Yasam

Güneş ufuk çizgisinde; temmuz ayının son cumartesi günü, güne vedaya hazırlanıyordu İki balıkçı sandalı; günün yorgunluğu içinde kıyıya dönmeye çalışıyordu Altın sarısı rengindeki ışık huzmeleri arasında martılar günün son uçuşlarını yapıyorlardı Vedia hanım, evinin balkonundan sahilde ki yüzmekte olanları seyrediyordu Üzerinde tarifi yapılamamış bir yorgunluk hissediyordu Kalabalıklar arasında tamamen yalnızdı Sahipsizdi Korumasızdı Yüreğinde her günkünden daha farklı bir şeyler olduğunu hissediyor, bir anlam da veremiyordu Evliydi ama hem yalınız hem de mutsuzdu Yaşadıkları kaderi miydi? Kaderse bu kader, ne kadar sürecekti? Daha mı iyi yoksa daha mı kötü olacaktı? Çocukluğundan beri umudun yokluğunu yaşıyordu Yüreğinde taşıdığı umutlar bitmek üzereydi Bilmiyordu Bilemiyordu artık Ne, nasıl olacak! diye Arada bir öylesine teselli verecek, umutlarını tazeleyecek insanın bir sevdiği, bir dostunun olmayışı ne kadar da acıydı “Dünyanın en fakiri parası dışında hiç bir şeyi olmayandır” derler, ne kadar da doğruymuş meğer Akşam olacaktı ama canının sıkkınlığından yemek bile hazırlamak içinden gelmiyordu

Kocası yanlarında yoktu Tek başına iki çocuğun terbiyesine yetişemiyordu Oğlunu rahat okuması için yurda vermiş, sonra da yaz kapına gitmişti Yanında tamamen yalnızlığını unutturacak Hollanda hatırası sarı saçlı bir kanaryası vardı O da olmasaydı hayatın ve yaşamanın hiçbir anlam ve ifadesi olmayacaktı Kalkıp mutfağa gitmek üzereyken telefon çaldı Arayacak birini de beklemiyordu aslında Merakla ahizeyi kaldırdı “Alo buyurun!” dedi Telefondaki “Ben” kelimesinin ardından ismini söylemeden sesin sahibini tanımıştı Kanı hızlanmış, kalp atışları birden bire elinde olmadan artmıştı Duygularını bastırmaya çalıştı Yüreğinde belirleyemediği yoğunlaşmanın karşılığını şimdi daha iyi anlıyordu Yıllardır bir araya gelip dertleşmeye o kadar ihtiyacı vardı ki, Hayati Bey’in eşinden çekindiğinden bu düşüncelerini Hayati Bey’e söyleme cesaretini kendinde bulamamıştı Onun konuşmaları karşısında rahatlıyordu Duyguları duruluyordu Fırtınadan sonra sakinliğe eren denizlerin sükunu kadar

“Nasılsınız Hayati Bey?”

“Teşekkür ederim”

“Sesiniz çok yakında gibi”

“Seslensem duya bilirsin Evet Size çok yakındayım”

“Ne geziyorsun buralarda”

“Öylesine bir hafta sonu kaçamağı sayabilirsin”

“Peki! Misafirim olmaz mısın?”

“Bir şartla, misafiriniz olurum Önce sizi bir yemeğe götürmek istiyorum”

“Zahmet etmesen olmaz mı?”

“Asla mazeret kabul etmiyorum”

Genç kadının içi içine sığmaz olmuştu Çok uzun zaman olmuştu Kocası ile uzun yıllar maziye dayanan dostlukları vardı Kocasının yaptıkları için kendi utanıyordu Kavgalı değillerdi Eften püften sebepler bardağı taşırmıştı Hiç aramamıştı Birkaç defa aramış ise de; hep eşi ile görüşmüştü Hayati Bey, yıllar öncesinde Akdeniz’e nazır şirin bir beldede simetrik sırt sırta, bahçeli iki ev yapmış ve orada uzun sürmeyen ama çok tatlı komşulukları olmuştu Hayati Bey’in eşi; Nevin hanımın mutluluğunu bile zaman zaman kıskandığı olmuştu Ona inanıyordu İyilik sever ve güvenilir biriydi Cana yakın, olgun, hoş sohbet, duygulu ve hassas bir insandı Yalnızlığını pekala paylaşabilirdi Bir an şaşırdı Ne yapacağına karar veremedi “Sizi bir akşam yemeğine götürmek istiyorum” demişti ya!

