Guthrie Öğrenme Kuramı

Guthrie Öğrenme Kuramı

Davranışların zamanla yakınlık yoluyla öğrenildiğini ve öğrenmenin de bir işlemde tamamlandığını savunur Ona göre, tekrar ve pekiştirme öğrenme üzerinde etkili değildir Guthrie seziş yoluyla öğrenme, gayeli öğrenme veya problem çözme türünde öğrenmenin mümkün olduğunu savunurken unutmanın da birgeriye ket vurma olduğu düşüncesini taşır Eğer bir uyarıcı bağlı olduğu tepkiden başka birtepkiyle birleşmez ise unutma olmaz

Guthrie'ye göre davranışa yön veren en öenmli etmenler geömiş yalantılarıdır Ödül ve pekiştimre, organizmayı kendinden önceki yaşantılardan uzaklaştırarak bunlara bağlı tepkilerin polduğu gibi kalmasını sağlar Ödül, tepkileri ilişkili oldukları uyarıcılardan kurmaktadır Bir problem durumu içinde ödüllenen tepki en son tepki olacağından benzer bir problemde tekrarlanan tepki de aynı tepki olacaktır Yani ödül, öğreneni problem dışına çıkararak öğrenilenlerin bozulmasını engeller Ayrıca öğrenmede ceza yarattığı duyguda değil çağrışımsal bağın önünde ve arkasında etkilidir ve hareket tepkilerini devam ettiren uyarımları sağlar Örneğin ceza, kaçma ve kaçınma tepkilerinin öğrenilmesinde etkilidir

DAVRANIŞ DEĞİŞTİRME YÖNTEMLERİ

Guthrie istenilmeyen davranışların öğrenilmesinde üç temel yöntem geliştirmiştir

1 Eşik Yöntemi


Uyarıcının tepkiye çağrışım yaptırmayacak kadar zayıf bir derecede verilmesidir Atın terbiye edilmesi örneğinde binici önce yavaşça atın sırtına elini koyar, sonra hafif bir battaniye ekler ve daha sonra ağır bir yük koyar Sonunda at eğerlenir ve binici ata binebilir Bu metodu karanlıktan korkan çocuğa uygularsak sonunda ağlamaksızın karanlokta kalmasını sağlayıncaya kadar tedrici olarak azalmayı içine alacaktır



2 Yorma Yöntemi


Uyarıcıyı tepki yorgunluğu meydana gelinceye kadar tekrarlayarak yormaktır Örneğin binici ata bindiğinde sırtındaki ağırlığa alışık olmayan at uyumsuz tepkiler göstererek biniciyi sırtından atmkatadır Ancak binici direnirse at yorulmakta ve ağırlığın hala sırtında olmasına rağmen uysallaşmaktadır Burada yorgunluk atın uysallaşmasını sağlar Böylece saha sonra at yürümeye başlayacak ve giderek sırtındaki ağırlıkla koşmayı öğrenecektir


3 Zıt Uyarıcılar Yöntemi


Uyarımı ortamdaki bazı özelliklerin arzu edilmeyen tepkiyi engellediği bir durumda vermektir Örneğin tüylü bir hayvanı her görüşünde ağlayan çocuğa aynı hayvan çocuk sevdiği bir yiyeceği yerken yanına yaklaştırarak kabul etmesi sağlanabilir




GUTHRIE'NİN KURAMININ SINIF ORTAMINA UYGULANMASI

Guthrie'ye göre eğitimimizde ikaz etme ve tavsiyede bulunma yerine doğru davranışı yaptırmaya önem vermeliyiz Örneğin söz hakkı istemeden konuşan bir öğrenciye öğretmenin cevap vermemesi ve öğrencinin bu davranışı söndürmesi sağlanabilir Böylece konuşma gereği duymak, söz hakkı istemek için bir işaret uyarıcı olabilir

Eğitime hedefleri belirleyerek başlamalıyız Böylece öğrendiğimiz birçok karmaşık bilgiyi çağrışım yoluyla gerçekleştirebiliriz Bir konunun öğrenilmesi için bunu yalın ve basit parçalara ayırmlaı ve bunları birleştirmeliyiz Örneğin müzikte:

- Seslerin tanınması,
- Notaların tanınması,
- Notaların birleşmesi,
- Müzik parçasının çalınması aşamalarından geçilerek:
- Enstrüman çalınması aşamasına ulaşılabilir

Öğrenmeyi bir tek deneme ile oluşturabiliriz Ancak bu davranışı meydana getiren birçok uyarıcı tepki bağının oluşması için birçok deneme yapmalıyız Örneğin "Ali okula gel" cümlesini kavramamız için bunu havada, sırada, kum masasında, defterde ve benzeri ortamlarda birçok defa yazmalıyız

Alışkanlıkları kırma, yok etme ya da istenen davranışları oluşturma yöntemi olan eşik, bağdaşmayan uyarıcılar, yorma yöntemleri gerek sınıf yönetiminde gerekse bir konuya karşı olumlu tutum gelişöesinde kullanılabilir Okuldan korkan çocukların bu uyarızılar ile yavaş yavaş karşılaşması sağlanarak korkularını yenebilecekleri gibi bu uyarıcılarla birlikte sevdikleri uyarıcılar verilerek de korkuları yok edilebilir