Şeriat, Tarikat, Hakikat, Mâfet Nedir?

Peygamber Efendimiz buyurmuşlardır ki “Şeriat kavlim, tarikat halim, hakikat Re’sülmâlimdir” Yani Allah’la ahdim üzere şeriate uyarım fakat şu andaki halim Allah’a giden yol üzerinde istikrar üzere oluşumdur Varacağım nokta ise Hakikat’tir çünkü bu bana ezelden nasip olmuştur
Şeriatte kısas vardır Tarikat fiilin Hak olduğunu bilir ama vasıtayla da ilgilenir Hakikat vasıtadan geçmiş, Allah’ı ile meşguldür Mârifet ise halkta Hakkı görmek derecesine ermek demektir Tarikatın icabı sükûttur, fiilin Hakk’tan olduğunu bilen nasıl konuşur
Şeriatte helâl olan tarikatte haram, tarikatte helâl olan hakikatte haramdır Meselâ kısas şeriatte helâldir, tarikatte haramdır
Hz Ali der ki “Sen bana haramdan geç dedin ben ise helâlinden de geçtim”
Tarikatın ilk basamağı şeriattır İlâhî hükümlerin kul tarafından îfâsını emredici kanun demektir Hakikat ise tarikatın üst seviyesidir Demek ki tarikat şeriatten hakikate varan yoldur Hakikatle kuvvetlenmeyen şeriat ve şeriate bağlı olmayan hakikat makbul değildir Tarikat; şeriatın meyvesi, hakikatin ağacıdır
Tarikatte kutup makamına gelen kişi şeriat, tarikat, mârifet derecelerini geçmiş, seçilmiş, beğenilmiş ve sâfiyet kazanmış olursa (bu 7 makam, 4+3, Fâtiha’nın 7 âyetine, insanın cemâlinde olan 7 işarete, ayrıca ateş, hava, su ve toprak ile akıl, ruh ve nefse işarettir) o vakit devrin sahibi olur Onun için Peygamber Efendimiz "beni gören Allah’ı görür, kim ki Allah’ın velisine ihanet ederse Allah’a ihanet eder" buyurmuştur
Şeriat, tarikat, hakikat, mârifet sadece insanın geçirdiği evreler değildir Dünya ve tabiat yani madde de bu devreleri geçirir
Şeriat deri, tarikat et, hakikat kemik, mârifet iliktir

Şeriat ilaç, tarikat ilacı yutmak, hakikat ise hastalığın geçmesidir

Şeriat meşale, tarikat yol, hakikat varılacak yerdir

Şeriat ilimdir, tarikat ameldir, hakikat o amelin semeresidir

Şeriat gemi, tarikat deniz, hakikat oradaki incilerdir