Vedia hanımın kocası yurt dışında çalışıyordu Beyinin ailesinden de tamamen uzaktaydı Çevrede pek tanıyanı da yoktu Kendi öz ailesi ise çocukluğunda dağılmıştı Kocası, yılda bir defa olsa bile eve gelmiyordu Ev almıştı Evi dayamış, döşemişti Geçimliklerini de şöyle veya böyle gönderiyordu Yeter miydi? Yetmiyordu Kocalık vazifesini bile yerine getirmiyordu

En güzel elbisesini giydi Kocasına karşı bu kadar özen gösterememişti Kocası geleceğini asla önceden haber vermezdi Hep aniden gelirdi En güzel elbiselerini giyse ne fark ederdi ki evlendi evleneli gün mü göstermişti Hayatı heba olup gitmişti Sıkıntı, çile ve yalnızlık hayatının en vazgeçilmezleriydi

Hayati Bey, akşamın ilk alaca karanlığında bir buket çiçekle merdivenleri ağır ağır çıktı Kapının zilini çaldı Bekletilmeden kapı açıldı Koşarak, kapıyı açan sarı kanarya olmuştu Anne! bir amca” dedi

Vedia hanım, hazırdı Kapıya geldi Uzun etekli, üzerine gül kurusu renginde saten bir elbise vardı Elbisenin üzerinde saçılmış parlak renkli ve sanki canlı mor menekşeler vardı Yüreğinin derinliklerinden gelen ve pembe dudaklarında gülümseyerek tebessüme dönüşen “Hoş geldiniz” Sözleri; billur bir suyun sesini andırıyordu Uzatılan çiçekleri aldı “Zahmet ettiniz Teşekkür ederim Bunları solmaması için kalbimin en nadide köşesinde saklayacağım”

“Bu kadar büyütmemelisiniz” Dedi Hayati Bey

“Özür dilerim Kapıda kaldınız İçeri buyurun”

“Hayır, Hazırsanız çıkalım”

Annesinin yanına dikilen, sevimli, sarı saçlı sarı kanarya ne kadar tatlı ve şirin bir yaratık olmuştu Doğduğu günü hatırladı Vedia hanımın doğumu yaklaştığı günlerde, kocası bir bahane ile yine yurtdışına gitmişti Hayati Bey, bir siyasi kurultayın davetine icabet edeceğinden; eşi ile kavgalı gittiği bir bahar gününün gecesinde doğum yapmıştı Vedia hanım, çiçekleri vazoya yerleştirdikten sonra geldi Birlikte çıktılar Hayati Bey :

“Küçük hanım, sen ne kadar da büyümüşsün öyle Ne kadar tatlı, ne kadar şeker şeysin sen” İltifatına, küçük hanımdan yabancı bir ifade belirdi

“Sen beni nereden tanıyorsun ki?”

“Tanımaz olur muyum? Baban, çok uzaklara gitmişti Annen yalnızdı Hastanede doğduğun gün; eben ile kavgalı olmuştuk Beni baban zannederek; şakayla karışık bir oturma gurubu istemişti Hiç unutur muyum?”

Yemeği, yazlık bir lokantanın terasında; renk renk çiçeklerle kaplı, denize açık bir yarde baş başa yediler Ayışığı’nı eğlendirdiler Küçük hanım gördüğü ilgi ve alaka karşısında açılmıştı Cıvıl cıvıldı Bülbüller gibi şakıyıp durmuştu Kendini sürekli gündemde tutmak istemiş ve bu arzusuna da nail olmuştu Sıradan şeyler dışında; bir şey konuşamadılar Eve döndüklerinde; saat onu geçiyordu Ayışığı, bir türlü; gönüllü olarak uyumak istemedi Annesinin ısrarı ile biraz küskün, biraz da “yarın denize gitmek” vaadini alarak; odasına gitti

Vedia Hanım: “Hava sıcak İsterseniz balkonda oturalım” İçeriden sıkılmaya neredeyse bunalmaya başlamıştı Bir anlıkta olsa evden uzaklaşmak, dışarıda yemek yemek ve dolaşmak biraz olsun rahatlatmıştı Hayati Bey’in, getirdiği saten kaplamalı üzerinde kalp resimleri olan çaydanlıkta; çayı ağzına kadar demlemişti Yaş pasta ile birlikte getirmişti

Üzerinde geyşa, deniz ve ada gravür resimli porselen fincana çayı doldurdu Kendi eli ile karıştırdı Bu; Hayati Bey’in gözünden kaçmadı Vedia hanım; zeki bir kadındı Yıllar öncesinden biliyordu, Hayati Bey’in uzak doğuya düşkünlüğünü Bu arada; salondaki müzik setine de kaset koymayı unutmamıştı Ağırdan ağıra çalıyordu Neşe hanım olmalıydı

“Bir yol ki dönüşü bulunmaz”

“Gidenler geri dönmez”

“Bir gün cennette görsem seni”

“Beni tanır koşar mısın? Kollarına alır mısın?”

