Yalnız Mesajı Göster

Eski 03-16-2007   #8
Gözyaşı
Varsayılan


Estetik Yargıların Yapısı :
Bir sanat eseri hakkında verilen beğeniye ait yargılar estetik yargılardır Estetik yargılar GÜZEL ve ÇİRKİN kavramlarına dayanır Bu nedenle estetik yargılara değer yargıları denir Bu yargılar bilgi ve ahlâk yargılarından farklıdır
Estetik yargıların özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:
*Bilgisellik ve objektiflik yoktur Yani doğrulanıp yanlışlanamaz
*Sübjektif yargılardır Zihin bütün insanlarda ortaktır Beğeni ise kişilere göre değişir Bu nedenle " beğeniler üzerine tartışılamaz " denir Bunun sonucu olarak da, estetik yargılar öznel olmaları nedeniyle genel - geçer olamazlar
*Kültürden kültüre değişebilen yargılardır Ancak, estetik eğitimin yaygınlaşması ve insanlar arasındaki kültür farklılıklarının azalması, kişiler arasındaki estetik yargıların farklılığını en aza indirebilirORTAK ESTETİK YARGILARIN OLUP OLMADIĞI :

Düşünürler tarafından estetik yargılar üzerine iki farklı görüş geliştirilmiştir Bu görüşlerden biri ortak estetik yargıların olamayacağını, diğeri ise olabileceğini savunan görüşlerdir
Ortak Estetik Yargıların Varlığını Reddedenler :
İnsanların estetik yargıları arasında bir uzlaşma olabilir mi? Birinin güzel dediğine bir başkasının da güzel demesini bekleyebilir miyiz? Bu konuda kimi düşünürler bunun mümkün olmadığını ileri sürer Bunlardan biri B Croce'dir Croce'ye (Kroçe) göre, sanat eserleri üstüne verilen yargılar, ortak yargılar niteliğinde değildir Çünkü, sanat eserleri sanatçının ruhunda bir an için meydana gelen bir ifadenin (güzelliğin) maddi görünüşleridir Sanat adına ortaya konan her ifade tarzı bireysel bir nitelik taşır Bu nedenle herkesin bu ifade biçimi karşısındaki değerlendirmesi farklı olabilir Öyleyse ortak estetik yargı olamaz
Ortak Estetik Yargıların Varlığını Kabul Edenler :
Estetik yargıların genel - geçerliğini temellendiren Kant olmuştur Kant'a göre sanat eserinin en önemli özelliği insanlarda ortak bir duygu oluşturmasıdır Sanat eserinde ortaya konan güzellik, her türlü çıkardan uzak haz duymayı sağlar Bir şeyden haz duyan kişi, başkalarının da aynı duyguya varmasını ister Ortak duygu, zorunlu bir estetik duygudur Bu duygu ortak estetik yargıyı gerekli kılar Kant sorunu metafizik bir ortak estetik duygu prensibine dayanarak çözmek istemiştir Günümüzde felsefe ve psikolojide yapılan araştırmaların ortaya koyduğu sonuç şudur: Estetik yargılarda, beğeni yargılarında görülen sapmalar tümden ortadan kaldırılamaz Ancak, toplumlar arasındaki kültür farklılıklarının ve kişiler arasındaki eğitim farklılıklarının azaltılmasıyla oldukça aza indirilebilir
Bende bunları bulabildim işine yarar mı bilmem

__________________
Alıntı Yaparak Cevapla