Antakya (Hatay) Genel Tanitimi

Hatay Müzesi


Antakya Müzesi Cumhuriyet Alanında, Asi Irmağı kenarında ve köprü yakınında bulunmaktadır

Antakya yöresinde ilk bilimsel kazı ve araştırmalara, Suriye Eski Eserleri Nizamnamesine göre 1932 yılında başlanmış ve çalışmalar üç ayrı grup tarafından sürdürülmüştür Bunlardan birinci grup 1933-1938 tarihleri arasında Chicago Oriental İnstitue tarafından Tel El Cudeyde, Tel Delep, Çatal Höyük ve Tel Tainatta yapılan kazılardır İkinci grup çalışmalarını British Museum adına Sir Leonard Wolleyin El Minâ (1936) bölgesinde ve Tel Aççanada (1937-1948) yapmıştır Üçüncü grup çalışmalar Antakya yakınlarında Princeton Üniversitesince devam edilmektedir


Hatay bölgesinde 1932 yılında başlayan çalışmalar sonunda ortaya bir çok buluntu, korunması gereken eserler çıkarılmıştır Bu konuda bir müze kurulması fikri, 1933 yılında o zamanlar Hatayda bulunan ve İskenderun Sancağı Antikiteler Müfettişi Fransız MClaude Prost tarafından ortaya atılmıştır Bunun üzerine Mimar MMichel Ecocherde o günkü koşullara göre müze binasının yapımına 1934 yılında başlamış, 1938 yılı sonunda da müze tamamlanmıştır Bundan sonra ilin değişik yerlerinde depolanmış bulunan eserler buraya taşınmış, 1939 yılında Hatay Devleti tarafından Amerikalı MrPerason müzenin düzenlenmesi ve tanzimi ile görevlendirilmiştir Bu uzmanın çalışmaları 3,5 ay kadar sürmüştür

Hatayın 1939 yılında Türkiye Cumhuriyeti Topraklarına katılmasından sonra, Ruhi Tekan ilk müze müdürlüğüne atanmış, teşhir ve tanzim çalışmalarını sürdürmüştür Müze binasının tamamlanmasından 9 yıl sonra Hatayın Türkiye Cumhuriyeti topraklarına katılış yıldönümü olan 23 Temmuz 1948de ziyarete açılmıştır


Princeton Üniversitesinin Antakya yakınlarında yaptığı kazılarda ortaya çıkan eserler, Harbiye yolu üzerindeki Roma villalarında ortaya çıkan taban mozaikleri müzeye taşınmıştır Bu durum karşısında müze binası yetersiz kalmış ve müze 1970 yılından sonra yapılan eklerle daha genişletilmiş bu da yetersiz kalınca, müzeye 1975 yılında yeni bir ek bina daha eklenmiştir
Türkiyenin ve dünyanın en önemli mozaik müzelerinden biri olan Hatay (Antakya) Müzesinde Roma çağının en ünlü mozaikleri yer almaktadır
Hatay Müzesinde MSIIyüzyıldan Vyüzyıla kadar yapılmış yöredeki Roma ve Bizans yapılarından çıkarılan mozaikler bulunmaktadır Roma mozaik sanatının klasik dönemi olarak isimlendirilen II-IIIyüzyıllar Antoninus ve Severius dönemlerini kapsayan figürlü mozaikler müzede geniş bir yer kaplamaktadır Bu mozaiklerde Psykhe, Eros, Satyros, Aphrodite, Baccus gibi mitolojik tanrıları resmedilmiştir MSIVyüzyılda Hıristiyanlığın Bizansta resmen tanınmasından sonra müzede sergilenen mozaiklerde de mitolojik konuların azaldığı görülmüştür Onların yerlerini daha çok mevsimleri, dini konuları içeren mozaikler almıştır


Hatay Müzesinde Amik Ovasında bulunan 183 höyükten çıkarılmış Mitanni, Hitit ve Asur eserleri de sergilenmektedir Onların yanı sıra dünyada üçüncü sırada olan sikke koleksiyonlarında Roma, Bizans dönemlerine ait olan ve Harbiye, Antakya, Aççana, Çevlik, ve İskenderunda yapılan kazılarda bulunan sikkeler bulunmaktadır Ayrıca çeşitli süs eşyaları, heykeller, lahitler ve mezarlar da müze koleksiyonlarını tamamlayan diğer eserler arasındadır Özellikle bu heykeller arasında 3 m boyundaki Apollon heykeli ile 2000 yılında Antakyada bulunan, MS265-270 yıllarına tarihlendirilen Roma dönemi Antakya Lahdinin ayrı bir önemi vardır Bu mermer lahdin ön arka ve yan cepheleri ile kapağı figürlerle bezenmiştir
Hatay Arkeoloji Müzesinin StPierre Kilisesi, Açana saray kalıntılarının bulunduğu ören yeri (Reyhanlı-Hatay), Antik Seleucia Pierre ören yeri (Samandağ-Hatay) bağlı birimleridir