Cevap : Latin Amerika Edebiyatı.

**Şengül Şirin** · 06-12-2013

Meksika Devrimi'nin roman alanındaki en başarılı ürünü

Mariano Azuela'nın devrimi yoksul köylüler açısından anlatan yapıtı Los de abajo'ydu

(1916; Ayaklanma ,1975)

1920'lerin sonunda,Luis Guzman ve Jose Ruben Romero gibi romancılar aynı konuyu işledilerse de aynı sanatsal düzeye ulaşamadılar

Ayrıca 20

yüzyıl Latin Amerika romanı,bir önceki yüzyılda olduğu gibi,Yerlilerin yaşamını da konu aldı

ama 20

yüzyılın Indianista edebiyatında Yerli,artık La Araucana'nın yüceltilmiş "soylu vahşisi " değil,ekonomik ve toplumsal mekanizmaların elinde tutsak olan ve kendini eylemleriyle ifade edebilen kitlesel bir güçtü

Yerlilerin davasını üstlenmiş yazarlar arasında en önemli yeri,katı gerçekçilikleriyle Ekvadorlu romancılar tutu

Bu grubun etkili üyesi Jorge Icaza ,En las calles (1934;Sokaklarda) ve öbür romanlarıyla geniş bir okur kesimine seslenebildi

Arjantin ve Uruguay pampalarındaki yaşam da,Uruguaylı Javier de Viana'nın karanlık öyküleriyle ,gene Uruguaylı Carlos Reyles'in ,Arjantinli Ricardo Güiraldes ve Benito Lyncah'in romanlarıyla edebi ifadesine kavuştu

Venezuelalı Romulo Gallegosda Dona Barbara (1929;Bayan Barbara) adlı romanında ,ülkesinin geniş düzlüklerinde yaşayan köylülerle kent arasındaki çatışmayı işledi

Uruguaylı öykücü Horacio Quiroga tropik bölgeler ve ormanlarındaki yaşamı,Şiili romancı Joaquin Eduardo Barrios psikolojik romanlarında,kişinin kendi içindeki ve dışındaki güçlerle çatışmasına eğildi

Tiyatro alanında ise,Avrupa'da gelişen dışavurumculuk gibi akımların etkisiyle 1920'lerin sonları ve 1930'larda özellikle de Brezilya ve Meksika'da deneysel bir tutum egemen oldu

Bu dönemin önemli oyun yazarları arasında,Brezilyalı Joracy Camargo ve Meksikalı Rodolfo Usigli sayılabilir

20

yüzyılın ikinci yarısında ,işledikleri konuların toplumsallığı ya da bireyselliğinden çok,bunları işleyiş biçimleriyle önem kazanan bir dizi öncü romancı ve öykücü ortaya çıktı

Bu romancıların ortak özelliği,çağın gittikçe karmaşıklaşan ruhsal,toplumsal ve ideolojik eğilimlerini daha iyi yakalayabilecek bir dil ve yapı kurma çabasıydı

Bu çaba,deneme ve felsefi düzyazı alanında da ürünlerini verdi; Arjantinli Ezequiel Martınez Estrada Radiografia de la pampa'da ( 1933; Pampaların Röntgeni) ülkenin toplumsal bozukluklarını bütün ayrıntılarıyla çözümlerken ,Octavio Paz El Laberinto de la soledad'da (1950; Yalnızlık - Dolambacı,1978),Meksika'nın kültürel ve toplumsal tarihine psikoloji ve mitolojiden beslenmiş bir ışık düşürmeyi denedi

Paz aynı zamanda ,gerçeküstücülükle Meksika'nın Yerli geleneğini ve Doğu mistisizmini kaynaştırarak ülkesinin en ilginç şairlerinden biri olmayı başardı

Kaynak;AnaBritannica cilt 20 sayfa 257-258-259 frmsinsi

net için derlenmiştir

06-12-2013	#5
Şengül Şirin	Cevap : Latin Amerika Edebiyatı. Meksika Devrimi'nin roman alanındaki en başarılı ürünüMariano Azuela'nın devrimi yoksul köylüler açısından anlatan yapıtı Los de abajo'ydu(1916; Ayaklanma ,1975)1920'lerin sonunda,Luis Guzman ve Jose Ruben Romero gibi romancılar aynı konuyu işledilerse de aynı sanatsal düzeye ulaşamadılarAyrıca 20yüzyıl Latin Amerika romanı,bir önceki yüzyılda olduğu gibi,Yerlilerin yaşamını da konu aldıama 20yüzyılın Indianista edebiyatında Yerli,artık La Araucana'nın yüceltilmiş "soylu vahşisi " değil,ekonomik ve toplumsal mekanizmaların elinde tutsak olan ve kendini eylemleriyle ifade edebilen kitlesel bir güçtüYerlilerin davasını üstlenmiş yazarlar arasında en önemli yeri,katı gerçekçilikleriyle Ekvadorlu romancılar tutuBu grubun etkili üyesi Jorge Icaza ,En las calles (1934;Sokaklarda) ve öbür romanlarıyla geniş bir okur kesimine seslenebildiArjantin ve Uruguay pampalarındaki yaşam da,Uruguaylı Javier de Viana'nın karanlık öyküleriyle ,gene Uruguaylı Carlos Reyles'in ,Arjantinli Ricardo Güiraldes ve Benito Lyncah'in romanlarıyla edebi ifadesine kavuştuVenezuelalı Romulo Gallegosda Dona Barbara (1929;Bayan Barbara) adlı romanında ,ülkesinin geniş düzlüklerinde yaşayan köylülerle kent arasındaki çatışmayı işlediUruguaylı öykücü Horacio Quiroga tropik bölgeler ve ormanlarındaki yaşamı,Şiili romancı Joaquin Eduardo Barrios psikolojik romanlarında,kişinin kendi içindeki ve dışındaki güçlerle çatışmasına eğildiTiyatro alanında ise,Avrupa'da gelişen dışavurumculuk gibi akımların etkisiyle 1920'lerin sonları ve 1930'larda özellikle de Brezilya ve Meksika'da deneysel bir tutum egemen olduBu dönemin önemli oyun yazarları arasında,Brezilyalı Joracy Camargo ve Meksikalı Rodolfo Usigli sayılabilir 20yüzyılın ikinci yarısında ,işledikleri konuların toplumsallığı ya da bireyselliğinden çok,bunları işleyiş biçimleriyle önem kazanan bir dizi öncü romancı ve öykücü ortaya çıktıBu romancıların ortak özelliği,çağın gittikçe karmaşıklaşan ruhsal,toplumsal ve ideolojik eğilimlerini daha iyi yakalayabilecek bir dil ve yapı kurma çabasıydıBu çaba,deneme ve felsefi düzyazı alanında da ürünlerini verdi; Arjantinli Ezequiel Martınez Estrada Radiografia de la pampa'da ( 1933; Pampaların Röntgeni) ülkenin toplumsal bozukluklarını bütün ayrıntılarıyla çözümlerken ,Octavio Paz El Laberinto de la soledad'da (1950; Yalnızlık - Dolambacı,1978),Meksika'nın kültürel ve toplumsal tarihine psikoloji ve mitolojiden beslenmiş bir ışık düşürmeyi denediPaz aynı zamanda ,gerçeküstücülükle Meksika'nın Yerli geleneğini ve Doğu mistisizmini kaynaştırarak ülkesinin en ilginç şairlerinden biri olmayı başardı Kaynak;AnaBritannica cilt 20 sayfa 257-258-259 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır