A İstanbul Sen Bir Han Mısın? Türküsünün Hikayesi (Zara’Nın Yorumuyla)

**Prof. Dr. Sinsi** · 08-03-2012

A İstanbul Sen Bir Han mısın?

(Zara’nın Yorumuyla)

Ressam: Hoca Ali Rıza Tablo Adı: Kızkulesi, h1312 (1894)

Türkünün Öyküsü
Anadolu halkı İstanbul'a gidip de hiç dönmeyen veya zamanında dönmeyen sevdikleri için umarı türkülerde aramıştır hep

Bu tür türkülerin birçok örneği var

Gurbet türkülerinin çoğunda İstanbul adı geçmese bile gidilen yerin bu koca kent olduğu bilinir

İstanbul para kazanılan yerdir

Çünkü çalışma alanı çok geniştir

Herkese ekmek vardır orada

Neredeyse taşı toprağı altındır

İstanbul'a gidip de geri gelenler ballandıra ballandıra anlatırlar

Ne kadar anlatsalar da bitiremezler

Karadenizlinin denizde ustalığını gösterdiği yerdir

Deniz devam eder İstanbul'da; bitmez hatta

Marmara Denizi'yle Ege'ye, oradan Akdeniz'e ulaşır

Bununla da kalmaz okyanuslara açılır

Orta Anadolu, Doğu ve Güneydoğu insanı için yapı işçiliği ve diğer işler için uygun kenttir

Çukurova insanı içinse bir eğlenme ve para harcama yeridir, İstanbul

Kapıcılıktan bahçıvanlığa, hizmetçilikten her türlü bekçiliğe ve seyyar satıcılığa varıncaya kadar sayısız iş alanı bulunur

Osmanlı Devleti zamanında Kütahya'da görevli Ethem Paşa İstanbul'a bir görev için gitmiş ve uzun süre dönmemiş

Derler ki; yedi sene

Bize öyle geliyor ki Kütahya İstanbul'a yakın bir yer; bu nedenle de aralıklarla, gidip gelmeler biçiminde olmalı bu ayrılış

Ama türkü yakıcı veya anlatıcı yedinin simgesel çağrışımından dolayı yediyi kullanmış olmalı

Ethem Paşa'nın kültürlü eşi Esma Hanım'ın yazdığı söylenen şiir, zamanla türkü biçimine dönüşmüş ve Kütahya türkülerinin ustası Hisarlı Ahmet kanalıyla yayılmıştır

Gerek söz ve gerekse ezgisel yapı bakımından kentsel mekanlardaki halk müziği örnekleri içinde özel bir yeri vardır

Türkünün Sözleri

A İstanbul (beyim aman) sen bir han mısın?
Varan yiğitleri de (de beyler aman) yudan sen misin?
Gelinleri yarsız goyan (bi danem) sen misin?
Gidip de gelmeyen (de beyler aman) yari ben neyleyim
Vakitsiz açılan (da beyler aman) gülü ben neyleyim

A İstanbul (beyim aman) ıssız kalası
Taşına toprağına (da beyim aman) güller dolası
O da bencileğin (aman) yarsız galası
Gidip de gelmeyen (de beyler aman) yari ben neyleyim
Vakitsiz açılan (da beyler aman) gülü ben neyleyim

Kaynak Kişi: Hisarlı Ahmet
Yöre: Kütahya

Konu Araçları	Bu Konuda Ara
Yazıcı Çıktısını Göster Sayfayı E-posta ile Yolla	Bu Konuda Ara: Gelişmiş Arama
Görünüm Modları

08-03-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	A İstanbul Sen Bir Han Mısın? Türküsünün Hikayesi (Zara’Nın Yorumuyla) A İstanbul Sen Bir Han mısın? (Zara’nın Yorumuyla) Ressam: Hoca Ali Rıza Tablo Adı: Kızkulesi, h1312 (1894) Türkünün Öyküsü Anadolu halkı İstanbul'a gidip de hiç dönmeyen veya zamanında dönmeyen sevdikleri için umarı türkülerde aramıştır hep Bu tür türkülerin birçok örneği var Gurbet türkülerinin çoğunda İstanbul adı geçmese bile gidilen yerin bu koca kent olduğu bilinir İstanbul para kazanılan yerdir Çünkü çalışma alanı çok geniştir Herkese ekmek vardır orada Neredeyse taşı toprağı altındır İstanbul'a gidip de geri gelenler ballandıra ballandıra anlatırlar Ne kadar anlatsalar da bitiremezler Karadenizlinin denizde ustalığını gösterdiği yerdir Deniz devam eder İstanbul'da; bitmez hatta Marmara Denizi'yle Ege'ye, oradan Akdeniz'e ulaşır Bununla da kalmaz okyanuslara açılır Orta Anadolu, Doğu ve Güneydoğu insanı için yapı işçiliği ve diğer işler için uygun kenttir Çukurova insanı içinse bir eğlenme ve para harcama yeridir, İstanbul Kapıcılıktan bahçıvanlığa, hizmetçilikten her türlü bekçiliğe ve seyyar satıcılığa varıncaya kadar sayısız iş alanı bulunur Osmanlı Devleti zamanında Kütahya'da görevli Ethem Paşa İstanbul'a bir görev için gitmiş ve uzun süre dönmemiş Derler ki; yedi sene Bize öyle geliyor ki Kütahya İstanbul'a yakın bir yer; bu nedenle de aralıklarla, gidip gelmeler biçiminde olmalı bu ayrılış Ama türkü yakıcı veya anlatıcı yedinin simgesel çağrışımından dolayı yediyi kullanmış olmalı Ethem Paşa'nın kültürlü eşi Esma Hanım'ın yazdığı söylenen şiir, zamanla türkü biçimine dönüşmüş ve Kütahya türkülerinin ustası Hisarlı Ahmet kanalıyla yayılmıştır Gerek söz ve gerekse ezgisel yapı bakımından kentsel mekanlardaki halk müziği örnekleri içinde özel bir yeri vardır Türkünün Sözleri A İstanbul (beyim aman) sen bir han mısın? Varan yiğitleri de (de beyler aman) yudan sen misin? Gelinleri yarsız goyan (bi danem) sen misin? Gidip de gelmeyen (de beyler aman) yari ben neyleyim Vakitsiz açılan (da beyler aman) gülü ben neyleyim A İstanbul (beyim aman) ıssız kalası Taşına toprağına (da beyim aman) güller dolası O da bencileğin (aman) yarsız galası Gidip de gelmeyen (de beyler aman) yari ben neyleyim Vakitsiz açılan (da beyler aman) gülü ben neyleyim Kaynak Kişi: Hisarlı Ahmet Yöre: Kütahya