Doğum Kontrolünde Yeni Yöntemler: &Quot;İmplant Ve Hormon İçeren Ria'lar&Quot;

DOĞUM KONTROLÜNDE YENI YÖNTEMLER: “İMPLANT VE HORMON İÇEREN RIA’LAR


Doğum kontrol yöntemlerinin kısırlık ve kansere yol açtığı yönünde ki iddialar, doğum kontrolünde farklı yöntemleri denemesine yol açtı Bunlardan implant ve hormon içeren spiraller son zamanlarda en çok tercih edilenler arasında yer alıyor Konu hakkında Sağlık Dergisine konuşan İstanbul Özel Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Opr Dr Meltem Eğilmez yeni doğum kontrol yöntemlerinden RİA (rahim içi araç, spiral) ve implantlar hakkında bilgi verdi Gelenekselleşmiş aile planlaması yöntemleri olan kondom, RİA(spiral) ve doğum kontrol haplarının yan etkileri ve kullanılmasında sakınca olan durumların iyi bilinmesi gerektiğini söyleyen Eğilmez, bu yöntemlerin yanı sıra yakın zamanlarda kullanılmaya başlayan hormon içeren spiraller ve implantlar da oldukça başarılı sonuçlar elde ettiklerini kaydetti Eğilmez sorularımıza şu cevapları verdi:


Selcan Yücel: İmplant nedir?


Meltem Eğilmez: Doğum kontrolü amacı ile kol iç yüzünde cilt altına yerleştirilen 4 cm uzunluğunda “progesteron hormonu” içeren çubuktan oluşan bir sistemdir Adet döneminin ilk günlerinde takılması önerilir


SY: Nasıl etki eder?


ME: Cilt altına yerleştirilen implant 3 yıl boyunca progesteron hormonu salgılayarak gebeliğe karşı koruma sağlar Progesteron yumurtlamayı engellemesinin yanı sıra Sağlık Yayıncılık


rahim ağzı salgısının yapısını değiştirerek spermin rahim içinde ilerlemesini bozar Ayrıca rahim iç zarının incelmesini sağlayarak döllenmiş yumurtanın burada tutunmasının önüne geçer Yumurtlamayı engelleme yeteneği kombine hormonal yöntemlere göre daha düşüktür


Gebelikten koruma mekanizması olarak yumurtlamayı engellemesinin yanı sıra rahim ağzındaki müküs tıkacını spermlerin geçişine elverişsiz hale getirmesi ve


döllenmiş yumurtanın yuvalanacağı rahim içi tabakayı incelterek yuvalanmayı engellemesi de sayılabilir


SY: Nasıl yerleştirilir?


ME: Implant aktif olarak kullanılmayan kolun (sağ elini kullananlarda sol kol, sol elini kullananlarda sağ kol) üst kısmına küçük bir cerrahi işlem ile yerleştirilir ve istendiğinde


yine küçük bir cerrahi işlem ile çıkartılır Uygulama bu konuda özel eğitim almış hekimler tarafından yapılmalıdır Uygulama yaklaşık 1-2 dakika sürer Kullanım süresi sonunda yine bu konuda eğitimli hekim tarafından 4-5 dakika süren bir işlemle çıkartılır Hemen yenisi uygulanabilir


SY: Kimler için uygundur? Kimler için uygun değildir?


ME: Emziren kadınlar, uzun süreli ve geri dönüşümlü bir yöntem isteyenler, her gün ya da belirli aralıklarla ilaç kullanmak istemeyen kişiler, östrojen kullanması sakıncalı olanlar,


Kanama nedeni ile spiral kullanamayanlar bu yöntemi rahatlıkla kullanabilir


Progesterona bağlı bir hastalığı olanlar, ağır karaciğer hastalığı olanlar, selim ya da habis karaciğer tümörü olanlar, meme kanseri ya da şüphesi olanlar, açıklanamayan ve nedeni bilinmeyen vajinal kanaması olanlar, gebe olan ya da gebelik şüphesi olanlar için uygun değildir


SY: Avantajları ve yan etkileri hakkında bilgi verir misiniz?


M E: Etkinliği yüksek ve geri dönüşümlü bir yöntemdir Kullanımı kolaydır hatırlama ya da günlük kullanım gerektirmez Uzun süreli bir yöntemdir Emziren kadınlarda kullanılabilir


Yan etkileri içinde en sık rastlanan adet kanamalarının düzeninin kaybolmasıdır Adet kanamalarının ortadan kalkması, ara kanamaları, lekelenmeler,adet kanamalarının uzaması artması ya da azalması ile karşılaşılabilir Bunların yanı sıra hafif baş ağrısı ve göğüslerde gerginliğe de yol açabilir Bu etkiler genellikle geçicidirBu yöntem ayrıca hormon düzensizliği nedeni ile aşırı kanamaları olan hastaların bazılarında da başarı ile uygulanmakta ve rahim alınması ameliyatına bir alternatif olarak sunulabilmektedir


SY: Hormon İçeren RIA’ların (rahim içi araçları, spiral) etkinliği nedir?


ME: Hormonsuz spirallere göre etkinlikleri daha yüksek buna karşın kanama ve ağrı gibi yan etkileri daha hafiftir Hormon içeren spiraller sadece gebeliği önlemekte değil adet


kanamalarının aşırı artmasına yol açan bazı durumlarda da kullanılır


SY: Hormon içeren spiraller hangi durumlarda kullanılmamalıdır?


ME: Genital yol ve pelvis iltihapları, gebelik kuşkusu, rahim ya da rahim ağzı tümörleri, rahim boşluğunun şeklini bozan miyom varlığı, akut karaciğer hastalıkları ve pregesterona


aşırı duyarlılık durumlarıdır


S Y: Hormon içeren spirallerin yan etkileri nelerdir?


ME: En sık rastlanan yan etki adet kanamalarının düzeninin değişmesidir Bunun yanı sıra lekelenme, adet kanamalarının uzaması ya da kısalması, adet miktarlarında


azalma ya da artma ve ağrılı adet görmedir Uygulama öncesi kullanıcı hormon içeren spirallerin etkinliği, riskleri ve yan etkileri konusunda aydınlatılmalıdır Uygulama adetin ilk 7 günü içinde yapılır ve 5 yıl süre ile kullanılır Çıkartılma ya da değiştirilme işlemi herhangi bir günde olabilir