Yenikarabağ Köyü Sultandağı - Afyon

Yenikarabağ Köyü Sultandağı

Afyonkarahisar Köyleri - Sultandağı Yenikarabağ Köyü - Yenikarabağ Köyü Hakkında Bilgiler - Yenikarabağ Köyü Resimleri




Yenikarabağ, Afyon ilinin Sultandağı ilçesine bağlı bir köydür


Tarihi


Köyün tarihi hakkında bilgi yoktur


Coğrafya


Konumu


Batısında Ortakarabağ (49 nm), kuzeyinde Çukurcak (48 nm), doğusunda Üçkuyu (54 nm) ve güneyinde Taşköprü (45 nm) gibi yerleşim yerleri konumlanır


* Afyonkarahisar'ın merkezine 88 km uzaklıktadır

* Sultandağı ilçesine 20 km uzaklıktadır


İklim


Köyün iklimi, kara iklimi etki alanı içerisindedir


Nüfus


Yıllara göre köy nüfus verileri


2009

2008 79

2007

2000 117

1997 98


Ekonomi


Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır


Muhtarlık


Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır


Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:


2004 - Kamil Burban

1999 -

1994 -

1989 -

1984 -


Altyapı bilgileri


Köyde, ilköğretim okulu vardır ama faal değildir Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur Ptt şubesi yoktur ama Ptt acentesi vardır Sağlık ocağı yoktur Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır

Köy halkı, bugünkü Dağlık Karabağ'dan gelir Zamanla çeşitli sebeplerden (savaş) Irak' ın kuzeyine ve Güneydoğu Anadolu Bölgesine göç etmişlerdir Aşiret (Karluk) Akkoyunlu ve Karakoyunlu Devletlerinin kurmuş, Karakoyunlu ve Akkoyunlu' nun Osmanlı tarafından işgal edilmesiye Anadolu'nun çeşitli yerlerine dağılan savaşçı (1791 iskan) bir KARAKULLUK aşiretinden oluşur

1814 yılında Deli Hacıeselioğlu bugünkü Büyük Karabağ beldesinin o günkü aşiret reisi ile olan bir tartışmasından dolayı ailesini de alarak ayrılmış ve Yenikarabağ Köyünün mevkiine göç etmiştir Köy halkı bir aileden oluşmakla birlikte sonradan köye göç eden birkaç aile daha olmuştur Büyük çoğunluğu aynı soydan olan köy halkı 1980'li yıllardan sonra Sultandağı,Bolvadin, Akşehir, Afyon, Denizli, İzmir, Manisa, Antalya gibi ilçe ve illere göç etmişler ve köy nufusu oldukça küçülmüştür

Köy halkı esasen Büyük Karabağla birlikte bölgeye göç ederek yerleşmiş 1814 yılında ayrılmıştırBüyük Karabağ ise Osmanlı kaynaklarında "Ören Yeri" olarak adlandırılan Roma Devri'nin ünlü şehirlerinden "Julia" şehrinin bulunduğu yerdedir Bu şehir para basmış önemli kültür ve ticaret merkezlerinden birisidir Ünlü tarihçi W Ramsay bu şehrin Polybotum (Bolvadin) ile Pissia (Piribeyli) arasındaki yol üzerinde olduğunu söyler Bizanslılar zamanında şehir küçülmüş, dağılmıştır 6 km çapında olan şehrin bina temelleri halen mevcuttur

Büyükarabağ da yirmi kadar oda mezarları vardır Bunlar Roma Bizans devrine ait olduğu gibi Frikya dönemine ait de izler taşır Burada Julia isimli Roma devrinin sonlarına kadar yaşayan büyük bir şehir kurulmuş ve adına para bastırılmıştır Bu tarihi Julia kenti harabesi 6 km çapında olup harabelerden kaya mezarları su kuyuları mabet temelleri mevcuttur

Karabağlı Aşiretinin 1712 yılındaki iskanına kadar boş kalan kasaba, konar göçer aşiretlerin geçici konak yeri olmuştur

Kasaba halkı, Karabağlılar KARLUKLULAR'ın üç boyundan biridir 7-8 yüzyılda GÖKTÜRKLER'in ve TÜRKİŞLER'in itmesiyle her yenik boyları gibi yaşam koşulları çetin ancak savunması kolay Mangılağa sığınmışlardır Fırsatını bulunca Maraveünnehri geçerek İran-Afgan-Türkmenıstan sınırları içinde kalan bölgede Halifeye bağlı ASRUŞAN merkezli bir beylik oluşturdular Birkısım KARLUK boylarının burada dağıldığı görülür Bırkısmı UYGUR bölgesine doğru gierken, birkısmı ABBASİ hanedanlığını kuraracak olan MÜSLÜM le birleşir İslamın TAVAS zaferi bu oluşumun ürünüdür SACOĞLU devletini kuran AFŞİN ve babası ASRUŞAN dan ARRAN a Halife tarafından gönderlmişlerdir

