Çocuk Psikolojisinde Freud'a Göre Çocuklarda Gelişim Dönemleri

Freud'a göre; kişilik ilk 5 yılda oluşur ve daha sonraki yıllarda işlenir 6 yaşta bir durgunluk başlar, kişilik dinamikleri daha dingin hale gelir Ergenlikle kişilik dinamikleri yeniden canlanır ve yetişkinliğe doğru tekrar durulur
1 Oral Dönem: ( 0-2 ) yaş

Haz kaynağı ağızdır ( Besin almak ) Dudaklar, ağız boşluğu, yutma şeklinde işler Eğer besin maddesinden hoşlanılmazsa tükürülür Diş çıkarmaya başlayınca ısırma ve tükürme işin içine girer Bu yapılar daha sonra kişiliğin karakterini belirler Ağzın dolmasından hoşlanım bilgi edinme, eşya depolama ve bunlardan haz almaya dönüşebilir ya da kolayca aldatılabilir, her şakaya kanabilir Yani, " oral saplanım " görülebilir

Bu dönemde anneye bağlılık çok ön plandadır Bağımlılık duyguları bu dönemde oluşur ve yaşam boyu da sürer En zor giderilen duygudur Egonun gelişmesinden sonra bile bireyin kaygılı, korkulu, güvenini yitirdiği dönemlerde bu bağımlılık duyguları tekrar görülür En aşırısı ana rahmine dönme isteğidir
2 Anal Dönem: ( 2-3 ) yaş

Besin maddeleri sindirildikten sonra kalan artıklar bağırsağın son bölgesinde birikir ve anüs bölgesindeki kaslar üzerine basınç yapar Bunun sonucunda dışkılama yapılır ve rahatlama sağlanır

İki yaş civarında başlayan tuvalet eğitimi bu dönemde büyük önem kazanır, çocuğun kişiliği üzerinde kalıcı izler bırakır Çocuğun içgüdüsel olan bu dürtüsünün bazı kurallarla kontrol edilmesi istenir Böylece çocuk boşaltımdan duyacağı hazzı ertelemeyi öğrenir Annenin tutumları tuvalet eğitiminde ve çocuğun kişiliğinde bırakacağı etkilerde önemlidir

Anne Tutumları:
• Anne kuralcı, titiz, katı ise çocuk dışkısını tutmaktan kabız olabilir Tüm davranışlarını etkilerse çocuk tutucu bir kişilik geliştirir İnatçı, cimri, sinirli olur
• Anne baskıcı ise çocuk olur olmaz yerlerde anneyi cezalandırmak için dışkısını boşaltır İlerde ise eziyet etmeyi seven, dağınık kimlik özelliği geliştirir
• Anne teşvik edici ise çocuk dışkılama olayının önemli olduğunu anlar İleride üretken ve yaratıcı olur
3 Fallik Dönem: ( 3-6 ) yaş

Bu dönemde cinsel organların işlevleriyle ilgili, cinsel ve saldırgan duygular önem kazanır Mastürbasyon dönemin en egemen işlevidir

Oedipus Karmaşası: Farklı cinsten ebeveyne karşı cinsel içerikli duyguların olmasıdır Bu duygular mastürbasyon yaparken çocuğun fantezileriyle ve ana-babaya karşı birbirini izleyen sevgi, başkaldırıcı hareketlerle anlatım bulur
3-5 yaşındaki çocuklar bu karmaşanın etkisi altındadır 5 Yaştan sonra ya ortadan kalkar ya da bastırılır Ama yaşam boyu kişiliği etkilemeye devam eder Karşı cinsle ve otorite figürleriyle olan ilişkiler Oedipus karmaşasının yaşanış biçiminden etkilenir Oedipus karmaşası kız ve erkek çocuklar tarafından farklı yaşanır:
• Önceleri her iki çocuk için de anne önemlidir Çünkü anne, besleyen,
büyütendir Erkek çocuğun bu duygusu daha sonra da sürerken kız çocuğun duyguları değişir
• Erkek ( Oedipus ) : Erkek çocuğun annesine beslediği cinsel
içerikliduyguları ve babasına karşı duyduğu öfke çocuğun ana-babasıyla çatışmasına neden olur Başat düşmanın ( babanın ) kendisine zarar vereceğini düşünür Bu bir bakıma doğrudur çünkü baba cezalandırıcıdır Babanın kendisini cinsel organından yoksun bırakacağından korkar Freud bu korkuya " kastrasyon anksiyetesi " demiştir Bu korkku, anneye duyulan cinsel içerikli isteğin, babaya duyulan öfkenin bastırılmasına ve baba ile özdeşleşmeye yardımcı olur Babayla özdeşleştiği an aynı zamanda annasinme karşı olan duygularına da doyum sağlayacaktır Bu bastırma süperegodaki en son gelişimdir Freud'a göre süperego erkek Oedipus karmaşasının mirasçısıdır Çünkü süperego ensest ilişkilere ve saldırganlığa karşı koyan bir siperdir

Kızlar ( Electra ) : Kızlar, erkeklerden farklı bir cinsel organa sahip
olduklarını görünce, anlayınca düş kırıklığına uğrarlar Bu durumdan annesini sorumlu tutar Bu nedenle de annesi bir sevgi nesnesi olmaktan çıkar, tüm sevgisini babaya yöneltir Çünkü baba değerli bir organa sahiptir Babasına ve diğer erkeklere bir kıskançlık duyar Freud buna " penise imrenme " diyor Kız çocuk erkek doğurursa bu korku büyük ölçüde giderilir
Kadın-erkek psikolojisi ararsındaki en önemli fark budur
4 Latent Dönem: ( 6-12 ) yaş

Bu dönemde cinsel içgüdüler uykudadır 5 yaştan sonra çocuk yoğun bir dinginlik içine girer Bu da erinlik dönemine kadar sürer

5 Genital Dönem: ( 12-+) yaş

Bu dönem öncesinin nesne seçimleri doğaları itibariyle narsistiktir Birey kendi bedenini uyararak doyum sağlar Bireyeler sadece kendi bedeninden aldığı doyuma bazı hoşlanımlar katabilirler Ergenlik döneminde özseverci duyguların bir kısmı gerçek nesne seçimlerine yönelir Ergen diğer insanları yalnızca özseverci araçlar diye değil, onları düşünerek sevmeye başlar

Cinsel çekicilik, toplumsallaşma, grup etkinlikleri, meslek planlaması ve yuva kurma isteği belirir

Ergenliğin sonuna doğru toplumsallaşmış ve diğer insanları düşünerek yapılan nesne seçimleri oldukça tutarlılık göstermeye başlar Artık birey hoşlanım arayan özseverci çocuktan, gerçeklere yönelik toplumsallaşmış yetişkine dönüşür

Genital öncesi tepiler, genital dönem tepileriyle yer değiştirmemiştir Oral, anal, fallik dönem tepileri genital dönem tepileriyle birleşmiş, kaynaşmıştır

Genital dönemin en önemli ve belirgin işlevi üremeye yöneliktir Psikolojik süreçler ise bu işlevin başarılmasına yardım eder