“Bir melek gördü beni yolda”

“Sordu bana nerdesin diye”

“Yoksa o melek sen miydin diye”

“Anladım ki Cennetteyim Anladım ki Cennetteyim “

Şarkıdan dolayı kısa bir sessizlik oldu Kadın nereden başlayacağını bilmiyordu O kadar bitkindi Tükenmişti Yılgındı Kahırla yaşanan bir hayatın güzelliğinde ve saçlarında izi kalmıştı

“Senin en iyi yanın nedir biliyor musun? diye söze başladı ve cevabını da yine kendisi verdi “Beni, elde etmeye yeltenmeyen tek erkeksin Biliyorum, sen de erkeksin Bundan asla kuşkum yok” Kadın kendini güvende hissediyordu

“Bu geceyi sana ayırdım Seni dinlemeye geldim”

“Teşekkür ederim”

“Boşalacak; bir yer aradığına eminim”

“Çok ince ruhlusun Kendi dertlerimle seni de huzursuz etmek istemiyorum”

Bu yaz günün masmavi gökyüzünde, ufuktan dolunay geceye hakimiyetini vurmuştu Denizden gelen dalgaların seslerine, birkaç cırcır böceğinin yaz senfonisi eşlik ediyordu Çayları yudumluyorlardı Kadın, rahatlamak istercesine anlatmaya başladı

“Benim kadersizliğim daha ben doğmadan önce başlamış Babam şehirli, annem ise taşralı bir kadın Annemin yüzünü bile hatırlamıyordum Beni doğuran kadını; yani öz annemi ben evlendikten epey bir zaman sonra tanıdım Yürekten anne diyemedim Doğurmak dışında bana fazla bir katkısı, bir emeği yoktu Isınamadım Tanıdığımda yeniden evlenmiş, çocuklarını büyütmüştü Kocası, bir baraj inşaatında bekçilik yapıyordu Belki fakirlerdi ama huzurluydular Babamla nasıl tanışmışlar bilmiyorum Bir birilerini nerde görmüşler, nasıl bulmuşlar bilmiyorum Senin tabirinle “sipariş usulü” evlendiklerine ise adım kadar eminim

Baba annem; görünüşte dini bütün, tesettürlü, inançlı, meleği andıran bir kadın İnançlı kisvesine rağmen; gerçekte ise tam bir cadı mı cadı kadındı “Kızın kaderi anaya çeker” derler Öz annemin kadersizliğinin bir benzeri de bende Annem genç bir kız, beyaz bir gelinlik -içinde köylü bir çok kıza nasip olamayacak bir görüntüde- şehre gelin gitmektedir Anadolu geleneklerini ve göreneklerini –ki ben göreneksizliklerini diyorum – bilirsiniz Düğünler kalabalık, heyecanlı, adeta bir yarış gibi geçtiğini benden daha iyi bilirsiniz Gelin köyden alınmış, şehre gelinmektedir Tam detayını bende bilmiyorum Düğünde bir kaza sonucunda; babamın genç kardeşi ölür Nedendir bilinmez, nenem daha ilk günden anneme: “uğursuz gelin” “katil gelin” “düğünü kanlı gelin” şekliyle sürekli bir şekilde sözle başlayan tacizler, hırs ve kinini tatmin için zaman zaman saç baş yolmaya kadar vardırır Bu sıkıntı ve ezalar aralıksız bir şekilde artarak devam eder Diğer yönden ise gelinini oğluna karşı karalamalar, oğlunu geline karşı kışkırtmalar, hatta oğluna bu uğursuz gelini terk ettirme telkinlerine başlar Masum ve zavallı bir kadının suçu nedir? Neden suçludur? Sorulmaz Aslında yargısız bir infazın en müşahhas acı bir temsilidir o İlerleyen zamanlarda hınç alma, aile içi huzursuzluklar; kavgalara sebep olur Anne kin ve hırsına kurban, adet ve anane, anne ve babaya, büyüğe saygı yaftası adı altında; kişiliksiz ve kimliksiz yaşayan genç koca da huzursuzdur Evde yaşananlardan dolayı huzursuzdur Mutsuzdur Her geçen gün evini ve eşini ihmal eden ve uzaklaşmaya hatta gece alemlerine ve alkole gitmektedir Kuru bir bağnazlık adına insanlıktan nasibini almamış, vicdan ve merhametten asla eser olmayan bu kadın, zavallı annemi adeta elinin ve evinin içine hapsetmiş boğmaktadır

Her şeyin bir dayanma ve her insanın da bir tahammül gücü vardır Evliliğinin daha ilk gününden beri tahammülsüzlük derecesinde acılı ve sıkıntılı, geçen günlerindeyken ben de zavallı kadının karnında aynı derecede mutsuzluk ve huzursuzluk ceninken kara bir bulut gibi kanıma ve damarlarıma girmiştir Kurulurken yıkılan bu evlilik çatısının enkazı altında dünyaya gözlerini talihsizlikler içinde açan zavallı ben gelmişim Yıkılışı mukadder olan bir evlilikten geriye masum ve günahsız bir bebek, talihsiz bir kadın, anne saltanatı ve sultası altında büyümüş iradesiz, kişiliksiz ve kimliksiz bir baba, hırs ve hıncı tatmin olmuş bir zalim baba anne vardır Genç kadın her şeyini yitirmiş ve perişan bir şekilde baba evine döner Zalim kaynana hıncını almış, arzusuna kavuşmuş, timsahın gözyaşları görüntüsünde artık rahattır Bu zalim kadının ellerinde, anne sütüne ve sevgisine mahrum zavallı ben Sevgi ve merhametinden mahrum, her insanın kişilik ve kimliğini oluşturacak anne sütünden mahrumken ilk ayrılık acımasız ve zalim bir şekilde beni karşılamıştır Acizliğime ve masumluğuma aldırmayan, oğlunun bedeninden gelen ben bu zalim timsahın dişleri arasından bir türlü kurtulamadım Belki köyde, annemin sıcacık koynunda büyüseydim bu kadar olmazdı Olamazdı

İlk çocukluk yıllarımı hatırlamıyorum Bir itin koynunda mı yoksa yılanın mı bilmiyorum ama bir öz ana koynunda büyümediğim bir gerçek Aklımın ermeye başladığı ilk genç kızlık yıllarımda yaşadıklarımın annemin başına gelenlerden hiç de geri kalır yanı yoktur “İnsanın karakteri üzerine tesir eden kişilik ve kimliğini kazandığı sıfır-yedi yaş arasıdır” derler Ruhuma o yılarda kin, nefret, intikam duygusu işlenmiş ki bir verem mikrobu gibi bütün ruhuma kök saldı sanki

Kızlar okumazmış Neden okumasınlar ki? İlk okuldan öteye okutulmadım Okusaydım belki kendimi kurtarırdım Bir iş bulur çalışırdım Bir sütsüze kurban edilmezdim Kısır, sığ bir cahilliğe boğulmuş bir ailenin yanında sıra dışı, hayata ve gerçeklere sırtını dönmüş gayesiz, çabasız bir hayat kime ne verebilir ki Sevilmeyen, lanetlenen bir kadından doğmayı ben istemdim Bunu ben hak etmedim Baba sevgisinden, ana şefkatinden mahrum olduğum bir kadının kocasından neler beklerse onlardan da tamamen mahrumum

Duygulanmıştı Sesi titremiş ve ağlamaya başlamıştı Gözlerinden dökülen yaşları tutamıyordu Acıyan yüreğin semalarından göze ekelenen gözyaşları uzatılan beyaz bir mendili ıslatıyordu Ay yükselmişti Deniz üzerinde birden çıkan birkaç parça siyah bulut, ayla bir o yana bir bu yana oynaşıyorlardı Günün sıcaklığı bir nebze gitmişti Hafif bir rüzgarın serinliği ortalığı biraz rahatlatmıştı Geceye bir sığıntı gibi giren yakın tavernalardaki müzikler de susmuştu Sahilde ki kalabalık çekilmiş, kıyıda köşede arada bir sevdalıların karaltıları kalmıştı Neşe hanım bir başka şarkısını okuyordu deniz kenarında, gecenin koynunda acılar içinde ağlayan şu kadına göz yaşlarına inat

