Hz.Hamza'nın Müslüman Oluşu Ve Şehadeti...

Hz Peygamber'in amcası, Şehidlerin efendisi

Künyesi; Ebn Ya'la veya Ebû Ammâre; Lakabı; Esedullah(Allah'ın Aslanı)dır Babası Abdulmuttalib, annesi Hâle'dir

Hz Hamza, Peygamberimizin amcalarının en küçüğüdürDoğumdan bir kaç gün sonra, Peygamberimizi emziren Ebû Lebeb'incâriyesi Süveybe daha önceleri Hz Hamza'yı da emzirmişolduğundan, Hamza Peygamberimizin süt kardeşi idi

Hz Hamza, orta boylu, güçlü kuvvetli, heybetli, onurlubir sahabîdir Hz Hamza (ra) iyi bir avcı, keskin nişancı,Kureyş'in en şereflilerindendir Mazlumlara yardım etmeyi sevencesur bir savaşçıydı Av dönüşü evine gitmeden Ka'be'yitavaf edecek kadar kutsal kabul ettiği değerlere saygılı,karşılaştığı şahıslara selâm veripsohbet etmesini seven mürüvvetli bir insandı Onun gençlik dönemine aitbilgilerimiz yok denecek kadar azdır (İbnu'l-Esîr, İsdit'l-Gâbe,II, 52)

Peygamberimiz yakınlarına İslâm'ıtebliğ etmiş olmasına rağmen, Hz Hamza henüz müslümanolmamıştı Ebû Cehil'in Peygamberimize yaptığıbir hakaret sonucunda müslüman olmuştur Peygamberimiz bir gün Safâtepesinde iken Ebû Cehil ve arkadaşları onun yanına gelirler EbûCehil Peygamberimize hakaret eder Abdullah b Cüdâ'nın câriyesi bu olayıseyredin av dönüşü Kabe'ye uğramayı âdet edinen Hz Hamza'yaanlatır Hz Hamza, eve gitmeden Ebû Cehil'in yanına uğrayarakelindeki yayı Ebû Cehil'in kafasına çalar, başınıyaralar ve hakaret eder Bir gün sonra da Allah Rasûlünün yanınagiderek (Bi'set'ten iki yol sonra) müslüman olur

Hz Hamza'nın müslüman olması Peygamberimizi çoksevindirmiştir Onun İslâm'a girmesiyle müslümanlar güçlendi Müşriklerrahatsız oldular

Mekke müşrikleri, hicretten sonra da rahatdurmadılar Peygamberimizin ve müslümanların Medine'den çıkarılmasıiçin Abdullah b Übeyy, Hazreç ve Evs kabilesi müşrikleriyleilişki kurdular Müslümanların hac yollarını dakapadılar

Müşriklerin gözlerini korkutmak, Şam ticaretyollarını keserek onları sıkıntıya düşürmekgerekiyordu Peygamberimiz bu amaçla Hz Hamza'yı Sifu'l-Bahr'a gönderdiOtuz kişilik bir kuvvetle Hz Hamza belirtilen yere vardı Müşriklerinkervam Sifu'l-Bahra gelmişti Kervanda Ebû Cehil de bulunuyordu Üçyüzkişilik bir kuvvetleri vardı

Hz Hamza, müşriklerle çarpışmak istiyorduYanında bulunan müslümanlar da aynı duyguyuyaşıyorlardı

Henüz müşrik olan Mecdi b Amr b Cühenî bu ikigrubun arasına girdi Hem müslümanlarla hem de müşriklerle görüştüSonunda iki tarafı çarpışmaktan vazgeçirdi

Bundan Sonra Hz Hamza'yı Bedir savaşında görüyoruzBedir savaşında Utbe, Vefid, Şeybe meydana çıktılarÇarpışmak için er dilediler Hz Hamza, Şeybe ile çarpıştıBir hamlede Şeybe'yi öldürdü Daha sonra Utbe'yi ve Tuayma b Adiyy'iöldürdü

Hz Hamza, Bedir savaşında kahramancasavaştı Allah ve Rasûlünün hoşnutluğunu kazandı

Bedir savaşında Hz Hamza (ra)'nınetkinliği ileri boyutlara ulaştı ve müşriklerekarşı amansız bir savaş verdi Hârisû't-Temîmî,HzHamza'nın Bedir'deki durumunu anlatan bir rivayetinde şöyle diyor:"Hamza b Apdülmuttalib(ra)'in, Bedir savaşında üzerinde, devekuşu olan kim" diye sordu "Hamza b Abdulmuttalib" diyecevap verildi O müşrik: "Ne yaptıysa O bize yaptı"diye mırıldandı" (M Yusuf Kandehlevi, Hadislerle müslümanlık,ll, 553)

Hz Hamza, Bedir Savaşını mütekaib Kaynukoğullarıgazvesine katıldı
Peygamber Medine'ye geldiğinde Yahudilerle anlaşmayapmıştı Yahudiler, Bedir savaşını müslümanlarınkazanmasını hazmedemediler

"Siz savaşın ne demek olduğunu bilmeyenadamlarla çarpıştınız" dediler Savaş için fırsatkollamaya başladılar

Kaynuka gazvesi'nin genel sebebi bir kadınakarşı yapılan terbiyesizliktir Kadıncağızbazı eşyalarını Kaynuka pazarında sattıktan sonrabir kuyumcuya giriyor Kuyumcu yahudi kadının eteğinin altkısmını üst kısmına bir dikenle iğneliyorKadıncağız ayağa kalktığında üzeri açılıyorUtanıyor, sıkılıyor, feryat ediyor, çevresinden yardımistiyor Kadının yardımına koşan müslümanlar Yahudiyiöldürüyor Yahudiler de müslümanın başına üşüşüyorlarve onu şehid ediyorlar

Öldürülen müslümanın akrabalarıPeygamberimizden yardım istiyorlar Bunun üzerine-PeygamberimizYahudilerden antlaşmanın yenilenmesini istedi YahudilerPeygamberimizin bu isteğini reddettiler

Bu olay üzerine Peygamberimiz beyaz sancağım HzHamza'nın eline verip Kaynukaoğullarının üzerine gönderdiKaynukaoğulları Yahudileri bekledikleri yardımakavuşamayınca teslim olmak zorunda kaldılar

Bedir savaşı'nın acısınıunutmayan Kureyşliler yeniden savaş için hazırlığabaşladılar Bir yıl önceki kervanın gelirini savaş içinharcamaya karar verdiler Savaş için değişik müşrikkabilelerden yardım isteyerek büyük bir kuvvet oluşturdular

Bu kez de Kureyş'in kadınları dakatılacaktı Bedir Savaşı'nın bozgunla bitmesisebebiyle müşrik kadınlar erkeklerini suçluyorlardı Bedir'inmatemini tutarak erkekleri savaşa teşvik ediyorlardı

Cübeyr b Mut'i'nin Vahşi adında Habeşli birkölesi vardı Bu köle harbe (Habeşlilere özgü bir mızrak)atmakta oldukça maharetli idi Hz Hamza, Cübeyr b Mut'im'in amcasıTuayma b Adiyy'i Bedir savaşında öldürmüştü Cübeyr, amcasınınacısını unutmamıştı Kölesi Vahşi ilekonuştu Hz Hamza'yı öldürmesi şartıyla kendisini serbestbırakacağını bildirdi

Peygamberimiz, Medine'nin içinde kalmayı, savunmasavaşı yapmayı düşünüyordu Bedir Savaşı'nakatılmayanlar düşmanla yüz yüze gelmek, Medine dışındasavaşmak istiyorlardı Peygamberimiz Ashabın bu tavrıkarşısında Medine dışındasavaşılmasına karar verdi

Hz Hamza'da Medine dışındasavaşılmasına taraftardı Hattâ Peygamberimize "sana,kitabı indirmiş olan Allah'a yemine eder, and içerim ki, bu kılıcımaMedine dışında Kureyş müşrikleriyle çarpışmadıkçayemek yemeyeceğim" demişti

Hz Hamza Cuma günü oruçlu idi Cumartesi müşriklerlekarşılaştığı zaman da oruçlu bulunuyordu

Peygamberimiz, sabahleyin "Rüyada, meleklerin, Hamza'yıyıkadıklarını gördüm" diye buyurdu Uhut bölgesinevarıldı, orduya savaş düzeni verildi Kureyş'in birincibayraktarı Talha b Ebî Talha, Hz Ali tarafından, ikincibayraktarı Osman b: Ebî Talha da Hz Hamza tarafından öldürüldüSancaktarların ölmesi Kureyş'i şaşkına çevirdi

Sarsıldılar,sendelediler Halid b Velid'in saldırıları da sonuç vermedi:Müşrikler, kaçışmaya başladılar Hz Hamza Uhud günü"ben Allah'ın Arslanıyım" diyerek kıhç salladıSâfvân, Hz Hamza'yı savaşırken görüyor, "Ben, bugünekadar kavmini öldürmeye onun kadar hırslı bir kimse daha görmedim"buyuruyor Uhud savaşında müşriklerin çoğunu Hz Hamzaöldürmüştür

Kureyşliler bozguna uğrayıp kaçmaya başlayıncaPeygamberimiz tarafından görevlendirilen okçular yerlerini bırakmayabaşladılar Birbirlerine "ne duruyorsunuz? Allah, düşmanıbozguna uğrattı Siz de, müşriklerin ordugahına girinizKardeşlerinizle birlikte ganimet toplayınız" dedilerDiğer bir kısmı bu teklife itiraz ettiler "Siz Rasûlullah'ın:Bizi arkamızdan koruyunuz! Sakın yerinizdenayrılmayınız! Bizim öldürüldüğümüzü görürseniz deyardımımıza koşmayınız! Ganimettopladığımızı görürseniz de, bize katılmayınız!Bizi arkamızdan koruyunuz" buyurduğunu bilmiyor musunuz?"dediler

Okçular, komutanları Abdullah b Cübeyr'i dinlemediler;"ganimetten nasibimizi alacağız" diyerek yerleriniterkettiler Abdullah b Cübeyr'in yanında çok az bir kuvvetin kaldığınıgören Halid b Velid bu fırsatı değerlendirmek istediKuvvetlerini bir araya topladı, okçuların üzerine yürüdüAbdullah b Cübeyr, kendilerine doğru bir kuvvetin geldiğini görüncearkadaşlarına dağılmamalarını söyledi Müslümanokçular, üzerlerine gelen Kureyş müşriklerini ok yağmurunatuttular Okları bitinceye kadar kahramanca savaştılar Abdullahb Cübeyr, okları bitince mızrağı ile savaştıdaha sonra kılıcını kınındansıyırdı Şehid düşünceye kadar çarpıştıDiğerleri de aynı şekilde savaştılar

Kureyş'in süvarileriinsanlığa yakışmayan bir davranışla Abdullah b Cübeyr'inkarnını deştiler, barsaklarını döktüler

Okçuların yerlerini bırakması, kalankısmının şehid edilmesiyle müslümanlar gâfil avlandılarHem arkadan, hem önden kuşatıldılar Müslümanlarşaşkınlıkla birbirlerine kılıç sallamaya başladılar

Hâris b Amr kızı ile Utbe'nin kızı Hindde Hz Hamza'yı öldürmesi için Vahşi'yi teşvikediyorlardı Vahşi, açık dövüşmekten korkuyor, gizli dövüşmeyitercih ediyordu
Vahşi, Uhud Savaşındaki durumu şöyle açıklıyor:"Halk arasında Ali'yi aradım Çok uyanık, girişken,çevik, çekingen ve etrafına çok bakınan bir adamdı

Kendikendime:"benim aradığım adam bu değildir" dedim Osırada Hamza'yı gördüm Halkı kasıp kavuruyor, kesip biçiyorduFırsat kollamak için kayanın arkasına gizlendim Bir araŞiba'b Ümmü Emmâr "var mı benle çarpışacak biryiğit' diyerek meydan okuyordu Hamza ona: "Allah ve Rasûlüne senmisin meydan okuyan' dedi Göz açtırmadan, bacaklarından vurdu yereserdi Sel suları arkalarına eriştiği sıradaayağı kayıp düşünce mızrağımıfırlatıp attım; böğründen vurdum"

Hz Hamza'yı Şehid eden Vahşi daha sonra birkenara çekilir Hind üzerindeki takılarını çıkarırVahşi'ye verir Hz Hamza'nın yanına gelen Hind, onun burnunu,kulaklarını keser, cesedine işkence yapar, hatta ciğerinibile çiğneyerek parçalar

Vahşi müslüman oluşunu anlatırken: "Mekke'ninfethinden sonra Mekke'ye gelerek Rasûl-i Ekremi gördüm Bana dedi ki:"Sen Vahşi misin?" Ben cevap verdim: "Evet"Hamza'yı sen mi öldürdün? buyurdular "Öyle oldu" dedimBunun üzerine Allah Rasûlü buyururdular ki: "bana yüzünü göstermemenmümkün mü? Ben de çıkıp gittim

Rasûlullah'ınvefatından sonra yalancı peygamber Müseyleme ortaya çıktıBelki bu herifi öldürürüm de günahımı öderim, diye düşündümMüslûmanlarla birlikte Yemâme'ye gittim ve bildiğiniz gibi Mûseyleme'yiöldürdüm (Sahihi Buharî, V, 36, 37)

Allah Rasûlünün Hz Hamza'ya derin bir sevgisi vardıBu sevgiden dolayı elinde olmayarak "Vahşi"yekarşı olumsuz bir tutum içinde olmaktan da çekiniyordu Bu sebeplede Vahşi'yi görmek istememişti

Peygamberimiz, Hz Hamza'nın şehit olduğunu öğreninceonun başı ucuna gelir ve dua eder Hz Hamza, kız kardeşiSafiyye'nin getirdiği bir hırka ile kefenlendi

Peygamberimiz,amcası Hamzâ'nın cenaze namazını kıldırdıHz Hamza, Uhud'a defnedildi

Hz Peygamber'den iki veya dört yaş büyük olan Hamza,öldürüldüğünde elli yedi yaşında idi Hz Peygamber (sas)öldürülen her şehid ile beraber Hamza'nın namazınıtekrarlamış; o gün yetmiş iki defa onun cenazenamazını kıldırmıştır Hz Peygamber (sas)'inilk cenaze namazı kıldığı şehidin de Hz Hamzaolduğu söylenmiştir Hz Hamza'nın eşi, çocuklarıMedine'de olmadığı için şehâdetine ağlanmamışbunu gören Hz Peygamber "Hamza'nın niye ağlayanları yok"buyurmuştur

Bunu duyan Ensâr önce Hamza için sonra kendi şehidleriiçin ağlamaya başlıyorlar Tarihçi Vâkıdî (V 207/223)benim zamanıma kadar bu adet devam etmekteydi diye naklediyor (İbnü'l-Esir,Usdü'l-Gâbe, II, 51, 55)

Hz Hamza, bir gün Peygamber Efendimize gelerek Cebraîl (as)'ıasli yapısıyla görmek istediğini bildirdi Peygamberimiz, HzHamza'ya "O'nu görmeye dayanabilir misin?" diye sordu Hz Hamza,"Evet, dayanabilirim" diye cevap verdi Bunun üzerine PeygamberEfendimiz "otur, öyleyse" buyurdular Cebrail (as) müşriklerinKâbe'yi tavaf edecekleri zaman elbiselerini üzerine koymakta oldukları kütüğeindi Peygamberimiz Hz Hamza'ya "Kaldır gözünü, bak" dediHz Hamza'ya bakıp, Cebrail'in zebercede yeşil cevhere benzeyenayaklarını görünce bayıldı Arkasının üzerinedüştü Bu olayı İbn Sa'd Tabakat'ında anlatmaktadır

Hz Hamza Peygamber (sas)'den şu hadisi rivâyet etmiştir:"Şu duayı hiç bırakmayın; "Allahümme innies'eluke bismike'l-a'zam ve rıdvânıke'lekber" (İbn Esîr,Usdü'l-Gâbe, II, 55)

Bekir SAĞLAM