İngilizleri Osmanlı Mı Kurtardı?

İngiltere bunu tartışıyor Olayın tarih kitaplarına girmesi önerisi tartışılıyor



İngiltere'de 'İspanyol Armadası yenilgisinde Birinci Elizabeth’i Türkler’in
kurtardığı’ tarih kitaplarına yazılsın önerisi olay yarattı

İngiltere’de tarih kitaplarının, farklı ulusların katkılarına da yer verecek şekilde
değiştirilmesi teklifi tartışma yarattı Teklifi gündeme getiren Eşitlik ve İnsan
Hakları Komisyonu Başkanı Trevor Philips örnek olarak Türkler’in İspanyol
Armadası olarak anılan İngiltere-İspanya Savaşı’nda Kraliçe Birinci Elizabeth’i
kurtardığını, bunu tarih kitaplarına yazmak gerektiğini söyleyince de kıyamet
koptu

Daily Mail gazetesi “Şimdi de azınlıkları mutlu etmek için tarih kitaplarımızı mı
değiştireceğiz” başlığını attı Bazı kesimler ise “İngiltere tarihi şanlı zaferlerle
doludur, kimsenin yardımına ihtiyacımız yok Biz Sovyet Rusya mıyız tarihimizi
baştan yazalım?” yorumunu yaptı

İstanbul’a mektup yazdı
Türkler’in Kraliçe Elizabeth’i gerçekten kurtarıp kurtarmadığı ise açıklığa
kavuşmuş değil İspanyol donanmasının 1588 yılında İngiltere’ye saldırdığı ve
büyük bir yenilgiye uğradığı savaşta tek bir İngiliz gemisi batmadı Trevor Philips
konuşmasında “Bu büyük zaferde Müslüman Türkler’in Kraliçe’nin isteği üzerine
İspanyolları haftalarca Akdeniz’de oyalamasının payı olduğunu artık biliyoruz”
dedi

Londra Üniversitesi uzmanlarından Jerry Brotton’un çalışmaları da bunu kanıtlar
nitelikte Brotton Kraliçe’nin güvenlik şefinin, İstanbul’daki büyükelçiye yazdığı
ve Osmanlılar’dan yardım istemesini söylediği mektubu 2004 yılında ortaya
çıkardı Ancak bu teoriye karşı çıkanlar da var İspanyol Armadası ile ilgili bir
kitap yazan Doktor Simon Adams “Mektup 1585’te yazılmış Yani savaştan
tam üç yıl önce Ayrıca Osmanlılar’a mektup gitmiş olması, yardım ettiklerini
kanıtlamaz Osmanlılar o dönemde Ortadoğu ile meşguldü” diyor

Tarihteki Armada Yenilgisi
1527-1598 arasında savaşta olan İngiltere ve İspanya arasındaki en büyük
karşılaşmalardan biri 1588’de yaşandı Kraliçe Elizabeth’in kayınbiraderi olan
İspanyol Kralı Felipe 2, 130 gemi ve 30 bin adamını İngiltere’ye yolladı Amacı
Kraliçe’yi tahttan indirmekti Yaklaşık 6 gün süren savaşta tek bir İngiliz gemisi
batmadı Ancak İspanyollar’ın geri geleceğini düşünen Kraliçe, donanmayı geri
çekmeyince burada 6-8 bin asker sıtma ve benzeri hastalıklardan öldü


TÜRK TARİHÇİLER NE DİYOR?

Ünlü tarihçi Prof Dr İlber Ortaylı: İspanya ile mücadele etmek Osmanlı
İmparatorluğu’nun tarihi misyonlarındandır Katolik İspanya’ya karşı Protestan
İngiltere’nin yanında olmak Osmanlı İmparatorluğu’nun da çıkarlarına uygundu
Osmanlı, tarih boyunca İspanya Donanması’yla mücadele etmiştir 1588’te dost
olduğu İngiltere’yi İspanya donanmasını meşgul ederek korumuştur Eğer
İngiltere Parlamentosu bu gerçeklere tarih kitaplarında yer vermeyi kabul
ederse çok doğru bir yaklaşım sergilemiş olur Hoş da olur Ama genellikle bu tür
çıkışları küçük marjinal gruplar savunur

Kaynak: IHB 27 Eylül 2007