Sumatra Adası-Tarihi-Ekonomisi

Sumatra Adası-Tarihi-Ekonomisi






Asya kıtasının güneydoğusundaki Endonezya'nın en büyük ikinci adasıdır Malakka Yanmadası'ndan Malakka Boğazı, Cava Adası'ndan ise Sunda Boğazı ile ayrılan Sumatra, ekvatoru keserek kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanır Yüzölçümü komşu adalarla birlikte 473606 km2'dir

Adanın batı kıyısı boyunca uzanan Barisan Dağları Kerintji Dağı'nda 3805 metre yüksekliğe ulaşır Bu volkanik dağ sırasının arasındaki vadide bir dizi dağ gölü bulunur Bu göllerin en büyüğü olan Toba Gölü'nün yüzölçümü 1300 km2'dir Sık ormanlarla kaplı olan dağlar, doğuda çok sayıda ırmakla akaç-larıan geniş bir kıyı ovasına doğru alçalır Bu ırmakların en uzunu olan Hari Irmağı'nm 480 kilometrelik bölümü taşımacılığa elverişlidir Sumatra Adası'nın en verimli toprakları bu kıyı ovasmdadır Sumatra'nın güneyinde bulunan Krakatau Adası'nda İ883'te dünyanın en güçlü yanardağ patlamalarından biri gerçekleşti




İklimin tropik olduğu Sumatra'da soğuk rüzgârlar yüzünden aşın sıcak ve nem olmaz Adada kaplan, Sumatra gergedanı, fil, orangutan ve timsah gibi yabanıl hayvanlar yaşar Bitki örtüsü çok çeşitlidir Sumatra'da, adını Singapur'un İngiliz kurucusu Sir Thomas Stamford Raffles'dan aları, dünyanın en iri çiçekli bitkisi Rafflesia da yetişir
Sumatra'daki en büyük etnik grubu oluşturan Malaylar adanın doğu kıyılarında ve güneydeki geniş ovalarda yaşar Bataklar Toba Gölü'nün çevresine ve güneyine, Mi-nangkabaular ise dağlık bir bölge olan Padang'a yayılmıştır Minangkabaular metal işlemeciliği, ağaç oymacılığı ve dokumacılık gibi el sanatlarıyla, Bataklar ise çiftçilik ve ticaretle uğraşır Sumatra halkının büyük bölümü Müslüman'dır
Sumatra'nın en büyük kenti güneydoğudaki Palembang'dır Musi Irmağı üzerinde, denizden 80 km içeride kurulu olan Palembang'a büyük deniz gemileri ile de, ulaşılabilir Adanın öteki önemli kentleri kuzeydoğudaki Medan ile limanı Belawan, batı kıyısında yer alan Padang ve batıdaki yaylada bulunan Bukittingi'dir

Tarım ve Sanayi

Sumatra halkı pirinç, mısır ve sebze yetiştirir Başlıca Tarım ürünleri genellikle büyük plantasyonlarda üretifen kauçuk, tütün, palmiye yağı ve çaydır Öteki ürünler arasında kopra (kurutulmuş hindistancevizi içi), karabiber, karanfil, küçükhindistancevizi, kahve, yerfıstığı, kapok ve sisal yer alır Sumatra ormanlarında abanoz, kâfur ve santal gibi değerli ağaçlar yetişir Endonezya'da üretilen kerestenin üçte biri Sumatra'dan elde edilir Ne var ki, ormanlarda değişik türden ağaçlar bir arada bulunduğu ve bu bölgelere kolayca ulaşılamadığı için daha geniş ölçekli üretim yapılamamaktadır
Sumatra'da avlarıan deniz ürünleri önemli bir besin kaynağıdır Malakka Boğazı'ndaki Bagan-Siapiapi adanın başlıca balıkçılık limanıdır Avlarıan balıkların büyük bir bölümü kurutularak Cava'ya gönderilir

Sumatra'da zengin petrol, kalay, boksit ve kömür yatakları bulunmaktadır Ayrıca altın, gümüş, tungsten ve demir de çıkanlır Endonezya'nın petrol üretiminin dörtte üçü Sumatr ra'dan sağlanır Merkezde ve doğuda bulunan ovalardaki petrol yataklarından çıkarılan petrol, boruhattı ile Malakka Boğazı'ndaki Dumai limanına götürülerek tankerlere yüklenir Sumatra'nın kuzey kesimlerinde de petrol yatakları bulunmuştur Endonezya'nın kömür üretiminin yaklaşık dörtte üçü Sumatra'nın orta ve güney kesimlerindeki yataklardan elde edilir Singapur'un güneyindeki Riau Takımadaları'nda yer alanBintan ve öbür adalarda boksit çıkanlır





Sumatra'nın güneydoğu kıyısı açıklarındaki Bangka, Billiton ve Singkep adalarında da kalay madenleri vardır
Sumatra'nın bir ucundan öbürüne karayoluyla ulaşılmasına karşılık Medan, Padang ve Palembang çevresindeki üç demiryolu birbirine bağlarımadığı için, aynı yolculuk trenle yapılamaz Medan'dan başlayan ana karayolu Toba Gölü yakmlarından geçerek adanın batı kıyısındaki Sibolga'ya ulaşır ve dağları aşarak Bukittingi'ye varır Sumatra'nın büyük kentleri birbirine havayolu ile bağlarımıştır Padang kentinden Cava Adası'nda yer alanbaşkent Cakarta'ya gemi işler Doğu kıyısına akan ırmaklarda, gemi ve çatanaların yanı sıra, proa ya da prau adı verilen yerel teknelerin de yer aldığı yoğun bir trafik vardır

Tarih




Yaklaşık 1509'da Portekizliler Sumatra'da bir ticaret sömürgesi kurmuşlardı 16 yüzyılın sonlarına doğru adayı Portekizliler'in elinden alanHollandalılar yavaş yavaş adanın bütününe egemen oldular 1685'te İngilizler Beng-kulu'da bir yerleşim merkezi kurduysa da, 18'24'te burayı Malakka'nın karşılığında Hollandalılara verdiler 1942'de Sumatra'yı işgal eden Japonlar, II Dünya Savaşı'nın sonuna kadar adayı ellerinde tuttular 1950'de Sumatra yeni kurulan Endonezya Cumhuriyeti'nin bir parçası oldu Endonezya adalaniçinde denizaşın ticareti en gelişmiş olan Sumatra'dır
Sumatra'nın nüfusu komşu adalarla birlikte 31927000'dir (1984)