Şengül Şirin
|
Ağa Han Mimarlık ödülü Hakkında Bilgi
AĞA HAN MİMARLIK ÖDÜLÜ
Ağa Han Mimarlık Ödülü,1977'de ,Şiiliğin Nizari İsmaili tarikatının dinsel önderi IV Ağa Han tarafından kurulan ve merkezi Cenevre'de bulunan uluslararası mimarlık ödülüÜç yılda bir verilen ödülün amacı,20yüzyıl İslam toplumlarına uygun mimari mekanın yaratılması ve bu toplumların kültürel kimliklerinin bilinçli bir biçimde araştırılması amacıyla,dünya çapında olmak üzere,tüm bireyleri ve devlet kurumlarını desteklemektirÖdül,çağdaş dünyada inşa edilmiş çevrenin insan yaşamını ne ölçüde etkilediğini ortaya koyma çabasındadırEski yapıtları koruma,konut,mimari simgeler,kamu yapıları,kırsal konutta değişme,çağdaş Afrika kenti,gelişmenin mimarlık ve planlama üzerindeki etkileri gibi konularda uluslararası seminerler düzenlenerek sürekli bir araştırma ve tartışma ortamının oluşturulması amaçlanmaktadırProjelerin ödüllendirilmesinde gözetilecek ilke ve ölçütlerin de geliştirildiği bu seminerler ,çeşitli İslam kentlerinde sırayla gerçekleştirilmekte ve ardından kitap olarak yayımlanmaktadırÖdüle aday gösterilen projeler ,dünyanın çeşitli ve en az iki yıldır kullanılmakta olan yapılar arasından kimlikleri saklı belirleyiciler tarafından önerilmekte,ödüllendirilecek projeleri ise,10 kişilik bir teknik inceleme kurulunun yerinde yaptığı incelemelerin sonuçlarına dayanarak büyük jüri belirlemektedirÖdüller,yapıyı gerçekleştiren mimarlar ve ustalarla yapıyı kullanan kişiler,topluluklar ve kurumlar arasında paylaştırılmaktadır
1980'de Pakistan'ın Lahore kentinde yapılan IAğa Han Mimarlık Ödül Töreninde Ulusal Müze (Doha Katar,1975) ,Mopti Tıp Merkezi ( Mali,1976) ,Agadir Avlulu Evler ( Fas 1964),Rolf Gutbrod ve Frei Otto'nun tasarımını yaptığı Mekke Intercontinental Oteli ve Konferans Merkezi ( Senegal ,1977) ,Turgut Cansever ve Ertur Yener'in tasarımını yaptığı Türk Tarih Kurumu Binası (Ankara,1966),ve Babür Sheraton Oteli'nin (Agra ,Hindistan,1976)yanı sıra Endonezya'da 1969'da başlatılan Kampung Geliştirme Projesi (Cakarta) ile 1965'te başlatılan Pondok Pesantren Pabelan yerleşmesi (Orta Cava) ,ayrıca 1973'te başlatılan Sidi Bon Said köyünün (Tunus) korunması,Ertegün Evi'nin (Bodrum ,1973) yeniden yapımı ,Rüstem Paşa Kervansarayı'nın (Edirne,1972) ve Isfahan'daki Ali Kapı,Cihil Sütun ve Hişt Bihişt Sarayı'nın onarımları ödüllendirilmiştirMısırlı Mimar Hasan Fethi de Ağa Han Özel Ödülünü kazanmıştır
1983'te İstanbulda yapılan ikinci ödül töreninde Niono Camisi (Mali,1973),tasarımını Zlatko Ugljen'nin yaptığı Şerafettin Camisi(Visoko,Yugoslavya,19809,Ramses Wissa Wassef Sanat Merkezi (Gize,Mısır,1974),Nail Çakırhan Evi (Akyaka,Muğla,1971),Hafsa Mahallesi (Medine ,Tunus,1977 ) Tanjong Jara Palaj Oteli ( Kuala Trengganu,Malezya,1980),tasarımını SOM'un yaptığı Cidde Uluslararası Havaalanı (Suudi Arabistan,1981-82), ile Kahire'de Darb Kirmiz Mahallesi (1980) ,ayrıca Şam'daki Azm Sarayı (1955) ve Multan'daki Şah Rukn-i Alam Türbesi ( Pakistan ,1977) onarımları ödüllendirilmiştir
IIIAğa Han Mimarlık Ödül Töreni Kasım 1986'da Fas'ın Rabat kentinde yapılmıştırSedad Hakkı Eldem'in Sosyal Sigortalar Kurumu (1963-72, Zeyrek ,İstanbul) Dar Lamane Toplu Konutları ( Kazablanka,Fas)Yaama Camisi (Nijerya)Bhong Camisi ( Pakistan) ile Kudüs'teki el -Ayşe Camisi onarımı ödüllendirilmiştirMansiyonlar ise Şuşter Yeni Kenti (İran) ,Said Naum Camisi (Cakarta ,Endonezya),Kampung Kabalen(Sarabaya,Endonezya) Mısır'daki İsmailiye Geliştirme Projesi'ne ve İstanbul'daki tarihi sit koruma projeleri için Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu'na verilmiştirAğa Han Özel Ödülünü ise Rıfat Çadırcı almıştır
1989'da Kahire'de yapılan dördüncü ödül töreninde Büyük Omari Camisi restorasyonu (Sayda,Lübnan ,1986) ,1978'de başlanan Grameen Bank Konut Programı ( Bangladeş) ,Citra Niaga Kentsel Yerleşimi (Samarinda,Endonezya,1986)Sedat Gürel'in gerçekleştirdiği Gürel Ailesi Yazlık Evi ( Çanakkale ,1971),Havy Assafarat çevre düzenlemesi ve el-Kindhi Meydanı (Riyad Suudi Arabistan ,1986)Sidi el-Aloni İlkokulu (Tunus ,Tunus ,1986)Sahil Yolu Camisi (Cidde ,Suudi Arabistan ,1986),Dışişleri Bakanlığı (Riyad ,Suudi Arabistan ,1984)Louis IKahn 'ın tasarladığı Millet Meclisi Binası ( Dakka ,Bangladeş,1983)ve Arap Dünyası Enstitüsü (Paris,1987)ödül kazanmışlardır
Kaynak;AnaBritannica cilt 1 sayfa 179 frmsinsinet için derlenmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|