En sonunda ben buldum aşkı, derken”

Bir zalimin elinde, oyuncak oldum”

Ölürüm aşkından, yaşayamam derken”

Bir dönüp bakmadı, çekip giderken”

Ne verdi ki bana dertlerden başka”

Gencecik ömrümü çürüttü gitti”

Belki de uslanır diye, beklerken”

Bakmadı yüzüme, çekip de gitti”

Ben ne anlatayım ki bak söylenen şarkı bile beni anlatıyor Benim için yazılıp söylenmiş sanki” Ağlamaya devem etti Gözyaşları belki kaderini değiştirmeyecekti ama dökülen gözyaşları bir anda olsa huzura kavuşturacaktı

Vedia hanım; İçindeki iyilikleri; ölene kadar sulamaya devam edin Dikenlerini görmezlikten gel ve her ruhta açmak üzere bir gonca gül vardır Her ilişki bir bahçeye benzer Eğer yeşerip gelişmesini istiyorsan düzenli su vermelisin Güzel tohumlar ekmeli, otları ayıklamalısın Beyine gözyaşı borcunu “nasıl ödeyebilirim?” diye sordun mu? Gülümseme ile ödeyebilirdin Mutluluk borcunu dizlerine yatarak ödedin mi? Güneşe ve yağmura hasret, hiç yaşanmamış baharlara benzeyen saçlarında çaresizliğini sıra sıra ördürdün mü? Yürek borcunu, gül kokusu sinmiş sıcacık ellerinde eritiverdin mi? Can borcunu, masum titreyen ince dudaklarına hayat öpücükleriyle ödeyemedin mi? Güneşe, suya gerek yoktu Gülümsemelerin bile yeterdi Gül veren elde gül kokusu kalır Sevilen insan sevgisini insanlara veren insandır”

Fırtınaya hazırsanız, bir şeyden korkmanız gerekmez Hayatınızın her anı, zaman deryasının kenarında şiddetli fırtınalarla sarsılıyor Her anınız gidiyor ve gidenler geri gelmiyor Her gününüz ömürden gidiyor Saatler döndükçe, ömrünüz saniye saniye eriyor Biriktirdiklerinizi dağıtmaya, sevdiklerinizi uzaklara savurmaya, bedeninizi toprağa sürükleyen bir fırtınaya rağmen; huzurlu musunuz?”

Eğer; çevrenizdeki insanları, fakir-zengin, güçlü güçsüz, sevimli-çirkin, kim olursa olsunlar, şefkate muhtaç kişiler olarak görüyor ve öyle davranabiliyor musun? Dünyayı değiştirmeye, ülkeni değiştirmeye, şehrini değiştirmeye hatta aileni değiştirmeye gücün yetmeyecek Göreceksin ki değiştirebileceğin tek kişinin kendinin olduğunun farkına varırsan işinin daha kolay olduğunu göreceksin”

Kalbinizi ölüme giden yola koyarsanız, gelip geçenler kalbini çiğnemek zorunda kalırlar Eğer, onu ölümlülerin ölümsüzleştiği yere koyarsanız rahat edersiniz Yere düşmenizin, hırpalanmanızın, hatta; canınızın acımasının hiçbir önemi yoktur Mutluluğunuz bunlara bağlı olmadığını bilin, başkalarının sizi nasıl gördüğü veya başınıza neler geldiği değil, sizin kim olduğunuzu bilmeniz daha önemlidir Yaptıklarımıza değil, yapmadıklarımıza pişman oluruz Ölümden korkanlar pişman olurlar Allah, omuzlarınıza yüklediği her bir yükün bir sebebi vardır Aslında gelişmenizi, mutluluğunuzu ve huzurunuzun anahtarı dertlerinizle yüzleşmek ve onu çözüm fırsatları olarak görmektir Karşılaştığınız meselelerin ve zorlukların sizi yönetmesine ve hayatınıza hükmetmesine fırsat verme Meseleleri arkanıza alır, onların sayesinde ilerleyebilirsiniz Sizi yönetmesine izin vermezseniz; siz meselelerin yöneticisi olursunuz Her zorluk, kolaylıkla beraberdir ”

Zamanın nasıl geçtiğinin farkına bile varmamışlardı Şafak atmış, tan yeri ağarmıştı Gün gelirken; gecenin karanlığı başını alıp kaçacak yer arıyordu