtdışından gönderilen dövizlerle karşılandığına ilişkin belgeler iliştirilecektir

4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanun kapsamında, yurtdışında ikamet eden Türk vatandaşları da "yabancı yatırımcı" sayıldığı için, bunların ortak oldukları şirketlerde de yukarıda sayılan bildirimlerin yapılması zorunludur
Yasaya uygun ve yönetmelikte yer alan form ve belgeler doldurularak, mayıs ayı sonuna kadar yapılması gereken bildirimlerin ilgili formlar doldurulmak, kaşe ve imza edilmek suretiyle tanzim edilip yollanması dikkat edilmelidir

DİPNOT:
(*) 20/8/2003 günlü Resmi Gazetede yayımlanan Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu uygulama yönetmeliği madde: 5 hükmü gereği


Kaynak: Muhasebe TR
Dr Mustafa ALPASLAN
DİPNOTLAR
[1] 213 sayılı VUK md 160
[2] Bu konuda Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan iç genelgeler için bkz 2000/12 iç genelge, yayım tarihi 29/10/2000’dır Yine aynı şekilde 2004/13 sayılı ve 2009/3 sayılı iç genelgeler incelenmelidir
[3] Vergi Daireleri Uygulama İç Genelgesi 2009/3 bu genelgeye göre daha önce mükellefiyet kaydı terkin edilen mükelleflerden tasfiyeye girdikleri öğrenilenlerin mükellefiyet kayıtları tasfiyeye girilen tarih olarak tesis edilmesi yolunda işlem yapılması uygulamada sorunlara neden olmaktadır Özellikle, geçmiş 5 yılla ilgili beyanname verilmediği iddiasıyla e-beyan özel usulsüzlük cezaları ve takdire dayalı KDV, gelir, kurumlar ve stopaj tarhiyatları mükellefleri cezalandırmaktadır