Azarbaycan'da bu TÜRKMEN boylarına Abbasi kıyafeti nedeniyle KARABAĞLILAR DENMİŞTİR Sonra bu lakap coğrafi bir isme dönüşmüştür AFŞİN yönetiminde Karluk türkmeni birkaç kez Amoryum önlerine kadar gelmişler ve zaten halkı boşaltılmış olan bu yerlere Ağılönü - Akşehir hattına yerleşmeye başlamılardı Anadolu'da Karabağ sözcüğü topluluk adı olarak kullanılması zorla yapılmaya çalışılan iskandan sonradır Birkısım Karluklular Irak ve Suriye'ye geçerek burada yeni beylikler ve devlet kurdularBir bölümü Azerbaycada kalarak sonradandan Akve Karakoyunlu devletlerini devletlerini kurdularEYYÜBILER devletin hükümdarı Selahaddin Eyyubi Karabağ Türkmen Aşiretindendir Bu devletin yıkılmasından sonra aşiret, Arap Aşiretlerinin baskısı altında kalmıştır Bu nedenle Türkmen boyların birkısmı ANADOLÜ ya akrabalarının yanına, kalanlar Diyarbakır-Musul arasındaki bölgelere yerleşmişlerdir Günümüzde, Kuzey Irak'taki Türkler ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşayanlar KARLUK boylarıdır, Kürt köylerinin yoğun olduğu bölgelerde yaşayanlar, zamanla dillerini kaybetmiş, Kürtçe konuşmaya başlamışlardır ancak adetlerini ve törelerini kaybetmemişlerdir

Erran Bölgesine yerleşen aşiret bir süre sonra "Karabağlı" ismi ile anılmaya başladı, bölgenin ismi de "Karabağ" oldu 13 yüzyıldan sonra Karakoyunlular ve Akkoyunlular devletlerini kuran Kaluklular bir taraftan Moğolla şavaşırken,diğer taraftan birbirleriyle savaşmışlardırBu savaşlarda sıkışan KARAYUSUF ve KARAYÜLÜK Anadoludaki akrabalarına sığınmışlardır 15 yüzyılda Osmanlı ilede arası bozulan Uzunhasan la savaşa giden Fatih 5000 Türkmen gencini beraberin götürüp her gün 400 tanesini öldürmüştür

16 asrın sonlarında burası Osmanlı topraklarına katıldı Buradaki Karabağlı Aşireti, büyük gruplar halinde Anadolu'ya, İran'a göç etti Kalanlar; bugünkü "Dağlık Karabağ" halkını oluşturur Ege Bölgesinde Aydın, Manisa, Balıkesir yörelerinde yoğun olarak bulundular Burada yaylak-kışlak hayatı yaşadılar 1691 İskan Kanunu gereğince Bolvadin, Kütahya ve Eskişehir'e bağlı köylerdeki ören yerlere iskan oldular Aşiretin, Bolvadin'e yerleşmesi 1712 yılında tamamlandı İskan olayını Bolvadin'in yetiştirdiği ünlü valilerden Mehmet Şatır Paşa ve oğlu Seyid Ahmet Paşa gerçekleştirdi Aşiret, o günkü Bolvadin sınırları içinde 28 köy kurmuştur Bu köylerin en büyüğü ve beyköyü "Büyükkarabağ Kasabasıdır" İlk iskan oldukları yer kale ve civarıdır

Kültür[kaynağı değiştir]

KARABAĞLI OĞUZ TÜRKMENLERİ kültür gelenek ve görenekleri yaşanmaktadır




Coğrafya[kaynağı değiştir]

Konumu[kaynağı değiştir]

Batısında Ortakarabağ (49 nm), kuzeyinde Çukurcak (48 nm), doğusunda Üçkuyu (54 nm) ve güneyinde Taşköprü (45 nm) gibi yerleşim yerleri konumlanır
Afyonkarahisar'ın merkezine 88 km uzaklıktadır
Sultandağı ilçesine 20 km uzaklıktadır

Rakım:1022 metre

İklim[kaynağı değiştir]

Köy, ağaçlık olmadığından düzlükler ve tepelikler sert esen poyraza maruz kalır Rüzgar aşındırması yüksektir İlçenin iklimine yakın özellikler gösterirEge Denizine dik uzanan Sultandağlarının yamaçlarında, Eber ve Akşehir Göllerinin arasında denizden yüksekliği 1050 metre olan bir köydür Göller Bölgesinin kuzey ucunda değişik bir iklim yapısına sahiptir Güney kesimlerinde Akdeniz, kuzey kesimlerinde karasal iklim görülür Sultandağları, Batı Torosların İç Anadoludaki uzantısıdır Bölgenin kısmen ılıman iklim özelliklerine sahip olmasının temel sebebi Sultandağları ile iki göl arasında olmasındandır 1950’li yıllarda başlayan Sultandağlarını ağaçlandırma çalışmaları 1970’li yıllarda tamamlanmıştır Afyonkarahisar İlinin en önemli orman varlığı köye 22 km olmakla birlikte köyde tek dikili ağaç bulunmamaktadır
Köyün ekonomisi tarım ve hayvanlığa dayanmakla birlikte veriler tüm Sultandağı ilçesini içermektedir


Muhtarlık[kaynağı değiştir]

Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır

Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
2004 - Kamil Kurban1999 -1994 -1989 -1984 -
Altyapı bilgileri[kaynağı değiştir]

Köyde, ilköğretim okulu vardır ama faal değildir Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur PTT şubesi yoktur ama PTT acentesi vardır Sağlık ocağı yoktur Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır

Afyonkarahisar En güzel ilçelerinden teşekkürler